Sponsors

1857

In dit jaar doen zich twee gevallen voor, dat een kunstenaar, nadat hij hier een paar concerten gegeven heeft, zich blijvend tracht te vestigen om muziek les te geven. Op 22 Mei verschijnt onderstaande aankondiging in de krant:
De heer Gallon en Mevr. Quirot de Gallon hebben de eer de bewoners van Curaçao mede te deelen, dat zij zich hier gevestigd hebben met het doel om onderwijs te geven in het solfieren, de viool, de piano enz. en Mevr. Quirot de Gallon in het zingen volgens de nieuwste methode. De heer Gallon maakt van dezelfde gelegenheid gebruik om het geëerde publiek te verwittigen, dat hij een groote verzameling bezit van partituren voor piano uit Fransche opera's, waarvan hij bereid is zijne leerlingen het gebruik te verschaffen. Voor nadere informatie gelieve men zich te vervoegen ten zijnen huize in de Heerenstraat No. 30, 2e verdieping.

en op 5 Juni de volgende:
Stefano Busatti tiene el honor de anunciar al publico que acaba de llegar con su familia a esta isla i que prepara algunas escojidos conciertos vocales que pondra en ejecucion durante su permanencia aqui. Ofrece tambien sus servicios en dar lecciones de canto o piano, arreglar pianos, etc.
Las personas que tengan a bien ocuparse se serviran ocurrir a la posada Concordia, Iugar de su residencia.

Ondanks de spreekwoordelijke gemoedelijkheid en het rustig leven voorheen op Curaçao, kon de geringste gebeurtenis, waar men tegenwoordig zijn hand niet voor zou omdraaien, voor de een of andere ontevredene vaak aanleiding zijn om in de pen te klimmen en eIlenlange artikelen in de krant te schrijven. Zo verscheen op 23 Juli het volgende in het Spaans gestelde stuk over de plannen, die het echtpaar Gallon met de Curaçaose muziek liefhebbers voor had.                                                                                                                                       

El Señor Gallon y su esposa tienen el honor de anunciar á los habitantes de Curaçao y en particular á los diletantes de esta isla que van á empezar de nuevo el curso de sus trabajos líricos, que debían ser suspendidos duran te algún tiempo por un caso de fuerza mayor.
El Señor Gallon nos anuncia bajo el nombre de gran Festival cuatro bellas noches á la imitación de los conciertos monstruos de Paris dirigidos por el célebre Berlioz. El Señor Gallon no tiene como el 400 ejecutantes bajo su dirección, pero con la graciosa concurrencia de los profesores y aficionados de esta isla, que tienen la bondad de asistir al Sr Gallon, el ha reunido y formado una orquesta compuesta de 20 ejecutores, número enorme por el lugar; efecto sorprendente e inesperado por los que nunca han salido de la isla, y que quizás oirán por la primera y última vez una artista cantarina, acompañada como en un teatro por una poderosa orquesta, y dominando con su sola voz toda una artillería musical y luchando contra el fuerte timbre de los instrumentos de cobre.
Durante el mes que acaba de transcurrir el Sr. Gallon ha consagrado sus días y una parte de sus noches á orquestrar el mismo las piezas del escojo, que formarán los programas de los 4 conciertos, trabajo muy arido y muy espinoso, pero que sinembargo llevó á cabo.
En cambio del trabajo que se ha dado para hacer sus conciertos mas atractivos para el público, le debemos un justo tributo de reconocimiento, que nos apresuraremos de pagarle, yendo aplaudir en maza á sus nobles esfueros para sernos agradable; la permanencia del Sr. Gallon en nuestra isla nos habrá procurado una audición de lo cual no hubiéramos nunca gozado aquí sin su presencia; apesar de los grandes elementos que existen, musicalmente hablado, carece, lo sabemos todos, de un jefe para diriger una sociedad filarmónica, la sociedad podría existir, pero era como un cuerpo sin alma careciendo un jefe; el Señor Gallon llega, y observad que sin incomodarnos y sin que suframos las detestables inconveniencias del mal de mar, de un golpe de su baguesta mágica, nos lleva como en las cuentas Arábicas de los mil y una noche, en Europa, y nos hace oir las piezas maestras del repertorio frances é italiano, interpretadas exactamente con los
efectos de orquesta y la intención que el autor ha pensado. El Señor Gallon llegó y de un golpe de arquero da la vida á equella sociedad, que no existía antes, y á un señal animo 30 instrumentos, que hablarán como una sola voz y de común acuerdo. Pronto entonces el gran día ó mejor la gran noche que debe ver todo Curaçao reunido  va á parecer.
El Señor Gallon nos cumonica un repertorio de las piezas, que seran ejecutadas en los conciertos.

Oberturas a gran orquesta:

Canto con toda la orquesta:

Piano y violin:

Cada programa hace conocer las piezas del repertorio que serán ejecutadas en cada concierto.
Un repertorio tan brillante y tan variado nos promete en efecto unas noches muy atractivas; hacemos pues una apelación á todos los habitantes y los aconsejamos de no perder la ocasión de venir estimar y aplaudir el trabajo del Señor Gallon y gozar, de los que denominamos en el mundo musical una buena y completa ejecución.
El primer concierto festival que abrirá el 8 de Agosto (Sabado) 1857. Los otros seguiran á 8 dias de distancia, intérvale que se necesita para los ensayos.                                                                                                  

Curaçao 23 de Julio de 1857

Dit gat enkele muziekliefhebbers, die het blijkbaar niet eens waren met de naar hun mening overdreven lofuitingen aan het adres van de heer Gallon, en de kleinering van de Curaçaose krachten, aanleiding om op 30 Juli d.a.v. een tegenartikel, n.b. in het Frans, te schrijven van de volgende inhoud.             "En parcourant la Gazette de Curaçao du 23 de ce mois, nos regards tombairent par hazard sur une assez longue article en espagnol, incéré dans les colomnes de cette feuille habdomadaire.
La curiosité nous a engagé à la lire, mais, nous devons l'avouer en toute humilité, même après l'avoir relu plusieurs foIs avec une attention soutenue, il nous fut entièrement impossible de saisir la véritable bût de l'auteur de cet article extravagant.
En effet, à moins d'être le confident intime des pensées et des arrièrepensées de l'auteur, l'esprit le plus pénétrant ne saurait, decouvrir si l'article a été écrit pour ridiculiser Mr. Gallon ou bien pour l'apotheoser. L'accumulement d'expressions enflées qui s'trouve, nous fut pencher d'abord pour la première opinion; mais, aprês quelques moments de reflection, nous nous demandons: quel motif aurait eu ce barbouilleur de papier de trahir ainsi les devoirs sacrés de l'hospitalité, en couvrant un étranger d'un tel voile de ridicule?
Si, au contraire, c'est l'apotheose de Mr. Gallon, qu'a voulu faire l'excentrique auteur de l'article mentionnée, dans toute la sincerité de son coeur, il Y a tout lieu a penser, qu'il a vogué à pleines voiles sur la fleuve léthé car, sans cela, aurait-il eu la hardièse ou plutot, l'effrenterie de dire que Mr. GaJlon nous procurera par son monstrueux, concerts des plaisirs dont nous n'auriens jamais joui sans sa presence dans cette isle? Nous prendrons donc la liberté de lui rappeler, qu'en 1845 il Y eut à Scharlo un grand concert, dirigé par Mr. J. A. Quast et executé par 25 musiciens; et la raison pourquoi cette asociation, philharmonique n'a pas duré longtemps et pourquoi on n'en a pas ensuite formé d'autres n'est pas, comme l'auteur s'arroge le droit de le dire, parce qu'il manque des chefs habiles pour diriger un grand concert, mais bien parce que les dissensions qui dechirent le corps des musiciens dans cette ile, y ont toujours apporté des obstacles.
Nous prendrQns aussi la liberté de lui dire, que ce ne seront pas les talents musicals de Mr. Gallon, en particulier, qui nous procureront des plaisirs, que nous n'avons jamais goutées; car ci petite que soit notre ne, elle a eu la bonheur d'être visitée par plus d'un artiste distingué, qui y a produit des impressions ineffacables dans le coeur de quiconque est sensible aux sons d'une musique enchanteresse. Nous ne citerons en preuve de ceçi, que les noms immortels à Curaçao de Mmr. Billet et Ferrières, violoncellistes, de Mr. Lubeck, pianiste distingué et du celebre Mr. Coenen, à qui personne ne s'avisera certainement de comparer Mr. Gallon.
Mais il est possible que l'auteur n'ait voulu ni ridiculiser Mr. Gallon ni le preconiser, mais qu'il se soit seulement servi de son nom comme d'une arme pour blesser quelques personnes, qui ne soit pas assez heureuses pour exciter ses sympathies. n y a aussi des personnes qui croient, mais nous ne sommes pas du nombre de celles la, que tout ce faires hyperbolique, sans âmi Iii raison, n'a été écrit dans aucun bût determné, mais que l'auteur, inspiré par Dionyse, a seulement voulu donner un échantillon de son talent. Si c'est ainsi, nous n'hésiterons pas à l'en feliciter de tout notre coeur.
                                                             Quelques amateurs de la musique. Curaçao le 30 juillet 1857".

De heer Gallon, op zijn beurt, beeindigde, met Franse hoffelijkheid, deze pennestrijd met het volgende artikel:                                                                             "J'ai l'honneur d'mtormer Mm. les amateurs de la musIque qm ont pu etre blessés dans mon article de quelque expressions, mal interpretées sans doute de leur part, que je n'ai eu l'intention de froisser l'amour propre de personne, et que mon seul bût dans l'article a été de me rappeler au bon souvenir des habitants de cette île, et non d'offenser des amateurs qui me prêtent leur gracieux concours.
Du reste pour couper à toutes les discussions, je pris le public de vouloir bien considérer comme mon avenu, l'article relatif à mes concerts. Je continue seulement mes travaux lyriques, auxquelles ont bien voulu prendre part 20 amateurs pour rendre plus agréable mes soirées musicales, et je profite de cette occasion pour leur en exprimer publiquement tout ma reconnaissance.
                                                                                               F. CALLON

Chef d'orquestre des Theatres de Rouen

Marseille et Le Martinique"

Werd het eerste concert op 8 Augustus gegeven, de andere drie van de aangekondigde reeks van vier concerten vonden eerst op 20 November, 9 December 1857 en 6 Januari 1858 plaats.
Om de concerten aantrekkelijk te maken voor het publiek, werden sommige nummers in toepasselijke opera kostum voorgedragen.

Op 1 November verschijnt de volgende advertentie in de krant, waarin Juan Enrique Cross zich aanmeldt als piano- en zangleeraar, en tevens zijn diensten als pianostemmer aanbiedt.

"Profesor de piano y canto.                                                                       El infrascrito ofrece respetuosamente sus servicios al publico, para dar lecciones de piano y canto. En las lecciones de canto el que suscribe las puede dar en Italiano, Espanol, Frances e Ingles, i ademas de canciones sueltas, o a duo, entiende perfectamente el sistema de instruction en Coro, como se practica boy en Europa.
Ademas ofrece sus servicios como templador de pianos.
Los precios seran convencionales, y al mismo tiempo equitativos. El lugar de su domicilio Hotel Concordia.
Curaçao 1 Noviembre 1857. .
                                              J U A N  E N R I QUE  C R 0 S S."

Alvorens het jaar 1857 af te sluiten, zij hier vermeld, dat op 26 April van dit jaar Mathias Hermanus van Dinter, die sedert 18 Juni 1849 de leiding van het militaire muziekkorps (volgens een brief van de toenmalige commandant der troepen, de leiding van de hoornmuziek) van Frederik Wilhelm Palm had overgenomen, definitief werd aangewezen als kapelmeester van de militaire kapel. Dit feit wordt hier vermeld, omdat toentertijd de militaire kapel, alsmede het muziekkorps van de schutterij, zoals hierna zal blijken, met het geregeld geven van muziekuitvoeringen in het openbaar, een werkzaam aandeel in het muziekleven op Curaçao hadden. Deze korpsen zorgden tevens voor het opluisteren van nationale zowel als van particuliere feestelijkheden.

Het bovenstaande geeft mij tevens aanleiding om hier de dansmuziek op Curaçao te behandelen. Men had toen niet zoveel conjuntos, zoals de orkestjes, die tegenwoordig de muziek voor de dans verzorgen, heten. Voor bals op het gouvernementshuis werd steeds gebruik gemaakt van de militaire kapel. Ook particulieren engageerden de militaire kapel om aan het feest een zeker cachet te geven.

Met betrekking tot dit laatste is het interessant kennis te nemen van het achterstaande:
Gouvernements Dagorder van 17 February 1846 No.7.

"De Gezaghebber van Curaçao en onderhoorigheden:
Gelet dat er verschil bestaat in de meening omtrent hetgeen waarop de militaire muzijkanten van het garnizoen als dedommagement aanspraak hebben ingeval dezelve genoodigd worden muzijk bij particulieren te maken ter gelegenheid van danspartijen buiten het fort Amsterdam en noodig oordeelende zoo daaromtrent als ten aanzien der tijd van duur van de bedoelde muzijk als anderssintz eenige voorschriften te geven.
Gehoord den fungeerende kommandant en verder speciaal belang- hebbende."

                        "Heeft goedgevonden en verstaan:
1°. Aan den kommandant der troepen als die als zoodanig fungeert vrijen onverlet te laten om aan de verzoeken van particulieren ter bekoming van het geheele corps muzijkanten of een gedeelte daarvan tot het maken van muzijk aan hunne huizen of woningen gevolg ,te geven of zulks te weigeren naar gelang daartoe bij hem kommandant redenen bestaan zullen, welke redenen hij in cas van weigering aan den Gezaghebber bekend zal maken.
2°. Te bepalen:
Dat voor de verstrekking van militaire muzijkanten aan particulieren zal verschuldigd zijn: .
 a. voor muzijk van des avonds zeven uren tot des nachts 12 uren voor 6 muzijkanten zestien gulden
                 voor  6 muzijkanten vijf en twintig gulden
                 voor  8 muzijkanten dertig guldendertig gulden
                 voor 10 muzijkanten vijf en dertig gulden

 b. voor muziek van des avonds 7 uren tot na 12 uren mits niet langer
     dan tot 3 uren.
                 voor 6 muzijkanten vijf en twintig gulden
                 voor 8  muzijkanten dertig guldendertig gulden
                 voor 10  muzijkanten vijf en dertig gulden
 c. voor muzijk van's avonds 7 uren tot na des morgens drie uren, echter in geen gevallanger dan tot vijf uren, het dubbele van hetgeen hiervoren onder paragraaf a bepaald is.
3°. Den fung. kommandant der troepen te noodigen om bij het bekomen van aanzoek tot het verkrijgen der militaire muzijkanten of een gedeelte daarvan, den aanzoeker bekend te stellen met den inhoud van paragraaf 2 voormeld.
 4°. Voor zoo veel noodig te bemerken, dat in deze de reden is van de uitdrukking van militaire muzijk aan particuliere personen in geenen deelen van de verstrekking van dezelve aan Heeren Officieren tot de troepen behoorende waarvan de gezegde muzijk een gedeelte uitmaakt, zullende de zoodanige nimmer tot de verstrekking van eenig dedommagement in geld verpligt zijn, als wordende zulks uit en vooral aan hunne eigene beleefdheid overgelaten.
Afschrift dezer te zenden aan den tung. kommandant der troepen tot informatie en narigt en om daarvan kopij te verstrekken aan den fung. kommandant van de Jagers tot de einden als noodig zijn.

                                                   De Gezaghebber voormeld (get) E SSE R.

Overigens werd als regel bij particuliere danspartijen gebruik gemaakt van enkele musici, die zich daarvoor beschikbaar stelden. Meestal waren er onder de gasten velen, die een of ander instrument konden bespelen, en die dan zelf om beurten speelden.
Een voor de vroegere tijd populair dansorkest was dat van Wawa (Eduard) Scholtz, dat bestond uit Scholtz zelf met zijn viool, een fluit, een of twee guitaren en verder slagwerk, als wiri, triangel, matrimoniaal en trom. De wiri is een stuk geribd ijzer, waarover met een dunne staat ijzer gestreken wordt, waarmede het rythme en het accompagnement wordt aangegeven. De matrimoniaal is een stuk hout, waarop drie of vier stel blikken schijfjes zodanig bevestigd zijn, dat door het slaan van het stuk hout op de knieen, de schijfjes een rinkelend geluid veroorzaken, ook hier het rythme aangevend, De triangel en de trom zijn wel bekend.
Wawa Scholtz heeft rond de jaren 1870 -1808 de dansmuziek ver-
zorgd; later werd de dansmuziek beter en welluidender voortgebracht,
toen o.a. de jongere Palms zich daarmede gingen bezig houden. Dezen vormden ensembles uit viool, fluit, clarinet, guitaar, cuarta (een kleine guitaar met vier snaren, gestemd a -d -fis -b) en bij gelegenheden waar er een piano aanwezig was, ook dit instrument. Een van deze ensembles, genaamd Los seis bestond uit: Emilio Naar, Augusto Bethencourt, Willem Faarup en Jos. Kogen, violen, Rudolf Th. Palm, fluit en Frederik Palm, guitaar. Een zeer populaire figuur in deze dans ensembles was John Palm, met zijn clarinet.
In de koenoekoe (buitendistricten) bestonden ook enkele ensembles, die de z.g. Curaçaose walsen en danza's speelden, maar deze bestonden in hoofdzaak uit slagwerk en in de meeste gevaIlen een fluit, die de melodie op een zodanige primitieve wijze speelde, dat men er nauwelijks de melodie van de wals of danza uit kon herkennen. Het geheel klonk dan ook zo weemoedig, dat deze muziek in de volksmond Muziek di zumbi (muziek van geesten) werd genoemd. Men moet vooral niet trachten in die muziek enig verband te zoeken met enige godsdienstige ritus of magische weergave, die er in het geheel niet aanwezig is. Deze muziek is niet anders dan een slechte nabootsing van de muziek, die men in de stad van beter musicerende mensen hoort. Niet lang geleden heb ik van uit mijn woning bij eenl uitvoering in de patio van het Cultuur Centrum een dergelijk musicerende groep gehoord. Met zeer veel moeite kon ik een danza van mijn vader herkennen, die daarbij ten beste werd gegeven. Dit is zeer goed te verklaren omdat degene, die de melodie speelt, in de regel een fluitist is, die nooit van zijn leven enige muzikale opleiding heeft genoten, maar een goedkoop instrument met vijf of zes kleppen koopt, en (behalve de octaaf klep) de kleppen maar met een touwtje vastbindt, omdat ze hem in de weg staan, en uit dat instrument de melodie van een of andere wals of danza tracht te halen. Hoe dan ook, er wordt maar lustig op deze muziek gedanst, omdat het rythme, dat door verschiIlende slaginstrumenten aangegeven wordt, altijd perfect is, en vaak door oningewijden niet makkelijk na te doen. Het bespelen van de wiri, hoe eenvoudig en primitief dit lijkt, is een kunst, die niet ieder verstaat.
De verschiIlende dans ensembles op Curaçao vonden een grote concurrent in de Italiaanse draaiorgels, die rond de jaren 1880-1885 hier werden ingevoerd. Het mechanisme van deze orgels is als van een piano, terwijl de hamertjes in plaats van door het aanslaan van de toetsen, door pennetjes, bevestigd op een houten cilinder, die rondgedraaid wordt, bewogen en tegen de snaren geslagen worden. Het duurde niet lang of er waren hier mensen te vinden, die bekend waren met het bevestigen van de pennetjes, zodat spoedig de meeste Curaçaose walsen, danzas, polkas en tumbas op draaiorgels, die de naam van Caja di musica kregen, begeleid door de onontbeerlijke wiri, gespeeld werden. Vijf of zes verschillende stukken konden gezet worden op een cilinder, en naarmate men deze verschuift, een bepaald stuk kon worden gespeeld. Door het medenemen van twee reserve cilinders kon men derhalve vijftien a achttien verschiIlende stukken spelen.
Deze orgels raakten spoedig in zwang en werden zowel bij de bevolking als bij de welgestelde families voor danspartijen gebruikt.
De laatste jaren raakten zij meer in onbruik, zodat men tegenwoordig maar weinige van deze instrumenten meer vindt.

Content © R. Boskaljon 1958 - Copyright © CaribSeek 2003 - All Rights Reserved - Web Published: October 20, 2003