Ταλίν
Ενα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς
Επιθυμείτε να γευθείτε ζουμερό αγριογούρουνο με κόκκινη σος άγριων μούρων;
Θα θέλατε να ζήσετε για λίγες ημέρες σε μια πόλη του 14ου αιώνα; Νιώθετε την
ανάγκη να χαθείτε σε δαιδαλώδη ελικοειδή μεσαιωνικά σοκάκια που σχηματίζουν
πέτρινοι τοίχοι σπιτιών και πύργων; Αν ναι, όλα αυτά και πολλά άλλα μπορείτε
να τα ζήσετε στην πρωτεύουσα της Εσθονίας
ΜΑΧΗ ΤΡΑΤΣΑ
Παρά τις γρήγορες αλλαγές, μετά την ανεξαρτητοποίηση της Εσθονίας το 1991, ο
τουρισμός δεν κατάφερε ακόμη να διεισδύσει στις παραδόσεις των Εσθονών. Εν
τούτοις, η πρωτεύουσα της χώρας, το Ταλίν, έχει εκσυγχρονιστεί τόσο ώστε
ουσιαστικά να θεωρείται σήμερα προάστιο του Ελσίνκι. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο
ότι στο πλοίο το οποίο ενώνει σε περίπου δύο ώρες το Ταλίν με το Ελσίνκι η
πλειονότητα των επιβατών είναι Φινλανδοί. Οι σκανδιναβοί ταξιδιώτες πηγαίνουν
ανελλιπώς στην Εσθονία, ίσως γιατί ποτέ, μέσα στην παραζάλη του ποτού, δεν
θυμούνται με ακρίβεια την προηγούμενη επίσκεψή τους. Η χαμηλή τιμή των ποτών
έλκει τους «στερημένους» πότες, οι οποίοι ξεκινούν την κατανάλωση
οινοπνευματωδών από την είσοδο στο πλοίο, στο λιμάνι του Ελσίνκι, ως την
επιστροφή τους σε αυτό, πάντα με γεμάτες τις βαλίτσες τους από μπουκάλια.
Στην απέναντι πλευρά το πλοίο προσεγγίζει το λιμάνι του Ταλίν, το οποίο δεν
απέχει παρά δέκα λεπτά με τα πόδια από το κέντρο της πόλης. Μια πόλη που παρά
τις αλλεπάλληλες λεηλασίες, τις καταστροφές και τους βομβαρδισμούς που υπέστη
στη διάρκεια των αιώνων διατηρείται αλώβητη ως σήμερα. Την αρχή έκαναν οι
δανοί εισβολείς, μετά οι τεύτονες ιππότες, οι Σουηδοί, οι Ρώσοι, οι ναζιστές
και οι Σοβιετικοί. Οι τελευταίοι μάλιστα άφησαν το στίγμα τους στην πόλη παρά
το ότι ο υπουργός εξωτερικών της χώρας κ. Toomas Hendrik Ilves μιλάει
σήμερα για «κράτος της πρώην Σοβιετικής Ενωσης» και «για μια χώρα
ένα βήμα πριν από την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Εχουν μάλιστα,
όπως υποστηρίζει, αφήσει πίσω τους την παλιά σοβιετική ταυτότητα.
Το σοβιετικό παρελθόν
Στην πραγματικότητα η κληρονομιά της σοβιετικής εποχής έχει ρίξει άγκυρα στην
Εσθονία, γεγονός που διαφαίνεται από τον τρόπο ζωής και την εμφάνιση των
ντόπιων, όπως και από τη βόλτα στα μαγαζιά της πόλης, στην πλειονότητά τους
παλαιοπωλεία. Εκεί πωλούνται από έργα τέχνης της ρωσικής πρωτοπορίας ως
αντίκες της τσαρικής εποχής, αλλά και ευτελή αντικείμενα όπως σοβιετικές
κονκάρδες και παράσημα, ρολόγια, παλιά σερβίτσια κτλ.
Παρ' όλα αυτά τα τελευταία δέκα χρόνια η χώρα έχει εξελιχθεί τόσο ώστε να
απειλείται σοβαρά το σοβιετικό παρελθόν της. Η παλιά πόλη του Ταλίν είναι ένα
ζωντανό μουσείο από όπου απουσιάζει η... σοβιετική εκδοχή. Τα κλασικά
σοβιετικά κτίρια που «πλήγωσαν» άλλες πόλεις των πρώην ανατολικών χωρών άφησαν
άθικτο το κέντρο της εσθονικής πρωτεύουσας.
Θέατρο στον δρόμο
Εκεί κρύβεται μια μεσαιωνική πόλη που αναπτύχθηκε στη διάρκεια των αιώνων με
πολλά χιλιόμετρα πλακόστρωτων δρόμων, οι οποίοι ποτέ δεν συναντιούνται στη
σωστή γωνία των 90 μοιρών. Από τα πρώτα λεπτά μιας βόλτας στα στενά δρομάκια
της, για ένα είναι κανείς σίγουρος: ότι θα χαθεί. Αλλά αυτό δεν αποτελεί ποτέ
πρόβλημα για τον επισκέπτη του Ταλίν. Είναι μάλλον ευχαρίστηση. Αλλωστε μετά
από μερικές στροφές ένα σήμα κατατεθέν, από τα πολλά της πόλης, όπως το
Δημαρχείο, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, τα τείχη της πόλης θα εμφανιστεί
ξαφνικά μπροστά του. Στη διαδρομή οπωσδήποτε θα περάσει μπροστά από κάποια
γκαλερί μία από τις δεκάδες που έχουν ανοίξει τα τελευταία χρόνια όπου
φιλοξενούνται έργα εσθονών αλλά και διεθνών καλλιτεχνών. Αν μάλιστα σταθεί
τυχερός μπορεί να παρακολουθήσει μια δημιουργική παράσταση ηθοποιών, οι οποίοι
συχνά εγκαταλείπουν τις κλειστές αίθουσες των θεάτρων για να ερμηνεύσουν έργα
στο φυσικό σκηνικό της πόλης.
Χωρίς να το καταλάβει ο επισκέπτης του Ταλίν μπορεί επίσης να βρεθεί σε ένα
κοντσέρτο, ακολουθώντας απλώς τους ήχους της μουσικής που πλανώνται στον αέρα.
Οι μουσικοί συχνάζουν συνήθως γύρω από την πλατεία του Δημαρχείου. Οποιος όμως
έχει τα αφτιά και τα μάτια του ανοιχτά θα απολαύσει μικρές συναυλίες σε
απρόσμενα σημεία της πόλης όπως, για παράδειγμα, στο δομινικανό μοναστήρι.
Πολλές εκκλησίες συχνά φιλοξενούν ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου αλλά και
βραδιές σπιρίτσουαλ και τζαζ.
Τα διεθνή φεστιβάλ
Το Jazzkaar κάθε άνοιξη έλκει εδώ και μια δεκαετία χιλιάδες τουρίστες και
μουσικούς από όλον τον κόσμο. Βέβαια τα φεστιβάλ στο Ταλίν δεν σταματούν στην
τζαζ αλλά περιλαμβάνουν από μουσική μπαρόκ ως τους πλέον σύγχρονους ήχους και
από τις σλαβικές παραδόσεις ως τους πλέον μοντέρνους χορούς. Εφέτος, τη
δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, διοργανώνεται διεθνές φεστιβάλ ταινιών με
τίτλο Dark Nights ενώ για τα Χριστούγεννα ετοιμάζεται φεστιβάλ τζαζ.
Δεν είναι όμως μόνο οι εκδηλώσεις που έλκουν τους τουρίστες αλλά η ιστορία της
χώρας. Γι' αυτό άλλωστε η UNESCO αναγνώρισε το παλιό Ταλίν ως Μνημείο
Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Πράγματι, από τον λόφο Toompea
διακρίνονται καθαρά τα 650 χρόνια της ιστορίας της πόλης. Κοντά στο κτίριο του
Κοινοβουλίου και στην ορθόδοξη ρωσική εκκλησία του 19ου αιώνα βρίσκεται η
πρώτη χριστιανική εκκλησία της Εσθονίας και στενά δρομάκια που διατηρούνται
ανέπαφα από τον 14ο αιώνα.
Από τον ίδιο λόφο φαίνεται καθαρά και η υπόλοιπη πόλη και ιδιαίτερα το λιμάνι,
όπου εμπορικά και επιβατηγά πλοία αράζουν στη σειρά, απόδειξη ότι η θάλασσα θα
είναι πάντα η πιο σημαντική πύλη εισόδου στην Εσθονία. Πάνω από τις κόκκινες
στέγες των παλιών σπιτιών και των πύργων προβάλλουν οι οβελίσκοι, οι οποίοι
ευθύνονται για την ιδιαίτερη εικόνα του ουρανού πάνω από το Ταλίν εδώ και
αιώνες: του St Olaf που νεύει στους ναυτικούς που περνούν ανοιχτά της πόλης
του Αγίου Νικολάου, η οποία χρειάστηκε περισσότερο από μισόν αιώνα για να
χτιστεί, του δημαρχικού μεγάρου κτλ.
Λίγο πιο κάτω, στην κεντρική πλατεία και στα στενά γύρω από αυτήν, βρίσκονται
δεκάδες μικρά εστιατόρια και μπιραρίες. Πρόκειται για μικρούς όμορφους χώρους
(με τραπεζάκια έξω το καλοκαίρι) στα ισόγεια παλιών μεσαιωνικών σπιτιών, οι
οποίοι έχουν αναπαλαιωθεί με ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην αλλοιώνονται τα
βασικά χαρακτηριστικά των κτιρίων.
Τα μυστήρια του χειμώνα
Στη διάρκεια του χειμώνα η σκοτεινιά καλύπτει την πόλη με μυστήριο και η ζωή
μεταφέρεται μέσα στα καφέ, στα εστιατόρια και στα μπαρ. Οι σπεσιαλιτέ
«γέρνουν» προς τη γερμανική κουζίνα. Ξεχωρίζουν τα καπνιστά ψάρια (ιδιαίτερα η
πέστροφα και ο σολομός) και τα λουκάνικα, τα οποία παρασκευάζονται από φρέσκο
αίμα(!) και χοιρινά έντερα. Τα λουκάνικα αυτά σερβίρονται στα περισσότερα
εστιατόρια, αν και λίγοι ξένοι τα δοκιμάζουν. Η εικόνα τους είναι πράγματι
λίγο απωθητική αλλά όπως λένε και οι Εσθονοί, ίσως για άλλους λόγους, «η
ομορφιά δεν γεμίζει την κοιλιά σου».
Ιδιαίτερα δημοφιλές και πολύ γευστικό είναι το αγριογούρουνο, όπως και αν
είναι μαγειρεμένο. Το τοπικό Vana Tallinn, ένα εξαιρετικά γλυκό και δυνατό
λικέρ σερβίρεται παντού: στον καφέ, με γάλα και πάγο, με σαμπάνια ή σκέτο.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα «μυστηριώδες» ποτό, αφού ουσιαστικά κανείς δεν
γνωρίζει από τι παρασκευάζεται. Πάντως οι περισσότεροι δυτικοί προτιμούν την
εσθονική μπίρα, τη Saku.
Εκδρομές στα περίχωρα
Εξω από τα τείχη της πόλης, περίπου δύο χιλιόμετρα μακριά, βρίσκεται το παλάτι
το οποίο έχτισε ο Μεγάλος Πέτρος, περιτριγυρισμένο από ένα πάρκο που ανέκαθεν
ήταν ανοιχτό στο κοινό. Το Kadriorg Palace χτίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα.
Μάλιστα ο ίδιος ο τσάρος τοποθέτησε τρεις ολόκληρες πέτρες! Ενα κτίριο πίσω
από το παλάτι φιλοξενεί σήμερα το μουσείο του Μεγάλου Πέτρου.
Η διαμονή στο Ταλίν θα ήταν ελλιπής αν δεν επισκεφθείτε την περιοχή Hiiumaa,
22 χιλιόμετρα δυτικά της πόλης, και τις μοναδικής ομορφιάς παραλίες της. Πριν
από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης η πρόσβαση στην περιοχή αυτή ήταν
απαγορευμένη για τους τουρίστες. Σήμερα οι επισκέπτες είναι τόσοι πολλοί που
οι ντόπιοι ανησυχούν για το περιβάλλον της περιοχής.
Κόστος γεύματος: Από 1.000 δρχ. ως και 5.000 δρχ. το άτομο. Σε καλά
εστιατόρια μπορεί να ξεπεράσει και τις 8.000 δρχ. Στα περισσότερα δέχονται
δολάρια και φινλανδικά μάρκα.
Κόστος διανυκτέρευσης: Από 4.000 δρχ. ως και 80.000 δρχ. τη βραδιά.
Εξαρτάται από τις ανέσεις που προσφέρουν τα καταλύματα. Ενα δίκλινο δωμάτιο σε
μέτριο ξενοδοχείο με πρωινό ξεκινά από 15.000 δρχ.
Κόστος εισιτηρίων: Ενα εισιτήριο μετ' επιστροφής Αθήνα - Ελσίνκι με
πτήση της Finnair κοστίζει 103.900 δρχ. (χωρίς του φόρους αεροδρομίων). Τα
ναύλα μετ' επιστροφής Ελσίνκι - Ταλίν - Ελσίνκι με καταμαράν ξεκινούν από
12.800 δρχ. το άτομο. Το ταξίδι διαρκεί περίπου μιάμιση ώρα. Είναι προτιμότερο
να κλείσετε τα εισιτήρια νωρίτερα, ειδικά αν πρόκειται να ταξιδέψετε
Σαββατοκύριακο.
Κίνδυνοι για την υγεία: κανένας.
Γλώσσες: Οι Εσθονοί εκτός από τα εσθονικά μιλούν πολύ καλά φινλανδικά,
ρωσικά και αρκετά καλά αγγλικά.
Θερμοκρασίες: Ο πιο ζεστός μήνας είναι ο Ιούλιος με μέση θερμοκρασία 16
βαθμούς Κελσίου (ανώτερη 30 βαθμούς Κελσίου) και ο πιο κρύος ο Φεβρουάριος με
μέση θερμοκρασία τους -9 βαθμούς Κελσίου.
Πότε να πάτε: Με δεδομένη τη σφοδρότητα του χειμώνα στην Εσθονία
(Δεκέμβριο-Μάρτιο) και την υγρασία του φθινοπώρου (από τέλος Οκτωβρίου ως και
μέσα Δεκεμβρίου), η καλύτερη εποχή για να επισκεφθεί κανείς τη χώρα είναι το
καλοκαίρι (Ιούνιο ως και Σεπτέμβριο) και αργά την άνοιξη (Μάιο). Αν όμως
ασχολείστε με το χειμερινό σκι, τις παγοδρομίες ή το ψάρεμα στον πάγο, η
καλύτερη εποχή είναι ο χειμώνας. Το τοπίο είναι μαγευτικό. Μοναδικό
μειονέκτημα είναι το κρύο και η μεγάλη διάρκεια της νύχτας.
Πώς να μετακινηθείτε: Ο καλύτερος τρόπος για να μετακινηθείτε στην
Εσθονία είναι το αυτοκίνητο και κατά προτίμηση όχι το δικό σας. Αν αποφασίσετε
να πάτε οδικώς με δικό σας μεταφορικό μέσο ένα πρόβλημα μόνο υπάρχει: οι άλλοι
οδηγοί. Οι κανόνες οδήγησης που ακολουθούν οι ντόπιοι κυμαίνονται από κακοί ως
φονικοί. Μην περιμένετε να σταματούν στους ερυθρούς σηματοδότες ή να βγάλουν
φλας αν αποφασίσουν να αλλάξουν ξαφνικά λωρίδα. Οι δρόμοι πάντως είναι σε
γενικές γραμμές καλοί και η κίνηση ανύπαρκτη. Για να νοικιάσετε αυτοκίνητο
χρειάζεστε διαβατήριο και ευρωπαϊκό δίπλωμα οδήγησης. Αν διαθέτετε χρόνο, η
Εσθονία έχει καλό σιδηροδρομικό δίκτυο. Στις μεγάλες πόλεις τα τραμ και τα
λεωφορεία εξυπηρετούν, αν και συνήθως είναι γεμάτα.
