Kentsel Yenileme

58. Hükümetimizce gerçekleştirilen yasal düzenlemeler çerçevesinde kentsel dönüşüm projelerinde faaliyet göstermek üzere yetkilendirilen İdaremiz, Toplu Konut İdaresi Kaynaklarının Kullanım Şekline İlişkin Yönetmelik kapsamında, gecekondu bölgeleri ile afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi ve iyileştirilmesi amacıyla finansman sağlamayı da yönetim kaynaklarının kullanılacağı alanlara dahil etmiştir. İdare, yaşam alanları planlamaya ve çağdaş kentleşmeye yönelik kapsamlı bir politika yürüterek belediyeler ile işbirliğine gitmek suretiyle kentsel dönüşüm uygulamaları başlatmıştır. TOKİ, yaptığı uygulamalarla gerek yerel yönetimler için gerekse konut sektörünün diğer aktörleri için model oluşturmakta, kentsel dönüşüm konusunda da sektöre öncülük etmektedir.

Kentsel dönüşümde temel hedef; kentsel projelerde yaşam kalitesini artırmak, artan ekonomik dengesizlikleri ve küresel baskıları dengelemek, sosyal eşitsizliği ve konut sıkıntısını ortadan kaldırmak gibi birçok sorunun çözüme kavuşturulması ile değerlere öncelik tanıyan mahalleler kurmaktır.

Hızla artan konut talebine şehirlerin normal gelişme hızında yanıt verememesi, yıllardır kentlerimizin kimliğini tehdit edecek biçimde sağlıksız yapılaşmasına neden olmuştur. Gecekondu ve kaçak yapıların yanı sıra, ekonomik ömrünü tamamlamış mevcut konut stoku da özellikle deprem riskinin yüksek olduğu kentlerimizde ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygun olmayan araziler üzerinde, kalitesiz malzemelerle, temel mühendislik ve yapım tekniklerinden yoksun, plan gözetilmeksizin inşa edilmiş konutlar, hem içinde yaşayanların sağlığını hem de şehirlerimizin dokusunu tehdit eder hale gelmiştir.  Çözümün önündeki en büyük engel ise konut alım gücü bulunmayan dar gelirli kesime yönelik sosyal konut politikalarının uzun yıllar hayata geçirilememiş olmasıdır. TOKİ, bir yandan gecekondu ve kaçak yapı alanları ile afet riski altındaki alanları dönüştürürken, diğer yandan dar gelirli vatandaşlar için ürettiği konutlarla yeni gecekondu bölgelerinin oluşmasına engel olmaya çalışmaktadır.

Ülkemizde hemen her kentte karşımıza çıkan gecekondu bölgeleri ile afet riski altındaki bölgelerde yaşayan vatandaşlarımıza güvenli ve yaşanabilir koşullar sunmaya yönelik projeler için kaynak aktarmaya devam eden TOKİ, bu alandaki faaliyetlerini geliştirerek hızlı kentleşmeye ve bunun olumsuz etkilerine maruz kalan kentlerde yaşam standartlarını iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Buna göre, ülkemizde çağdaş planlama yaklaşımıyla, büyük çaplı bir yeniden imar süreci başlatılmış, eldeki tüm kaynaklar, kent planlamasına ve standartların altında kalan, plansız yapılaşmayı yenileme çalışmalarına yönlendirilmiştir.

TOKİ, 10. Kalkınma Planı’nda yer alan; afet riski taşıyan alanlar başta olmak üzere mekan ve yaşam kalitesini yaygın şekilde artıran projelere öncelik verilmesi, farklı gelir gruplarının yaşam alanlarını kaynaştırarak sosyal bütünleşmeyi destekleyen bir yaklaşımın esas alınması, ideal alan büyüklüğü ve bütünlüğünün gözetilmesi, önceliklendirme, hazırlama, uygulama, izleme ve yönetişim süreçlerini tanımlayan usul ve esasların geliştirilmesi, uygulamaların finansmanında kamu harcamalarını asgariye indiren model ve yöntemlerin kullanılması hususlarını dikkate almak suretiyle kentsel dönüşüm faaliyetlerine devam etmektedir.