Μονή Βισόκι Ντέτσανι
| Μονή Βισόκι Ντέτσανι | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
| Χώρα μέλος |  Σερβία |
| Τύπος | Πολιτισμικό |
| Κριτήρια | ii, iii, iv |
| Ταυτότητα | 724-001. |
| Περιοχή | Ευρώπη και Βόρεια Αμερική |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 2004 (28η συνεδρίαση) |
Η Μονή Βισόκι Ντέτσανι (σερβικά:Високи Дечани) είναι σερβική Μονή που βρίσκεται στο Κόσοβο (Κοσσυφοπέδιο) στο χωριό Ντέτσανι. Την έκτισε ο σέρβος βασιλιάς Στέφανος Ούρος Γ΄ Ντέτσανσκι το 1335.Το Καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στον Χριστό Παντοκράτορα και την Ανάληψη του Κυρίου. Το καθολικό της Μονής είναι πεντάκλιτο και ανήκει στην τεχνοτροπία της Ράσκας. Η Μονή βρίσκεται σε μια κοιλάδα, δίπλα στον μικρό ποταμό Ντέτσανσκα Μπίστριτσα και νοτιοδυτικά της πόλης Πέτς, στους πρόποδες της οροσειράς Προκλέτιε. Ολόκληρο το συγκρότημα της Μονής θεωρείται εξαιρετικό πολιτιστικό μνημείο και βρίσκεται, από το 2004, υπό την προστασία της UNESCO.
Πίνακας περιεχομένων
Η ανέγερση της Μονής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ανέγερση του Καθολικού της Μονής που αφιερώθηκε στον Χριστό Παντοκράτορα ξεκίνησε το 1327 από τον βασιλιά Στέφανο Ούρος Γ΄ Ντέτσανσκι. Αρχιμάστορας ορίστηκε ο καθολικός μοναχός Φρα Βίτα από το Κότορ της Δαλματίας, ενώ τις εργασίες επέβλεπε ο Αρχιεπίσκοπος της Σερβίας Δανιήλ Β΄ ο οποίος κάλεσε μεγάλο αριθμό καλλιτεχνών και επιδέξιων τεχνιτών. Ο ίδιος ο Στέφανος Ούρος Γ΄ Ντέτσανσκι τοποθέτησε την τελευταία πέτρα στον ναό της Μονής και εξέδωσε το 1330, το καταστατικό της ίδρυσης με το οποίο της χάρισε μεγάλη περιουσία. Μετά τον θάνατο του, ο γιος του Στέφανος Ούρος Δ΄ Ντούσαν ολοκλήρωσε την ανέγερση της Μονής. το 1335. Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας κατάφερε να διατηρηθεί η Μονή, σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.
Τοιχογραφήθηκε αρκετά αργότερα, το 1347-1348. Οι ίδιες οι διαστάσεις του Καθολικού της Μονής, ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστες (μήκος 36 μέτρα και ύψος 30 μέτρα) για την τότε εποχή και αυτός ήταν και ο λόγος της μετονομασίας της Μονής σε “Βισόκι Ντέτσανι” (Υψηλοί Ντέτσανι). Αριστοκρατικά απλή κατασκευή, με αρμονικές γραμμές η Μονή αυτή θεωρείται το σημαντικότερο σερβικό μεσαιωνικό μνημείο. Σύμφωνα με την παράδοση ο Στέφανος Ούρος Γ΄Ντέτσανσκι επέλεξε την τοποθεσία για την ανέγερση της Μονής στην οποία σήμερα βρίσκεται, μετά από επίμονη αναζήτηση και όταν ανακάλυψε την τοποθεσία αυτή, μαγεύτηκε από το φυσική ομορφιά της περιοχής.
Η περίοδος μετά τον 16ο αιώνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η περίοδος επαναλειτουργίας του Σερβικού Πατριαρχείου στο Πέτς, (στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα ), ήταν ευνοϊκή για την Μονή. Από εκείνη την περίοδο έως το τέλος του 17ου αιώνα, το θησαυροφυλάκιο του μοναστηριού, η βιβλιοθήκη και τα άλλα κτίρια εμπλουτίστηκαν με πολύτιμους θησαυρούς . Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η εργασία αντιγραφής στη Μονή λειτουργικών και θεολογικών βιβλίων. Την εποχή που ακολούθησε μετά την μεγάλη μετανάστευση των Σέρβων από την Νότια Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο προς την Βόρεια Σερβία και τα εδάφη της Αυστροουγγαρίας υπό την καθοδήγηση του σέρβου Πατριάρχη Αρσένιου Τσαρνόγεβιτς, το μοναστήρι απροστάτευτο λεηλατήθηκε από τους Τούρκους. Οι δύσκολες στιγμές επέστρεψαν στα επόμενα χρόνια για το μοναστήρι Βισόκι Ντέτσανι και την αδελφότητά του.
Ο Πρίγκιπας Μίλος κτίζει το 1836 ένα κονάκι στο μοναστήρι ενώ ο πρίγκιπας Αλέξανδρος το 1849 χαρίζει μια λάρνακα για τα λείψανα του βασιλιά [[Στεφάνος Ούρος Γ΄|Στεφάνου Ούρος Γ΄ Ντέτσανσκι που αγιοποιήθηκε. Στα λείψανα του Αγίου άλλαξαν για τελευταία φορά φορεσιά το 1964 που την είχε ράψει ο τότε Επίσκοπος, και μετέπειτα Σέρβος Πατριάρχης Παύλος. Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, ανακαινίστηκαν τα κτίρια του μοναστηριού.
Ο ναός του Χριστού Παντοκράτορα είναι ένα από τα μεγαλύτερα κτίρια της μεσαιωνικής Σερβίας και είναι κτισμένος με μαρμάρινες κυβοειδείς πλάκες σε δύο χρώματα. Στην αρχιτεκτονική του συνδυάζει αρμονικά, στοιχεία της ρομανικής και γοτθικής τέχνης, με την βυζαντινή και την ήδη υπάρχουσα παράδοση της σερβικής τέχνης. Η τοιχογράφηση του ναού διήρκεσε από το 1335 μέχρι το 1348 και εργάστηκαν αρκετές ομάδες από τους καλύτερους ζωγράφους-αγιογράφους της αυτοκρατορίας του Ντούσαν. Με τον μεγάλο αριθμό προσώπων και σκηνών, καθώς και την αγιογραφημένη επιφάνεια, οι τοιχογραφίες της μονής Βισόκι Ντέτσανι κατατάσσονται πρώτες στη σερβική μεσαιωνική ζωγραφική.
Οι Σέρβοι λόγω της πλούσιας συλλογής των χειρογράφων της, την κατατάσσουν δεύτερη αμέσως μετά την Μονή Χιλανδαρίου.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- «Visoki Dečani». Serbian Academy of Sciences and Arts. 2006. http://spomenicikulture.mi.sanu.ac.rs/spomenik.php?id=52.
- «Medieval Monuments in Kosovo». UNESCO. 2006. http://whc.unesco.org/en/list/724.
- «Dečani (Serbia–Montenegro)». World Heritage Committee. 2003. http://whc.unesco.org/archive/advisory_body_evaluation/724.pdf.
