Profesor Salah Mejri za zasługi w rozwoju nauki otrzymał L’ordre national du mérite en science et éducation, a w 2004 roku nagrodę Rammal, przyznawaną corocznie naukowcom Basenu Morza Śródziemnego przez Euroscience.





Magnificencjo,
Wysoki Senacie,
Szanowny Panie Profesorze,
Szanowni Goście!

Czyż tłumaczenie automatyczne nie jest najbardziej współczesnym wyzwaniem wynikającym z potrzeby powrotu do stanu sprzed Wieży Babel, ludzkiej potrzeby komunikacji bez barier językowych? Profesor Salah Mejri należy do grona tych uczonych, którzy takie wyzwanie podjęli. Przekracza granice językowe, pokonuje bariery kulturowe, a skoro tak, to, co też nie jest bez znaczenia, potrafi również świetnie radzić sobie z trudnościami natury administracyjnej czy biurokratycznej. Jego działalność jest bowiem wielokierunkowa. Jest uznanym autorytetem badawczym o międzynarodowej renomie z racji oryginalnego i bogatego wkładu w językoznawstwo ogólne, porównawcze i francuskie, prowadzi aktywną i cenioną działalność w licznych organizacjach naukowych, angażuje się w wiele przedsięwzięć wydawniczych o charakterze naukowym. Nie dość na tym, jest bardzo aktywnym animatorem współpracy międzynarodowej, nie tylko stricte naukowej, ale też dydaktycznej. Chciałoby się rzec, człowiek renesansu z temperamentem południowca. Temperament zawdzięcza być może pochodzeniu, całą resztę intelektowi oraz przymiotom charakteru.

Profesora Salaha Mejri uznaje się za ojca frazeologii francuskiej (Le figement lexical, 1997). Ale zacznijmy od początku. Urodził się w Tunezji w 1952 roku. I tam, w 1977 roku, ukończył studia. Początkowo pracował w szkolnictwie średnim. Jego kariera akademicka zaczęła się w 1988 roku, najpierw w Tunezji, a od 2004 roku we Francji. Został wówczas mianowany dyrektorem laboratorium LLI (Laboratoire de Linguistique Informatique) na Uniwersytecie Paryż XIII, a od 2007 roku dyrektorem laboratorium LDI (Lexiques, Dictionnaires, Informatique) na tymże uniwersytecie. Jeszcze w Tunezji, na uniwersytecie w Manubie, stworzył laboratorium TIL (Traitement Informatique du Lexique). Będąc już we Francji nigdy nie zerwał ścisłych kontaktów z ojczyzną, powołując do życia międzynarodowe laboratorium LTA (Langues, Traduction, Apprentissage), również na uniwersytecie w Manubie. Bibliografia naukowa Profesora Mejri jest obszerna i zróżnicowana, stanowi w sumie 162 pozycje, wiele prac jest w druku lub w trakcie przygotowywania. Przekonująco i z najwyższą atencją naukowy dorobek Profesora Mejri scharakteryzowali jego recenzenci prof. prof. Wiesław Banyś i Krzysztof Bogacki. Nie wchodząc w bardzo specjalistyczny ich dyskurs, poprzestanę na przywołaniu uogólniających fragmentów opinii obu profesorów.

Prof. Bogacki:

Prof. Wiesław Banyś:
W […] różnorodności językoznawczo-kulturowej obecnej w pracach prof. Salaha Mejri problematyki da się zauważyć generalna tendencja do podejmowania niezwykle ważnych problemów skostnień językowych i tłumaczenia. […] Prof. Salah Mejri starał się w swoich rozlicznych pracach na ten temat m.in. przeprowadzić syntezę narzędzi metodologicznych opracowanych pod koniec wieku XX dla odpowiedniej analizy wyrażeń skostniałych, wskazując, iż tylko taka synteza pozwoli nam, poprzez połączoną analizę składniowo-semantyczną, rozwiązać problem skostnień absolutnych i skostnień względnych i może dać szansę na odpowiednie przetwarzanie, uwzględniające relacje między ich strukturą wewnętrzną i zewnętrzną, w procesie tłumaczenia automatycznego.

Co explicite oznacza, że w swoich badaniach, podobnie jak w pracach kierowanego przez siebie laboratorium, w szerokim zakresie wykorzystuje narzędzia informatyczne. Przy tej okazji należałby też stwierdzić, że Profesor Mejri kontynuuje, ale też otwiera nowe obszary badań zapoczątkowanych przez prof. Gastona Grossa, po którego przejściu na emeryturę objął kierowanie laboratorium LLI. I przypomnieć, że prof. Gross przez wiele lat był ściśle związany z naszą Uczelnią, z badaniami prowadzonymi przez prof. Stanisława Karolaka i jego zespół, uczestniczył w wielu konferencjach tu organizowanych oraz miał znaczący udział w naukowym rozwoju naszej kadry. A w 1990 roku został wyróżniony doktoratem honoris causa naszej Alma Mater.

Profesor Mejri jest więc godnym jego następcą i kontynuatorem tradycji współpracy między Uniwersytetem Paryż XIII a Uniwersytetem Pedagogicznym. Jak pisze prof. Bogacki, prowadzone przez Profesora Mejri laboratorium LDI jest miejscem otwartym dla młodych językoznawców z całego świata, w tym dla całkiem licznej grupy z Polski, również dla naszych koleżanek i kolegów z Instytutu Neofilologii, w których rozwój naukowy Profesor angażuje się bez reszty. Przy tej okazji nadmienić warto, że jako recenzent uczestniczył w 55 przewodach doktorskich i habilitacyjnych.

Współpraca prof. Salaha Mejri z naszą Uczelnią ma charakter nie tylko naukowy, w sposób istotny wpływa na rozwój naszej kadry, ale, co równie ważne, doprowadziła, z inicjatywy Profesora właśnie, do uruchomienia w Instytucie Neofilologii nowej specjalizacji studiów magisterskich: przekładoznawstwo i przetwarzanie języka naturalnego (Master Professionnel TILDE). Cechą wyróżniającą tych studiów jest ich nowoczesny program przygotowujący absolwentów do potrzeb współczesnego rynku pracy. Dość powiedzieć, że nasi absolwenci tej specjalności, co w obecnej sytuacji jest ewenementem, znajdują zatrudnienie niemal w 100%, a od 2009 roku uzyskują podwójny, polski i francuski dyplom.

Osiągnięcia i tak wszechstronna aktywność Profesora Mejri została już doceniona. W uznaniu zasług w rozwój nauki i edukacji Profesor Mejri w roku 1998 otrzymał francuskie odznaczenie L’ordre national du mérite en science et éducation, a w 2004 roku został laureatem corocznej nagrody przyznawanej naukowcom Basenu Morza Śródziemnego przez Euroscience. Był pierwszym uczonym, który otrzymał tę nagrodę za badania w zakresie humanistyki.

W konkluzji recenzenci zgodnie piszą:

Prof. Wiesław Banyś:
Z wielką przyjemnością popieram wniosek o przyznanie tytułu doktora honoris causa prof. Salahowi Mejri. Całokształt dorobku naukowego, dydaktycznego i organizacyjnego, w wymiarze międzynarodowym, Dostojnego Doktoranta w pełni uzasadnia nadanie mu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Prof. Krzysztof Bogacki:
Z dostarczonego mi do oceny dossier wyłania się przede wszystkim sylwetka bardzo pracowitego i płodnego badacza, publikującego w czasopismach o zasięgu międzynarodowym, odznaczającego się nowymi pomysłami przedstawianymi w pracach będących wzorem precyzji i elegancji, uderzających niezwykłą erudycją, odwołującego się do faktów zaczerpniętych z szerokiej palety języków. […] Jednocześnie jest to profil świetnego organizatora i współuczestnika życia naukowego w skali międzynarodowej, cenionego za życzliwość, energię i pracowitość. Wszystko to zapewniło prof. S. Mejri wyjątkową pozycję we współczesnym językoznawstwie.

Konkluzja wydaje się oczywista. Nie ulega wątpliwości, że prof. Salah Mejri jest doskonałym kandydatem do tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. W pełni popieram zgłoszony w tej sprawie wniosek.

Cóż dodać. Może jedynie ponownie przywołać ideę, która zdaje się przyświecać pracy Profesora – ową potrzebę powrotu do stanu sprzed Wieży Babel. I życzyć Mu, by przy niej trwał i tak jak do tej pory równie aktywnie i skutecznie ją realizował w imię rozumienia, porozumienia i zrozumienia.




Kraków, dnia 13 maja 2013 r.