Festiwal Folkloru Polskiego "Sabałowe Bajania" w Bukowinie Tatrzańskiej - to konkurs gawędziarzy, instrumentalistów, śpiewaków, drużbów i starostów weselnych. "Sabałowe Bajania" stanowią jeden z nielicznych w Polsce tak długo i konsekwentnie powtarzany cykl spotkań z folklorem.
.jpg)
Pierwsze „Sabałowe Bajania” odbyły się w Bukowinie Tatrzańskiej w 1967 r. Ich pomysłodawcą był Józef Pitorak, ówczesny prezes Domu Ludowego, rodowity bukowianin. Początkowo był to tylko konkurs gawędziarzy. W miarę upływu lat „Sabałowe Bajania” rozrastały się zasięgiem i programowo. Festiwal od samego początku cieszy się wielkim zainteresowaniem i ściąga do Bukowiny rzesze ludzi z całej Polski.
Nazwa wydarzenia wywodzi się od przydomka Jana Krzeptowskiego „Sabały”, gawędziarza i pieśniarza podhalańskiego, którego postać jest dla współczesnych symbolem dawnej góralszczyzny. „Sabałowe Bajania” sprawiają, że ów niezwykły gawędziarz i muzykant snuje swoje opowieści ustami tych, którzy tak jak on nade wszystko umiłowali ziemię swych przodków. .jpg)
Na „Sabałowych Bajaniach” w Bukowinie Tatrzańskiej spotykają się gawędziarze, muzykanci, drużbowie, starości weselni i śpiewacy nie tylko z Podhala, ale również z innych stron Polski: z Orawy, Beskidu Śląskiego, z Żywiecczyzny, z Gorców, z Ziemi Myślenickiej, Suskiej, Limanowskiej, z regionu górali Zagórzańskich, z Ziemi Sądeckiej i Krakowskiej, górale spiscy, górale spod Pienin, górale z Piwnicznej, górale babiogórscy, Kliszczacy z Tokarni, muzykanci z Pogórza Krośnieńskiego, śpiewacy z Pogórza Gorlickiego, a także śpiewaczki z Baranowa Sandomierskiego. Z północnej Polski przyjeżdżają śpiewacy z Ziemi Kurpiowskiej, Polesia, Śląska, Kaszub i z wielu innych jeszcze regionów.
Ocenia ich jury złożone z wybitnych etnografów, etnomuzykologów i znawców folkloru, którzy zwracają uwagę na każdy szczegół – od stroju, po czystość gwary i interpretację wykonawczą. Ta tradycja nie podlega zniekształceniom, ale jest prezentowana w najczystszej postaci. Uczestników i widzów przyciąga więc aura ponadczasowej kultury ludowej.
.jpg)
Konkursom towarzyszy cały szereg dodatkowych atrakcji: prezentacja kapel ludowych w paradnym przejeździe, spektakle teatralne, występy zespołów regionalnych i koncerty zespołów folkowych, degustacja potraw regionalnych, wystawy fotograficzne, zawody strzeleckie oraz impreza plenerowa „Sabałowa Noc”. W czasie festiwalu organizowana jest Ogólnopolska Wystawa Twórczości Ludowej, w której bierze udział około dwustu twórców z całej Polski, prezentujących swój dorobek twórczy oraz Kiermasz Sztuki Ludowej, podczas którego artyści ludowi prezentują tajniki powstawania swoich dzieł.
.jpg)
Uroczyste otwarcie „Sabałowych Bajań” sygnalizuje spektakularny korowód z banderią konną i góralskimi bryczkami, a trzy dni przesłuchań konkursowych urozmaicają plenerowe koncerty zespołów folklorystycznych i folkowych z kraju i z zagranicy. Kulminację Bajań stanowi koncert plenerowy „Sabałowa Noc” z ceremonią pasowania na zbójników mężczyzn, którzy w szczególny sposób przyczyniają się do wspierania kultury regionalnej. Od 2010 roku są też honorowane kobiety tytułem „Wiyrchowych Orlic”. „Sabałowe Bajania” są sztandarowym wydarzeniem folklorystycznym dla miłośników kultury regionalnej w Polsce.
.jpg)
Partnerem Głównym wydarzenia jest Województwo Małopolskie
Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej 2019
Od 10 do 15 sierpnia 2019 r. w Bukowiańskim Centrum Kultury w Bukowinie Tatrzańskiej odbędzie się kolejna edycja Festiwalu Folkloru Polskiego „Sabałowe Bajania”. To Ogólnopolski Konkurs Gawędziarzy, Instrumentalistów, Śpiewaków, Drużbów i Starostów Weselnych.
Uczestnicy Sabałowych Bajań spotykają się w Domu Ludowym w Bukowinie Tatrzańskiej już po raz 53. Sabałowe Bajania są najstarszym w regionie konkursem sprzyjającym zachowaniu gwary góralskiej.
„Gwara góralska wyraża prawdę o ludzkim życiu i kulturze zrodzonej na tej ziemi. Wraz z jej zanikiem – odchodzi duch kultury podhalańskiej. W tej kulturze odbija się życie. Życie takie, jakie ono jest. Życie bogate, życie smutne i radosne. Wielka prawda o życiu. Należy uczyć się tej prawdy, tego czucia, tego słuchania i tego widzenia” – powiedział ksiądz prof. Józef Tischner.
Sabałowe Bajania przez lata stając się wydarzeniem ogólnopolskim ukazują tym samym prawdę o Polskiej kulturze i wszystkich jej regionach. Stały się one festiwalem, który stworzył i ugruntował swoisty model uczestnictwa w kulturze ludowej, zarówno dla artystów – uczestników konkursu, jak i mieszkańców Bukowiny Tatrzańskiej oraz turystów odwiedzających Podhale. To takie festiwale jak Sabałowe Bajania skutecznie propagują postawy oparte na świadomości własnej tożsamości kulturowej, ucząc szacunku i tolerancji dla innych, odmiennych grup etnograficznych i narodowych. Podczas Sabałowych Bajań możemy zetknąć się z kulturą romską czy żydowską, folklorem słowackim, czeskim, węgierskim czy ukraińskim.
Wśród imprez towarzyszących przedsięwzięciu można wymienić m.in. Ogólnopolską Wystawę Twórczości Ludowej, Kiermasz Sztuki Ludowej, Degustację Potraw Regionalnych, Zawody Strzeleckie, „Sabałową Noc” - wydarzenie plenerowe z ceremonią pasowania na „Zbójników” i „Wiyrchowe Orlice”, oraz pokaz sztucznych ogni.
Sabałowe Bajania cieszą się wielkim zainteresowaniem, jako święto folkloru, tradycji, gwary, śpiewu, tańca, muzyki i sztuki ludowej. Wydarzenie to jest promowane i śledzone przez media w programach lokalnych jak i ogólnopolskich
Organizator: Bukowiańskie Centrum Kultury „Dom Ludowy”
Miejsce: Bukowiańskie Centrum Kultury
Termin realizacji: 10-15 sierpnia 2019 r.
Szczegóły wkrótce.
Partnerem Głównym wydarzenia jest Województwo Małopolskie
Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej 2018
52. Sabałowe Bajania rozpoczęła… Sabałowa Noc! Pierwszy dzień 52. Sabałowych Bajań to wyjątkowo w tym roku była sobota – 11 sierpnia. Co się działo podczas 52. Sabałowych Bajań?
Festiwal rozpoczął się w sobotę 11 sierpnia. Tradycyjnie Festiwal został otworzony paradnym przejazdem przez Bukowinę Tatrzańską – ze stacji narciarskiej RUSIN-SKI do Domu Ludowego. Po prezentacji zespołów regionalnych przy Domu Ludowym uczestnicy przenieśli się w plener. O godz. 15.00 pod bukowiańskimi termami odbyły się zawody strzeleckie „O Sabałową Flintę”. Wieczorem na scenie plenerowej zagościły zespoły: FUTURE FOLK, BURSZTYN Z BIAŁOROSI oraz ZAKOPOWER. O godzinie 20:00 miała miejsce Sabałowa Noc. Całość zakończył pokaz sztucznych ogni oraz zabawa przy muzyce zespołu MURAŃ. W niedzielę wystąpili: DIANDA, RZOZ BURSZTYN oraz MEGITZA. Od niedzieli do wtorku trwały przesłuchania konkursowe. Na wieczornych koncertach przed Domem Ludowym od poniedziałku do środy wystąpili m.in.: zespół KRYWAŃ, HOLEVIATERS czy kabaret TRUTEŃ.
Środa to ostatni dzień 52. Sabałowych Bajań, ale i wtedy nie zabrakło atrakcji:
- o 10.00 uczestnicy wyruszyli „Śladami Sabały” aż na Rusinową Polanę,
- o 13.00 rozpoczęła się Degustacja Potraw Regionalnych,
- o 17.00 nastąpiło oficjalne ogłoszenie wyników i wręczenie nagród. Najlepsi w kategorii dorosłej otrzymali Duże Spinki Góralskie, a w kategorii młodzieżowej Małe Spinki Góralskie. Od 2011 roku Komisja Oceniająca może przyznać również nagrody specjalne: Grand Prix „Bukowiańskiego Buka” oraz nagrodę im. prof. dr. Józefa Bubaka - dla szczególnie zasłużonego gawędziarza kultywującego gawędę swojego regionu (kategoria dorosłych), im. Franciszka Hodorowicza-Sewcowego - dla gawędziarza za interpretację oraz wyjątkowe walory poznawcze i edukacyjne prezentowanej gawędy (kategoria dorosłych), im. Stanisława Chowańca-Suchowiana - dla jednego z młodych, wyróżniających się gawędziarzy (kategoria dziecięca lub młodzieżowa).
Wieczorny koncert na ludowo zakończył całość Festiwalu.
Sabałowe Bajania, jak co roku, były wielkim świętem gwary, śpiewu, tańca, muzyki i sztuki ludowej! Szczegóły oraz liczne ciekawostki dotyczące Sabałowych Bajań znajdują się na stronie www.sabalowebajania.pl.
Galeria zdjęć
Partnerem Głównym wydarzenia było Województwo Małopolskie
Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej 2017
51. Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej odbyły się w dniach 9-13 sierpnia 2017r. Wydarzenie zgodnie z tradycją otworzył barwny przejazd przez Bukowinę Tatrzańską. Po uroczystej inauguracji w Domu Ludowym zaprezentowały się bukowiańskie zespoły regionalne „Mali Wiyrchowianie” i „Orlynta” oraz 10 kapel z różnych stron Polski.
Partnerem Głównym wydarzenia było Województwo Małopolskie
Galeria zdjęć
Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej 2016
Kulminację 50. Festiwalu Folkloru Polskiego „Sabałowych Bajań” stanowił koncert plenerowy „Sabałowa Noc” z ceremonią pasowania na Zbójników i nadania tytułu Wiyrchowo Orlica. Podczas jubileuszowej edycji Festiwalu zbójnicką ciupagę otrzymał marszałek Małopolski Jacek Krupa.
