Slovakya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara
Slovakya Cumhuriyeti
Slovenská republika
Bayrak Arma
Bayrak Arma
Ulusal Marş: Nad Tatrou sa blýska
Konum
 Slovakya konumu  (koyu yeşil)
Başkent

ve en büyük

Bratislava
48°09′K 17°07′D / 48.15°K 17.117°D / 48.15; 17.117
Resmî dil(ler) Slovakça
Yönetim biçimi Parlamenter cumhuriyet
 - Cumhurbaşkanı Andrej Kiska
 - Başbakan Robert Fico
Kuruluş
 - İlan 1 Ocak, 1993
 - Tanınma 1993
Yüzölçümü
 - Su (%)  %0
Nüfus
 - 2007 tahmini 5.447.502 2 (110)
 - 2001 sayımı 5.379.455
GSYİH (SAGP) 2005
 - Toplam 43,690 milyar $ (61)
 - Kişi başına 25.266 $ (2007 tahmini)IMF (44)
İGE  artış 0.863 (high)  (2004)
Para birimi EURO (1 Euro = 100 Cent) (EUR)
Zaman dilimi CET (UTC+1)
 - Yaz CEST (UTC+2)
Internet TLD .sk
Telefon kodu 421

Slovakya, Orta Avrupa'da, Polonya'nın güneyinde yer alan bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıdır.

48.845 km² yüzölçüme sahip ülkenin, Avusturya ile 91, Çek Cumhuriyeti 215, Macaristan ile 515, Polonya ile 444, Ukrayna ile 90 olmak üzere toplam 1.355 km sınır uzunluğu vardır. Denize kıyısı yoktur.

İklimi ılımandır. Orta kısımlar ve kuzeyde dağlar, güneyde alçak araziler yer alır. En alçak noktası Bodrok Nehri 94 metre rakımlıdır. En yüksek noktası ise Gerlachovsky Stit 2.655 metredir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

12. yüzyılda inşa edilmiş Spiš Kalesi
Ana madde: Slovakya tarihi

Slavlar 5. yüzyılda günümüzdeki Slovakya topraklarına yerleşmişlerdir. 8. yüzyılda bölgede kurulan Nitra Prensliği komşusu olan Moravya'yla birlikte Büyük Moravya İmparatorluğu'nu oluşturdu. 1000 yılından sonra Slovakya'nın büyük bir bölümü Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline geldi. Çek toprakları da Almanya tarafından işgal edildi.

1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu'nun Mohaç Muharebesi'ni kazanarak Budin (Budapeşte) kentini ele geçirmesi sonucu Macaristan'ın büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'ne katıldı. Macarların geri kalan bölümü Habsburgların himayesi altında Slovakya topraklarında yaşadılar ve Bratislava bu bölgenin başkenti rolünü oynadı. 1663 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından Osmanlı Devleti topraklarına katılan Slovakya 1685 yılında Avusturyalıların eline geçinceye kadar Uyvar Eyaleti şeklinde varlığını sürdürdü. 1683-1699 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı kaybeden Osmanlılar, Macaristan ve Slovakya'dan geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu tarihten sonra Slovakya'nın önemi azaldı. Ama Slovakya 20. yüzyıla kadar Macaristan'ın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu'nun içinde yaşadı.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu I. Dünya Savaşı sonunda yıkılınca 1918 yılında Slovakya, Bohemya, Moravya, Silezya ve Karpat Rutenya ile birleşerek Çekoslavakya adında bir ülke haline geldi. II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Slovakya Nazi Almanyası'yla anlaşarak Çekoslovakya'dan ayrıldı. Nihayet 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ülkeye girerek Alman işgaline son verdiler. Çekoslovakya tekrar birleşti. 1948 yılında yönetim komünistlerin eline geçti. Bu tarihten sonra, 41 yıl boyunca Çekoslovakya Doğu Bloku'nda yer aldı.

5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubček siyasi bir liberalleşme dönemi başlattı. Ancak Prag Baharı adı verilen bu dönem aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona erdi. Kasım 1989'da Çekoslovakya Kadife Devrimi adı verilen kansız bir devrimle kapitalizme geçti. 1 Ocak 1993 tarihinde ülke barışçı bir biçimde Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olmak üzere iki ülkeye ayrıldı. Her iki ülkede geniş çaplı ekonomik reformlar yapıldı. Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne üye oldu.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Slovakya'nın en yüksek noktası olan Gerlachovský štít

Slovakya dağlık olmasıyla bilinen bir ülkedir, Karpatlar ülkenin neredeyse yarısını kaplar. Bu sıradağların arasında Tatra Dağları'nın yüksek zirveleri de mevcuttur.[1] Kuzeyde, Polonya sınırı yakınlarında Yüksek Tatralar çok sayıda göl ve vadiye, bunun yanı sıra 2655 metre ile ülkenin en yüksek noktası olan Gerlachovský štít ile sembolik öneme sahip Kriváň Dağı'na ev sahipliği yapar.

Slovakya'nın en önemli nehirleri Tuna, Váh ve Hron nehirleridir. Tisa Nehri bazı bölgelerde Macaristan sınırını belirler.

Slovakya iklimi ılıman iklimle karasal iklimin arasında bulunur. Yazlar nispeten ılık, kışlar soğuk, bulutlu ve nemli geçer. Ülkede bölgeden bölgeye iklim farklılıkları vardır, bu farklılıklar Bratislava, Košice, Poprad ve Spiš yerleşimlerinde görülebilir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/lo.html. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]