Tagarchief: luchtvaart

Dure olie: de terugkeer van de zuinige propellervliegtuigen

In Amerika en in Europa is de aardolie weer duurder geworden. De Amerikaanse West Texas Intermediate kost weer $108 per vat.
De Europese standaard Brent-olie kost ook $108 per vat.

22juli2013

Vliegtuigbrandstof, kerosine wordt daardoor ook weer duurder.
Om kosten te besparen zoeken luchtvaartmaatschappijen naar motoren, die minder brandstof verbruiken. Die bestaan: het zijn de ouderwetse propellermotoren.
De propellermotoren uit de 20e eeuw keren terug op de luchthavens. Straalmotoren zijn te duur en verbruiken te veel brandstof.

Ik hoor vaak mensen zeggen dat we niet terug kunnen naar het verleden. Dat is zo. Maar stel je eens voor dat de toekomst er hetzelfde uitziet als het verleden… dat wordt steeds waarschijnlijker.

Britt Das en de tijdmachines

Ik denk nog wel eens aan de reis van Britt Das naar Tibet. Zij wandelde die afstand en ze deed er een jaar over. Veertig kilometer per dag lopen, zes dagen per week: bij elkaar 11.000 kilometer.
Het was zwaar en het viel soms tegen. Maar het was ook een ervaring, die ze niet had willen missen. Het was de moeite waard om een jaar van je leven te besteden aan zo’n reis.

In de tijd dat Britt Das naar Tibet liep, stapten mensen op vliegvelden in tijdmachines. Ze vlogen in een mum van tijd naar Pakistan, Nepal of Tibet. Het kostte hen maar een of twee dagen van hun leven. De tijd, die ze niet besteden aan de reis, is aan iets anders opgegaan.

Als ik Britt Das mag geloven, is de weg naar Tibet even mooi als de eindbestemming. Misschien geldt dat wel voor alle reizen en alle bestemmingen.
De tijdmachines op de vliegvelden opstijgen, die ons zogenaamd tijd besparen, besparen ons de ervaring van het reizen. Je kunt ook zeggen ze ontnemen ons de ervaring van het reizen.

Tijd besparen is eigenlijk onzin. Je gaat de bespaarde tijd direct aan iets anders besteden. Je kunt pas achteraf beoordelen of die besteding van tijd zinvoller en waardevoller was. Waarschijnlijk zul je maar zelden toegeven, dat je je tijd verkeerd ingevuld hebt.

De tijdmachines, ook wel vliegtuigen genoemd, horen bij deze tijd van overvloed en CO2-uitstoot. Ze bestaan alleen omdat er fossiele brandstoffen zijn. Als het te veel moeite gaat kosten om fossiele brandstoffen uit de aardkorst te halen, dan zullen de tijdmachines nutteloos op de vliegvelden blijven staan.
In die tijd kun je niet meer in 2 dagen naar Tibet reizen. Maar je kunt altijd in de voetsporen van Britt Das treden en de reis van je leven maken.

Vliegen op biobrandstof of gewoon stoppen met vliegen?

Voor de supermarkt waar ik werk staat een gele container waar je oud frituurvet in kwijt kunt. Prima initiatief: de container wordt ongeveer eens per maand geleegd.
Het vet kan worden gebruikt als brandstof voor elektriciteitsopwekking. Maar er kan ook zeep van gemaakt worden.
Sinds een jaar zijn luchtvaartmaatschappijen geïnteresseerd in het afgewerkte frituurvet. De KLM kondigde aan dat ze frituurvet wil gaan gebruiken als brandstof. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) ondersteunt dit ‘milieuvriendelijke’ voornemen.

Afgelopen week durfde journalist (en econoom) Hans de Geus het aan om deze vorm van greenwashing te ontmaskeren.

Toch blijven luchtvaartmaatschappijen met dit soort sprookjes aankomen. Het geeft aan hoe groot de wanhoop in deze structureel onrendabele en traditioneel door overheden op been gehouden sector is. Alles is eraan gelegen om de privileges – geen accijns of brandstof en geen BTW op tickets – in stand te houden. Bizarder dan deze duurzame sprookjes is dat het pubiek erin trapt en milieuclubs ermee aan de haal gaan.

Liever zou de KLM direct plantaardige olie opkopen i.p.v. het eerst distribueren over miljoenen frituurpannen en daarna het vervuilde vet daarna weer in te zamelen. Dat scheelt een hoop transportkosten en het schoonmaken van het vervuilde vet.
Plantaardige olie direct omzetten in vliegtuigbrandstof lijkt zo gek nog niet.

Kerosine gemaakt van aardolie is het afgelopen decennium snel duurder geworden.
Sinds 2002 is de prijs ruim 200% gestegen.

In diezelfde periode steeg de prijs van plantaardige olie ook, maar slechts met 100%.

Het wordt voor de KLM steeds interessanter om koolzaadolie of palmolie te gebruiken i.p.v. kerosine van aardolie. Ik ben benieuwd hoe het WNF daarover denkt.

Stoppen met vliegen is ook een oplossing. Dat is een echt duurzame oplossing: stoppen met vliegen kunnen we moeiteloos eeuwenlang volhouden, zonder het milieu te belasten.

Luchtvaartsector is klaar met groeien

Volgens de media groeit de luchtvaartsector nog altijd.
De IATA meldt dat de wereldwijde vraag naar vliegreizen nog altijd stijgt. Maar dat komt dan vooral op rekening van de groeiende economieën, China en India.
Want de Europese luchtvaartmaatschappijen maken verlies en zullen moeten bezuinigen. IATA verwacht dat de Europese luchtvaart dit jaar zal afsluiten met een verlies van $1,1 miljard. Leo van Wijk, directeur bij Air France – KLM denkt dat uitstel van betaling (surseance) kan helpen bij het saneren van de Europese luchtvaart.

Wereldwijd gezien is de luchtvaartsector nog altijd winstgevend. IATA denkt dat de winst over 2012 $3 miljard zal bedragen. Ter vergelijking: in 2010 maakte de mondiale luchtvaart een winst van $15,8 miljard. In 2011 was dat gehalveerd tot $7,9 miljard. De winsten worden almaar kleiner.

Op zijn blog Early Warning geeft Stuart Staniford een kijkje in de Amerikaanse luchtvaartsector. Hij laat zien hoe het aantal passagiers tot 2007 bleef groeien. Maar de laatste jaren ligt het aantal passenger-miles lager.

Peakoil = peakvliegvakantie

De makkelijk winbare aardolie raakt op. De hoeveelheid olie, die dagelijks geproduceerd wordt, neemt niet meer toe en zal over een paar jaar gaan afnemen.
Deze periode waarin de wereldolieproduktie een maximum bereikt, noemt men ook wel peakoil.

Vliegtuigen vliegen op kerosine, een produkt van aardolie. Als aardolie duurder wordt, of er is minder olie, dan kunnen er minder vliegtuigen vliegen.
Er zijn mensen die denken dat de luchtvaartsector nog zal groeien.
Maar in werkelijklijkheid krimpt de luchtvaartsector al… in elk geval in Europa.

Hieronder het aantal passagiers dat de luchthavens van Nederland jaarlijks verwerkten (aankomende en vertrekkende)

(Bron: eurostat – data 2011 nog niet bekend)


In 2007 en 2008 was het aantal vliegtuigpassagiers in Nederland het hoogst.

De daling van het aantal passagiers is niet alleen in Nederland merkbaar: het ligt niet aan de vliegtaks.
Ook in Griekenland daalt het aantal passagiers na een piek in 2007 en 2008.

Als derde voorbeeld de grafiek voor Ierland. In 2010 was het aantal passagiers al 20% minder dan in 2008.

Luchtvaartmaatschappijen moeten bezuinigen en personeel ontslaan.
Investeren in nieuwe luchthavens is niet erg verstandig. Veel Europeanen zullen nooit meer met het vliegtuig reizen. Niet omdat ze vliegangst hebben, maar omdat ze het niet meer kunnen betalen.

Europese luchtvaartsector kampt opnieuw met dure kerosine

In juni 2008 bereikte de prijs voor vliegtuigbrandstof, kerosine, een record: 2,49 euro per gallon. Tijdens de recessie van 2009 daalde de prijs snel, voor een korte periode kostte een gallon kerosine zelfs minder dan 1 euro.

In 2012 is de olieprijs weer zo hoog en de euro is nu een stuk minder waard t.o.v. de dollar.
Voor een gallon kerosine moet momenteel $3,29 betaald worden. Dat is nog beduidend onder de recordprijs van juni 2008 ($3,88).
Voor Europeanen is de kerosine weer terug op recordhoogte. Een gallon vliegtuigbrandstof kostte afgelopen week 2,45 euro, precies evenveel als in juni 2008.

Europeanen hebben al te maken met teruglopende koopkracht door bezuinigingen, oplopende werkeloosheid en dalende pensioenuitkeringen. Steeds minder Europeanen zullen nog een dure vliegvakantie kunnen betalen.