నమీబియా

వికీపీడియా నుండి
ఇక్కడికి గెంతు: మార్గసూచీ, వెతుకు
Republic of Namibia
Flag of Namibia Namibia యొక్క చిహ్నం
నినాదం
"Unity, Liberty, Justice"
జాతీయగీతం
"Namibia, Land of the Brave"
Namibia యొక్క స్థానం
రాజధాని
(మరియు అతిపెద్ద నగరం)		 Windhoek
22°34.2′S, 17°5.167′E
అధికార భాషలు English
గుర్తింపు పొందిన ప్రాంతీయ భాషలు Afrikaans, German, Oshiwambo
ప్రజానామము Namibian
ప్రభుత్వం Republic
 -  President Hifikepunye Pohamba
 -  Prime minister Nahas Angula
Independence from South Africa 
 -  Date 21 March 1990 
 -  జలాలు (%) negligible
జనాభా
 -  2009 అంచనా 2,108,665[1] (142nd)
 -  2008 జన గణన 2,088,669 
జీడీపీ (PPP) 2009 అంచనా
 -  మొత్తం $13.771 billion[2] 
 -  తలసరి $6,614[2] 
జీడీపీ (nominal) 2009 అంచనా
 -  మొత్తం $9.459 billion[2] 
 -  తలసరి $4,543[2] 
Gini? (2003) 70.7[1] (high) (1st)
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2007) Increase 0.686 (medium) (128th)
కరెన్సీ Namibian dollar (NAD)
కాలాంశం WAT (UTC+1)
 -  వేసవి (DST) WAST (UTC+2)
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ .na
కాలింగ్ కోడ్ ++264

అధికారికంగా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ నమీబియా అని పిలవబడే నమీబియా (మూస:Lang-af, German: Republik Namibia) ఉత్తర ఆఫ్రికాలో ఒక దేశం, దీని పశ్చిమ సరిహద్దున అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం ఉంది. ఇది భూసరిహద్దులను ఉత్తరాన అంగోలా మరియు జాంబియాలతో, తూర్పున బోట్స్‌వానా మరియు జింబాబ్వేలతో మరియు దక్షిణాన మరియు తూర్పున దక్షిణ ఆఫ్రికాతో పంచుకుంటుంది. ఇది నమీబియా స్వతంత్ర పోరాటం తర్వాత 21 మార్చి 1990న దక్షిణ ఆఫ్రికా నుండి స్వాతంత్ర్యాన్ని పొందింది. దీని రాజధాని మరియు అతిపెద్ద నగరం విండ్‌హక్ (German: Windhuk).

నమీబియా ఐక్యరాజ్యసమితి (UN), సదరన్ ఆఫ్రికన్ డెవలప్‌మెంట్ కమ్యూనిటీ (SADC), ఆఫ్రికన్ యూనియన్ (AU), కామన్వెల్త్ ఆఫ్ నేషన్స్ మరియు పలు అంతర్జాతీయ సంస్థల్లో ఒక సభ్య దేశంగా ఉంది.[ఆధారం కోరబడింది] చాలా సంవత్సరాలపాటు దీనిని నైరుతి ఆఫ్రికాగా పిలిచేవారు, కాని ఇక్కడ నమీబ్ ఎడారి కారణంగా నమీబియా అనే పేరును పొందింది. ఇది ప్రపంచంలో మంగోలియా తర్వాత, రెండవ అత్యల్ప జన సాంద్రత గల దేశంగా పేరు గాంచింది.

నమీబియాలోని మెరక భూములు ప్రారంభ సమయంలో బుష్మెన్, డమారా, నామాక్యూలచే మరియు బంటు విస్తరణ ద్వారా ప్రవేశించిన బంటులచే సుమారు 14వ శతాబ్దం AD నుండి విస్తరించాయి. దీనిని 18వ శతాబ్దం చివరిలో బ్రిటీష్ మరియు డచ్ మిషనరీలు సందర్శించాయి. దీనిని 1879లో డోర్స్లాండ్ ప్రయాణీకులు (వీరిని జంకర్ బోయెర్స్ అని కూడా పిలుస్తారు) కూడా సందర్శించారు,[3] కాని 1884లో ఒక జర్మన్ సామ్రాజ్యానికి చెందిన దేశంగా మారింది. 1920లో, నానాజాతి సమితి ఈ దేశాన్ని దక్షిణ ఆఫ్రికాకు అప్పగించింది, ఇది దాని చట్టాలను అమలులోకి తెచ్చింది మరియు 1948 నుండి దాని వర్ణవిచక్షణ విధానాన్ని అమలులోకి తెచ్చింది.

1966లో, ఆఫ్రికన్ నేతలచే వ్యతిరేకతలు మరియు డిమాండ్లు ఆ ప్రాంతంపై ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రత్యక్ష బాధ్యతకు మరియు 1973లో నమీబియా ప్రజల అధికార ప్రతినిధి వలె సౌత్ వెస్ట్ ఆఫ్రికా పీపుల్స్ ఆర్గనైజేషన్ (SWAPO)ను నియమించడానికి కారణమయ్యాయి. అయితే ఆ సమయంలో నమీబియా దక్షిణ ఆఫ్రికా పాలనలోనే ఉండిపోయింది. అంతర్గత పోరాటం తర్వాత, దక్షిణ ఆఫ్రికా 1985లో నమీబియాలో ఒక తాత్కాలిక పరిపాలనను స్థాపించింది. నమీబియా 1990లో దక్షిణ ఆఫ్రికా నుండి సంపూర్ణ స్వతంత్రాన్ని పొందింది (వాల్విస్ బే మినహాయించి, ఈ నగరం 1994 వరకు దక్షిణ ఆఫ్రికా పాలనలో ఉంది). ఈ దేశం తన పేరును కూడా అధికారికంగా 1990లో నైరుతి ఆఫ్రికా నుండి నమీబియాకు మార్చుకుంది.

నమీబియా 2.1 మిలియన్ జనాభాను కలిగి ఉంది మరియు ఒక స్థిరమైన బహుపార్టీ పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యాన్ని కలిగి ఉంది. వ్యవసాయంస పశుపోషణ, పర్యాటక రంగం మరియు విలువైన రాళ్లు మరియు లోహాల త్రవ్వకం వంటి అంశాలు నమీబియా ఆర్థిక వ్యవస్థను పటిష్టంగా ఉంచుతున్నాయి. సుమారు జనాభాలో సగం మంది ఒక రోజుకు U.S.$1.25 వంటి అంతర్జాతీయ దారిద్ర్య రేఖ దిగువన నివసిస్తున్నారు,[4] మరియు 2007లో పురుష జనాభాలో 15% మందికి HIV సోకడంతో HIV/AIDS ప్రభావాల నుండి దేశ జనాభా భారీగా దెబ్బతింది.[5]

విషయ సూచిక

చరిత్ర[మార్చు]

నమీబియాలోని మెర్క్యూరీ దీవి యొక్క వైమానిక ఛాయాచిత్రం
ప్రధాన వ్యాసం: History of Namibia

నమీబియాలోని మెరక భూములు ప్రారంభ సమయంలో బుష్మెన్, డమారా, నామాక్యూలచే మరియు బంటు విస్తరణ ద్వారా ప్రవేశించిన బంటులచే సుమారు 14వ శతాబ్దం AD నుండి విస్తరించాయి. ఈ ప్రాంతంలో దిగి, పరిశోధించిన మొట్టమొదటి యూరోపియన్లగా 1485లో పోర్చుగీస్ నావికులు డియాగో కాయో మరియు 1486లో బార్టోలోమెయు డియాస్‌లను చెప్పవచ్చు, అయితే ఈ ప్రాంతాన్ని పోర్చుగీస్ సామ్రాజ్యంలో చేర్చలేదు. అయితే, ఎక్కువ సహారా ఆఫ్రికా ఖండాలు వలె, నమీబియా వ్యాపారులు మరియు నివాసులు ప్రధానంగా జర్మనీ మరియు స్వీడన్‌ల నుండి ప్రవేశించే వరకు, 19వ శతాబ్దం వరకు యూరోపియన్లచే విస్తృతంగా అన్వేషించబడలేదు.

జర్మన్ పాలన[మార్చు]

నమీబియా 1884లో బ్రిటీష్ దురాక్రమణను నిరోధించడానికి ఒక జర్మనీ కాలనీ వలె మారింది మరియు బ్రిటీష్ పాలనలో ఉన్న వాల్విస్ బే ను మినహాయించి, దీనిని జర్మన్ నైరుతి ఆఫ్రికా (Deutsch-Südwestafrika )[6]గా పిలిచేవారు. 1904 నుండి 1907 వరకు, హీరెరో మరియు నామాక్యూలు జర్మనీవాసులకు వ్యతిరేకంగా ఆయుధాలు పట్టారు మరియు తదుపరి హీరెరో మరియు నామాక్యూ సామూహిక హత్యాకాండలో 10,000 మంది (జనాభాలో సగం మంది) నామా మరియు సుమారు 65,000 మంది హీరెరోలు (జనాభాలో సుమారు 80%) హత్య చేయబడ్డారు.[7][8] చివరికి నిర్బంధం నుండి విడుదల చేయబడిన హతశేషులు ఉద్వాసన విధానం, దేశ బహిష్కారం, నిర్బంధిత శ్రామిక మరియు వ్యవస్థలోని జాతి విభజన మరియు వివక్షతలకు పాత్రలయ్యారు, నాజీ జర్మనీలో వీటన్నింటితో కూడిన ఒక వ్యవస్థలో వారు అనేక రకాలు వర్ణ విచక్షణకు మరియు పారిశ్రామిక-స్థాయి హత్యలకు గురైనట్లు అనుమానాలు ఉన్నాయి. అయితే, కొంతమంది చరిత్రకారులు నమీబియాలోని జర్మన్ సామూహిక హత్యాకాండను నాజీలు హోలోకాస్ట్‌లో ఒక నమూనాగా ఉపయోగించారని ఊహించారు,[9] కాని ఎక్కువ మంది అధ్యయనకారులు ఆ ఘట్టం నాజీలపై ఎటువంటి ప్రభావాన్ని చూపించలేదని, ఎందుకంటే వారు ఆ సమయంలో చిన్నపిల్లలని పేర్కొన్నారు.[10] సామూహిక హత్యాకాండ యొక్క స్మృతి స్వతంత్ర నమీబియాలో జాతి గుర్తింపుకు మరియు జర్మనీతో సంబంధాలకు సంబంధిత అంశంగా మిగిలిపోయింది.[11]

దక్షిణ ఆఫ్రికా పరిపాలన[మార్చు]

మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో దక్షిణ ఆఫ్రికా (బ్రిటన్‌చే నియంత్రించబడుతున్న) కాలనీని ఆక్రమించింది మరియు దీనిని ఒక నానాజాతి సమితి ఆదేశ ప్రాంతం వలె పరిపాలించింది.

1946లో ఐక్యరాజ్యసమితిచే లీగ్ యొక్క భర్తీ తర్వాత, దక్షిణ ఆఫ్రికా దాని ప్రారంభ అధికారం ఒక ఐక్యరాజ్యసమితి ధర్మకర్తృత్వ ఒప్పందంచే భర్తీ చేయబడానికి అంగీకరించలేదు, ప్రాంతం యొక్క పరిపాలనలో సమగ్ర అంతర్జాతీయ పర్యవేక్షణను అభ్యర్థించింది. దక్షిణ ఆఫ్రికా ప్రభుత్వం 'నైరుతీ ఆఫ్రికా'ను దాని సామ్రాజ్యంలో విలీనం చేయాలని భావించినప్పటికీ, ఆ విధంగా అధికారికంగా చేయలేకపోయింది, అయితే శ్వేతజాతీయుల దక్షిణ ఆఫ్రికా పార్లమెంట్‌లో ప్రాతినిధ్యం కలిగిన శ్వేతజాతీయుల మైనారిటీలతో వాస్తవానికి 'ఐదవ ప్రావీన్స్' వలె పరిపాలించబడింది.

1966లో, సౌత్-వెస్ట్ ఆఫ్రికా పీపుల్స్ ఆర్గనైజేషన్ (SWAPO) సైనిక దళం ఒక గెరిల్లా సమూహం అయిన పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ ఆఫ్ నమీబియా ఒక స్వాతంత్ర్య పోరాటాన్ని ప్రారంభించింది, కాని దక్షిణ ఆఫ్రికా నమీబియాలో దాని పరిపాలనను ముగించడానికి 1988 వరకు అంగీకరించలేదు, తర్వాత మొత్తం ప్రాంతానికి ఒక ఐక్యరాజ్యసమితి శాంతి ఒప్పందంతో అంగీకరించింది. స్వాతంత్రం కోసం సంధి 1989లో ప్రారంభమైంది, కాని 21 మార్చి 1990న మాత్రమే దేశం అధికారికంగా సంపూర్ణ స్వాతంత్ర్యాన్ని పొందింది. వాల్విస్ బే దక్షిణ ఆఫ్రికాలో వర్ణ విచక్షణ ముగిసిన తర్వాత 1994లో నమీబియాలో విలీనం చేయబడింది.

రాజకీయాలు[మార్చు]

టింటెన్‌పాలాస్ట్, నమీబియా ప్రభుత్వ కేంద్రం
ప్రధాన వ్యాసం: Politics of Namibia

నమీబియాలోని రాజకీయాలు అధ్యక్షతరహా ప్రాతినిధ్య ప్రజాస్వామ్య గణతంత్ర రాజ్య నమూనాలో నిర్వహించబడుతున్నాయి, దీనిలో నమీబియా అధ్యక్షుడు ఒక ఐదు సంవత్సరాల పదవీకాలంతో ఎన్నికవుతాడు మరియు దేశ బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థలో ఆయన దేశాధ్యక్షుడు మరియు ప్రభుత్వాధినేతగా వ్యవహరిస్తాడు. కార్యనిర్వాహణ అధికారాన్ని ప్రభుత్వం కలిగి ఉంటుంది. శాసనం చేసే అధికారం ప్రభుత్వం మరియు ద్విసభ పార్లమెంట్, జాతీయ అసెంబ్లీ మరియు జాతీయ కౌన్సిల్‌లు రెండింటికీ సంక్రమిస్తుంది. న్యాయవ్యవస్థ అనేది కార్యనిర్వాహక మరియు పాలన వ్యవస్థలకు స్వతంత్రంగా ఉంటుంది.[12][13][14] నమీబియాలో చట్టపరమైన పాలనా నిర్వహణ మరియు ప్రాథమిక మానవ హక్కుల పర్యవేక్షణలు నిరంతంగా పరిశీలించబడుతున్నాయి.[15] ద్వై-వార్షిక "నమీబియా లా జర్నల్" నమీబియాలో న్యాయ అభివృద్ధికి మరియు చట్టపరమైన పాలనను నిర్వహించడానికి ఒక అనివార్య ఉపకరణం వలె చట్టపరమైన ప్రాముఖ్యత యొక్క సమస్యలపై వ్యాఖ్యానించడానికి మరియు చర్చించడానికి చట్టబద్దమైన అభ్యాసకులు మరియు విద్యావేత్తల కోసం ఒక ఫోరమ్‌ను అందిస్తుంది.[16][17] మూస:Regions of Namibia Labelled Map

2008లో, నమీబియా 48 సబ్-సహారా ఆఫ్రికన్ దేశాల్లో ఇబ్రహిమ్ ఇండెక్స్ ఆఫ్ ఆఫ్రికన్ గవర్నెన్స్‌లో 6వ స్థానాన్ని పొందింది. ఇబ్రహీమ్ ఇండెక్స్ అనేది వారి పౌరులకు అవసరమైన రాజకీయ సామగ్రిని సరఫరా చేసే ప్రభుత్వాలతో విజయాన్ని ప్రతిబింబించే పలు వేర్వేరు చరరాశుల ఆధారంగా ఆఫ్రికా పరిపాలనకు ఒక సమగ్ర అంచనాగా చెప్పవచ్చు.[18] నమీబియాలో 2009 నవంబరు 27 నుండి 28 వరకు అధ్యక్షుని మరియు జాతీయ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు నిర్వహించబడ్డాయి. నమీబియాలోని ఎన్నికల సంఘం అధ్యక్షుని మరియు జాతీయ అసెంబ్లీ ఎన్నికలు 2009, ప్రాంతీయ కౌన్సిల్‌లు మరియు స్థానిక అధికార ఎన్నికలు 2009 మరియు తదుపరి ఉప ఎన్నికలను నిశితంగా పర్యవేక్షించడానికి అధ్యయనకారులకు (మరియు పార్టీ ప్రతినిధులు) ఉపయోగంగా ఒక "హ్యాండ్‌బుక్ ఫర్ ఎలక్షన్ ఆబ్జర్వెర్స్ ఇన్ నమీబియా"ను ప్రచురించింది.[19]

ప్రాంతాలు మరియు నియోజక వర్గాలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసంs: Regions of Namibia and Constituencies of Namibia

నమీబియా 13 ప్రాంతాలు వలె విభజించబడి, 107 నియోజక వర్గాలు వలె ఉప విభజన చేయబడింది.

విదేశీ సంబంధాలు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Foreign relations of Namibia

నమీబియా స్వతంత్ర పోరాటంలో సహాయం చేసిన లిబియా మరియు క్యూబాలతో, రాష్ట్రాలతో ఎక్కువ అనుబద్దతలతో ఒక విస్తృత స్వతంత్ర విదేశీ విధానాన్ని అనుసరిస్తుంది. ఒక స్వల్ప సైనిక దళం మరియు ఒక దుర్బల ఆర్థిక వ్యవస్థతో నమీబియా ప్రభుత్వం యొక్క ప్రాథమిక విదేశీ విధాన ముఖ్యోద్దేశంగా దక్షిణ ఆఫ్రికా ప్రాంతాల్లో పటిష్ట సంబంధాలను మెరుగుపర్చుకోవాలని భావిస్తుంది. దక్షిణ ఆఫ్రికా అభివృద్ధి సంఘంలో ఒక చైతన్యవంతమైన సభ్య దేశం నమీబియా అగ్ర ప్రాంతీయ సమైక్యానికి ఒక ముఖ్యమైన అధివక్త చెప్పవచ్చు. నమీబియా 23 ఏప్రిల్ 1990న ఐక్యరాజ్యసమితిలో 160 సభ్య దేశంగా ప్రవేశించింది. దాని స్వతంత్రంతో, ఇది కామన్వెల్త్ ఆఫ్ నేషన్స్‌లో 50వ సభ్య దేశంగా ప్రవేశించింది.[ఆధారం కోరబడింది]

రిపోర్టర్స్ విత్అవుట్ బోర్డర్స్ వరల్డ్‌వైడ్ ప్రెస్ ఫ్రీడమ్ ఇండెక్స్ 2007[20]లో నమీబియా 169 దేశాల్లో 25వ స్థానాన్ని పొందింది, 2003లో 166 దేశాల్లో 56వ స్థానాన్ని పొందింది మరియు 2002లో 139 దేశాల్లో 31వ స్థానాన్ని పొందింది.

అంతర్జాతీయ వివాదాలు[మార్చు]

నమీబియా పలు అల్పస్థాయి అంతర్జాతీయ వివాదాల్లో పాలుపంచుకుంది, వాటిలో:

భూగోళ శాస్త్రం మరియు వాతావరణం[మార్చు]

ది మ్యాప్ లైబ్రరీ నుండి రాడార్ చిత్రాల ఆధారంగా నమీబియా యొక్క ఒక రేఖాచిత్రం
నమీబియాలోని నమీబ్ ఎడారిలో ఇసుకదిబ్బలు
ప్రధాన వ్యాసం: Geography of Namibia

8,25,418 కి.m2 (3,18,696 sq mi) వద్ద,[21] నమీబియా ప్రపంచంలోని 34వ అతిపెద్ద దేశంగా చెప్పవచ్చు (వెనెజులా తర్వాత). మంగోలియా తర్వాత, నమీబియా ప్రపంచంలోని అత్యల్ప జన సాంద్రత కలిగిన దేశంగా చెప్పవచ్చు (2.5 inhabitants per square kilometre (6.5/sq mi)).

వాతావరణం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Climate of Namibia

నమీబియా భూభాగం సాధారణంగా ఐదు భౌగోళిక ప్రాంతాలను కలిగి ఉంది, ప్రతీది జీవం లేని పరిస్థితులను కలిగి ఉన్నాయి మరియు మరియు ఇవి కొన్ని మార్పులతో వృక్ష సమూహాన్ని కలిగి ఉన్నాయి: మధ్య పీఠభూమి, నమిబ్ ఎడారి, గ్రేట్ ఎస్కార్ప్మెంట్, బుష్వెల్డ్ మరియు కలహరి ఎడారి. సాధారణంగా వాతావరణం చాలా పొడిగా ఉన్నప్పటికీ, కొన్నిచోట్ల దానికి విరుద్ధంగా ఉంటుంది. కొన్ని ప్రాంతాల్లో అత్యల్ప అవక్షేపణానికి చల్లని, ఉత్తర దిశగా ప్రవహించే అట్లాంటిక్ సముద్ర ప్రవాహాల్లోని బెంగెలా ప్రవాహం కారణంగా చెప్పవచ్చు.

Climate data for Namibia
Month Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Year
Average high °C (°F) 31
(88)		 29
(84)		 28
(82)		 26
(79)		 23
(73)		 21
(70)		 21
(70)		 24
(75)		 27
(81)		 29
(84)		 30
(86)		 31
(88)		 31
(88)
Average low °C (°F) 18
(64)		 17
(63)		 16
(61)		 13
(55)		 9
(48)		 7
(45)		 6
(43)		 9
(48)		 12
(54)		 15
(59)		 16
(61)		 17
(63)		 6
(43)
Precipitation mm (inches) 76
(2.99)		 74
(2.91)		 79
(3.11)		 41
(1.61)		 8
(0.31)		 0
(0)		 0
(0)		 0
(0)		 3
(0.12)		 10
(0.39)		 23
(0.91)		 48
(1.89)		 362
(14.25)
Source: ???? {{{accessdate}}}


ఫిష్ రివర్ కానియాన్
నమీబ్ ఎడారి
నమీబ్ ఎస్కార్ప్మెంట్
కలహారి ఎడారి
విండ్‌హక్ సరిహద్దు

మధ్య పీఠభూమి[మార్చు]

ఉత్తరం నుండి దక్షిణ దిశగా వ్యాపించి ఉన్న మధ్య పీఠభూమి వాయువ్య దిశలో స్కెలెటన్ కోస్ట్‌ను, నైరుతి దిశలో నమిబ్ ఎడారి మరియు దాని సముద్ర తీర మైదానాలను, దక్షిణాన ఆరెంజ్ నది మరియు తూర్పున కలహరి ఎడారులను సరిహద్దులుగా కలిగి ఉంది. నమీబియాలో అత్యంత ఎత్తైన ప్రదేశంగా గుర్తించబడుతున్న, సముద్ర తీరానికి 2,606 మీటర్లు (8,550 అడుగులు) ఎత్తులో ఉన్న కానిగ్స్టెన్ ఈ మధ్య పీఠభూమిపై ఉంది.[22] దీని వెడల్పు దృష్ట్యా, చదునైన మధ్య పీఠభూమి నమీబియాలోని అత్యధిక జనాభా మరియు ఆర్థిక కార్యాచరణలను కలిగి ఉంది. దేశం యొక్క రాజధాని విండ్‌హక్ ఇక్కడే ఉంది, అలాగే అధిక వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూములు కూడా ఉన్నాయి. నమీబియాలోని వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూములు 1% మాత్రమే ఉన్నప్పటికీ, సుమారు జనాభాలోని సగంమంది వ్యవసాయాన్ని జీవనోపాధిగా చేసుకున్నారు.[23]

ఇక్కడ కనిపించే జీవం లేని ప్రాంతాలు దిగువన పేర్కొన్న ఎస్కార్ప్మెంట్‌లో కనిపించే వాటితో సమానంగా ఉంటాయి; అయితే, స్థలవర్ణనాత్మక క్లిష్టత తగ్గింది. ఈ ప్రాంతంలోని వేసవి ఉష్ణోగ్రతలు 40 °C (104 °F)కు చేరుకుంటాయి మరియు శీతాకాలంలో తుషారం సర్వసాధారణం.

నమీబ్ ఎడారి[మార్చు]

నమీబ్ ఎడారి మొత్తం కోస్తాతీరంలో విస్తరించిన అధిక శుష్క కంకర మైదానాలు మరియు ఇసుకదిబ్బలు వ్యాపించి ఉన్నాయి, ఇవి 100 నుండి పలు వందల కిలోమీటర్ల వరకు విస్తరించి ఉన్నాయి. నమీబ్‌లోని ప్రాంతాల్లో స్కెలెటన్ కోస్ట్ మరియు దక్షిణాన కాయోకోవెల్ట్ మరియు మధ్య కోస్తాతీరం పొడవున విస్తృతమైన నమీబ్ ఇసుక మైదానాలు ఉన్నాయి.[24] ఇసుక మైదానాన్ని రూపొందించే ఇసుక ఆరెంజ్ సముద్ర లోయ మరియు దక్షిణాన మిగిలి ప్రాంతాల్లో సంభవించే కోతలు కారణంగా ఏర్పడుతుంది. ఇసుకతో కూడిన నీరు వాటి భారాన్ని అట్లాంటిక్ సముద్రంలో విడిచిపెడతాయి, సముద్ర తీరంలోని ప్రవాహాలు ఈ ఇసుకను ఒడ్డుకు చేరుస్తాయి. తర్వాత విస్తృతంగా వీచే నైరుతి పవనాలు ఆ ఇసుకను విస్తరించి ఉన్న ఇసుక మైదానాల్లో మళ్లీ భారీ ఇసుక దిబ్బలు వలె ఉంచుతాయి, ఇవి ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఇసుక దిబ్బలుగా పేరు గాంచాయి. నదీప్రవాహాలను అధిగమించలేకపోయిన కారణంగా ఇసుక సరఫరా తగ్గిపోయిన ప్రాంతాల్లో, పవనాలు భారీ కంకర మైదానాలను రూపొందించడానికి భూమిని తొలిచివేసింది. నమీబ్ ఎడారిలో పలు ప్రాంతాల్లో, కంకర మైదానాల్లో మరియు నదీ ప్రవాహాల్లో కనిపించే లిచెన్స్ మినహా కొన్ని వృక్ష సమూహాలు ఉన్నాయి, ఇక్కడ చెట్లు భూమిపై నీటిని పీల్చుకుంటాయి. కేవలం రెండు ఆకులతోనే 1500 నుండి 2000 సంవత్సరాలు జీవించే 'వెల్విట్ఛియా మైరాబిలిస్' అను అత్యంత అరుదైన వింత మొక్కలు దర్శనమిస్తాయి.

గ్రేట్ ఎస్కార్ప్మెంట్[మార్చు]

గ్రేట్ ఎస్కార్ప్మెంట్ వేగంగా 2,000 మీటర్లు (6,562 అడుగులు) కంటే ఎత్తుకు చేరుకుంది. చల్లని అట్లాంటిక్ సాగరతీరం నుండి ముందుకు పోతున్నప్పుడు సగటు ఉష్ణోగ్రతలు మరియు ఉష్ణోగ్రత పరిధులు పెరుగుతాయి, అధిక తీరసంబంధిత మంచు నెమ్మిదిగా కన్పించకుండా పోతుంది. ఆ ప్రాంతం తక్కువ మట్టితో రాళ్లతో నిండి ఉన్నప్పటికీ, అయితే ఇది నమీబ్ ఎడారి కంటే మరింత ఉత్పాదక వనరుగా చెప్పవచ్చు. వేసవి గాలులు ఎస్కార్ప్మెంట్ మీదుగా మళ్లించబడటం వలన, తేమ అవక్షేపణం వలె తొలగించబడుతుంది.[25] త్వరితంగా మారుతున్న ఆకృతితో నీరు సూక్ష్మ నివాస స్థలాల రూపకల్పనకు దోహదపడుతున్నాయి, ఇవి విస్తృత స్థాయిలో జీవులను రూపొందించాయి, వీటిలో ఎక్కువ విలక్షణమైనవి. ఎస్కార్ప్మెంట్‌లో వృక్ష సమూహం ఆకృతి మరియు సాంద్రత రెండింటిలోనూ వేర్వేరుగా ఉంటుంది, వీటిలో దట్టమైన అడవులు నుండి వికీర్ణ చెట్లతో పొదలతో కూడిన ప్రాంతాలు వరకు ఉన్నాయి. పలు అకాసియా జాతులు కనిపిస్తాయి అలాగే పచ్చిక బయళ్లు మరియు ఇతర పొదలతో కూడిన వృక్ష సమూహం ఉంటాయి.

బుష్వెల్డ్[మార్చు]

బుష్వీల్డ్‌ను అంగోలా సరిహద్దుతో పాటు ఈశాన్య నమీబియాలో మరియు జాంబెంజి నదిని ఉపయోగించుకోవడానికి జర్మన్ సామ్రాజ్యం కోసం హద్దుల నిర్ణయించిన ఒక సన్నని వసారా యొక్క అవశేషం అయిన కాప్రివి ఖండంలోనూ గుర్తించవచ్చు. ఈ ప్రాంతం దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతం కంటే అధిక శాతం అవక్షేపణాన్ని ఎదుర్కొంటుంది, ఇది సంవత్సరానికి సగటున సుమారు 400 మిమీ (15.7 in) ఉంటుంది. ఉష్ణోగ్రతలు కూడా సుమారు సమయానుగత మార్పులతో 10 మరియు 30 °C (50 మరియు 86 °F) మధ్య చాలా చల్లగా మరియు మితంగా ఉంటాయి. ఈ ప్రాంతం సాధారణంగా చదునుగా మరియు ఇసుక నేలలుతో నిండి ఉన్న కారణంగా ఇవి నీటిని నిల్వ చేసే సామర్థ్యం తక్కువగా ఉంటుంది.[26] ఉత్తర-మధ్య నమీబియాలో బుష్వెల్డ్‌కు అనుకుని ఉన్న ప్రదేశాన్ని ప్రకృతి యొక్క అద్భుతమైన సుందర ప్రదేశాల్లో ఒకటిగా చెప్పవచ్చు: ఎటోషా పాన్. సంవత్సరాలు ఎక్కువ కాలం ఇది పొడిగా, ఉప్పని బంజర భూమి వలె ఉంటుంది, కాని వర్షాకాలంలో, ఇది 6,000 square కిలోmetre (2,317 sq mi) కంటే ఎక్కువ ప్రాంతాన్ని ఆవరించే ఒక నిస్సార నది వలె మారుతుంది. ఈ ప్రాంతం వేసవి అనావృష్టి కారణంగా చెల్లాచెదరైన నీటిమడుగుల కోసం సావన్నా సమీప ప్రాంతాల నుండి ఆ ప్రాంతంలోకి వలసవచ్చే అత్యధిక సంఖ్యలోని పక్షులు మరియు జంతువులకు పర్యావరణ సంబంధిత ముఖ్యమైన మరియు ప్రాణాధార ప్రాంతంగా చెప్పవచ్చు. బుష్వెల్డ్ ప్రాంతం అంగోలా మోపేన్ అరణ్యాల పర్యావరణ ప్రాంతంలో భాగంగా ప్రపంచ వన్యప్రాణుల నిధిచే ప్రత్యేకించబడింది, ఇది ఉత్తరాన సమీప అంగోలాలోని కునెనె నది వరకు విస్తరించింది.

కలహరి ఎడారి[మార్చు]

కలహరి ఎడారి అనేది నమీబియాలోని ప్రఖ్యాతి గాంచిన భౌగోళిక ప్రాంతంగా చెప్పవచ్చు. దక్షిణ ఆఫ్రికా మరియు బోట్స్వానాల్లో విస్తరించి ఉన్న, ఇది అధిక-శుష్క ఇసుక ఎడారి నుండి సాధారణంగా ఎడారి అని పిలవలేని ప్రాంతాలు వరకు వివిధ లక్షణాలను కలిగి ఉంది. సకులెంట్ కరో అని పిలిచే ఈ ప్రాంతాల్లో ఒక ప్రాంతం భూమిపై 5000 కంటే ఎక్కువ జీవ జాతులకు జన్మస్థలంగా చెప్పవచ్చు, వీటిలో సగం జాతులు విలక్షణమైనవి; ప్రపంచంలో ఉన్న సారం గల చెట్లలు మూడింటిలో ఒక శాతం కారోలో ఉంది.

ఈ అధిక ఉత్పాదకతకు మరియు ఎండెమిజమ్‌కు అవక్షేపణం యొక్క సంబంధిత స్థిర స్వభావం కారణం కావచ్చు. కారోలో తరచూ కరువు సంభవించదు, ఈ ప్రాంతం నిజానికి ఎడారి అయినప్పటికీ, నియత శీతాకాలపు వర్షాలు ఆ ప్రాంతంలోని ఆసక్తికర వృక్ష జాతులకు అవసరమైన తేమను అందిస్తాయి. నమీబియాలోని మిగిలిన భాగాలతో పోల్చినప్పుడు కలహరి యొక్క మరొక ప్రత్యేక అంశం ఇన్సెల్‌బర్గ్‌లను చెప్పవచ్చు, వీటిని సమీప ఎడారి ప్రాంతాల్లో మునుగడ సాగించలేని జీవుల కోసం సూక్ష్మ పర్యావరణం మరియు నివాసస్థలాలను రూపొందించే ఒక వివిక్త పర్వతాలుగా చెప్పవచ్చు.

నమీబియాలోని తీరప్రాంత ఎడారి[మార్చు]

దస్త్రం:Namibia’s Coastal Desert.jpg
నమీబియాలో తీరప్రాంత ఎడారి. NASA సౌజన్యం

నమీబియాలోని తీరప్రాంత ఎడారి అనేది ప్రపంచంలోని పురాతన ఎడారుల్లో ఒకటి. మరియు శక్తివంతమైన సాగరతీర గాలులుచే రూపొందించబడిన దీని ఇసుకదిబ్బలు ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఇసుకదిబ్బలు వలె పేరు గాంచాయి.[27]

ఇక్కడ నమీబ్ ఎడారి మరియు నమీబ్-నాక్లుఫ్ట్ నేషనల్ పార్క్‌లు ఉన్నాయి. నమీబియా సాగరతీర ఎడారులను భూమిపై ఎక్కువగా వజ్రాలు దొరికే ప్రధాన వనరులుగా చెప్పవచ్చు, ఇవి నమీబియాను ప్రపంచంలో అత్యధిక వజ్రాల ఉత్పత్తి దేశంగా ఖ్యాతిని అందించాయి. ఇది ఉత్తర స్కెలెటన్ కోస్ట్ మరియు దక్షిణ డైమెండ్ కోస్ట్ వలె విభజించబడింది. అట్లాంటిక్ చల్లని నీరు ఆఫ్రికాను చేరుకునే ప్రాంతంలో సరిహద్దు ఉన్న కారణంగా, ఇక్కడ తరచూ దట్టమైన పొగమంచు ఆవరించి ఉంటుంది.[28]

ఇసుక సాగరతీరం 54% ఆవరించి ఉండగా, ఇసుక మరియు రాళ్లతో కూడిన భాగం మరొక 28% భాగాన్ని ఆవరించి ఉంది. మొత్తం ప్రాంతంలో 16% మాత్రమే రాళ్లతో కూడిన సాగరతీరం ఉంది. తీరప్రాంత మైదానాలు ఇసుకదిబ్బలు, ఇవి లిచెన్‌తో నిండిన కంకర మైదానాలు మరియు కొన్ని వికీర్ణ లవణ ప్రాంతంతో ఆవిరించి ఉన్నాయి. సాగరతీరానికి సమీపంలోని ప్రాంతాల్లో ఉల్లడలతో పెరిగిన ఇసుకదిబ్బలు ఉన్నాయి.[29]

నమీబియా అంతగా పరిశోధించని అధిక సాగరతీర మరియు సముద్ర వనరులను కలిగి ఉంది.[30]

నగరాలు[మార్చు]

నమీబియాలో లుడెరిట్జ్ మరియు వాల్విస్ బే మధ్య ఒక రహదారి.
ప్రధాన వ్యాసం: Towns in Namibia

రాజధాని మరియు అతిపెద్ద నగరం, విండ్‌హక్ దేశంలో మధ్యభాగంలో ఉంది. ఇక్కడ దేశంలోని కేంద్ర నిర్వాహక ప్రాంతం, విండ్‌హక్ హోసీ కుటాకో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం మరియు దేశంలోని ముఖ్య రైల్వే స్టేషన్‌లు ఉన్నాయి. ఇతర ముఖ్యమైన నగరాలు:

  • అరాండిస్, యురేనియం గని
  • వాల్విస్ బే, ఓడరేవు, అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, ముఖ్య రైల్వేస్టేషన్
  • ఓషాకటి, ఉత్తరాన ప్రధాన వ్యాపార కేంద్రం, రైల్వేస్టేషన్
  • ఓట్జివారాంగో, మధ్య-ఉత్తర ప్రాంతంలో ప్రధాన వ్యాపార కేంద్రం, రైల్వే జంక్షన్

జనాభా[మార్చు]

జనాభా వివరాలు[మార్చు]

నమీబియా, విండ్‌హక్‌లో హెరెరో మహిళల సమూహం.
ప్రధాన వ్యాసం: Demographics of Namibia

నమీబియాను మంగోలియా తర్వాత ఏదైనా సార్వభౌమాధికార దేశాల్లో రెండవ అత్యల్ప జన సాంద్రతను కలిగి ఉన్న దేశంగా చెప్పవచ్చు. నమీబియా జనాభాలోని అత్యధిక శాతం నల్ల ఆఫ్రికన్ - ఎక్కువగా ఓవాంబో స్వజాతీయులు, వీరు దేశ జనాభాలో సగంమంది ఉన్నారు - మరియు దేశంలోని ఉత్తర ప్రాంతాల్లో విస్తరించి ఉన్నారు. ఇతర జాతి సమూహాల్లో హెరెరో మరియు హింబా ప్రజలు ఉన్నారు. వీరు ఒకే భాషను మాట్లాడుతారు.

బంటు ప్రాబల్యంతో పాటు, దక్షిణ ఆఫ్రికాలోని యదార్ధ నివాసులకు వారసులైన కహోయిసాన్‌లు (నామా మరియు బుష్మెన్ వంటివారు) అధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు. ఈ దేశంలో అంగోలా శరణార్ధుల వారసులు కూడా కొంతమంది ఉన్నారు. ఇక్కడ "కలరెడ్స్" మరియు "బాస్టెర్స్" అని పిలిచే మిశ్రమ జాతి మూలాలతో స్వల్ప సంఖ్యలో రెండు జాతుల వ్యక్తులు కూడా ఉన్నారు, వీరు దేశ జనాభాలో 6.5% మంది ఉన్నారు (ఇద్దరు కలరెడ్స్‌కు ఒక బాస్టెర్స్ చొప్పున). 2006 నాటికి, నమీబియాలో 40,000 మంది చైనీయులు ఉన్నారు.[31]

జనాభాలో పోర్చుగీస్, డచ్, జర్మన్, బ్రిటీష్ మరియు ఫ్రెంచ్ వంశస్థుల శ్వేతజాతీయులు 7% మంది ఉన్నారు; వీరు దక్షిణ ఆఫ్రికా తర్వాత సబ్-సహారా ఆఫ్రికాలో శతాంశం మరియు యదార్థ సంఖ్యల పరంగా కూడా యూరోపియన్ వంశీయుల రెండవ భారీ జనాభాగా చెప్పవచ్చు.[1] ఎక్కువ మంది నమీబియా శ్వేతజాతీయులు మరియు మొత్తం సన్నిహిత మిశ్రమ జాతి ప్రజలు ఆఫ్రికాన్ మాట్లాడుతారు మరియు వీరు దక్షిణ ఆఫ్రికాలోని శ్వేత మరియు వర్ణజాతి జనాభా వలె ఒకే మూలాలు, ఆచారాలు మరియు మతాలను కలిగి ఉన్నారు. స్వల్ప సంఖ్యలోని శ్వేతజాతీయులు వారి కుటుంబ మూలాలను జర్మన్ కాలనీయల్ వంశస్థుల నుండి కలిగి ఉన్నారు మరియు వారు జర్మన్ సంస్కృతి మరియు విద్యాసంస్థలను నిర్వహిస్తున్నారు. దేశంలో స్థిరపడని సుమారు మొత్తం పోర్చుగీస్ దేశస్థులు అంగోలాలోని గత పోర్చుగీస్ కాలనీ నుండి తరలి వచ్చారు.[32]

మతం[మార్చు]

Religion in Namibia
religion percent
Lutheranism
  
 50%
Other Christians
  
 30%
Indigenous
  
 10%
Unknown
  
 7%
Islam
  
 3%


ప్రధాన వ్యాసం: Religion in Namibia

నమీబియా జనాభాలో సుమారు 80% మంది క్రిస్టయన్ సంఘానికి చెందినవారు, వీరిలో 50% మంది లుథెరన్‌లు ఉన్నారు. జనాభాలో సుమారు 10% మంది దేశవాళీ ఆచారాలను అనుసరిస్తారు. ఇస్లామ్‌ను జనాభాలో 3% మంది ఆచరిస్తున్నారు. జనాభాలోని మిగిలిన శాతం జనాభా యొక్క మతం తెలియరాలేదు.[1]

1800ల్లో మిషనరీ కార్యక్రమం జనాభాలో అధిక నమీబియావాసులను క్రిస్టియానిటీ వైపు ఆకర్షించింది. నమీబియావాసుల్లో ఎక్కువ మంది క్రిస్టియన్లు అయినప్పటికీ, ఇక్కడ రోమన్ క్యాథలిక్, మెథడిస్ట్, అంగ్లికాన్, ఆఫ్రికన్ మెథడిస్ట్ ఎపిస్కోపాల్, డచ్ రీఫార్మ్డ్ క్రిస్టియన్స్ మరియు మోర్మాన్ (లేటర్-డే సన్యాసులు) ప్రతినిధులు అలాగే కొంతమంది యూదులు ఉన్నారు.[33]

భాష[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Languages of Namibia
దీని అధికారిక భాష ఆంగ్ల భాష అయినప్పటికీ, నమీబియా ఈ ఉదాహరణలు ఆంగ్లం, జర్మన్, ఆఫ్రికాన్స్ మరియు ఓషివాంబోల్లో ప్రదర్శించబడుతున్న కారణంగా ఒక బహుభాషా దేశంగా చెప్పవచ్చు.

ఇక్కడ అధికారిక భాష ఆంగ్లం. 1990 వరకు, జర్మన్ మరియు ఆఫ్రికన్‌లు కూడా అధికార భాషలుగా ఉండేవి. దక్షిణ ఆఫ్రికా నుండి నమీబియా స్వతంత్రం పొందిన తర్వాత, SWAPO దేశంలో అధికారికంగా ఒకే భాషను ఉపయోగించాలని నిర్ణయించింది, ఇది "భిన్నజాతుల భాషా విభజన యొక్క ఒక సమాలోచన విధానం" వలె సూచించబడే దీని సమీప ప్రాంతాలకు భిన్నంగా ఈ విధానాన్ని ఎంచుకుంది.[34] దీని వలన, నమీబియాలో ఆంగ్ల భాష ఏకైక అధికారిక భాషగా నిర్ణయించబడింది. ఆఫ్రికాన్స్, జర్మన్ మరియు ఓస్హివాంబోలు ప్రముఖ స్థానిక భాషలుగా పేరు గాంచాయి.

మొత్తం నమీబియావాసుల్లో సగంమంది వారి ప్రధాన భాష వలె ఓష్హివాంబోను మాట్లాడతారు, అయితే అక్కడ ఎక్కువమంది అర్థం చేసుకునే భాషగా ఆఫ్రికాన్స్‌ను చెప్పవచ్చు. యువతరంలో, ఎక్కువగా ఉపయోగించే భాష వలె ఆంగ్ల భాష ప్రాచుర్యం పొందింది. ఆఫ్రికాన్స్ మరియు ఆంగ్ల భాషలు రెండూ ప్రధానంగా ప్రజా సంబంధిత సంఘాల్లో ప్రత్యామ్నాయ భాష వలె ఉపయోగించబడుతున్నాయి, కాని దేశంలో వీటిని ప్రధాన భాష వలె ఉపయోగించే కొన్ని సమూహాలు ఉన్నాయి.

అధికారిక భాష హోదాను ఆంగ్ల భాష కలిగి ఉన్న కారణంగా, ఎక్కువమంది శ్వేతజాతీయులు జర్మన్ లేదా ఆఫ్రికాన్స్‌ను మాట్లాడతారు. జర్మన్ కాలనీయల్ శకం ముగిసి 90 సంవత్సరాలు అయినా, నేటికి కూడా, జర్మన్ భాష ఒక వాణిజ్య భాష వలె ప్రధాన హోదాను కలిగి ఉంది. శ్వేతజాతీయుల్లో 60% మంది ఆఫ్రికాన్స్ మాట్లాడగా, 32% మంది జర్మన్ మాట్లాడతారు, ఆంగ్ల భాషను 7% మంది మాట్లాడుతుండగా, పోర్చుగీస్‌ను 1% మంది మాట్లాడుతున్నారు.[1] పోర్చుగీస్-మాట్లాడే అంగోలాకు భౌగోళిక సామీప్యత కారణంగా ఈ ప్రాంతంలో లుసోఫోన్‌లు అధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు.

ఆరోగ్యం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: HIV/AIDS in Namibia

నమీబియాలో AIDS అంటువ్యాధి ఒక పెద్ద సమస్యగా మారింది. సంక్రమణ శాతం దాని తూర్పుదిశలో సమీప ప్రాంతమైన బోట్స్వానా కంటే చాలా తక్కువైనప్పటికీ, నమీబియా జనాభాలో సుమారు 10% మంది (2,063,929 మందిలో 210,000 మంది వ్యక్తులు) HIV/AIDS బారిన పడ్డారు. 2001లో, ఈ ప్రాంతంలో 210,000 మంది వ్యక్తులు HIV/AIDSతో జీవిస్తున్నారని మరియు 2003లో 16,000 మంది మరణించే అవకాశముందని అంచనా వేశారు. HIV/AIDS అంటువ్యాధిని మరణాంతక వ్యాధిగా భావిస్తున్నారు మరియు ఈ వ్యాధి కారణంగా పలు శ్రామికులు చనిపోవడంతో, అనాథలు పెరిగిపోయారు. దీనితో ఈ అనాథలకు విద్య, ఆహారం, నివాసం మరియు దుస్తులను అందించే బాధ్యత ప్రభుత్వంపై పడింది.[35]

AIDA అంటువ్యాధితో పాటు మలేరియా వ్యాధి కూడా మరొక సమస్యగా మారింది. నమీబియాలో ఒక వ్యక్తి HIV వ్యాధి బారిన పడినట్లయితే ఆ వ్యక్తికి మలేరియా సోకే అవకాశం 14.5% ఎక్కువగా ఉంటుందని పరిశోధనలో తేలింది. HIV సోకిన వ్యక్తి మలేరియా బారిన పడటం వలన మరణించే శాతం సుమారు 50% పెరిగింది.[36] ఈ అత్యధిక సంక్రమణ స్థాయిలు అలాగే పెరుగుతున్న మలేరియా సమస్య కారణంగా, ఈ అంటువ్యాధి యొక్క వైద్య మరియు ఆర్ధిక ప్రభావాలను ఎదుర్కొవడం ప్రభుత్వానికి బాగా క్లిష్టంగా మారింది. ఈ దేశంలో 2002లో 598 వైద్యులు మాత్రమే ఉన్నారు. [37]

ఆర్థిక వ్యవస్థ[మార్చు]

విండ్‌హక్‌లో నమీబియా స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్
ట్సుంబ్ యొక్క ప్రధాన రహదారి
ప్రధాన వ్యాసం: Economy of Namibia

నమీబియా యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థ వారి భాగస్వామ్య చరిత్ర కారణంగా దక్షిణ ఆఫ్రికా ఆర్థిక వ్యవస్థపై ఎక్కువగా ఆధారపడి ఉంది.[13][14] వీటిలో ప్రధానంగా త్రవ్వకం (2007లో స్థూలదేశీయోత్పత్తిలో 12.4%, వ్యవసాయం (9.5%) మరియు తయారీ (15.4%) ఉన్నాయి. ఆదాయం దృష్ట్యా, నమీబియా ఆర్థిక వ్యవస్థ గనుల త్రవ్వకం నుండి అధిక శాతాన్ని పొందుతుంది, ఇది దేశం యొక్క ఆదాయంలో 25% అందిస్తుంది.[38] నమీబియా ఆఫ్రికాలో ఇంధనేతర ఖనిజాలను ఎగుమతి చేసే దేశాల్లో నాల్గవ అతిపెద్ద దేశంగా పేరు గాంచింది మరియు ఇది ప్రపంచంలో యురేనియం ఉత్పత్తి చేసే ఐదవ అతిపెద్ద దేశంగా కూడా పేరు గాంచింది. ఇక్కడ యురేనియం త్రవ్వకాలపై అత్యధిక పెట్టుబడులు పెడుతున్నారు మరియు నమీబియా 2015నాటికి అతిపెద్ద యురేనియం ఎగుమతిదారు వలె ఖ్యాతిని ఆర్జించడానికి కృషి చేస్తుంది. లాంగెర్ హెన్రిచ్ యురేనియం త్రవ్వకం 2007లో ప్రారంభించబడింది.[39] అత్యధిక జలాప వజ్ర నిల్వలు నమీబియాను విలువైన వజ్రాలకు ప్రధాన వనరుగా మార్చాయి.[40] నమీబియా అధిక మొత్తంలో సీసం, జింక్, తగరం, వెండి మరియు టంగస్టన్‌లను కూడా ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

నమీబియాలో అత్యధిక నిరుద్యోగ రేటు ఉంది. "ఖచ్చితమైన నిరుద్యోగం" (ఒక పూర్తి స్థాయి ఉద్యోగాన్ని కోరుకుంటున్న వ్యక్తులు) 2000లో 20.2% వద్ద ఉండగా, అది 2004లో 21.9%కు పెరిగింది మరియు 2008లో 29.4 శాతానికి చేరుకుంది. ఒక అంచనా ప్రకారం (ఉద్యోగం కోసం ప్రయత్నిస్తున్నట్లు పేర్కొన్న వ్యక్తులతో సహా), 2004లోని 36.7% వద్ద ఉన్న నిరుద్యోగం 2008లో 51.2%కు పెరిగిపోయింది. ఈ అంచనాలో అనధికార ఆర్థిక వ్యవస్థలోని వ్యక్తులను ఉద్యోగస్థులుగా పరిగణించారు. ఈ ఫలితాలను అందించిన అధ్యయనాన్ని కార్మిక మరియు సామాజిక సంక్షేమ శాఖా మంత్రి ఇమ్యానుల్ న్గాట్జిజెకో "గతంలోని గణాంకాలుతో పోలిస్తే ఈ అధ్యయన ఫలితాలు చాలా మెరుగ్గా కనిపిస్తున్నట్లు" ప్రశంసించారు.[41]

ఇక్కడ దారిద్ర్యాన్ని మరియు నిరుద్యోగాన్ని నిర్మూలించడానికి పలు శాసన సంబంధిత కార్యక్రమాలు నిర్వహించబడుతున్నాయి. 2004లో, గర్భధారణ మరియు HIV/AIDS ఆధారంగా ఉద్యోగ వివక్షతను నిర్మూలించడానికి, దాని నుండి ప్రజలను సంరక్షించడానికి ఒక కార్మిక చట్టం ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రారంభ 2010లో, ప్రభుత్వ టెండర్ బోర్డు "నమీబియాలో ఎటువంటి మినహాయింపు లేకుండా నైపుణ్యం లేని మరియు తక్కువ-నైపుణ్యాలను కలిగిన కార్మికులను 100 శాతం నియమించాలని" ప్రకటించింది.[42]

రవాణా[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Transport in Namibia

దేశంలో ఎక్కువ భాగం గ్రామీణ వాతావరణం ఉన్నప్పటికీ, నమీబియాలో ఓడరేవులు, విమానాశ్రయాలు, హైవేలు మరియు రేల్వేస్ (నేరో-గేజ్) ఉన్నాయి. ఈ దేశం ఒక ప్రాంతీయ రవాణా ప్రాంతంగా మారేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది; ఇది ముఖ్యమైన ఓడరేవు మరియు పలు పరివేష్టిత సమీప ప్రాంతాలను కలిగి ఉంది. మధ్య పీఠభూమి ఇప్పటికే అధిక జన సాంద్రత గల ఉత్తర ప్రాంతం నుండి దక్షిణ ఆఫ్రికాకు ఒక రవాణా మార్గం వలె సేవలు అందిస్తుంది, నమీబియాలోని ఐదింటి నాలుగు వంతుల దిగుమతులు దీని ద్వారానే జరుగుతున్నాయి.[23]

వ్యవసాయం[మార్చు]

హార్డాప్‌లో బుర్గ్స్‌డోర్ఫ్-సేద్యపు భూమికి ఆహ్వాన చిహ్నం.

జనాభాలో సుమారు సగంమంది వారి జీవనం కోసం వ్యవసాయంపై (ఎక్కువగా జీవనోపాధి వ్యవసాయంఆధారపడుతున్నారు, అయినప్పటికీ నమీబియా దాని ఆహారంలో కొంత భాగాన్ని దిగుమతి చేసుకుంటుంది. దీని తలసరి GDP, దక్షిణ ఆఫ్రికాలోని బీద దేశాల తలసరి GDP కంటే ఐదు రెట్లు ఎక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, నమీబియాలోని ఎక్కువమంది ప్రజలు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు మరియు వారు జీవనోపాధిపై జీవిస్తున్నారు. నమీబియాలో ప్రపంచంలోని అత్యధిక ఆదాయ రేటు అసమానతలు ఉన్నాయి, దీనికి కారణం ఏమిటంటే ఇక్కడ నగర ఆర్థిక వ్యవస్థ మరియు అధిక నగదు రహిత గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థలు ఉన్నాయి. ఈ అసమానత గణాంకాలు వాస్తవానికి వారి జీవనం కోసం లాంఛనప్రాయ ఆర్థిక వ్యవస్థపై ఆధారపడని ప్రజలను పరిగణనలోకి తీసుకున్నాయి.

రాబోయే సంవత్సరాల్లో పలు ఎంటర్‌ప్రైజెస్‌ను ప్రైవేటీకరణ చేసేందుకు ఒప్పందం చేసుకున్నారు, దీని వలన మరిన్ని విదేశీ పెట్టుబడులను ఆకర్షించవచ్చని భావిస్తున్నారు. అయితే, పర్యావరణ ఆధార మూలధనంపై ప్రత్యామ్నాయ పెట్టుబడి నమీబియా తలసరి ఆదాయం కుంటుపడింది.[43] నమీబియాలో త్వరిత ఆర్థిక అభివృద్ధి కనిపిస్తున్న రంగాల్లో వన్యప్రాణుల సంరక్షణ నియమాలు అభివృద్ధి కూడా ఉంది. ఈ సంరక్షిత నియమాలు ప్రత్యేకంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని సాధారణ నిరుద్యోగ జనాభాకు చాలా ముఖ్యమైనవి.

విద్యుత్తు[మార్చు]

నమీబియాలోని విద్యుత్తును ప్రధానంగా థెర్మల్ మరియు హైడ్రోఎలక్ట్రిక్ పవర్ ప్లాంట్‌లు నుండి ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. ఇక్కడ సంప్రదాయేతర విద్యుత్తు ఉత్పత్తి పద్ధతులను కూడా ఉపయోగిస్తున్నారు. స్థానికంగా సరఫరా చేసే వోల్టేజ్ 220V AC. విద్యుత్తు నియంత్రణ బోర్డు [44] నమీబియాలోని విద్యుత్తు ఉత్పత్తి, ప్రసరణ, పంపిణీ, సరఫరా, దిగుమతి మరియు ఎగుమతుల నియంత్రణకు బాధ్యతను వహించే ఒక చట్టపరమైన నియంత్రణాధికారిన్ని కలిగి ఉంది.

జీవన వ్యయం[మార్చు]

ఓపువో, నమీబియా

నమీబియాలో జీవన వ్యయం అధికంగా ఉంది. ఎందుకంటే దైనందిన జీవితంలో అవసరమయ్యే పలు వస్తువులను అత్యధిక రవాణా వ్యయాలతో దిగుమతి చేసుకుంటున్నారు. కొన్ని వ్యాపార రంగాల్లోని గుత్తాధిపత్యం అత్యధిక లాభార్జన మరియు ధరలు మరింత పెరగడానికి కారణమైంది. ఉదాహరణకు, విండ్‌హక్‌లో సుమారు విద్యుత్తు ధరలు యూనిట్‌కు 0.0060 N$ ECB పన్నుతో సహా యూనిట్‌కు (KWH) 0.5873 N$గా ఉంది. లోడ్ ఆధారంగా ఒక నిర్దిష్ట ధర రసీదుకు జోడించబడుతుంది మరియు కనిష్ట మొత్తం 48N$ (10A లోడ్ వరకు).[45] . గ్యాసోలైన్ యొక్క ధర (పెట్రోల్) లీటరుకు 7 N$ కంటే ఎక్కువగా ఉంది,[46] మరియు ద్రవీకృత పెట్రోలియం ధర లీటరుకు 3 N$ వరకు ఉంది.[47] . సురక్షిత నగర ప్రాంతాల్లో కుటుంబ నివాసం కోసం అద్దె నెలకు 12000 N$ మించిపోయింది.[48] . వ్యక్తిగత ఆదాయ పన్ను ఒక వ్యక్తి యొక్క మొత్తం పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే ఆదాయానికి వర్తిస్తుంది మరియు మొత్తం వ్యక్తులు ఆదాయ పరిధుల శ్రేణి ఆధారంగా పెరుగుతున్న పరిమిత రేట్ల వద్ద పన్ను విధించబడుతుంది. ఈ వార్షిక పన్ను 1 మార్చి నుండి 28 ఫిబ్రవరి కాల పరిధికి లెక్కించబడుతుంది.

2010 సంవత్సరానికి పన్ను రేట్లు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే మొత్తం పన్ను రేట్లు
పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే మొత్తం N$ 40 000 మించకపోతే 0%
N$ 40 001 మరియు N$ 80 000 మధ్య N$ 40 000 మించి పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే మొత్తంలో 27%
N$ 80 001 మరియు N$ 200 000 మధ్య ఉన్నట్లయితే N$ 10 800 + N$ 80 000 మించి పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే మొత్తంలో 32%
N$ 200 001 మరియు N$ 750 000 మధ్య ఉన్నట్లయితే N$ 49200 + N$ 200 000 మించి పన్ను వర్తించే మొత్తంలో 34%
N$ 750 000 కంటే ఎక్కువ N$ 236 200 + N$ 750 000 మించి పన్ను వర్తించే మొత్తంలో 37%

[49]

సాధారణంగా ఒక ఉద్యోగస్థునికి జీతాన్ని నమీబియా డాలర్లల్లో చెల్లిస్తారు (1 US Dollar = సుమారు 7.37 నమీబియా డాలర్లు)[50] మరియు ఆదాయ పన్ను సంస్థచే మినహాయించబడుతుంది.

పర్యాటక రంగం[మార్చు]

నమీబియా వన్యప్రాణి, ప్లెయిన్స్ జీబ్రాకు ఒక ఉదాహరణ, ఇది ఎక్కువమంది పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.
ప్రధాన వ్యాసం: Tourism in Namibia

నమీబియా సాధారణంగా పర్యావరణ సంబంధిత పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది, ఇక్కడ వచ్చే పర్యాటకుల్లో ఎక్కువమంది వేర్వేరు వాతావరణ పరిస్థితులను మరియు ప్రసిద్ధ తూర్పు ఎడారి మరియు మైదానాలు వంటి సహజ భౌగోళిక భూభాగాలను ఆస్వాదించడానికి విచ్చేస్తారు. ఇక్కడ పర్యావరణ సంబంధిత పర్యాటకులు వసతి కోసం పలు వసతిగృహాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మరియు, శాండ్‌బోర్డింగ్ మరియు 4x4 అనే విస్తృత క్రీడలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి మరియు పలు నగరాలు యాత్రలను అందించే సంస్థలను కలిగి ఉన్నాయి. తప్పక సందర్శించవల్సిన ప్రాంతాల్లో కాప్రివి ఖండం, ఫిష్ రివర్ కాన్యాన్, సోసుస్వ్లెయి, స్కెలెటన్ కోస్ట్ ఉద్యానవనం, సెస్రియెమ్, ఎటోషా ప్యాన్ మరియు స్వాకోప్ముండ్, వాల్విస్ బే మరియు లుడెర్టిజ్‌ల తీరప్రాంత నగరాలు ఉన్నాయి.[ఆధారం కోరబడింది]

బాల కార్మికులు[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Child labour in Namibia

నమీబియాలో బాల కార్మికులు ఉన్నారు మరియు జనవరి 2008లో బాల కార్మికుల నిర్మూలనకు కార్యాచరణ కార్యక్రమానికి ప్రభుత్వ మంత్రులతో సహా కీలక వాటాదారులు మద్దతు పలికారు. బాలల అక్రమ రవాణాకు కూడా నమీబియా ప్రధాన స్థావరంగా ఉన్నట్లు నివేదించబడింది; అయితే సమస్య యొక్క తీవ్రతను పేర్కొనలేదు. చట్టపరమైన మరియు సమాజ సేవ అధికారులకు ఈ సమస్యతో పోరడటానికి అత్యల్ప ప్రజా అవగాహన మరియు అననుకూల శిక్షణలు ప్రతిబంధకంగా మారాయి. నిర్బంధ వ్యవసాయ పనికి, పశువుల రక్షణ మరియు అమ్మకాలు వంటి దేశీయ కార్యక్రమాలు కోసం దేశంలోనే బాలల అక్రమ రవాణా జరుగుతున్నట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. బాలల వ్యభిచార కేసులు కూడా నమోదు అయ్యాయి.[51] బాల కార్మికులు మరియు అక్రమ బాలల రవాణాలకు వ్యతిరేకంగా చట్టాలు అమలులో ఉన్నాయి; అయితే, ప్రభుత్వం బాలల అక్రమ రవాణాపై ఒక్క కేసును కూడా విచారించలేకపోయింది.

సైన్యం[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: Military of Namibia

నమీబియాలోని రాజ్యాంగం సైన్యం యొక్క పాత్రను "ప్రాంతాన్ని మరియు జాతీయ సంపదలను రక్షించడం "గా పేర్కొంది. నమీబియా ఒక 23-సంవత్సరాల బుష్ యుద్ధంలోని మాజీ శత్రువులతో నమీబియా సైనిక దళాన్ని (NDF)ను ఏర్పాటు చేసింది: పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ ఆఫ్ నమీబియా (PLAN) మరియు సౌత్ వెస్ట్ ఆఫ్రికన్ టెరిటోరియల్ ఫోర్స్ (SWATF). బ్రిటీష్ దళాల సమ్మేళన ప్రణాళికను రూపొందించింది మరియు NDFకు శిక్షణను ఇవ్వడం ప్రారంభించింది, దీనిలో ఐదు పటాలాలు మరియు ఒక చిన్న ముఖ్యకార్యాలయ అంశం ఉన్నాయి.

స్వతంత్రం పొందిన తర్వాత యునైటెడ్ నేషన్స్ ట్రాన్సిటినోయల్ అసిస్టెన్స్ గ్రూప్ (UNTAG) యొక్క కెన్యా పదాతి పటాలం NDFకు శిక్షణ ఇవ్వడానికి మరియు ఉత్తర ప్రాంతాన్ని స్థిరీకరించడానికి మూడు నెలలు పాటు నమీబియాలో ఉంది. నమీబియా రక్షణశాఖా మంత్రి, నమోదు అయిన పురుషులు మరియు మహిళలు సంఖ్య 7,500 కంటే ఎక్కువ ఉండదని పేర్కొన్నారు. ప్రభుత్వం రక్షణ మరియు భద్రతా రంగాలపై సుమారు 3.7% ఖర్చు చేస్తుంది.

సంస్కృతి[మార్చు]

విద్య[మార్చు]

ఉన్నత పాఠశాల విద్యార్థులు
ప్రధాన వ్యాసం: Education in Namibia
ఇవి కూడా చూడండి: List of schools in Namibia

నమీబియాలో 6 నుండి 16 సంవత్సరాల మధ్య పిల్లలకు 10 సంవత్సరాలు పాటు ఉచిత విద్య అందుబాటులో ఉంది. 1-7 తరగతులు ప్రాథమిక స్థాయి కాగా, 8-12 తరగతులను ఉన్నత స్థాయిగా పేర్కొంటారు. 1998లో, నమీబియాలో ప్రాథమిక పాఠశాల్లో 400,325 మంది విద్యార్థులు మరియు ఉన్నత పాఠశాల్లో 115,237 విద్యార్థులు ఉన్నట్లు అంచనా వేశారు. 1999లో విద్యార్థి-గురువు నిష్పత్తి 32:1గా అంచనా వేశారు, GDPలో 8% విద్య కోసం వెచ్చిస్తున్నారు.[52]

నమీబియాలో అత్యధిక పాఠశాలలను ప్రభుత్వం నడుపుతుంది, అయితే దేశంలోని విద్యా వ్యవస్థకు సేవ అందిస్తున్న కొన్ని ప్రైవేట్ పాఠశాలలు కూడా ఉన్నాయి. వీటిలో సెయింట్ పాల్స్ కాలేజ్, విండ్‌హక్ ఆఫ్రికాన్స్ ప్రైవేట్‌స్కూల్, డచ్ గోహియర్ ప్రైవేట్‌స్కూల్ మరియు విండ్‌హక్ జిమానిజమ్‌లు ఉన్నాయి. బోధన ప్రణాళిక అభివృద్ధి, విద్యా పరిశోధన మరియు అధ్యాపకుల నైపుణ్యాల అభివృద్ధి వంటి అంశాలు ముఖ్యంగా ఓకాహాండ్జాలోని నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ ఎడ్యుకేషనల్ డెవలప్‌మెంట్ (NIED) నిర్వహిస్తుంది.[53]

ఇక్కడ నాలుగు అధ్యాపక శిక్షణ విద్యాలయాలు, మూడు వ్యవసాయ విద్యాలయాలు, ఒక పోలీసు శిక్షణ విద్యాలయం, ఒక పాలిటెక్నిక్ మరియు ఒక నేషనల్ విశ్వవిద్యాలయం ఉన్నాయి.

వన్యప్రాణి సంరక్షణ కేంద్రాలు[మార్చు]

క్వువెర్‌ట్రీ అరణ్యం, బుష్వెల్డ్.
ప్రధాన వ్యాసం: Communal Wildlife Conservancies in Namibia

నమీబియా దాని పరిసర ప్రాంతాల్లో ప్రత్యేకంగా సహజ వనరుల సంరక్షణ మరియు భద్రతకు కార్యక్రమాలు చేపట్టిన ప్రపంచంలోని అత్యల్ప దేశాల్లో ఒకటిగా పేరు గాంచింది.[54] కథనం 95 ప్రకారం, "రాష్ట్రం క్రింది లక్ష్యాలు కోసం అంతర్జాతీయ విధానాలను అనుసరించడం ద్వారా ప్రజల సంరక్షణను పెంచాలి మరియు నిర్వహించాలి: పర్యావరణ వ్యవస్థల నిర్వహణ, అవసరమైన పర్యావరణ సంబంధిత విధానాలు మరియు నమీబియాలో జీవ వైవిధ్యం మరియు మొత్తం ప్రస్తుత మరియు భవిష్యత్తు నమీబియావాసుల ప్రయోజనాలు కోసం స్థిరమైన సజీవ సహజ వనరుల వినియోగం."[54]

1993లో, నమీబియాలో ఏర్పాటు అయిన నూతన ప్రభుత్వం యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఏజెన్సీ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ డెవలప్‌మెంట్ (USAID) నుండి దాని లివింగ్ ఇన్ ఏ ఫైనేట్ ఎన్విరాన్మెంట్ (LIFE) ప్రాజెక్ట్ ద్వారా నిధిని అందుకుంది.[55] USIAD, అపాయకర వన్యప్రాణి సంస్థ, WWF మరియు కెనడియన్ అంబాసిడర్స్ ఫండ్ వంటి సంస్థల నుండి మొత్తం ఆర్థిక సహాయంతో పర్యావరణ మరియు పర్యాటక రంగ మంత్రిత్వశాఖ ఒక సహజ వనరుల నిర్వహణ ఆధారిత సంఘం (CBNRM) ప్రాజెక్ట్‌ను ఏర్పాటు చేశాయి. ఈ ప్రాజెక్ట్ యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం ఏమిటంటే స్థానిక సంస్థలకు వన్యప్రాణి నిర్వహణ మరియు పర్యాటక రంగం యొక్క హక్కులను అందజేయడం ద్వారా సరైన సహజ వనరు నిర్వహణను ప్రోత్సహించడాన్ని చెప్పవచ్చు.[56]

క్రీడ[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసంs: Sport in Namibia and Rugby union in Namibia

నమీబియాలో ఫుట్‌బాల్ (సాకర్) చాలా ప్రాచుర్యం పొందిన క్రీడ. నమీబియా జాతీయ ఫుట్‌బాల్ జట్టు 2008 ఆఫ్రికా కప్ ఆఫ్ నేషన్స్‌కు అర్హత సాధించింది. రగ్బీ యూనియన్ మరియు క్రికెట్‌లు కూడా మంచి ప్రజాదరణ పొందాయి.

నమీబియా 1999, 2003 మరియు 2007 రగ్బీ వరల్డ్ కప్‌ల్లో పాల్గొంది. వారు 2003 క్రికెట్ వరల్డ్ కప్‌లో కూడా పాల్గొంది. ఇన్‌లైన్ హాకీ అనేది మొట్టమొదటిసారిగా 1995లో ఆడారు మరియు ఇది కూడా ఇటీవల సంవత్సరాల్లో మంచి ప్రజాదరణను పొందింది. మహిళల ఇన్‌లైన్ హాకీ జాతీయ జట్టు 2008 FIRS ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌ల్లో పాల్గొన్నారు. నమీబియా ప్రపంచంలోని కఠినమైన పరుగు పందెల్లో ఒకటి నమీబియన్ ఆల్ట్రా మారథాన్‌కు స్వస్థలంగా చెప్పవచ్చు.

నమీబియాలో ప్రాచుర్యం పొందిన క్రీడాకారుడుగా పరుగు పందెగాడు (100 మరియు 200 మీ) అయిన ఫ్రాంకీ ఫ్రెడెరిక్స్‌ను చెప్పవచ్చు. అతను 4 ఒలింపిక్ రజత పతకాలను (1992, 1996) సాధించాడు మరియు ఇతను పలు ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌ల నుండి పతకాలను సాధించాడు. అతను నమీబియా మరియు ఇతర ప్రాంతాల్లో జీవకారుణ్య కార్యక్రమాలకు కూడా పేరు గాంచాడు.

గ్యాలరీ[మార్చు]

  • నమీబియాలో ఇసుకదిబ్బ.

  • నమీబ్ ఎడారిలో రోటెర్ కమ్ అగ్ని పర్వత బిలం (ల్యాండ్సాట్ చిత్రం)

  • SAC Namibia-sunset.jpg

    నమీబియా సూర్యాస్తమయం.

  • నమీబియాలోని సాలిటైర్‌కు సమీపంగా ఉన్న కేప్ గ్రౌండ్ ఉడుతలు (ఎక్సెరస్ ఇనాయురిస్).

  • రుకానా జలపాతం, నమీబియా

  • స్వార్ట్‌బూయిస్‌డ్రిఫ్ట్ సమీపంలోని కునేనే నది

  • వాల్విస్ బే

ఇవి కూడా చూడండి[మార్చు]

32x28px Africa*వేదిక
ప్రధాన వ్యాసంs: Outline of Namibia and Index of Namibia-related articles

క్రీడలు[మార్చు]

జాబితాలు[మార్చు]

సూచనలు[మార్చు]

మధ్య విండ్‌హక్ యొక్క వైమానిక ఛాయాచిత్రం
ఫిష్ రివర్ కానైయాన్, నమీబియా
నమీబియాలో వెల్విట్స్‌హియా మిరాబిలిస్ (ఆడ)
నమీబియాలోని స్కెలెటన్ కోస్ట్ పార్క్‌లో క్యువెర్ చెట్లు
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Central Intelligence Agency (2009). "Namibia". The World Factbook. Retrieved January 23, 2010. 
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Namibia". International Monetary Fund. Retrieved 2010-04-21. 
  3. ↑ Klausdierks.com, డోర్స్‌ల్యాండ్ ట్రెకెర్స్ , క్రోనాలజీ ఆఫ్ నమీబియన్ హిస్టరీ, 2 జనవరి 2005
  4. ↑ హ్యూమెన్ డెవలప్‌మెంట్ ఇండిసెస్ , పట్టిక 3: హ్యూమన్ అండ్ ఇన్‌కమ్ పావర్టీ, p. 35. జూన్ 1, 2009న పునరుద్ధరించబడింది.
  5. ↑ Hivinsight.com, HIV InSite నాలెడ్జ్ బేస్, కాంప్రెహెన్సివ్, శాన్‌ఫ్రాన్సికోలోని కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయం నుండి HIV/AIDS చికిత్స, నివారణ మరియు విధానంపై తాజా సమాచారం
  6. ↑ "German South West Africa". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2008-04-15. 
  7. ↑ డ్రెచ్స్లెర్, హోర్స్ట్ (1980). లెట్ అజ్ డై ఫైటింగ్ , వాస్తవానికి (1966) "Südwestafrika unter deutsche Kolonialherrschaft" శీర్షికతో ప్రచురించబడింది. బెర్లిన్: Akademie-Verlag.
  8. ↑ మొహమద్ అధికారీ, "'స్ట్రీమ్స్ ఆఫ్ బ్లడ్ అండ్ స్ట్రీమ్స్ ఆఫ్ మనీ': నమీబియాలోని నాయకులు మరియు నామా ప్రజల వినాశనంపై నూతన అంశాలు, 1904-1908," క్రోనోస్: జర్నల్ ఆఫ్ కేప్ హిస్టరీ 2008 34: 303-320
  9. ↑ బెంజామిన్ మ్యాడ్లే, "ఆఫ్రికా నుండి అసౌవిట్జ్ వరకు: తూర్పు యూరోప్‌లోని నాజీలు ఆచరించిన మరియు అభివృద్ధి చేసిన ఆలోచనలు మరియు పద్ధతులను జర్మన్ నైరుతి ఆఫ్రికా ఏ విధంగా ఆచరణలో పెట్టింది," యూరోపియన్ హిస్టరీ క్వార్టర్లీ 2005 35(3): 429-464 ఇది నాజీలచే ప్రభావితమైందని పేర్కొంది.
  10. ↑ రాబర్ట్ గెర్వార్త్, మొదలైనవారు "L'Antichambre de l'Holocauste? A propos du Debat sur les Violences Coloniales et la Guerre d'Extermination Nazie" ("మారణహోమం యొక్క ప్రవేశద్వారమా? కాలనీయల్ హింస మరియు సర్వనాశన నాజీ యుద్ధంపై చర్చ") Vingtième Siècle 2008 (99): 143-159 ఎక్కువమంది విద్వాంసులు దీనిపై నాజీ ప్రభావం లేదని పేర్కొన్నారు.
  11. ↑ Reinhart Kössler, and Henning Melber, "Völkermord und Gedenken: Der Genozid an den Herero und Nama in Deutsch-Südwestafrika 1904-1908," ("సామూహిక హత్యాకాండ మరియు స్మృతి: జర్మన్ నైరుతి ఆఫ్రికాలో హెరెరో మరియు నామా ప్రజల సామూహిక హత్యాకాండ, 1904-08") Jahrbuch zur Geschichte und Wirkung des Holocaust 2004: 37-75
  12. ↑ Kas.de
  13. ↑ 13.0 13.1 (యునైటెడ్ స్టేట్స్ సెంట్రల్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ, 2007)
  14. ↑ 14.0 14.1 (యునైటెడ్ స్టేట్స్ స్టేట్ డిపార్ట్‌మెంట్, 2007)
  15. ↑ Kas.de
  16. ↑ Kas.de
  17. ↑ Namibialawjournal.org
  18. ↑ ది ఇబ్రహిమ్ ఇండెక్స్ ఆఫ్ ఆఫ్రికన్ గవర్నెన్స్
  19. ↑ Kast.de
  20. ↑ వరల్డ్ ప్రెస్ ఫ్రీడమ్ ఇండెక్స్ 2007రిపోర్టర్స్ విత్అవుట్ బోర్డర్స్
  21. ↑ "Rank Order - Area". CIA World Fact Book. Retrieved 2008-04-12. 
  22. ↑ Landsat.usgs.gov
  23. ↑ 23.0 23.1 వరల్డ్ ఆల్మానాక్. 2004.
  24. ↑ స్ప్రిగ్స్, A. 2001.(AT1315)
  25. ↑ స్ప్రిగ్స్, A. 2001.(AT1316)
  26. ↑ కౌలింగ్, S. 2001.
  27. ↑ "NASA - Namibia’s Coastal Desert". www.nasa.gov. Retrieved 2009-10-09. 
  28. ↑ "An Introduction to Namibia". www.geographia.com. Retrieved 2009-10-09. 
  29. ↑ "NACOMA - Namibian Coast Conservation and Management Project". www.nacoma.org.na. Retrieved 2009-10-09. 
  30. ↑ Sparks, Donald L. "Namibia's Coastal and Marine Development Potential -- Sparks 83 (333): 477 -- African Affairs". afraf.oxfordjournals.org. Retrieved 2009-10-09. 
  31. ↑ చైనా అండ్ ఆఫ్రికా: స్ట్రాంగర్ ఎకనామిక్ టైస్ మీన్ మోర్ మైగ్రేషన్, మాలియా పోలిట్జెర్ రచించాడు, మైగ్రేషన్ ఇన్ఫర్మేషన్ సోర్స్ , ఆగస్టు 2008
  32. ↑ ఫ్లయిట్ ఫ్రమ్ అంగోలా, ది ఎకనామిస్ట్ , ఆగస్టు 16, 1975
  33. ↑ U.S. డిపార్టమెంట్ ఆఫ్ స్టేట్
  34. ↑ పుట్జ్, మార్టిన్. ఆఫిసియల్ మోనోలింగ్విలిజమ్ ఇన్ ఆఫ్రికా: ఎ సోషియోలింగ్విస్టిక్ యాసెస్మెంట్ ఆఫ్ లింగ్విస్టిక్ అండ్ కల్చరల్ ప్లూరలిజమ్ ఇన్ ఆఫ్రికా. దీనిలో: ఆఫ్రికాలో భాష ద్వారా విచక్షణ? నమీబియా అనుభవంపై అంశాలు. మౌటన్ డె గ్రేటెర్. బెర్లిన్: 1995. p.155.
  35. ↑ (aidsinafrica.net, 2007)
  36. ↑ (కోరెన్రాంప్ మొదలైనవారు 2005)
  37. ↑ Who.int
  38. ↑ మైనింగ్ ఇన్ నమీబియా, NIED ఇన్ఫర్మేషన్ షీట్
  39. ↑ డాన్ ఓయాన్సీ: మైనింగ్ యురేనియం ఎట్ నమీబియాస్ లాంగెర్ హెన్రిచ్ మైన్ http://www.infomine.com/publications/docs/Mining.com/Feb2008e.pdf
  40. ↑ డాన్ ఓయాన్సీ: డీప్-సీ మైనింగ్ అండ్ ఎక్స్‌ప్లోరేషన్ http://technology.infomine.com/articles/1/99/deep-sea-mining.undersea-miners.black-smoker/deep-sea.mining.and.aspx
  41. ↑ The Namibian 4 Feb 2010 జో-మారే డడీచే "హాల్ ఆఫ్ ఆల్ నమీబియాన్స్ అన్‌ఎంప్లాయిడ్"
  42. ↑ ది నమీబియన్ 3 ఫిబ్ర 2010టిలెనీ మోగుడీచే "టెండర్ బోర్డ్ టైటెన్స్ రూల్స్ టూ ప్రొటెక్ట్ జాబ్స్"
  43. ↑ (లాంగే, 2004)
  44. ↑ నమీబియా ఎలక్ట్రిసిటీ కంట్రోల్ బోర్డు
  45. ↑ నమీబియా ఎలక్ట్రిసిటీ కంట్రోల్ బోర్డ్ ప్రైస్ లిస్ట్
  46. ↑ నేషన్‌మాస్టర్ రిసోర్స్
  47. ↑ నమీబియాన్ న్యూస్ ఆన్‌లైన్
  48. ↑ ప్రోపర్టీ లిస్టింగ్ ఇన్ నమీబియా
  49. ↑ PAYE12 వాల్యూమ్ 18ను నమీబియాలో ది మినిస్టరీ ఆఫ్ ఫైనాన్స్‌చే ప్రచురించబడింది
  50. ↑ ఫైనాన్స్/కరన్సీ కన్వర్షన్, Yahoo.com
  51. ↑ బాల కార్మికులపై ది నమీబియన్, 1 ఫిబ్రవరి 2008
  52. ↑ ఎన్‌సైక్లోపీడియా ఆఫ్ నేషన్స్ నమీబియా- ఎడ్యుకేషన్
  53. ↑ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ ఎడ్యుకేషనల్ డెవలప్‌మెంట్
  54. ↑ 54.0 54.1 (స్టెఫ్యానోవ్ 2005)
  55. ↑ (సహజ వనరు నిర్వహణ ఆధారిత సంస్థ, తేదీ తెలియదు)
  56. ↑ (UNEP మొదలైనవి 2005)
సాధారణ సూచనలు
  • AIDSinAfrica.net వెబ్ పబ్లికేషన్ (2007), మే 20, 2007న పునరుద్ధరించబడింది. Aidsinafrica.net నుండి
  • క్రిస్టే, S.A. (2007) నమీబియా ట్రావెల్ ఫోటోగ్రఫీ
  • సహజ వనరు నిర్వహణ ఆధారిత సంఘం (CBNRM) కార్యక్రమ వివరాలు (n.d.). Met.gov.na
  • కౌలింగ్, S. 2001. సుకులెంట్ కారో (AT 1322) వరల్డ్ వైల్డ్‌లైఫ్ ఫండ్ వెబ్‌సైట్: Worldwildlife.org
  • హార్న్, N/Bösl, A (eds), హ్యూమన్ రైట్స్ అండ్ రూల్ ఆఫ్ లా ఇన్ నమీబియా, మాక్‌మిలాన్ నమీబియా 2008.
  • హార్న్, N/Bösl, A (eds), ది ఇండిపెండెన్స్ ఆఫ్ ది జ్యూడిసరీ ఇన్ నమీబియా, మాక్‌మిలాన్ నమీబియా 2008.
  • KAS ఫ్యాక్ట్‌బుక్ నమీబియా, ఫ్యాక్ట్స్ అండ్ ఫిగర్స్ ఎబౌట్ ది స్టాటస్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫ్ నమీబియా, Ed. కోనార్డ్-అడెనౌర్-స్టిఫ్టంగ్ e.V.
  • కోరెన్రోంప్, E.L., విలియమ్స్, B.G., డె వాల్స్, S.J., గోయుస్, E., గిల్క్స్, C.F., గేస్, P.D., నాహ్లెన్, B.L. (2005). HIV-1 రోగులకు మలేరియా సోకే అవకాశం ఉంది, సబ్-సహారా ఆఫ్రికా. ఎమెర్జింగ్ ఇన్ఫెక్షియెస్ డిసీజెస్, 11, 9, 1410-1419.
  • లాంగే, గ్లెన్-మారియా. వెల్త్, నేచురల్ క్యాపిటల్ అండ్ సస్టేనిబుల్ డెవలప్‌మెంట్: కాంట్రాస్టింగ్ ఎగ్జాంపుల్స్ ఫ్రమ్ బోట్స్వానా అండ్ నమీబియా. ఎన్విరాన్మెంటల్ & రిసోర్స్ ఎకనామిక్స్; నవ 2004, వాల్యూ. 29 ఇష్యూ 3, pp. 257–83, 27 p.
  • ఫ్రిట్జ్, జీన్-క్లాడ్ . La Namibie indépendante. Les coûts d'une décolonisation retardée, ప్యారిస్, L'Harmattan, 1991.
  • స్ప్రిగ్స్, A. 2001. నమీబ్ డిజర్ట్ (AT1315) వరల్డ్ వైల్డ్‌లైఫ్ ఫండ్ వెబ్‌సైట్: Worldwildlife.org
  • స్ప్రిగ్స్, A. 2001. నమీబియా సవాన్నా ఉడ్‌ల్యాండ్స్ (AT1316) వరల్డ్ వైల్డ్‌లైఫ్ ఫండ్ వెబ్‌సైట్: Worldwildlife.org
  • స్ప్రిగ్స్, A. 2001. నమీబియన్ సవాన్నా ఉడ్‌ల్యాండ్స్ (AT0709) వరల్డ్ వైల్డ్‌లైఫ్ ఫండ్ వెబ్‌సైట్: Worldwildlife.org
  • స్టెఫ్యానోవా K. 2005. ప్రొటెక్టింగ్ నమీబియాస్ నేచురల్ రిసోర్సెస్. EjournalUSA.
  • UNEP, UNDP, WRI మరియు ప్రపంచ బ్యాంక్. 2005. నేచుర్ ఇన్ లోకల్ హ్యాండ్స్: ది కేస్ ఫర్ నమీబియాస్ కంజెర్వెవన్సీయస్. Wri.org
  • వరల్డ్ అల్మానాక్. 2004. వరల్డ్ అల్మానాక్ బుక్స్. న్యూయార్క్, NY

బాహ్య లింకులు[మార్చు]

Namibia గురించిన మరింత సమాచారము కొరకు వికీపీడియా యొక్క సోదర ప్రాజెక్టులు:అన్వేషించండి

Wiktionary-logo-v2.svg నిఘంటువు నిర్వచనాలు విక్క్షనరీ నుండి
Wikibooks-logo.svg పాఠ్యపుస్తకాలు వికీ పుస్తకాల నుండి
Wikiquote-logo.svg ఉదాహరణలు వికికోటు నుండి
Wikisource-logo.svg మూల పుస్తకాల నుండి వికి మూల పుస్తకాల నుండి
Commons-logo.svg చిత్రాలు మరియు మాద్యమము చిత్రాలు మరియు మాద్యమము నుండి
Wikinews-logo.png వార్తా కథనాలు వికీ వార్తల నుండి

ప్రభుత్వం
విద్య
సాధారణ
Articles Related to Namibia
ఆఫ్రికా దేశాలు
స్వతంత్ర దేశాలు

అల్జీరియా  · అంగోలా  · బెనిన్  · బోత్సువానా  · బర్కీనా ఫాసో  · బురుండి  · కామెరూన్  · కేప్ వర్దె  · సెంట్రల్ ఆఫ్రికన్ రిపబ్లిక్  · చాద్  · కొమొరోస్  · కాంగో గణతంత్ర రిపబ్లిక్  · కాంగో రిపబ్లిక్  · ఐవరీ కోస్ట్  · జిబూటి  · ఈజిప్ట్  · ఈక్వటోరియల్ గ్వినియా  · ఎరిత్రియా  · ఇథియోపియా  · గబాన్  · గాంబియా  · ఘనా  · గినియా  · గినియా-బిస్సావు  · కెన్యా  · లెసోతో  · లైబీరియా  · లిబ్యా  · మడగాస్కర్  · మలావి  · మాలి(ఆఫ్రికా)  · మారిటానియా  · మారిషస్  · మొరాకో  · మొజాంబిక్  · నమీబియా  · నైగర్  · నైజీరియా  · రవాండా  · సావొ టోమె, ప్రిన్సిపె  · సెనెగల్  · సీషిల్లిస్  · సియెర్రా లియోన్  · సొమాలియా  · సొమాలీలాండ్  · దక్షిణ ఆఫ్రికా  · సూడాన్  · స్వాజిలాండ్  · టాంజానియా  · టోగో  · ట్యునీషియా  · ఉగాండా  · పశ్చిమ సహారా  · జాంబియా  · జింబాబ్వే
AfricaCIA-HiRes.jpg
వేరే దేశాల పాలనలో
మూస:Former German colonies
Gnome-globe.svg Geographic locale

Lat. and Long. 22°34′12″S 17°5′1″E / 22.57000°S 17.08361°E / -22.57000; 17.08361 (Windhoek)

మూస:South Atlantic Peace and Cooperation Zone మూస:Member states of the SADC మూస:Member states of the African Union

Languages

మూస:Niger-Congo-speaking మూస:English official language clickable map

మూస:Commonwealth of Nations
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=నమీబియా&oldid=1281587" నుండి వెలికితీశారు