O tajnikach dokarmiana zwierząt z nadleśniczym Markiem Świderskim z Nadleśnictwa w Niepołomicach rozmawia Anna Kozioł

Kiedy dokarmianie zwierząt leśnych jest niezbędne?

- Pomóc musimy wtedy, gdy zwierzęta nie mogą same wydobyć jedzenia spod warstwy śniegu lub lodu. Średnio w Polsce mamy 25 tzw. dni głodowych, czyli takich, kiedy zwierzę ma dostęp tylko do połowy potrzebnego mu pokarmu, lub nie ma go wcale.

W jaki sposób organizuje się dokarmianie?

- Jeleniom, danielom, sarnom pożywienie zostawiamy w paśnikach lub wykładamy na drzewach lub krzewach. Karmimy je najczęściej tzw. liściarką sporządzoną z pędów drzew i krzewów, sianem z roślin motylkowych i traw oraz nasionami zbóż. Aby urozmaicić dietę i dostarczyć odpowiednią ilość wody, dokładamy jeszcze soczystą karmę w postaci buraków, kapusty, marchwi.

Dziki najczęściej dostają kukurydzę, bukwie i żołędzie wykładane w tzw. w pasach zaporowych (mają ograniczać niszczenie upraw rolnych przez zwierzynę łowną - przyp. aut.).

Jeśli chodzi o ptaki, takie jak: wróble, kosy, sikorki, zawieszamy im na drzewach „kule” zrobione z tłuszczu z zatopionymi w środku ziarnami słonecznika i zbóż. Bażantom z kolei wysypujemy ziarna w tzw. podsypach czyli niskich zadaszeniach. Ptaki te, podobnie jak kuropatwy chętnie posilają się również w grzebowiskach (miejsca, gdzie wysypuje się plewy, na przemian ze zbożem oraz żwirkiem). Miejsca dokarmiania małych zwierząt muszą być zlokalizowane w pobliżu krzaków, z dala od wysokich drzew. W przeciwnym razie mogłyby paść ofiarą drapieżnych ptaków.

Czego, oprócz karmy, potrzebują zwierzęta podczas zimy?

- Dużą rolę w odżywianiu i zapobieganiu chorobom pełnią składniki mineralne np. sól. Bryła soli umieszczana jest na szczycie drewnianego słupka, po którym spływa i z lubością zlizywana jest np. przez jelenie (stąd nazwa lizawki).

Jak jeszcze można pomagać?

- Dobrym pomysłem jest ścinanie niektórych gatunków drzew. Nadają się do tego na przykład osiki. Zwierzęta chętnie zjadają jej pędy i ogryzają korę.

Kto może dokarmiać leśnych mieszkańców?

- To zadanie dla leśników lub myśliwych dzierżawiących lasy. W żadnym wypadku nie powinny tego robić osoby prywatne, gdyż podanie złej karmy może nawet uśmiercić zwierzę.

Jakie są zalety i wady dokarmiania?

- Po stronie korzyści znajdzie się na pewno poprawa kondycji zwierząt, zwiększenie potencjału rozrodczego, a co za tym idzie ochrona gatunku. Plusem jest także to, że dokarmiane zwierzęta rzadziej niszczą uprawy.

Dokarmianie jest jednak zjawiskiem sztucznym, które może prowadzić do uzależnienia zwierząt od człowieka, a także do zmiany jego preferencji żywieniowych. Dlatego pomagać należy tylko w warunkach rzeczywistego zagrożenia głodem.

Anna Kozioł