Marroko

de Vikipedya, la ansiklopedya líbera
Saltar a: navigación, buxcar
المملكة المغربية
ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⴰⵖⵔⵉⴱ
Royaume du Maroc

Reyno de Marroko

ראינו דא מארוקו
Flag of Morocco.svg Coat of arms of Morocco.svg
Bandeira Eskudo

Situasión de Marroko

Kapitala: Rabat
·Povlasion: 1.200.000
Mayor sivdad: Kasablanka
Linguas ofisialas: Arabo, Bereber
Forma de governo: Monarshia Konstitusionala
Moneda: Dirham
Shefe de estado: Mohammed VI
Shefe de governo: Abdelillah Benkirane
Ekstension: Lugar 57en
·Total: 446.550 km2
·% agua: 0.01%
·Frontieras: 2.018 km
·Kostas: 1.835 km
Povlasion: Lugar 35en
·Total: 33.241.259
·Densidad: 70 ab/km2
Dominasion de internet: .ma

Marroko (nombre ofisial en arabo: المملكة المغربية, en tamazight ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⴰⵖⵔⵉⴱ, Tagldit n Lmaɣrib) es un reyno ke se topa al nord de Afrika. Es un payis del Magreb, topado entre la Mar Mediterraneo, Arjelia, las sivdades Espanyolas de Seuta i Meliya, la tierra de pais pleytada del Sahara Oksidental i el Oseano Atlantiko; indemas, Marroko esta apartado de Evropa por el Estresho de Jibraltar, ke une el Oseano Atlantiko i la Mar Mediterraneo. El su idióma ofisial es el arabo, anke la djente se komunika en su avla marroki del arabo yamada Dariya o Hasaniya i muncha djente tambien avla lashones bereberes i se uza el franses en la edukasion i en la administrasion publika. El kastilyano se avla en la rejion de Tetuan, Tanjer i Nador. El su rey aktual es Mohammed VI (en arabo الملك محمد السادس للمغرب).

Istoria djudia en Marroko[trocar | editar código]

La istoria djudia es Marroko es grande, anke envezes zor, desde la epoka de los romanos kuando ayegaron los primeros djudios dospues de la destruksion del Bet Amikdash asta oy ke uno de los konsejeros del rey es André Azoulay, djudio de Essaouira, endemas de ke unos 8.000 djudios aynda moran en Marroko, prinsipalmente en Kasablanka, Essaouira, Rabat, Fes, Tetuan i la antika kapital de Marrakesh. Munshos djudios marrokis lavoraron komo ambasadores del Reyno de Marroko en Evropa, komo Shumel al-Farrashi en Olanda enel anyo 1610; dospues de 1675 Joseph Toledani, ken afirmo un tratado de paz con Olanda; el su ijo Hayyim Toledani en Inglaterra enel anyo 1750; Enel 1780 Jacob ben Abraham Benider fue el ambasador del Reyno a la korte del Rey Ingles George III, lavoro ke izo enel anyo 1828 Meïr Cohen Macnin. Oy endia, unos 500,000 yisraelis son de orijin marroki. En Israel los djudios marrokis selebran la Mimuna kon munsho orgolyo por las sus raises marrokis [1]. Los djudios marrokis avlan un lashon del djudeoespanyol llamada Hakitia, el kualo tiene mas influensa del arabo; el nombre "Haketia" o "Hakitia" esta derivado de la palavra en arabo ħaka حكى, "dizir", i dunke se pronunsia con la letra "H" aspirada, para arreflejar el sonete gutural arabo "ħa". En algunas sivdades la djente lo eskrive komo "Jaketía" kon la misma pronunsiasion. En Jenero de 2011, avrió sus portas Primavera, un otél kon restorante kasher en la sivdad de Kasablanka[2]

Djudios marrokis enel mundo[trocar | editar código]

Esnoga en Fes

Marroko ha dado munchos djudios famosos al mundo, komo el Sinyor Rav Shefe Sefaradi de Israel Shlomo Amar, el mediko Venezuelano-Amerikano Baruj Benacerraf, Premio Nobel de Medisina enel anyo 1980, rav David Hassine, eskritor de Tehila leDavid; Miri Bohadana, aktrisa i modelo yisraeli; Emmanuelle Chriqui, aktrisa Kanadiense de la TV amerikana; Robert Assaraf, estoryador i eskritor Marroki; André Elbaz, pintador y direktor de sinema Marroki; Serge Berdugo, Ministro det Turismo Marroki[3]; Ninet Tayeb, Meir Shriki, Zehava Ben, Salim Halali, Eyal Golan, Ishtar, Sami Elmaghribi, Jo Amar, Avi Cohen, Kobi Alkobi i Haim Zrihan, kantadores yisraelis; Gad Elmaleh aktor i komediante franko-marroki; Rav Raphael Berdugo, uno de los mas grandes dayanim de Marroko; Michel Abitbol, investigador i istoryador marroki-israeli, kontribuyente a la Enciclopedia Judaica; Rab Haim ibn Attar, talmudista y kabalista marroki; Rav Halom Messas, Rav Shefe de Yerushalayim; el su ijo Rav David Messas, aktual Rav Shefe de Paris; Aryeh Deri, politiko yisraeli del partido sefardi Shas; Edmond Amran El Maleh, pintador marroki; Rav Yisrael Abuhatzeira (Baba Sali), gran rav i kabalista marroki-yisraeli; Jacques Bensimon, presidente de la Cinématheque Québecóise (Sinemateka) en la sivdad de Montreal, Kanada; Yitzhak Levy, diputado al parlamento Israeli (Knesset) por el partido Ihud Leumi - Mafdal; David Azoulay i Yaakov Margi, diputados al parlamento Israeli (Knesset) por el partido relijiozo Shas; Shlomo Ben-Ami, politiko Yisraeli, miembro del partido Lavorista; Amir Peretz, politiko israeli, del Partido Lavorista; Yaakov Edery i Eli Aflalo, diputados al parlamento Israeli (Kneset) por el partido de sentro Kadima; Meir Sheetrit, aktual Ministro del Interyor de Israel i diputado por el partido Kadima; Yaakov Benizri, diputado al parlamento Yisraeli (Knesset) por el partido Gil; Rav Shalom Arush, giador de los djudios sefardim ke siguin las ensinyansas del Rebbe Nachman de Breslov; i el Rav Itshak Alfasi (El רי"ף), talmudista i posek marroki, autor de Sefer Ha-halachot (ספר ההלכות).

Referensias[trocar | editar código]

Palasio Réal de Meknes


Ikono de esbozo

Este artikolo es endagora, solo un esbozo. Ampliandolo ayudaras a amijorar Wikipedia.
Puedes ayudarte kon las wikipedias en otras linguas.

Atamientos eksternos[trocar | editar código]

Commons-logo.svg
Wikimedia Commons alberga kontenido multimedia sovre Marroko


Payises de Afrika
Arjelia | Angola | Ayifto1 | Azawad2 | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Kabo Vedre | Kamerun | Chad | Djibouti | Eritrea | Etiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Ginea | Ginea-Bissau | Ginea Ekvatoriala | Isolas Komoras | Kosta de Marfil | Kenia | Lesotho | Liberia | Libia | Madagaskar | Malawi | Mali | Marroko | Maurisio | Mauritania | Mosambiko | Namibia | Nijer | Nijeria | Repuvlica Sentroafrikana | Repuvlika del Kongo | Repuvlika Demokratika del Kongo | Rwanda | Sahara Oksidental2 | Santo Tome i Prens | Senegal | Seychelles | Sierra Leona | Somalia | Somalilandia2 | Sud-Afrika | Sudan | Sudan del Sud | Swazilandia | Tanzania | Togo | Tunesia | Uganda | Zambia | Zimbabwe
Dependensias: Asension | Isolas Kanarias | Seuta | Madeira | Mayotte | Meliya | Pantelleria | Reunion | Santa Helena | Sokotora | Tristan da Cunha
1 Parsialmente en Asya. 2 Payis no rekonosido por todos los payises