Ustawa o bateriach i akumulatorach reguluje zasady wprowadzania ich do obrotu oraz sposoby postępowania z bateriami i akumulatorami po ich zużyciu. Głównym założeniem przepisów jest zminimalizowanie szkodliwego wpływu odpadów w postaci baterii i akumulatorów na środowisko, a także ciągłe wzmacnianie i budowanie świadomości społecznej na temat tych odpadów oraz ich odzysku.
Baterie pojawiają się w każdym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Na co dzień każdy korzysta z tzw. „paluszków”, baterii litowo – jonowych w laptopach czy z akumulatorów kwasowo – ołowiowych uruchamiając samochód. W ich skład wchodzą szkodliwe dla środowiska naturalnego związki metali ciężkich, takich jak rtęć, kadm i ołów, które są m.in. powodem chorób nowotworowych.
Zużyte baterie i akumulatory małogabarytowe powstają w głównej mierze jako odpad wytwarzany przez gospodarstwa domowe, zużywane są także w budownictwie, transporcie i usługach serwisowych, w służbie zdrowia jak również w szkolnictwie oraz w instytucjach kulturowych. Niezebrane selektywnie trafiają do strumienia zmieszanych odpadów komunalnych.
Zużyte baterie i akumulatory zaliczane są do odpadów niebezpiecznych, dlatego należy pamiętać o ich oddzieleniu od "zwykłych śmieci" poprzez segregację u źródła, czyli bezpośrednio w domu. Powinny być one zbierane do oddzielnych pojemników tj. pudełek kartonowych, metalowych puszek, woreczków, a następnie przekazane bezpośrednio do miejsc odbioru i punktów selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych – m.in. do: punktów sprzedaży przenośnych baterii i akumulatorów oraz produktów zawierających baterie, których powierzchnia przekracza 25 m2, szkół, bibliotek i innych placówek oświatowych, siedzib urzędów i instytucji. Należy pamiętać, że baterie bezmyślnie wyrzucane do śmietnika wydzielają toksyczne związki trafiające bezpośrednio do gleby (proces degradacji, składowanie), a w następstwie przenikają do wód gruntowych.
Miejscami odbioru zużytych baterii i akumulatorów mogą być wszystkie placówki, które mają zawartą umowę ze zbierającym tego rodzaju odpady – umowa ta zobowiązuje zbierającego do dostarczenia odpowiednich pojemników do miejsca odbioru, a następnie do ich opróżniania. Dodatkowo mieszkańcy (użytkownicy końcowi) oddając zużyte baterie przenośne nie ponoszą żadnych kosztów z tym związanych, nie wiąże się to także z obowiązkiem zakupu nowej baterii czy akumulatora.
Po zapełnieniu pojemników na baterie są one najpierw transportowane do sortowni, gdzie dzielone są pod względem swojego składu chemicznego, a następnie przekazywane do zakładu recyclingu. W zakładzie recyclingu baterie i akumulatory są poddawane różnym skomplikowanym procesom przetwarzania, takim jak kruszenie, mielenie i rozdzielanie przy wykorzystaniu elektromagnesów. Następnie prowadzony jest odzysk poszczególnych surowców, takich jak na przykład: złom stalowy, smoła, grafit, tworzywa sztuczne, papier, rtęć, nikiel, kadm itp.
O tym gdzie i w jaki sposób można pozbyć się zużytych baterii i akumulatorów dowiedzieć się można ze strony internetowej www.baterie.malopolska.pl. - każdy z nas w łatwy sposób może sprawdzić, gdzie w najbliższej okolicy znajdują się punkty odbioru zużytych baterii czy akumulatorków.
Użytkownik końcowy obowiązany jest do przekazania zużytych baterii i zużytych akumulatorów:
- PRZENOŚNYCH, w tym baterii przenośnych i akumulatorów przenośnych, które nie mogą stanowić już źródła energii, do zbierającego zużyte baterie i akumulatory albo do miejsca odbioru,
- SAMOCHODOWYCH sprzedawcy detalicznemu baterii i akumulatorów samochodowych, podmiotowi prowadzącemu usługi w zakresie wymiany zużytych baterii i akumulatorów samochodowych, zbierającemu zużyte baterie i akumulatory samochodowe, prowadzącemu zakład przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów samochodowych lub wprowadzającemu baterie i akumulatory samochodowe,
- PRZEMYSŁOWYCH sprzedawcy detalicznemu baterii i akumulatorów przemysłowych, podmiotowi prowadzącemu usługi wymiany zużytych baterii i akumulatorów przemysłowych, prowadzącemu zakład przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów przemysłowych lub wprowadzającemu baterie i akumulatory przemysłowe,
- PRZEMYSŁOWYCH NIKLOWO – KADMOWYCH prowadzącemu zakład przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów niklowo – kadmowych.
Wójt, burmistrz lub prezydent miasta przedkłada marszałkowi województwa informację o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, do dnia 31 marca za poprzedni rok kalendarzowy, z wyłączeniem wyrobów zawierających azbest, które są wprowadzane bezpośrednio do bazy azbestowej.
Osoby prawne i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, nie prowadzące działalności gospodarczej, są również zobowiązane do przedkładania ww. informacji marszałkowi województwa.
Osoby fizyczne, niebędące przedsiębiorcami, przedkładają powyższe informacje wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta w formie uproszczonej.
Przedsiębiorca, właściciel, zarządca lub użytkownik miejsc, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest corocznie aktualizuje informacje w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku oraz przedkłada marszałkowi województwa na bieżąco informację o wykorzystywanych PCB.
Podstawa prawna: art. 162 ust. 3, 6 i 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (t. j.: Dz. U. z 2016 r. poz. 672).
Ewidencja informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (m.in. PCB, azbestu) – BIP.
Pozostałe przydatne informacje można znaleźć na stronie Bazy Azbestowej (BA), która jest nieodpłatnym, ogólnopolskim narzędziem internetowym pozwalającym na bieżącą inwentaryzację ilości wyrobów i odpadów zawierających azbest na terenie Polski w układzie gmin i województw.
Zobacz więcej informacji dot. gospodarki odpadami w dziale BIZNES