Mikołaj Dembowski
| Mikołaj Dembowski | ||
| biskup | ||
 |
||
|
||
| Data urodzenia | ok. 1680 | |
| Data śmierci | 17 listopada 1757 | |
| biskup kamieniecki | ||
| Okres sprawowania | 1742-1757 | |
| Wyznanie | katolickie | |
| Kościół | rzymskokatolicki | |
| Sakra biskupia | 7 października 1742 | |
| Odznaczenia | ||
 |
||
Mikołaj Dembowski herbu Jelita (ur. ok. 1680, zm. 17 listopada 1757) – XVIII-wieczny biskup kamieniecki w latach 1742-1757, w 1753 odznaczony Orderem Orła Białego[1].
Syn Floriana, sędziego Ziemi Płockiej, brat Antoniego Sebastiana (biskupa włocławskiego) i Jana (biskupa pomocniczego kujawsko-pomorskiego).
Był sekretarzem królewskim i pisarzem wielkim koronnym, posiadał liczne beneficja kościelne, m.in. kanonikaty warszawski, płocki i krakowski oraz probostwa w Sochaczewie i Bielsku. W życiu politycznym sprzyjał dynastii saskiej i współpracował z dworem Augusta III. Od lipca 1742 był biskupem kamienieckim; sakrę przyjął 7 października t.r., a ingres odbył 29 czerwca 1743. W 1757 król August III mianował go arcybiskupem lwowskim (po zgonie Mikołaja Wyżyckiego); nowej diecezji Dembowski nie zdążył objąć, zmarł w listopadzie 1757.
Zachęcony przychylnym stanowiskiem frankistów (heretyckiej, w stosunku do judaizmu, żydowskiej grupy religijnej) wobec katolicyzmu, Dembowski dostrzegł możliwość doprowadzenia do ich konwersji, co miało zapoczątkować chrystianizację żydów. Częściowo nie rozumiejąc zawiłości nauk Jakuba Franka i celów frankistów, a w części mając nadzieję na oddziaływanie „prawdziwego Słowa Bożego”, które mieli poznać frankiści dogłębnie przed przyjęciem chrztu, biskupi, w tym Dembowski, popierali frankistów przeciwko tradycjonalistycznej większości talmudystów. W celu powiększenia ilości zwolenników Franka biskup Dembowski zorganizował w 1757 roku dysputę między frankistami a talmudystami w Kamieńcu Podolskim. Dysputa zakończyła się spaleniem ksiąg talmudystów. Po śmierci biskupa Dembowskiego w tym samym roku, Jakub Frank z grupą zwolenników udał się na Wołoszczyznę w obawie przed zemstą talmudystów. Tam przyjęli oni islam.
| Poprzednik Wacław Hieronim Sierakowski |
 |
Biskup kamieniecki 1742 – 1757 |
|
Następca Adam Stanisław Krasiński |
