Δομινικανή Δημοκρατία

Δομινικανή Δημοκρατία República Dominicana
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: "Dios, Patria, Libertad" «Θεός, Πατρίδα, Ελευθερία»
Εθνικός ύμνος: Quisqueyanos Valientes
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη	Σάντο Ντομίγκο 18°28′N 69°54′W
Επίσημες γλώσσες	Ισπανικά
Πολίτευμα	Λαοκρατική Προεδρική Δημοκρατία
Πρόεδρος Αντιπρόεδρος	Ντανίλο Μεδίνα Μαργαρίτα Σεδένιο δε Φερνάντες
Ανεξαρτησία • Από την Αϊτή • Από την Ισπανία Ισχύον Σύνταγμα	27 Φεβρουαρίου 1844 16 Αυγούστου 1865 (2η φορά) 6 Νοεμβρίου 2009
Έκταση  • Σύνολο  • % Νερό  • Σύνορα Ακτογραμμή	48.730 km2 (130η) 0,7% 360 km 1.288 km
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 2009   • Απογραφή 2002   • Πυκνότητα	9.650.054 (82η)  8.562.541   198 κατ./km2 (57η)
Α.Ε.Π. (PPP)  • Ολικό  (2009)  • Κατά κεφαλή	78,314 δισ. $ (74η)   8.672 $ (86η)
Α.Ε.Π. (Ονομαστικό)  • Ολικό  (2009)  • Κατά κεφαλή	44,716 δισ. $ (74η)   4.952 $ (81η)
ΔΑΑ (2014)	0,700 (102η) – υψηλή
Νόμισμα	Πέσο (DOP)
Ζώνη ώρας	(UTC -4)
Internet TLD	.do
Κωδικός κλήσης	+1-809, +1-829, +1-849

H Δομινικανή Δημοκρατία ή κοινώς Άγιος Δομήνικος, είναι κράτος της Καραϊβικής στο νησί Ισπανιόλα. Συνορεύει με την Αϊτή και καταλαμβάνει τα ανατολικά 2/3 του νησιού. Έχει έκταση 48.730 km² και πληθυσμό 9.650.054 κάτοικους (κατατάσσεται 82η στον κόσμο), με βάση εκτιμήσεις για το 2009. Πρωτεύουσά της είναι ο Άγιος Δομίνικος, αλλιώς Σάντο Ντομίγκο. Αποσχίστηκε από την Αϊτή και έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1844. Επίσημη γλώσσα της χώρας είναι τα ισπανικά.

Φυσική Γεωγραφία

Δορυφορική φωτογραφία της χώρας.

H Δομινικανή Δημοκρατία συνορεύει με την Αϊτή στα δυτικά, ενώ βρέχεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό και στα νότια από την Καραϊβική Θάλασσα. Καταλαμβάνει τα δύο τρίτα από το ανατολικό τμήμα του νησιού Ισπανιόλα. Η ορεογραφία της χώρας αποτελείται από ορεινές αλυσίδες διατεταγμένων από τα δυτικά προς τα ανατολικά, οι οποίες χωρίζονται από κοιλάδες. Το υψηλότερο σημείο της είναι η Πίκο Ντουάρτε, στην Κεντρική Κορδιλιέρα, με υψόμετρο 3.175 μ. Στα ανατολικά υψώνεται η χαμηλότερη ανατολική Κορδιλιέρα, με τη μεγάλη πεδιάδα Γιάνο δε Σέιμπο. Η Βόρεια Κορδιλιέρα φτάνει σε ύψος τα 1.249 μ. Οι ποταμοί παρουσιάζουν κυρίως διαμήκη πορεία. Σημαντικότερος ποταμός είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος, ο Γιάκε ντελ Νόρτε, ο οποίος ονομάστηκε "Ποταμός του Χρυσού" εξαιτίας της ύπαρξης χρυσοφόρου άμμου σε ένα μέρος το ρου του. Η ανακάλυψη έγινε από το Χριστόφορο Κολόμβο. Η λίμνη Ενρικίγιο αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σε έκταση Το κλίμα του κράτους είναι τροπικό, ωστόσο οι αληγείς άνεμοι ευθύνονται για τη διαφορετική κατανομή των βροχοπτώσεων. Επίσης, τα θερμά νερά από τα ρεύματα των Αντιλλών επηρεάζουν τις κλιματικές συνθήκες.

Δημογραφία

Ο πληθυσμός της χώρας (1961-2003) σε χιλιάδες. (FAOSTAT, 2005)

Οι πρώτοι κάτοικοι της χώρας ήταν αυτόχθονες Αραουάκες, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν το 10ο αιώνα στις Αντίλλες και στις νοτιοανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Οι Ταΐνοι εκδιώχθηκαν από τους Καρίβες. Οι Καρίβες είχαν διωχθεί κι αυτοί από τους Μάγιας και τους Αζτέκους.

Το νησί ανακαλύφθηκε από το Χριστόφορο Κολόμβο και λίγες δεκαετίες μετά αποδεκατίστηκαν οι ιθαγενείς. Αργότερα, στο νησί ήρθαν σκλάβοι από την Αφρική, για να εργαστούν για λογαριασμό των λευκών αποίκων. Σήμερα, οι περισσότεροι (περίπου τα τρία τέταρτα του συνολικού πληθυσμού της χώρας) είναι μιγάδες. Οι λευκοί είναι το ένα τέταρτο περίπου και το 11% είναι Αφροαμερικανοί. Οι πιο πολλοί συγκεντρώνονται στην εύφορη κοιλάδα του Ρίο Γιούνα και στη νότια παράκτια λωρίδα μεταξύ Νισάο και Λα Ρομάνα. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2013 τα 77,62 χρόνια (75,44 χρόνια οι άνδρες και 79,88 οι γυναίκες). Το φαινόμενο της εσωτερικής μετανάστευσης δεν είναι έντονο. Οι πιο αραιοκατοικημένες περιοχές είναι στο ανατολικό τμήμα του κράτους. Περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του συνόλου του πληθυσμού ζουν στις πόλεις. Μεγάλα αστικά κέντρα είναι, εκτός από την πρωτεύουσα (Σάντο Ντομίνγκο), το Σαντιάγο δε Λος Καμπαγιέρος, το Σαν Πέδρο δε Μακορίς, η Λα Ρομάνα και άλλες.

Η επίσημη γλώσσα του κράτους είναι η ισπανική, ενώ οι κάτοικοι μιλούν επίσης την αγγλική και μια γαλλική διάλεκτο, η οποία ομιλείται στα σύνορα με την Αϊτή.

Οι κάτοικοι είναι Ρωμαιοκαθολικοί σε συντριπτική πλειοψηφία, της τάξης του 75%. Υπάρχουν επίσης λίγοι Προτεστάντες, 36.334 Μάρτυρες του Ιεχωβά και 126.413 Μορμόνοι της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών. Για το θέμα της θρησκείας, τα προηγούμενα Συντάγματα έδιναν έμφαση στην αξία του Ρωμαιοκαθολικού δόγματος, κάνοντας λόγο για "παράδοση της Δημοκρατίας".

Διακυβέρνηση

Η Δομινικανή Δημοκρατία είναι Προεδρική Δημοκρατία, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να είναι και αρχηγός της Κυβέρνησης. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Κογκρέσο, το οποίο αποτελείται από την 150μελή Βουλή και τη Γερουσία, με 32 μέλη. Σήμερα Πρόεδρος είναι ο Ντανίλο Μεδίνα και Αντιπρόεδρος η Μαργαρίτα Σεδένιο δε Φερνάντες.

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική για όλα τα παντρεμένα πρόσωπα ανεξαρτήτου ηλικίας. Δεν επιτρέπεται να ψηφίζουν τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων και της αστυνομίας.

Ιστορία

Ο Κολόμβος ανακάλυψε το νησί και το ονόμασε Ισπανιόλα. Ο αδερφός του, Βαρθολομαίος, ίδρυσε το 1496 τη σημερινή πρωτεύουσα, Σάντο Ντομίνγκο. Σε αντίθεση με τη γειτονική Αϊτή, το ανατολικό τμήμα του νησιού παρέμεινε έδαφος της Ευρώπης. Η Ισπανία παραχώρησε σχεδόν το μισό νησί στη Γαλλία και το ανατολικό μέρος έλαβε την ονομασία Άγιος Δομίνικος, στα τέλη του 17ου αιώνα. Μετά την εκδίωξη των Γάλλων, με τη βοήθεια της Βρετανίας και της Ισπανίας, οι Δομινικανοί έκαναν Επανάσταση το 1821 και γρήγορα απέκτησαν αυτονομία και Σύνταγμα. Το 1844 η χώρα έγινε οριστικά ανεξάρτητη, καθώς δύο φορές (1801 από τον Τουσέν Λ' Ουβερτίρ) και 1822 από το Ζαν Μπουαγιέ καταλήφθηκε από την Αϊτή. Στην ανεξαρτησία του 1844 βοήθησε και η δράση της μυστικής απελευθερωτικής εταιρείας Λα Τρινιτάρια. Το 1861 και μέχρι το 1865 η Ισπανία κατέλαβε ξανά τη χώρα. Οι αρχές, για να αντιμετωπίσουν την μετέπειτα οικονομική κρίση, ζήτησαν την παρέμβαση των ΗΠΑ, στα πλαίσια του δόγματος Μονρόε. Οι Αμερικανοί έφυγαν το 1924 και οι εκλογές του 1930 διεξήχθησαν σε κλίμα έντασης, αναδεικνύοντας νικητή το Ραφαήλ Τρουχίλιο, ο οποίος κυβέρνησε δικτατορικά.

Στις 30 Μαΐου του 1961, ο επί τριακονταετία δικτάτορας της χώρας Ραφαήλ Τρουχίλιο δολοφονήθηκε μαζί με τον οδηγό του, ενώ κατευθυνόταν προς την εξοχική του έπαυλη, από ομάδα μασκοφόρων ενόπλων που σταμάτησε το αυτοκίνητό του σε μια ερημική διασταύρωση. Τον θάνατο του αυτοαποκαλούμενου "εθνικού ευεργέτη", που είχε δηλώσει ότι θα παραδώσει την εξουσία μόνο όταν πεθάνει, ακολούθησαν μήνες χάους καθώς διεξήχθη ταυτόχρονα μάχη επικράτησης μεταξύ των επιγόνων του αλλά και μεταξύ του καθεστώτος και των οπαδών τής σκληρά καταπιεζόμενης αντιπολίτευσης. Τα σοβαρότατα επεισόδια που ξέσπασαν, έφεραν τη χώρα στο χείλος του εμφυλίου πολέμου.

Την 1η Ιανουαρίου του 1962 παραιτήθηκε ο πρόεδρος Χοακίν Μπαλαγκέρ. Ακολούθησαν πραξικοπήματα (1963, 1965) και αστάθεια, που έδωσε την ευκαιρία στις Η.Π.Α. να προβούν σε νέα ένοπλη επέμβαση, που απέτυχε (1965). Τα επόμενα χρόνια κυριάρχησε στην πολιτική ζωή της χώρας ο Χοακίν Μπαλαγκέρ, ο οποίος πολιτεύτηκε απολυταρχικά και προκάλεσε αντιδράσεις, ιδίως μετά την 7η επανεκλογή του, το 1994, οπότε και κατηγορήθηκε από την Αντιπολίτευση για νοθεία. Στις εκλογές του 2004 εξελέγη Πρόεδρος ο Λεονέλ Φερνάντες. Στις 6 Νοεμβρίου 2009 άρχισε να ισχύει το νέο Σύνταγμα.

Οικονομία

Η κυβέρνηση της χώρας έχει χειριστεί ευνοϊκά τις διεθνείς επενδύσεις και μεγάλο μέρος της βιομηχανίας βρίσκεται υπό τον έλεγχο ξένων εταιρειών (κυρίως αμερικανικών). Η χώρα παρουσιάζει μεγαλύτερο βαθμό ανάπτυξης από την όμορή της, Αϊτή. Τα προβλήματα που παραμένουν είναι η υψηλή ανεργία και η θεαματική έλλειψη ισορροπίας ανάμεσα στον πρωτογενή και στο δευτερογενή τομέα. Στις αρχές της δεκαετίας του ' 90 σοβαρά προβλήματα παρουσιάστηκαν από τις ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα σημαντικότερα έσοδα της χώρας προέρχονται από τον τουρισμό. Μοχλός για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας είναι επίσης η καλλιέργεια, το εμπόριο και η επεξεργασία γεωργικών προϊόντων , όπως καπνός, ρύζι, αραχίδες, κακάο και καφές, ενώ σημαντικό ρόλο παίζουν και η βυρσοδεψία, η κεραμική, η βιομηχανία.

Στις εξαγωγές της χώρας περιλαμβάνονται και τα πούρα, τα οποία είναι χειροποίητα. Ο δασικός πλούτος της Δομινικανής Δημοκρατίας παρέχει πολύτιμη ξυλεία. Η κτηνοτροφία και η αλιεία είναι ελάχιστα ανεπτυγμένες, εξαιτίας της πρωτόγονης και ουσιαστικά ανύπαρκτης υποδομής. Η χώρα εξορύσσει νίκελ, ορυκτό αλάτι, βωξίτη και χαλκό. Η εξορυκτική βιομηχανία επεκτάθηκε με το άνοιγμα του ορυχείου χρυσού και αργύρου στο Ροσάριο.

Το νόμισμα της χώρας είναι το Πέσο Δομινικανής Δημοκρατίας. Η ανεργία το έτος 2005 ήταν στο 17% και ο πληθωρισμός στο 4,2%.

Επικοινωνίες και Μεταφορές

Η χώρα περιλαμβάνει πολλά και σημαντικά λιμάνια, εκτός από αυτό της πρωτεύουσας, όπως της Λα Ρομάνα, το οποίο εξυπηρετεί τις εξαγωγές της ζάχαρης, το Πουέρτο Πλάτα. Άλλα λιμάνια είναι το Μπόκα Τσίκα, το Καουσέδο, το Ρίο Άινα και το Σάντο Ντομίγκο. Υπάρχει σχετικά καλό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, το οποίο όμως εξυπηρετεί τις περιοχές παραγωγής ζάχαρης. Το σιδηροδρομικό δίκτυο καλύπτει συνολικά 517 χλμ. και το οδικό δίκτυο 19.705 χλμ. H οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Οι αεροπορικές μεταφορές εξυπηρετούνται κυρίως από το διεθνή αερολιμένα Πούντα Κανσέδο, 25 χλμ , ανατολικά της πρωτεύουσας. Το διεθνές αεροδρόμιο Λας Αμέρικας εξυπηρετεί πολλούς ταξιδιώτες. Αεροδρόμιο υπάρχει επίσης στην πόλη Σαντιάγο δε λος Καμπαγιέρος. Το 2008 στη χώρα λειτουργούσαν συνολικά 36 αεροδρόμια.

Πολιτισμός και Αξιοθέατα

Η χώρα προσφέρεται στους λάτρεις της οικολογίας. Στο ακρωτήριο Σαμανά, μπορεί κανείς να απολαύσει τα μαγκρόβια δάση και τα σπήλαια με τις βραχογραφίες στο εθνικό πάρκο που ευρίσκεται εκεί. Το Εθνικό Πάρκο Χαράγουα βρίσκεται στα νοτιανατολικά των ακτών της χώρας. Εκεί, στα νησάκια Μπεάτα και Άλτο Βέλο ζουν ενδημικά πτηνά. Το νησί Καμπρίτος, το οποίο βρίσκεται στη λίμνη Ενρικίγιο, με πλούσια πανίδα, έχει ανακηρυχθεί προστατευόμενη περιοχή. Για καταδύσεις προσφέρεται το ακατοίκητο νησί Καταλίνα, το οποίο βρίσκεται στα ανοικτά της πόλης Λα Ρομάνα.

Ανάμεσα στα αξιοθέατα της χώρας περιλαμβάνονται τα αποικιακά κτίρια και οχυρά, όπως το Σαν Λουίς στη Σαντιάγο δε Λος Καμπαγιέρος και ναοί, όπως ο καθεδρικός ναός του Σαντιάγο ελ Μαγιόρ. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα μουσεία, όπως το Αρχαιολογικό και Ανθρωπολογικό Μουσείο των Δομινικανών στην πρωτεύουσα Σάντο Ντομίνγκο, με τη μεγαλύτερη συλλογή του είδους σε ολόκληρη την Καραϊβική, το Λαογραφικό Μουσείο Τόμας Μορέλ, το Αρχαιολογικό Μουσείο με τα εκθέματα των αυτοχθόνων Ταΐνοι και το Μουσείο Καπνού αλλά και τα νεοκλασικά σπίτια στη Σαν Πέδρο ντε Μακορίς.

Αξίζει ακόμα να αναφερθούν και κάποια μνημεία που σχετίζονται με το Χριστόφορο Κολόμβο, ο οποίος και ανακάλυψε το νησί. Στη βόρεια ακτή της χώρας βρίσκεται η Λα Ισαβέλα, ο πρώτος οικισμός που ίδρυσε ο Γενουάτης θαλασσοπόρος στο Νέο Κόσμο, το 1494. Σήμερα στη θέση αυτή υπάρχει Ιστορικό Πάρκο, όπου εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές που διεξήχθησαν στο μέρος αυτό. Επίσης, ο Φάρος του Κολόμβου (1992) βρίσκεται στα ανατολικά της Δομινικανής Δημοκρατίας και αποτελεί ένα συγκρότημα διαμερισμάτων κατασκευασμένων από μπετόν. Στο Φάρο, που χτίστηκε για να εορταστούν τα 500 χρόνια από το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου στην Αμερική, εκτίθενται τέχνεργα από το πλοίο του θαλασσοπόρου, τη Σάντα Μαρία. Επίσης, εκεί μεταφέρθηκε το υποτιθέμενο λείψανο του Κολόμβου από τον καθεδρικό ναό του Σάντο Ντομίνγκο, τον Οκτώβριο του 1992. Σύμφωνα με την ισπανική εκδοχή, η σορός του Κολόμβου μεταφέρθηκε στη Σεβίλλη.

Η Παλαιά Πόλη του Σάντο Ντομίνγκο ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1990. Άλλα σημαντικά μνημεία στην πρωτεύουσα της Δομινικανής Δημοκρατίας είναι οι ναοί του Αγίου Φραγκίσκου και του Αγίου Νικολάου (αμφότεροι του 16ου αιώνα), ο καθεδρικός Ναός της Σάντα Μαρίας λα Μενόρ του 16ου αιώνα (όπου , όπως πιστευόταν, φυλασσόταν το λείψανο του Χριστόφορου Κολόμβου), το Εθνικό Πάνθεον που χτίστηκε από τους Ιησουίτες το 18ο αιώνα, η Πλατεία Πολιτισμού, το Πανεπιστήμιο του 1538 (αρχαιότερο της αμερικανικής ηπείρου) και πλήθος άλλων.

Μουσικοχορευτικές και καρναβαλικές εκδηλώσεις αφθονούν στη χώρα και στηρίζονται στη μερένγκε. Το Εθνικό Φεστιβάλ του εθνικού είδους μουσικής, που είναι η μερένγκε, διεξάγεται κάθε χρόνο, στα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου.

Βιβλιογραφία

• Συλλογικό έργο, Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας, τόμος 6, εκδ. ΔΟΜΗ, 2006.