Londra

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara

Koordinatlar: 51°30′28″K 00°07′41″B / 51.50778°K 0.12806°B / 51.50778; -0.12806

Londra
ing. London
—  Şehir  —
Üstten : "Londra Şehri (City of London)" panoraması; "Kule Köprüsü (Tower Bridge)"; "Londra Gözü Dönmedolabı (London Eye)" ve Parlamento Binası
Üstten : "Londra Şehri (City of London)" panoraması; "Kule Köprüsü (Tower Bridge)"; "Londra Gözü Dönmedolabı (London Eye)" ve Parlamento Binası
Londra
Bayrak		 Londonwappen.jpg
Arma
Takma ad: 'The Smoke' or 'The Big Smoke'[1]
Büyük Londra bölgesi
Büyük Londra bölgesi
Londra'nın United Kingdom'da bulunduğu yer
Londra
Londra

Londra'nın Birleşik Krallık'taki konumu
Koordinatlar: 51°30′28″K 00°07′41″B / 51.50778°K 0.12806°B / 51.50778; -0.12806
Ülke Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Alt Ülke İngiltere İngiltere
Bölge Büyük Londra
Kuruluş c.M.S. 43 (Londinium adıyla)
İdari birimler
Yönetim
 - Belediye Başkanı Sadık Khan (LP)
Yüzölçümü
 - Kent 1.706,8 km2 (659 mi2)
Rakım 24 m (79 ft)
Nüfus (2007)
 - Kent 8.278.251
 - Yoğunluk 5.659/km² (14.656,7/sq mi)
 - Şehir 7.556.900
  Tahmin
Zaman dilimi GMT (0)
 - Yaz (YSU) BAZD (+1)
Alan kodu 020 ve diğerleri
İnternet sitesi: www.london.gov.uk

Londra (İngilizce: London; telaffuz: Bu ses hakkında ˈlʌndən (yardım·bilgi), Latince: Londinium), İngiltere'nin ve Birleşik Krallık'ların başkentidir. 0 derece meridyeninin geçtiği Greenwich kasabası Londra yakınlarındadır.

Londra dünyanın en önemli iş ve finans merkezlerinden biridir. Yaklaşık 8 milyonluk nüfusuyla AB'nin 2. kalabalık kentidir. Bağlı yerleşim birimleri ile birlikte (Greater London) nüfusu 12-15 milyondur. Km²'ye 4.573 kişi düşmektedir. Avrupa'da en fazla beyaz ırk harici insanın yaşadığı şehirdir. 300'den fazla farklı dil konuşulmaktadır.

Uluslararası turizmin kesişme noktasıdır. Londra'ya hizmet veren beş uluslararası havalimanı bulunmaktadır ve şehir en kalabalık hava trafiklerinden birine ev sahipliği yapmaktadır. Havalimanlarından en büyüğü olan Heathrow, dünyanın en fazla uluslararası yolcu taşıyan üçüncü havaalanıdır.[2]

En önemli turistik mekânları, Parlamento Binası, Tower Bridge, Tower of London, Buckingham Sarayı, Trafalgar Meydanı ve London Eye'dır (Londra Dönmedolabı). Londra Büyük Şehri, Londra Şehri (City of London), Westminister Şehri ve 31 metropoliten Londra bölgesinden oluşur.

Yeşili bol olan bir şehirdir. Londra'da 143 adet kayıtlı park ve bahçe vardır. Thames Nehri şehri ikiye böler.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra yaklaşık 2 bin yıl önce Romalılar tarafından kurulmuştur. MÖ 43 yılında Roma İmparatorluğu'nun Britanya'yı işgali sonrasında Londinium ismi ile kurulmuştur. İsmin kökeni ile ilgili kesin bilgiler olmamakla beraber, anlamının "akan nehir" olabileceği düşünülmektedir.

Londra dünyanın eski kentlerinden birisidir. Turizm bakımından ise tarihi eserler büyük müzelerde sergilenmektedir. Kültürleri gerçekten bin yıl önceden dünyaya yayılmaya başlamıştır. Londra'ya dünyanın her tarafından ziyaretçiler gelmektedir. Bu da Londra' nın köklü bir tarihe sahip olmasının sonucudur.

St Paul Katedrali'nden Londra panoraması

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra Birleşik Krallık nüfusunun %12.5'ini oluşturmasına karşın gayri safi yurtiçi hasılasının %22.5'inin kaynağıdır.[3] Merkezi Londra'da farklı bölgelere konsantre olmuş pek çok farklı sektör faaliyet göstermektedir: Londra Şehri ("the City") finansın, West End perakende satış ve sanat odaklı faaliyetlerin, Holborn hukuki firmaların, Euston yüksek eğitimin merkezindedir. Merkezi finans bölgesi geleneksel olarak Londra Şehri'ne ve Westminster'a odaklansa da, özellikle Canary Wharf, bunun yanında Camden, Southwark ve Paddington gibi bölgelerde de finans sektörü büyük ölçekte yer almaktadır.[4]

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Metro[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Londra metrosu
Underground (Tube) logosu

Londra metrosu, dünyanın en eski metrosudur. 1863 yılında "Metropolitan Railway" (Türkçe: Metropolitan Demiryolu) ismiyle açılmıştır. Londra metrosunun yapılma amacı o zamanlar at arabalarından oluşan trafiğin yoğunluğunu azaltmaktı. Yapılan ilk hatlarda da bilinen en gelişmiş teknoloji olarak buharlı trenler kullanılmıştır. Şehrin belli yerlerinde hala kömür dumanını atma amacıyla açılan havalandırmalar mevcuttur.

Londra metrosuna resmi olarak "Underground", gayrıresmi olarak 1890'dan beri tünellerin şeklinden dolayı "Tube" (Türkçe: Tüp) denilmektedir. Toplam 11 hatta 270 istasyon bulunmaktadır.[5] Yılda 1.34 milyar yolcuya ev sahipliği yapmaktadır.[6]

Havayolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra'ya hizmet sunan beş büyük havalimanı bulunmaktadır, bunlar yolcu sayısı sırasıyla Heathrow, Gatwick, Stansted, Luton ve London City'dir.[7][8]

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra, etnik olarak dünyanın en kozmopolit şehirlerinden biridir. Londra'da yaklaşık 300 farklı dil konuşulmaktadır.[9]

Millet Nüfus (2001)
Birleşik Krallık Birleşik Krallık 5.230.155
Hindistan Hindistan 332.162
İrlanda İrlanda 157.285
Pakistan Pakistan 120.900
Bangladeş Bangladeş 84.565
Jamaika Jamaika 80.319
Nijerya Nijerya 68.907
Kenya Kenya 66.311
Sri Lanka Sri Lanka 49.932
Gana Gana 46.513
Kıbrıs CumhuriyetiKıbrıs 45.888
Güney Afrika Güney Afrika 45.506
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri 44.622
Avustralya Avustralya 41.488
Almanya Almanya 39.818
Türkiye Türkiye 39.000
İtalya İtalya 38.694
Fransa Fransa 38.130
Somali Somali 33.831
Uganda Uganda 32.082
Yeni Zelanda Yeni Zelanda 27.494

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Resmi istatistiklere göre Londra dünyada üçüncü en çok film üretilen şehirdir. Küresel olarak moda başkentlerinden biri olarak görülen Londra, Londra Moda Haftası'na ev sahipliği yapmaktadır. Dünyada en çok tiyatro izleyicisine sahip olan şehirde West End bölgesinde günde 200'den fazla oyun yer almaktadır. Şehirde 11'i ulusal müze olmak üzere 170'ten fazla müze mevcuttur; bunların en eskisi olan Britanya Müzesi'nin koleksiyonunda Rosetta Taşı gibi küresel üne sahip parçalar bulunur. Şehirde yılda 250'den fazla festival düzenlenmekte, bunların en büyüğü olan Notting Hill Festivali'ne bir milyondan fazla kişi katılmaktadır.[10][11]

Uluslararası ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Birleşik Krallık şehirlerinin kardeş şehirleri

Kardeş kentler[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra'nın 12 tane kardeş şehri vardır.

Kardeşlik anlaşması[değiştir | kaynağı değiştir]

Londra 12 tane şehirle kardeşlik anlaşması yapmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Brimblecombe, Peter (1987). The Big Smoke: A History of Air Pollution in London Since Medieval Times. London: Methuen & Co.. s. 113. ISBN 0416900801. http://books.google.co.uk/books?id=rB4OAAAAQAAJ&lpg=PP1&ots=8LSe61tTAN&dq=The%20Big%20Smoke%3A%20A%20History%20of%20Air%20Pollution%20in%20London%20Since%20Medieval%20Times&pg=PA113#v=onepage&q&f=false. 
  2. ^ "International Passenger Rankings Monthly". Uluslararası Havalimanları Konseyi. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160513224253/http://www.aci.aero:80/Data-Centre/Monthly-Traffic-Data/International-Passenger-Rankings/Monthly. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  3. ^ "London - centric". BBC. 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20161006173635/http://www.bbc.co.uk/news/resources/idt-248d9ac7-9784-4769-936a-8d3b435857a8. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  4. ^ "London’s Central Business District: Its global importance". Greater London Authority. https://www.london.gov.uk/sites/default/files/gla_migrate_files_destination/londons-cbd-jan08.pdf. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  5. ^ "150 London Underground facts (including the birth of Jerry Springer in East Finchley station)". The Telegraph. 17 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20170117020907/http://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/united-kingdom/england/london/articles/London-Underground-150-fascinating-Tube-facts/. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  6. ^ "Facts & figures". Transport for London. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20161230101200/https://tfl.gov.uk/corporate/about-tfl/what-we-do/london-underground/facts-and-figures. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  7. ^ "London Airports". Visit London Resmi Sitesi. 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20170113213025/http://www.visitlondon.com/traveller-information/travel-to-london/airport. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  8. ^ "Recent airport passenger figures". Airport Watch. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20161111031241/http://www.airportwatch.org.uk/recent-airport-figures/. Erişim tarihi: 20 Ocak 2017. 
  9. ^ Multilingual London
  10. ^ "20 facts about London’s culture". london.gov.uk. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20161225084432/http://www.london.gov.uk/what-we-do/arts-and-culture/vision-and-strategy/20-facts-about-london%E2%80%99s-culture. Erişim tarihi: 22 Ocak 2017. 
  11. ^ "Study puts London ahead of New York as centre for theatre". Financial Times. https://www.ft.com/content/54e31212-17f1-11e4-b842-00144feabdc0#axzz3nFXDe4Lp. Erişim tarihi: 22 Ocak 2017. 
  12. ^ a b Friendship agreement to be signed between London and Delhi, Mayor of London, 25-7-2002, http://legacy.london.gov.uk/view_press_release.jsp?releaseid=1329, erişim tarihi: 23-02-2010 
  13. ^ Twinning agreements, City of Johannesburg, http://www.joburg.org.za/content/view/833/131/#ixzz0PU5ypfol, erişim tarihi: 28-08-2009 
  14. ^ M, Barfield (March 2001) (PDF), The New York City-London sister city partnership, Greater London Authority, http://www.london.gov.uk/mayor/international/city_partnerships/docs/new_york_partnership_agreement.pdf, erişim tarihi: 2009-10-26 
  15. ^ "Shanghai Foreign Affairs". Shfao.gov.cn. 2009-07-27. 23 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131123084339/http://www.shfao.gov.cn:80/wsb/english/Sister_Cities/u1a14240.html. Erişim tarihi: 2010-05-23. 
  16. ^ "Beijing, London establish sister city ties". Gov.cn. 2006-04-10. 15 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150115085805/http://www.gov.cn/misc/2006-04/10/content_250542.htm. Erişim tarihi: 2010-05-23. 
  17. ^ Mayors of London and Dhaka, Bangladesh sign friendship agreement, Mayor of London, 10-9-2003, http://legacy.london.gov.uk/view_press_release.jsp?releaseid=1971, erişim tarihi: 23 February 2010 
  18. ^ "London, UK". Sister cities of Los Angeles, Inc.. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131019005501/http://sistercitiesofla.com/page1/page57/page57.html. Erişim tarihi: 13 September 2010. 
  19. ^ "Les pactes d'amitié et de coopération". Paris.fr. 18 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20100718050920/http://www.paris.fr:80/portail/politiques/Portal.lut?page_id=6587&document_type_id=5&document_id=16468&portlet_id=14974. Erişim tarihi: 2010-05-23. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Londra ile ilgili medyaları bulabilirsiniz.
Compass rose pale.svg Buckinghamshire Hertfordshire Essex
Compass rose pale.svg
 
Reading Kuzey Brentwood
Batı   Londra    Doğu
Güney
Surrey Crawley Kent
Avrupa Birliği üyesi ülkelerin başkentleri
Avrupa Birliği bayrağı
Dünyanın en kalabalık şehirleri
Kaynak: (İngilizce) The Economist Pocket World in Figures - 2011 Edition. Profile Books. 2010. s. s. 20. ISBN 978-1-84668-372-5. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Londra&oldid=18095319" adresinden alındı.