Wikipedia:Etalage

Etalage-navigatie

In de etalage staat een selectie van artikelen die gebruikers van Wikipedia bijzonder waarderen en die aan bepaalde standaarden voldoen. Deze artikelen zijn erg uitgebreid en vaak zijn ze geëvalueerd in de review. De artikelen in de etalage zijn beoordeeld als informatief, objectief en inhoudelijk correct, en ze bevatten indien mogelijk de meest recente gegevens. Er staan op dit moment 336 artikelen in de etalage, op een totaal van 1.873.080 artikelen op Wikipedia. Dat betekent dat één op 5.574 artikelen in deze lijst staat. Zie voor meer statistieken de statistiekenpagina.

Voor wie zelf een Etalage-artikel wil proberen te schrijven, kan het nuttig zijn om De Zes Stappen te volgen. Voor het verbeteren van je artikel is het raadzaam de tips voor het schrijven van een goed artikel te lezen en te kijken of het artikel voldoet aan de criteria voor een etalageartikel. Op deze pagina kunnen artikelen worden aangemeld voor opname in of verwijdering uit de Etalage en wordt over deze artikelen gestemd.

Geografie · Biologie · Geschiedenis · Mens en maatschappij · Kunst en cultuur · Filosofie en religie · Sport · Techniek en wetenschap

AUG

17

Nieuwe artikelen in de Etalage

The Cats waren een popgroep uit Volendam. Ze bestonden van 1964 tot 1985, zij het met enkele onderbrekingen, en waren van 1968 tot 1975 een van de meest succesvolle bands van Nederland. De bezetting bestond uit Cees Veerman, Piet Veerman, Arnold Mühren, Jaap Schilder, Theo Klouwer en (van 1972 tot 1975) Piet Keizer. Jan Buijs was vanaf de oprichting de manager.

Ze ontwikkelden een oorspronkelijk muziekgeluid dat de naam palingsound meekreeg. Het kenmerkt zich door de dramatiek in de stem van Piet Veerman, de achtergrondzang van de andere leden, de composities van Arnold Mühren en het studiowerk van Klaas Leyen en Wim Jongbloed. De stijl vond navolging bij veel andere Volendamse artiesten, zoals Maddog, Left Side, Next One en vanaf 1977 BZN.

Cees Veerman was aanvankelijk de leadzanger en Piet Veerman had deze rol vanaf 1968 voor de A-kanten van de singles. De eerste nummers waren covers of werden buiten de groep geschreven. Daarna kwam steeds meer werk van eigen hand, waaronder de grote hits Lea, Why, Marian, Magical mystery morning, Where have I been wrong, Let's dance en There has been a time. De meest verkochte single is One way wind. The Cats verkochten meer dan dertien miljoen geluidsdragers. 36 singles kwamen in de Top 40 terecht, waarvan vijf op nummer 1 en negentien in de Top 10. In de alltimelijst Top 2000 zijn in de loop van de tijd dertien nummers opgenomen.

De band trad op in binnen- en buitenland, waaronder in Indonesië, Suriname en op de Antillen. Twee albums werden in de Verenigde Staten geproduceerd door Al Capps. In 1974 was er een optredenstop van ongeveer een jaar. In deze periode brachten drie bandleden soloalbums uit. Na een hervatting van de optredens viel de band in 1979 geheel uit elkaar. Vervolgens was er van 1982 tot 1985 een comeback. In 1994 was er nog een tevergeefse poging hiertoe door drie bandleden zonder Piet Veerman. Sinds de eeuwwisseling bestaan er twee tributebands.

Artikel lezen

15 augustus

Ascomyceten of zakjeszwammen vormen een stam in het rijk der schimmels. De ascomyceten vormen een grote groep met meer dan 64 000 beschreven soorten. Ze danken de naam zakjeszwammen aan de sporenzakjes ('ascus', meervoud 'asci'), de karakteristieke voortplantingsstructuren die microscopisch waarneembaar zijn. Veel schimmels, waaronder de gisten en de korstmossen, worden tot deze groep gerekend, evenals enkele eetbare paddenstoelen, zoals morieljes en truffels.

Zakjeszwammen zijn ook voor de mens van grote betekenis. In negatieve zin doordat ze verantwoordelijk zijn voor talrijke ziektes bij mensen, huisdieren en cultuurgewassen. In positieve zin omdat ze een belangrijke rol spelen bij de bereiding van levensmiddelen als kaas, brood, bier en wijn, en omdat ze van grote waarde zijn voor de productie van medicijnen. Zo heeft het antibioticum penicilline, dat geproduceerd wordt uit Penicillium chrysogenum, in de tweede helft van de twintigste eeuw geleid tot een omwenteling in de bestrijding van bacteriële infectieziekten.

Artikel lezen

2 augustus

Het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629 was een door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden groots opgezette belegering van de door de Spanjaarden bestuurde stad 's-Hertogenbosch tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Het beleg duurde van april tot half september en resulteerde in de inname van 's-Hertogenbosch door de Republiek onder leiding van stadhouder Frederik Hendrik van Oranje. De stad was belangrijk vanwege de strategische ligging. Het was een van de sterkste schakels in de Spaanse omsingeling van de Republiek. Door haar aanzien was een verovering daarom goed voor het prestige van de Republiek en de stadhouder. Spanje ondervond dat jaar problemen en dat bood de mogelijkheid voor deze gewaagde onderneming.

De belegering was moeilijk voor de belegeraars vanwege het drassige gebied rond Den Bosch. Met de aanleg van dijken, kanalen en molens werd dat probleem verholpen en werd het water door het Staatse leger als extra verdediging ingezet. Om de stad volledig te kunnen omsingelen werden op diverse plaatsen versterkte kampementen (kwartieren) ingericht. Deze kwartieren waren onderling verbonden door een circumvallatielinie die de stad afsloot en als verdediging diende tegen een mogelijk Spaans ontzettingsleger. De contravallatielinie moest de belegeraars beschermen tegen het Bossche garnizoen. De stad werd voortdurend beschoten en vanuit de kwartieren werden approches gegraven om dicht bij de stad te komen om een bres in de vestingwerken te slaan.

Hendrik van den Bergh, de commandant van het Spaanse leger, heeft nog getracht de stad te ontzetten, maar slaagde hier niet in. Ook werd geprobeerd met hulp van de Duitse keizer het Staatse leger weg te lokken door de Veluwe binnen te vallen. Amersfoort kon worden veroverd, maar het leger moest zich uiteindelijk terugtrekken na de Staatse inname van Wezel. Omdat er geen kans op ontzet was en het Staatse leger een gat in de vestingwerken had geslagen capituleerde de stad. Na de inname werd in 's-Hertogenbosch het katholicisme verboden en verlieten met het Spaanse garnizoen, de geestelijkheid en veel andere katholieke inwoners de stad.

Artikel lezen

20 juli

Neutral Milk Hotel was een Amerikaanse indierockgroep die voortkwam uit een soloproject van Jeff Mangum. Na het eerste studioalbum On Avery Island uit 1996 werd de groep versterkt door Julian Koster, Jeremy Barnes en Scott Spillane. Daarnaast leverde producent Robert Schneider een wezenlijke bijdrage aan het geluid van Neutral Milk Hotel. De groep ligt aan de basis van The Elephant 6 Recording Company, een muzikaal collectief uit Athens (Georgia).

De muziek van Neutral Milk Hotel wordt omschreven als een mengelmoes van folk, psychedelica en punk, waarbij gebruik wordt gemaakt van een breed scala aan instrumenten en Mangum gepassioneerd surrealistische, intieme teksten zingt. De groep is vooral bekend om haar tweede en laatste studioalbum, In the aeroplane over the sea uit 1998, dat in de loop der jaren goede kritieken kreeg en een onverwacht commercieel succes werd,

Niet lang na het uitbrengen van het album hief Mangum de groep op vanwege persoonlijke ongemakken, en trok hij zich terug uit het openbare leven. Tijdens zijn afwezigheid nam de populariteit van In the aeroplane over the sea toe en verkreeg de groep een cultstatus. Na een pauze van vijftien jaar werd in 2013 een reünie aangekondigd en begon de groep aan enkele wereldwijde tournees. In de zomer van 2015 gaf Neutral Milk Hotel haar laatste optreden voor de komende tijd.

Artikel lezen

28 juni