کرواسی

جمهوری کرواسی Republika Hrvatska کرواسی
پرچم نشان ملی
سرود ملی: سرزمین زیبای ما
پایتخت (و بزرگترین شهر)		زاگرب ۲۵°۱۶′ جنوبی ۵۷°۴۰′ غربی
زبان رسمی		کرواتی (هِرواتی)
نوع حکومت		جمهوری
نام حاکمان  • رئیس جمهور • نخست وزیر • رئیس مجلس		کالیندا گرابار-کیتاروویچ زُران میلانوویچ یوسیپ لِکو
موارد منجر به تشکیل الحاق به یوگسلاوی اعلان استقلال از یوگسلاوی		۲۹ اکتبر ۱۹۱۸ ۱ دسامبر ۱۹۱۸ ۲۵ ژوئن ۱۹۹۱
مساحت
-	مساحت	۵۶٬۵۴۲کیلومتر مربع (۱۲۶ام)
-	‌آب‌ها (٪)	۰٫۲
جمعیت
-	سرشماری	۴٬۲۸۴٬۸۸۹  (۱۱۴ام)
-	تراکم جمعیت	۷۵‎/km۲‏ (۱۱۵ام)
تولید ناخالص داخلی	(تخمین ۲۰۱۴)
-	مجموع	۶۱ میلیارد و ۲۸۰ میلیون دلار (۵۱)
-	سرانه	۱۳ هزار و ۹۲۰ دلار (۵۱)
شاخص توسعه انسانی (۲۰۰۸)		۰/۸۶۲ (بالا) (۴۵)
واحد پول		کونا (HRK)
منطقه زمانی		DST (ساعت جهانی-۴)
دامنه اینترنتی		.hr
پیش‌شماره تلفنی		+۳۸۵

کرُواسی (به فارسی تاجیکی: Хорватия (هارْوَتیه)) (به کروات: Hrvatska) با نام رسمی جمهوری کرواسی کشوری است واقع در منطقه بالکان (جنوب مرکزی اروپا) که از شمال با اسلوونی و مجارستان، از شمال شرقی با صربستان، از شرق با بوسنی و هرزگووین و از جنوب با مونته‌نگرو و دریای آدریاتیک هم‌مرز است. زاگرب پایتخت و بزرگترین شهر کرواسی است. این کشور ۵۶٬۵۹۴ کیلومتر مربع وسعت دارد و بیشتر مناطق آن آب‌وهوای مدیترانه‌ای و قاره‌ای دارند. در سواحل دریای آدریاتیک کرواسی نیز بیش از یک هزار جزیره قرار دارد. جمعیت کرواسی ۴٫۲۸ میلیون نفر است که اغلب آن‌ها کروات هستند. مذهب رایج این کشور مسیحیت کاتولیک است و زبان رسمی آن زبان کرواتی نام دارد. واحد پول این کشور کونا نام دارد.

کرواسی با شاخص توسعه انسانی ۰٫۸۰۵ در زمره کشورهای توسعه‌یافته دنیا قرار دارد. درآمد سرانه این کشور بر اساس برآورد سال ۲۰۱۴ معادل ۱۳٬۹۲۰ دلار بر اساس ارزش اسمی و ۱۸٬۳۱۴ دلار بر اساس قدرت برابری خرید است. توریسم از منابع درآمد اصلی این کشور و ۲۰ درصد کل تولید اقتصادی این کشور از این صنعت به دست می‌آید. نظام حکومتی کرواسی جمهوری پارلمانی تک‌مجلسی است. این کشور در سازمان‌های بین‌المللی مختلفی از جمله اتحادیه اروپا عضویت دارد و در سال‌های ۹–۲۰۰۸ عضو غیردائم شورای امنیت ملل متحد بود.

کرواسی در سال ۱۹۱۸ پس از پایان جنگ جهانی اول از امپراتوری اتریش مجارستان جدا شده و در پادشاهی یوگسلاوی ادغام شد. بعد از جنگ جهانی دوم کرواسی یکی از واحدهای مؤسس جمهوری فدرال یوگسلاوی شد. این کشور در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را از یوگسلاوی اعلام کرد. جنگ استقلال کرواسی حدود چهار سال طول کشید و با موفقیت استقلال‌طلبان به پایان رسید.

سیاست

قلعه قرون وسطایی دوبرونیک در جریان محاصره سال‌های ۹۲–۱۹۹۱ از این شهر دفاع کرد

بر اساس قانون اساس مصوب سال ۱۹۹۰، نظام سیاسی کشور کرواسی جمهوری است که از سال ۲۰۰۰ با سیستم پارلمانی اداره می‌شود. رئیس جمهور به عنوان رئیس کشور، با رای مستقیم مردم و برای یک دورهٔ پنج ساله انتخاب می‌شود که تنها برای دو دوره پیاپی امکان‌پذیر است. رئیس جمهور کرواسی، فرماندهی نیروهای مسلح این کشور را در کنار تعیین سیاست‌های خارجی این کشور برعهده دارد. همچنین معرفی و تعیین نخست وزیر با تأیید پارلمان بر عهده رئیس جمهور است.

پیشینه

کرواسی در ۲۵ ژوئن ۱۹۹۱ از یوگسلاوی جدا شد و اعلام استقلال کرد. بعد از استقلال از سوی دولت کرواسی تبلیغات علیه صربها و انهدام و ویران کردن مغازه‌ها و منازل صرب‌ها آغاز شد. پس از آن اتفاقات صرب‌ها تصمیم گرفتند در یوگسلاوی بمانند و از کرواسی جدا شدند. بعد از آن جنگ داخلی شروع شد. دولت کرواسی در مه-اوت ۱۹۹۵ دو حمله به منطقه‌ای صربنشین کرد که باعث کشته شدن صرب‌های زیادی شد. صدها هزار صرب مجبور بودند کرواسی را ترک کنند و ارتش کرواسی آنها را با هواپیما بمباران کرد. ارتش کرواسی ۱۸ نفر از نیروهای حافظ صلح سازمان ملل را نیز در جریان این حمله کشت. وقتی ارتش وارد مناطق صرب‌نشین شد همه چیز را سوزاند و ویران کرد. همه دام‌های صرب‌ها کشته شدند و روستاهایشان با استفاده از بنزین سوزانده شد.

دادگاه بین‌المللی لاهه سه ژنرال کرواسی از جمله آنته گوتووینا را به جنایات جنگی علیه صرب‌ها محکوم کرد و ۲۴ سال زندان برای او در نظر گرفت؛ ولی در نوامبر ۲۰۱۲ دادگاه استیناف ژنرال‌ها را بی گناه شناخت. دادگاه فراری دادن مردم غیرنظامی را به عنوان نسل‌کشی تأیید نکرد. دادگاه بر این باور بود که وقتی آدم‌ها را می‌کشند هر کس خودش اختیار دارد چه چیز را انتخاب کند یا بماند یا از محل زندگیش برود و از کشته شدن در امان بماند. دادگاه به تیرباران و کشتار جمعیت غیرنظامی هیچ توجهی نکرد. بدین ترتیب طبق روایت نادرست دادگاه فقط صربها مقصر همه جنگهای بالکان بودند و قربانیانی در میان آن‌ها وجود نداشت. این حکم دادگاه حتی رئیس سابق دادگاه لاهه کارلا دل پونته را متعجب کرد. ژنرالها آزاد شدند و به کرواسی بازگشتند.

اقتصاد

واحد پول کرواسی «کونا» است. هر کونا به ۱۰۰ لیپا تقسیم می‌شود. هر دلار آمریکا تقریباً برابر۵٫۵ کونا است. وجود حدود ۳۰۰ بندر کوچک و بزرگ در ساحل دریای آدریاتیک باعث رونق نسبی اقتصاد کرواسی و همچنین گسترش زیاد صنعت گردشگری گردیده‌است.

مردم

جمعیت کرواسی بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ حدود چهار میلیون و ۲۸۰ هزار نفر بوده‌است. نرخ باروری کلی در این کشور ۱٫۵ فرزند برای هر مادر است که یکی از کمترین‌ها در دنیا محسوب می‌شود. از سال ۱۹۹۱ تاکنون کرواسی رشد جمعیت طبیعی این کشور منفی بوده است. امید به زندگی در این کشور ۷۵٫۷ سال است. کرواسی در بین تمامی شش کشور یوگسلاوی ترکیب قومیتی یکدست‌تری دارد. ۹۰٪ مردم کشور از قوم کروات هستند. حدود ۴٫۴٪ صرب و بقیه بوسنیایی، مجار، ایتالیایی، اسلوون، آلمانی، چک و کولی هستند.

رسانه‌ها

خبرگزاری‌ها

تصویر هوایی از شهر اشپلیت در اطراف کاخ دیوکلتیان امپراتور روم باستان

یکی از بزرگراه‌های کرواسی

بنگاه رسمی خبری کرواسی «هینا» نام دارد. این خبرگزاری با تصمیم دولت کرواسی در ژوئیه ۱۹۹۰ تشکیل شد. در اوایل سال ۱۹۹۳ «فاه» به عنوان بنگاه عکاسی هینا شروع به کار نمود. همچنین خبرگزاری دیگری به نام بنگاه اطلاعاتی کاتولیک (IKA) که وابسته به کلیسای کاتولیک است در کرواسی فعالیت دارد.

خبرگزاری‌های خارجی نیز در کرواسی حضوری فعال دارند و بیشتر خبرگزاری‌های عمده جهان همچون خبرگزاری فرانسه، آسوشیتدپرس، رویتر، خبرگزاری ایتالیا (آسنا)، خبرگزاری صربستان (تانیوگ)، ایرنا (جمهوری اسلامی ایران)، خبرگزاری آلمان (DPA)، روما (ایتالیا)، خبرگزاری اسپانیا (EFE)، خبرگزاری کویت (کونا)، خبرگزاری UPA آمریکا، خبرگزاری تورا (بوسنی و هرزگوین) و خبرگزاری فلسطین (وفا) در زاگرب دفاتری دارند.

روزنامه‌ها در کشور کرواسی ۸ روزنامه به زبان کرواتی منتشر می‌شوند. همچنین یک روزنامه به نام لا وس دِ پیپل به زبان ایتالیایی در بندر رییکا انتشار می‌یابد. علاوه بر اینها، تنها یک روزنامه ورزشی در کرواسی چاپ می‌شود که اسپرسکو نوویستی نام دارد؛ بنابراین در مجموع ۱۰ روزنامه سراسری به طور روزانه در کرواسی به چاپ می‌رسند که مجموع شمارگان آنها به حدود یک میلیون نسخه در روز می‌رسد. لازم است ذکر شود که پرتیراژترین و اصلی‌ترین روزنامه کرواسی «وچرنی لیست» نام دارد که در زاگرب منتشر می‌شود و شمارگان آن بیش از ۲۰۰ هزار نسخه در روز است و تنها روزنامه عصر در کشور کرواسی است.

دین‌ها

دین ۹۳٪ مردم کرواسی مسیحی هستند. حدود ۲٪ از کل جمعیت کرواسی مسلمان هستند که شامل مهاجران بوسنیایی و آلبانیایی‌ها می‌شود و جمعیت آنها بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.

زبان و دبیره

زبان رسمی کرواسی، کرواتی نام دارد که با الفبای لاتین (همانند انگلیسی) نوشته می‌شود. همچنین الفبای سیریلیک (همانند روسی) نیز در برخی نقاط استفاده می‌گردد.

فرهنگ و آموزش

دارای مردمی با فرهنگ است. تقریباً ۹۸٪ مردم کرواسی باسواد هستند. تحصیل در دوره ابتدایی برای همه کودکان (۶ تا ۱۵ ساله) اجباری و رایگان است. در کشور کرواسی ۶۷ دانشگاه عالی وجود دارد. دانشگاه زاگرب که قدیمی‌ترین دانشگاه ملی کرواسی به شمار می‌رود در سال ۱۶۶۹ تأسیس شده‌است. یعنی قدمتی ۳۴۰ ساله دارد.

جغرافیا

پایتخت این کشور زاگرب است و دیگر شهرهای بزرگ و مهم کرواسی دوبرونیک، پولا، اسپلیت، واراژدین، رییکا، اوسییک، کارلوواتس، زادار و سیساک هستند.

تقسیمات کشوری

کرواسی به ۲۰ ایالت تقسیم شده‌است.

تقسیمات کشوری کرواسی

ردیف	به فارسی	به کرواتی
۱	کارلوواتس	Karlovac
۲	کوپریونیتسا	Koprivnica-Križevci
۳	سیساک	Sisak-Moslavina
۴	واراژدین	Varaždin
۵	زاگرب	Zagreb County
۶	دوبرونیک	Dubrovnik-Neretva
۷	اسپلیت	Split-Dalmatia
۸	زادار	Zadar
۹	اوسییک	Osijek-Baranja