1984

1984
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Ans : 1981 1982 1983  1984  1985 1986 1987 Decennis : 1950 1960 1970  1980  1990 2000 2010 Sègles : Sègle XIX  Sègle XX  Sègle XXI Millennis : Millenni I  Millenni II  Millenni III Cronologia mesadièra : Gen - Feb - Mar - Abr - Mai - Junh Julh - Ago - Set - Oct - Nov - Dec Cronologias tematicas : Aeronautica • Arquitectura • Automobila • Benda dessenhada • Camins de fèrre • Cinèma • Drech • Economia • Fotbòl • Jòc • Jòc vidèo • Literatura • Musica • Santat e medecina • Sciéncia • Sociologia • Espòrt • Teatre • TV Autres calendièrs : Roman • Chinés • Gregorian • Ebrieu • Indó • Musulman • Persan • Republican

Aquesta pagina concernís l'an 1984 del calendièr gregorian.

Eveniments

Euròpa

• 11 de setembre - La Gomera (illas Canàrias): vint personas, que i a entre el lo governador civil de Tenerife, morisson en un incendi forestal.
• 22 de decembre - Renóncia de Dom Mintoff coma primer ministre de Malta.

Liechtenstein

Extension dau drech de vòte ai fremas.

Africa

Sodan

Ja minat per la represa de la guèrra civila dins lo sud dau país, lo govèrn de Gaafar Nimeiry foguèt encara mai afeblit per una famina grèva. Encoratjadas per lei Fraires Musulmans, d'esmogudas grèvas aguèron luòc dins lei vilas pus importantas.

America

Peró

Aparicion dau Movement Revolucionari Tupac Amaru que formèt una guerilha d'inspiracion marxista-leninista suplementària dins lo país.

Mond

• 25 de genièr - Primièra granda manifestacion populara dins la vila de São Paulo, Brasil, en supòrt a l'esmena que prepausa de restablir las eleccions presidencialas dirèctas para president de la republica, aprèp 20 ans del regim militar.
• 2 de febrièr - Jaime Lusinchi pren possession coma president de Veneçuèla.
• 2 de febrièr: Còsta Rica refusa l'asil politic a 3000 seguidors armats d'Edén Pastora.
• 4 de febrièr - en Long Beach (Califòrnia), una femna esterila dona a lum après l'implantacion d'un ovul fertilizat en una autra femna.
• 6 de febrièr - Beirot èst es ocupat per las milícias crestianas.
• 5 de març: La primièra ministra Indira Gandhi ordena un atac al Temple d'Aur, ont se refúgian separatistes sikhs.
• 1 de julhet - l'engenhaire José Napoleón Duarte, elegit democraticament coma president constitucional de la Republica del Salvador, pren possession de la siá carga.
• 25 d'octobre - Lo dictator de Brasil, João Baptista Figueiredo, e lo de Paraguai, Alfredo Stroessner inauguran la centrala idroelectrica de Itaipu, la pus potenta del mond.
• 31 d'octobre: Indira Gandhi es assassinada per dos de los sieus guardas, de religion sikh. La reaccion populara es violenta en Nòva Delhi, e causa la mòrt de 2700 sikhs.
• 19 de decembre - signatura d'un acòrdi entre la Republica Populara de China e lo Reialme Unit que lo govèrn de Londres se compromet per el a liurar Hong Kong dins lo govèrn de Pequin l'an 1997

Sciéncias e tecnicas

• 3 de febrièr - Los Angeles: S'anóncia la naissença del primièr uman fruch de fertilizacion d'un embrion congelat.
• 4 de febrièr - En Long Beach, Califòrnia, una femna esterila dona a lum après l'implantacion d'un ovul fertilizat en una autra femna.

Geografia

Publicacion de la premiera carta geologica mondiala.

Quimia

• Descubèrta dei quasi-cristaus per Dan Schechtmann, Ilan Blech, Denis Gratias e John Cahn. Lo premier recebèt lo Prèmi Nobel de Quimia 2011 per aquela descubèrta.

Economia

• Richard Stone recep lo Prèmi Nobel d'Economia pel desvolopament de modèls comptables usats a nivèl nacional e internacional.

Naissenças

• 20 de genièr - Cynthia Lavigne, actritz de cinèma pornografic francesa
• 22 de genièr - Raica Oliveira, modèl brasilièra
• 23 de genièr - Arjen Robben, fotbolaire neerlandés
• 25 de genièr - Robinho, fotbolaire brasilièr
• 5 de febrièr - Carlos Tévez, fotbolaire argentin
• 12 de febrièr - Caterine Ibargüen, atlèta colombiana
• 27 de febrièr - Akseli Kokkonen, saltaire amb esquís finés-norvegian
• 28 de febrièr - Karolína Kurková, modèl chèca
• 20 de març - Fernando Torres, fotbolaire espanhòl
• 26 de març - Sara Jean Underwood, modèl americana
• 8 d'abril - Júlia Liptáková, modèl eslovaca
• 10 d'abril - Mandy Moore, cantaira, compositora e actritz americana
• 11 de mai - Andrés Iniesta, fotbolaire espanhòl
• 14 de mai - Mark Zuckerberg, creator del Facebook
• 17 de mai - Passenger, nom artistic de Michael David Rosenberg, cantaire e cantautor britanic
• 8 de junh - Javier Mascherano, fotbolaire argentin
• 11 de junh - Vágner Love, fotbolaire brasilièr
• 26 de junh - Rocío Guirao Díaz, modèl argentina
• 26 de junh - Luiza Possi, cantaira brasilièra
• 11 de julhet - Rachael Taylor, modèl e actritz australiana
• 1 d'agost - Bastian Schweinsteiger, fotbolaire alemand
• 3 d'agost - Ryan Lochte, nataire american
• 5 d'agost - Helene Fischer, cantaira alemanda
• 8 d'agost - Matej Jurčo, ciclista eslovaque
• 28 d'agost - Paula Fernandes, cantaira brasilièra
• 6 de setembre - Abby Martin, artista e jornalista americana
• 16 de setembre - Prince Harry de Galas
• 19 de setembre - Amber Rayne, actritz de cinèma pornografic americana
• 27 de setembre - Avril Lavigne, cantaira canadiana
• 2 d'octobre - Marion Bartoli, jogaira de tennis occitana
• 10 d'octobre - Pàvel Dórov, informatician e entrepreneire rus
• 14 d'octobre - Renée van Wegberg, cantaira neerlandesa
• 18 d'octobre - Freida Pinto, actritz indiana
• 25 d'octobre - Katy Perry, cantaira americana
• 22 de novembre - Scarlett Johansson, actritz americana
• 30 de novembre - Olga Rypakova, atlèta casac
• 3 de decembre - Constança Araújo, pintora portuguesa
• 30 de decembre - LeBron James, basquetbolaire american
• Evgeny Morozov, escrivan e cercaire bielorús

Decèsses

• 7 de genièr - Alfred Kastler, fisician francés, Prèmi Nobel (n. 1902)
• 14 de genièr - Ray Kroc, entrepreneire american, fondator del McDonald's (n. 1902)
• 20 de genièr - Johnny Weissmuller, actor e nataire austrian, l'"original" Tarzan (n. 1904)
• 9 de febrièr - Iurii Andropov, Secretari General del Partit Comunista de l'Union Sovietica (n. 1914)
• 12 de febrièr - Julio Cortázar, escrivan argentin (n. 1914)
• 21 de febrièr - Mikhaïl Aleksandrovich Sholokhov, escrivan rus, Prèmi Nobel de Literatura (n. 1905)
• 6 de març - Martin Niemöller, pastor e teologian alemand (n. 1892)
• 26 de març - Ahmed Sékou Touré, president de Guinèa (n. 1922)
• 1 d'abril - Marvin Gaye, cantaire american (n. 1939)
• 8 d'abril - Piotr Leonidovich Kapitza, fisician rus, Prèmi Nobel de Fisica (n. 1894)
• 26 d'abril - Count Basie, musician e compositor american (n. 1904)
• 8 de mai - Boris Antonenko Davidovich, escrivan, lingüista e traductor ucraïnian (n. 1899)
• 11 de junh - Enrico Berlinguer, politician italian (n. 1922)
• 26 de junh - Michel Foucault, filosòf francés (n. 1926)
• 9 d'agost - Edward Murray Conrad Barraclough, oficièr de marina britanic d'origina alemanda (n. 1893)
• 12 de setembre - Lola Anglada, escrivana e dessenhaira catalana (n. 1892)
• 14 d'octobre - Martin Ryle, radio-astronòm britanic, Prèmi Nobel de Fisica (n. 1918)
• 20 d'octobre - Carl Ferdinand Cori, bioquimista austriac, Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina (n. 1896)
• 20 d'octobre - Paul A.M. Dirac, fisician anglés, Prèmi Nobel de Fisica (n. 1902)
• 21 d'octobre - François Truffaut, director francés de cinèma (n. 1932)
• 31 d'octobre - Indira Gandhi, primièra ministra d'Índia (n. 1917)
• 14 de decembre - Vicente Aleixandre, escrivan espanhòl, Prèmi Nobel de Literatura (n. 1898)

Prèmi Nobel

• Prèmi Nobel de Fisica : Carlo Rubbia, Simon van der Meer
• Prèmi Nobel de Quimia : Bruce Merrifield
• Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina : Niels Kaj Jerne, Georges J.F. Köhler e César Milstein
• Prèmi Nobel de Literatura : Jaroslav Seifert
• Prèmi Nobel de la Patz : Desmond Tutu
• Economia: Richard Stone