Przejdź do informacji o dostępności Przejdź do strony głównej Przeskocz do menu Przeskocz za menu Przeskocz do głównej treści Przejdź do mapy strony

Konkurs "Ochrona zabytków Małopolski"

Zgodnie z uchwałą nr LVI/917/14 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 27 października 2014 r. w sprawie określenia zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, położonych na obszarze województwa małopolskiego, wnioski o dotację można składać do dnia 15 grudnia każdego roku kalendarzowego z całorocznym harmonogramem prac przy zabytku planowanych do wykonania w kolejnym roku.

Wnioski o dotacje kierowane są do Sejmiku Województwa Małopolskiego i składane są w formie elektronicznej – za pośrednictwem Elektronicznego Systemu Obsługi Zadań, dostępnego pod adresem esoz.umwm.pl – i w formie papierowej, którą stanowi wygenerowana wersja wniosku złożonego w elektronicznym systemie obsługi zadań publicznych, przesłanej na adres korespondencyjny: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków.

Wnioskodawca zobowiązany jest przesłać wniosek za pośrednictwem elektronicznego systemu obsługi zadań publicznych w terminie do 15 grudnia. We wskazanym terminie wnioskodawca zobowiązany jest także dostarczyć do siedziby Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego wydruk wygenerowanej wersji wniosku, złożonego uprzednio w elektronicznym systemie obsługi zadań publicznych, wraz z obowiązkowymi załącznikami.

Szczegółowe informacje dostępne są w Biuletynie Informacji Publicznej oraz pod numerami telefonów: (12) 63 03 40763 03 139.

Gotycki kościół pw. Narodzenia NMP w Łapczycy (świątynia kazimierzowska) – po przeprowadzonych w 2013 r. pracach konserwatorskich.

W naszym regionie jest wiele obiektów zabytkowych, które wymagają zabezpieczenia, przeprowadzenia remontów lub wykonania konserwacji. Małopolska jest wyjątkowo bogata w spuściznę kulturową. W regionie znajduje się około 50 000 zespołów zabytkowych. Spośród tej liczby obiektów do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisanych jest 3 080 zabytków nieruchomych. Są to układy urbanistyczne i ruralistyczne, kościoły i klasztory, zamki, fortyfikacje i zespoły obronne, pałace i dwory, zabytkowe domy, zabytki techniki oraz budynki użyteczności publicznej.

Na listę zabytków światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO wpisanych jest 6 miejsc i grup obiektów:

  • historyczne centrum Krakowa,
  • Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni,
  • Auschwitz-Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945),
  • Kalwaria Zebrzydowska: zespół architektoniczno-krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy,
  • kościoły drewniane południowej Małopolski (Binarowa, Dębno Podhalańskie, Lipnica Murowana, Sękowa),
  • drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim rejonie Karpat (Brunary Wyżne, Kwiatoń, Owczary, Powroźnik).

Taka liczba skarbów światowego dziedzictwa daje prymat Małopolsce w skali kraju i znaczące miejsce wśród regionów Europy. W terenie działa ponad 100 muzeów wraz z siecią oddziałów. Wśród cennych dóbr kultury materialnej w Małopolsce występuje blisko tysiąc zabytków sakralnych. Sam Szlak Architektury Drewnianej – o długości 1500 km obejmuje 249 obiektów, w szczególności zabytkowe kościoły i cerkwie.

Cerkiew prawosławna pw. Opieki NMP w Wołowcu po wykonanych w 2017 r. pracach konserwatorskich.

Władze samorządowe Województwa Małopolskiego w poczuciu odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe regionu wdrożyły kolejny Wojewódzki program opieki nad zabytkami, spełniając tym samym wymogi ustawy o ochronie zabytków. Realizują wieloletnie projekty opieki nad zabytkami – takie jak: ochrona budownictwa drewnianego i rozwój skansenów; rewitalizacja centrów starych miast; Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego – przedsięwzięcie promujące spuściznę historyczną regionu – oraz przekazują fundusze na wspieranie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych cennych obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

Obraz św. Tekli z XIX w. z kościoła parafialnego w Wolbromiu po przeprowadzonych w 2017 r. pracach konserwatorskich.

Nakłady finansowe przeznaczane przez samorząd województwa małopolskiego od 1999 r. na opiekę nad zabytkami ciągle wzrastają. Działania samorządu w coraz większym zakresie aktywizują i skutecznie wspierają właścicieli obiektów zabytkowych i wpływają na poprawę stanu zachowania wielu cennych dóbr naszego regionalnego dziedzictwa kulturowego. Z budżetu Województwa Małopolskiego udzielane są dotacje celowe na prace konserwatorskie obiektów ruchomych i nieruchomych, posiadających istotne znaczenie historyczne, artystyczne lub naukowe oraz znajdujących się w złym stanie technicznym. Celem programu jest: zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania; konsekwentne stosowanie wymogów konserwatorskich i kompleksowość podejmowanych działań; odnowa regionalnej architektury i ochrona przed zniszczeniem, wspieranie i zachęcanie właścicieli zabytkowych obiektów do podejmowania prac rewaloryzacyjno-konserwatorskich; wdrożenie programowej ochrony zabytków architektury drewnianej (zwłaszcza ujętych w Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce); zapewnienie bezpieczeństwa obiektów zabytkowych oraz utrzymanie atrakcyjności turystycznej regionu opartej na walorach dziedzictwa kulturowego.

Budynek plebanii przy kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia NMP w Nowym Wiśniczu – po wykonanych w 2013 r. pracach przy fasadzie budynku.

Dotacje obejmują prace na zabytkach nieruchomych – będących układami urbanistycznymi, ruralistycznymi i zespołami budowlanymi, dziełami architektury i budownictwa, także obronnego i dawnego przemysłu, zabytkowymi cmentarzami i miejscami upamiętniającymi wybitne osoby i wydarzenia historyczne – oraz zabytków ruchomych będących wybitnymi dziełami dawnej sztuki (malarstwa sztalugowego, rzeźby, polichromii), rzemiosła artystycznego, sztuki użytkowej, wytworami techniki charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujących poziom nauki i rozwój cywilizacyjny.

Samorząd Województwa Małopolskiego każdego roku przeznacza środki finansowe na wspieranie prac konserwatorskich podejmowanych przez właścicieli zabytkowych obiektów w regionie. W latach 1999-2018 z budżetu Województwa przekazano w formie dotacji w sumie 58 462 762 zł, Beneficjenci podjęli się realizacji 1813 zadań konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych obiektów zabytkowych.

W 2018 r. dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane objęły 120 zadań, w tym prace budowlane obiektów zabytkowych (wzmocnienia i izolacje fundamentów, konstrukcji ścian, konserwacje więźb dachowych, wymiany pokrycia dachów), renowacje ruchomości (obrazów, polichromii, ołtarzy, ambon, rzeźb, kapliczek przydrożnych) oraz prowadzenie badań, przygotowanie projektów i dokumentacji konserwatorskich. Wśród beneficjentów znalazły się parafie, zgromadzenia i klasztory, gminy wyznaniowe, organizacje pozarządowe, podmioty prowadzące działalność gospodarczą, jednostki samorządu terytorialnego oraz osoby prywatne.

Fragment ikonostasu z cerkwi pw. św. Archanioła Michała w Wysowej-Zdroju po konserwacji wykonanej w 2017 r.