Jesteś w...
Muszkowicki Las Bukowy
Kod obszaru:
PLH020068
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Obszar biogeograficzny:
kontynentalny
Powierzchnia:
206,4 ha
Status formalny:
Obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis przyrodniczy:
Ostoja położona jest obrębie Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich należących do Przedgórza Sudeckiego. Obejmuje ona zalesiony fragment doliny potoku o krętym i zmiennym korycie, z zachowanym podgórskim łęgiem jesionowym i grądem środkowoeuropejskim oraz wzniesienie, łagodnie falowane, pokryte licznymi grzędami, dzielącymi go na wąskie dolinki i jary, z wysiękami trawertynowymi; pokryty przez kwaśną i żyzną buczynę oraz grąd środkowoeuropejski i ziołorośla skrzypu olbrzymiego.
W obrębie ostoi odnotowano występowanie pięciu siedlisk wymienionych w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej (które zajmują 60% powierzchni terenu), w tym do najcenniejszych zaliczyć można znajdujące się na niewielkich powierzchniach stoku, związane z wysiękami tawernowymi łęgi żyzne i buczyny. Cennym pod względem przyrodniczym jest również podgórski łęg zajmujący dolinę potoku. Na uwagę zasługuje także kwaśna buczyna oraz grąd środkowoeuropejski. Ocalał tu fragment pierwotnego lasu bukowego, porastającego niegdyś Sudety i Przedgórze. Ochroną objęto 13,43 ha lasu porastającego stoki jaru z potokiem na dnie, w którym żyją pstrągi. Obszar ten łączy występowanie gatunków górskich i nizinnych. Zróżnicowanie gatunkowe wynika z obszaru bytowania: na górze lub na dnie jaru. Miejsce to jest cenne ze względu na występowanie przelatki maturna i pachnący dębowej – gatunków motyli wpisanych do załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Najcenniejsza część obszaru (16,43 ha) jest chroniona jako rezerwat częściowy “Muszkowicki Las Bukowy” (ustanowiony w 1953 r.). Las ma bardzo wiele ponad stuletnich drzew, co robi na zwiedzających duże wrażenie. Stary drzewostan sprzyja gnieżdżeniu się licznych rzadkich ptaków.
Dane uaktualniono w 2009 roku.
Opis turystyczny:
obszar ostoi wraz z terenami przyległymi jest bardzo atrakcyjny nie tylko pod względem przyrodniczym, ale i krajobrazowym. Najbliżej położonymi względem ostoi miejscowościami (wsiami) są: Muszkowice, Baldwinowie i Piotrowice Polskie (położone w gminie Ciepłowody, powiecie ząbkowickim w województwie dolnośląskim). Omawiany obszar znajduje się ok. 10 km na zachód od Henrykowa. Henryków, to stara wieś klasztorna, położona nad rzeką Oławą, u zachodniego podnóża Wzgórz Strzelińskich, ok. 8 km na północ od Ziębic. Henryków leży przy ważnej linii kolejowej Wrocław - Kłodzko - Międzylesie oraz drodze nr 395 Wrocław - Ziębice. Do stolicy Dolnego Śląska jest stąd niespełna 55 km. Miejscem wartym zobaczenia w Henrykowie jest Zespół Klasztorny, kościół Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela z lat 1230 - 1270 (który obecnie stanowi zabytek klasy zerowej), okazały barokowy klasztor, wzniesiony w latach 1682 - 1685 (przy kościele), pałac opacki z 1727 r. (znajdujący się z tyłu budynku klasztornego), będący centralnym miejscem ogrodu. W ogrodzie znajduje się również oranżeria. Wartym zobaczenia jest również znajdujący się pomiędzy opactwem a linią kolejową park krajobrazowy o powierzchni przekraczającej 106 ha. Park powstał w XIX w. i znajduje się w nim szereg starych drzew - pomników przyrody, m.in. dęby o obwodzie pnia 3,5 - 5,0 m czy wiąz o obwodzie 4,3 m. Ciekawym miejscem w henrykowskim parku jest symboliczny grób dawnego właściciela tych ziem, księcia Wilhelma Ernesta von Sachsen-Weimar-Eisenach. Grobowiec umieszczono na niewielkiej kolistej platformie, wieńczącej szczyt pagórka. Dla turystów udostępnionych zostało kilka szlaków turystycznych: Szlak Ziębice - Piława Dolna (czarny), Szlak Ząbkowice Śląskie - Henryków (niebieski), Szlak Łagiewniki - Ziębice (czerwony). Biegnie tędy również Odcinek Szlaku Cysterskiego na Ziemi Ząbkowickiej (miejscowości: Muszkowice, Stary Henryków, Wilemowice, Cienkowice, Czesławice, Piotrowice Polskie i Baldwinowice należały do 1810 r. do posiadłości klasztoru cystersów w Henrykowie).
Dojazd: do Henrykowa jest bardzo łatwy. Pociąg z Wrocławia jedzie ok. 50 min. Można również dojechać autobusem, a nawet rowerem. W miejscowości znajduje się kilka sklepów, restauracja, poczta oraz budka telefoniczna.
Noclegi: Noclegu najlepiej szukać w Ząbkowicach Śląskich (oddalonych o około 20 km od ostoi). Miejscowość oferuje dość bogatą bazę noclegową, istnieje do niej dogodny dojazd.
Dolnośląska Regionalna Organizacja Turystyczna mieści się przy ul. Igielnej 13 we Wrocławiu. Można zajrzeć na stronę internetową Organizacji: www.dot.org.pl lub w razie konkretnych pytań skontaktować się mailowo: dot@dot.org.pl.
Lokalne Organizacje Turystyczne znajdują się w Dzierżonowie, Trzebnicy, Kłodzku, Szklarskiej Porębie, Kudowie Zdroju, Karpaczu, Ząbkowicach, Lądku Zdroju.
Zagrożenia:
Kondycja zachowanej roślinności jest obecnie dobra. Dla zachowania najcenniejszych siedlisk należy ograniczyć pobór wody z ujęcia wody znajdującego się na stoku aż do jego całkowitego zamknięcia - zmniejszy się wtedy proces obniżania poziomu wód gruntowych i grądowienia buczyn.
Ważne dla Europy typy siedlisk przyrodniczych
(z Zał. I Dyr. Siedliskowej), w tym siedliska priorytetowe(*):
• źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati *
• kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)
• grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)
• łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe) *
Ważne dla Europy gatunki zwierząt
(z Zał. II Dyr. Siedliskowej i z Zał. I Dyr. Ptasiej), w tym gatunki priorytetowe(*):
• nocek Bechsteina - ssak
• przeplatka maturna - bezkręgowiec
• pachnica dębowa * - bezkręgowiec
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu
Plac Powstańców Warszawy 1, 50-951 Wrocław
rdossekr@duw.pl, http://wroclaw.rdos.gov.pl
Dolnośląska Organizacja Turystyczna
ul. Igielna 13, 50-117 Wrocław
Tel.: (71) 344 11 09, Fax.: (71) 341 79 92
dot@dot.org.pl, http://www.dot.org.pl
Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu
Instytut Biologii Roślin Uniwersytetu Wrocławskiego
Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody "Salamandra", Poznań
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych Wrocław
Nadleśnictwo Henryków, Leśnictwo Bobolice
Jednostki administracyjne:
• Ciepłowody (ząbkowicki, woj. dolnośląskie)
