1. BİRDEN FAZLA TABİİYETLİ TÜRK VATANDAŞLARININ ASKERLİK İŞLEMLERİ

Birden fazla tabiiyetli Türk vatandaşlarının askerlikleri 1111 sayılı Askerlik Kanununun 2’nci maddesi ile bu madde esaslarına göre hazırlanan, 25 Temmuz 1993 tarih ve 21648 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Bakanlar Kurulunun 05 Temmuz 1993 tarihli ve 93/4613 sayılı kararına göre yürütülmektedir.

Buna göre yurt dışında doğan ve ikamet edenler ile kanunî rüşt yaşına kadar (18 yaş) yabancı bir ülkeye gitmiş olanlardan bulundukları ülke vatandaşlığını da kazanan Türk vatandaşlarının talepleri halinde 38 yaş sonuna kadar askerlikleri ertelenmektedir. Bu süre içerisinde durumlarına uyan ve kanunun öngördüğü askerlik statülerinden biri içerisinde askerlik mükellefiyetlerini 38 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar yerine getirebilirler. Tabiiyetinde bulundukları Tablo-1’deki ülkelerde askerliklerini yapmış olduklarını belgelemek kaydıyla Turkiye'deki mükellefiyetlerini yerine getirmiş sayılırlar. 

Birden fazla tabiiyetli yükümlülerin yabancı ülkelerde yaptıkları askerlik hizmeti, aşağıdaki hallerde yükümlülüklerinden sayılmaz. 

a. Vatandaşlığını kazandığı ülkeye kanunî rüşt yaşından sonra gitmiş olanların bu ülke silahlı kuvvetlerinde yaptıkları askerlik hizmeti. 

b. Yurt içinde askerlik hizmetine başladıktan sonra herhangi bir nedenle yurt dışına çıkıp tabiiyetinde bulunduğu yabancı ülkede askerlik hizmetini yapanların hizmeti. 

c. Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin veya bu devlet ile aralarındaki savaş için ittifak veya iştirak olan bir devletin silahlı kuvvetlerinde hizmet kabul edenlerden, askerlik görevini yapmak için yetkili kılınmış makamlar tarafından usulen yapılacak çağrıya mazeretsiz olarak bir ay içinde icabet etmeyenlerin askerlik hizmeti. 

ç. Yabancı ülkede askerliklerini yaptıkları sırada Türkiye Cumhuriyeti’nin iç ve dış güvenliği ile kanunun suç saydığı şekilde iktisadi ve/veya malî güvenliği aleyhine faaliyette bulunanların askerlik hizmeti. 

d. Askerlik mükellefiyeti bulunmayan ülkelerde yapılan askerlik hizmeti. 

e. Tabiiyetinde bulunduğu ülkede, fiili askerlik hizmetinden muaf olanlar, askerlik hizmeti yerine sivil kurum ve kuruluşlarda da hizmet yapmadan doğrudan ihtiyata alınanlar ile bedel ödemek suretiyle hiç fiili askerlik hizmeti yapmadan muaf olanlar. 

Yine (Tablo-1’deki) yabancı ülkelerde askerlik hizmetine başlamadan önce veya başladıktan sonra askerliğe elverişli olmadıklarına dair resmî hastanelerden rapor alanların raporları ile konsolosluklarca onaylı tercümesi elçilik veya konsolosluklar aracılığıyla Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Dairesi Başkanlığına gönderilir. Sağlık Dairesi Başkanlığınca verilen karar üzerinden işlem yapılır. 

Yurt dışında bulunan birden fazla tabiiyetli Türk vatandaşları, başvurularını bölgesinde bulundukları, konsolosluklara yapacaklardır.

2. 5901 SAYILI TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNU GEREĞİNCE BAKANLAR KURULU KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞINDAN İZİN İLE ÇIKAN VE BAŞKA BİR DEVLET VATANDAŞLIĞINI KAZANANLARIN ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AİT BİLGİLER. 

a. Bu vatandaşlarımız çıkma iznini aldıkları tarihten itibaren yabancı muamelesine tâbi tutulacaklarından bu tarihten itibaren yasal olarak askerlik yükümlülükleri olmayacaktır. 

b. Bu vatandaşlarımız tekrar Türk vatandaşlığına alındıkları takdirde, nüfus kayıtları ile birlikte askerlik kayıtlar da yeniden canlandırılacağından, daha önce askerlik görevini yapmamış veya yapmış sayılmamışlarsa, hangi yaşta olurlarsa olsunlar öğrenim ve sağlık durumlarına göre askere alınacaklardır. 

c. Dövizle askerlik için müracaat etmiş ancak temel eğitim veya ödeme yükümlülüğünü tamamlamadığı için kesin terhis edilmeyenlere müracaatları halinde ödemiş oldukları dövizler bu konudaki yönetmelik hükümlerine göre iade edilecektir. 

ç. Bunlardan ödemiş olduğu dövizi geri alanlar, 38 yaşını tamamladıkları yılın sonundan önce yeniden Türk vatandaşlığına alınsalar dahi yeniden dövizle askerlik kapsamına alınmayacaktır. 

d. Ödemiş olduğu dövizi geri almayanlardan, yeniden vatandaşlığa alınanlar ise askerlik kanununun EK-1’inci maddesindeki şartlara haiz iseler dövizle askerlik hizmetinden yararlanabileceklerdir. 

e. Dövizle askerlik hizmeti kapsamında temel eğitimini yapmış olanlardan, yeniden vatandaşlığa alınıp statüsüne göre askerlik hizmetine tâbi tutulanların temel eğitim süresi, yeni hizmet süresinden düşülecektir.

f. Vatandaşlıklarına geçtikleri ülkede belli bir yaşın üstünde olduklarından ve belli koşulları yerine getirmiş bulunduklarından dolayı askerlik hizmetinden muaf tutulanlar, yeniden vatandaşlığa alındıklarında öğrenim ve sağlık durumlarına göre askerlik hizmeti yapacaklardır.

TABLO-1

ASKERLİK HİZMETİ SAYILAN ÜLKELER 

a.  HOLLANDA’da zorunlu askerlik hizmeti kaldırılmış olduğundan, 01 Ocak 1997 tarihi itibarıyla listeden çıkarılmıştır.

b.  BELÇİKA’da zorunlu askerlik hizmeti kaldırılmış olduğundan, 01 Ocak 1998 tarihi itibarıyla listeden çıkarılmıştır.

c.  FRANSA’da, 01 Ocak 1999 tarihinden itibaren, 31 Aralık 1978 tarihinden sonra doğmuş olanların askerlik yapma yükümlülükleri askıya alındığından, bu tarihten sonra doğmuş olan yükümlülerin müracaatları kabul edilmeyecektir.

ç.  İTALYA’da 1985 doğumlulardan itibaren zorunlu askerlik hizmeti kaldırıldığından 01 Ocak 2005tarihi itibarıyla listeden çıkartılmıştır. 1986 (dahil) daha genç doğumlu olanların müracaatları kabul edilmeyecek

d. İSVEÇ'de zorunlu askerlik hizmeti kaldırılmış olduğundan, 01 Temmuz 2010 tarihinde listeden çıkartılmıştır.

e. ALMANYA’da zorunlu askerlik hizmeti kaldırılmış olduğundan, 01 Temmuz 2011 tarihinde listeden çıkartılmıştır.

NOT : Yukarıda (a-e)de belirtilen ülkelerde zorunlu askerlik hizmeti kaldırılmadan önce yapılan askerlik hizmetleri yükümlülerin Türkiye’deki askerliklerine sayılacaktır.

          Askerlik hizmetlerinin kabul edileceği ülkeler, ihtiyaç duyulduğunda her yılın aralık ayı içerisinde; Dışişleri ve içişleri bakanlıklarının uygun görüşü alınarak Millî Savunma Bakanlığınca belirlenir. 

         KKTC'nde yapılan her türlü askerlik hizmeti Türkiye'deki askerlik hizmetinden sayılmaktadır

AÇIKLAMA : 

1. Kanuni rüşt yaşından sonra başka bir ülkeye giderek diğer ülkenin vatandaşlığını kazananların ,

2. Yurtdışında doğmaları nedeniyle yabancı ülke vatandaşlığını kazanarak Türkiye'de ikamet edenlerin,

3. Kanuni rüşt yaşı sonuna kadar yabancı bir ülkeye giderek o ülkenin vatandaşlığını kazanmasına rağmen müracaat tarihinde Türkiye'de ikamet edenlerin,

4. Aslen Türk vatandaşı olmadığı halde sonradan Türk vatandaşı olarak yurt dışında bulunanların yukarıdaki esaslara göre işlem görmeleri mümkün değildir.

TÜRK VATANDAŞLIĞINA SONRADAN ALINANLAR

(YABANCI-MÜLTECİ-ECNEBİ-GÖÇMEN)

             1111 Sayılı Askerlik Kanununun 2’nci maddesi “...Türk vatandaşlığına sonradan alınanlar askerliklerini, vatandaşlığa alındıkları tarihteki yaş ve öğrenim durumlarına göre o yaştaki Türk vatandaşı yükümlüler gibi yaparlar. Bunlardan gelmiş oldukları ülkelerde askerlik yaptıklarını veya askerlik hizmetini yerine getirmiş sayıldıklarını belgeleyenler ile vatandaşlığa alındıkları yıl yirmi iki yaşında olanlar askerlik yapmış sayılırlar..."