Yunanıstan

Wikipediya ra ensiklopediya xosere
Jump to: şiyayış, Cı geyre
Yunanıstan
Ελληνική Δημοκρατία
Desmal û Arma
Flag of Greece.svg Coat of arms of Greece.svg
Slogan: Ελευθερία ή Θάνατος
Marş: Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν
"Hymn to Liberty"
Xerita
Location Greece EU Europe.png
Şınasiye
Zıwan Yunanki
Paytext Atêna
Sûka tewr gırde Atêna
Sazbiyayış 1 Çele 1822
Cıwiyayış
Şar Yunan
Hıkumet Cumhuriyet
Serdar Karolos Papoulias
Din Xristiyaney
Erd 131.945
Nıfuso texminki 10,816,286
Sıxletiye 82/km2
Ekonomiye
Pere Euro
Kodê perey EWR
Mıntıqa
Wext +2 u +3
İnternet .gr
Kodê têlefoni 30

Yunanıstan yew dewleta. Cumhuriyetê Yunanıstani (Yunanki: Ελληνική Δημοκρατία, Eliniki Dimokratia) ya na zi Yunanıstan (Ελλάδα, Elada, tarix dı Ελλάς, Ellas vaneno.

Cayê xo verocê (cenubê) rocvetışê Ewropa dero. Zımey (Şımalê) Yunanıstani de Bulgarıstan u Makedonya, veroc (cenub) de Deryayo Sıpê (Deryayo Miyanên), rocawan (ğerb) de Deryayo Adriyatik, Arnawudiye, rocvetış (şerq) de Deryayê Egey u Tırkiya estê. Paytextê Yunanıstani Atênayo.

Yunanıstan ezayê NATO, Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeyiyo. Yunanıstan de adeyê qıci zafê. Bacaro ke derya ra 80 km ra zêdı duri bo, çıniyo. Girit, Midil, Sakız adeyê pilê.

Tarix[bıvurne | Çımey bıvırnê]

Tarixê Yunanıstani zaf dewletiyo. Medeniyetê Yunanki ra zaf filozofi, matematikeri, senatkari, nuskari veciyay. Olimpiyat, demokrasiye, drama u komediye Yunanıstan ra dınya sera biyê vıla. İmperatoriya Bizansi Yunanıcan na ro. Bizansi Balkan, Anatoliye, Suriya, Fılıstin u Mısıri sero hıkum kerdo. Feqet İmperatoriya Usmanıcan Bizans işğal kerdo. Serra 1453'i de Usmanıcan Estamol gırewto. İmperatoriya Usmanıcan Yunanıstani sero 400 serre hıkum kerdo. Serra 1821'i de Yunanıstani xo reyna ra, xoser ilan kerd. Tarix ra nat bênatey dewletanê Yunanıstani u Tırkiya hewl niyo.

İklım[bıvurne | Çımey bıvırnê]

İklımê Yunanıstani zaf germıno. Mıntıqa Deryayê Sıpêy (Deryayê Miyanêni) de hewa zaf germıno. Xeylê merdumê Ewropayıci her serre şonê Yunanıstan u tetil kenê.

Bacarê Atêna zaf raver şiyo. Atêna paytextê borsawa, merkezê iqtısad u siyasetê Yunanıstania.

Nıfus[bıvurne | Çımey bıvırnê]

Nıfusê xo 12 milyono. Şarê Tırkan, Arnawutan u ê binan ra zi Yunanıstan de cıwiyenê. Dinê Yunanıstani İsewitino/Xrıstiyanino (mezhebê mıletê Yunanki Ortodokso). Tayê Mısılman u Musewiy zi estê. Zıwano resmi Yunankiyo. Nuskar u wendoğê xo zafê.

İqtısad[bıvurne | Çımey bıvırnê]

İqtısadê Yunanıstani zaf qewetın niyo. Şarê Yunanıstani turizm ra debare (idare) keno, feqet standardê heyati xırabın niyo. Yewina Ewropa zi destekê maddi dana cı.

Çımey[bıvurne | Çımey bıvırnê]