Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan
(Nhiều Tác Giã)
Con Sói Già Cô Đơn
Cổ nhân có câu "Cái quan định luật", có nghĩa rằng hãy đậy nắp áo quan cho một người nào đó, rồi sau mới có thể nhận định rốt ráo về con người ấy được. Nhưng có trường hợp đậy nắp áo quan rồi mà dư luận vẫn phân chia, kẻ khen người chê, không biết nghiêng về bên nào cho phải. Đó là trường hợp nằm xuống của thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan.
Khi ông còn sinh tiền, nói về ông có vẻ như tiếng chê nhiều hơn lời khen. Ở trong nước giữa thập niên 60, đang là tư lệnh phó không quân, ông nhẩy sang làm giám đốc Cảnh Sát Quốc Gia, Giám Đốc Nha An Ninh Quân Đội, kiêm Giám Đốc Trung Ương Tình Báo. Ông được coi như cánh tay mặt của tướng Nguyễn Cao Kỳ lúc đó làm Chủ Tịch Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương (thủ tướng), còn ông Loan làm xếp chúa của ngành an ninh trật tự. Đây là thời kỳ rất nhiều biến động. Đệ Nhất Cộng Hòa vừa được xóa đi, thể chế mới chưa hình thành, tranh chấp được hiện ra ở mọi nơi, mọi lúc. Đây là thời gian kỷ lục về đảo chánh, về xuống đường,về bất ổn. Tướng này loại tướng kia, tôn giáo đụng chạm, sinh viên học sinh biểu tình đập phá, phật giáo đưa bàn thờ xuống đường.v.v... Chưa có lúc nào mà miền nam lại loạn như thế.Người mạnh tay dẹp những bất ổn ấy là ông Nguyễn Ngọc Loan. Sự mạnh tay của ông gồm có : cảnh sát dã chiến dàn chào, có hơi cay ,có dùi cui,có việc giúp những phần tử trâu đánh, có đổ máu , có nhà tù. Ông Loan được gọi là độc tài, quân phiệt, phản cách mạng, là tay sai đế quốc... Nhưng ít có ai nghĩ ông Nguyễn Ngọc Loan đã đóng một vai trò tích cực trong việc ổn định tình thế, làm nền xây dựng cho một thể chế mới hợp hiến , hợp pháp Đệ Nhị Cộng Hoà.
Thời kỳ ấy ông được thăng Chuẩn Tướng. Nhưng người ta ít khi gọi theo cấp bậc , mà người ta quen gọi ông là Sáu Lèo. Sáu ở đây là quan sáu theo danh xưng bình dân thời Pháp gọi các quan võ, mỗi một vạch trên vai là một cấp bậc (thiếu úy vạch một vạch là ông một, trung úy vạch hai vạch là ông hai...).Chỉ có năm vạch là cũng (đại tá) tướng là đeo sao rồi. Nhưng dân gọi quan sáu là gọi theo hình tưỡng cung như dân ngoài bắc gọi dinh quan toàn quyền là dinh Ông Bẩy (còn trên ông sáu một bực). Nhưng sau chữ Sáu của ông Loan còn thêm tĩnh từ Lèo. Không biết nó xuất xứ từ đâu, nhưng khi nó đi vào ngôn ngữ dân gian thì nó mang một ý niệm bỉ thử , dèm pha, tiêu cực. Tiền lèo là tiền vô giá trị , hay là tiền chỉ có trong tưởng tượng.Hứa lèo là hứa xuông, hứa hão ,hứa mà không thực hiện bao giờ. Vậy Sáu Lèo có nghĩa là một ông quan vô giá trị hay là một ông tướng hữu danh vô thực hay sao ? Sở dĩ cái danh xưng này đứng vững một phần là vì cái bề ngoài luộm thuộm của ông Loan. Ông rất ít khi mặc quân phục , mũ mãng cân đai , nghênh ngang giàn giá.Ông thường mặc quần Trây-di xộc xệch , không đeo lon lá gì, chân đi dép cao su lẹp xẹp.Ra ngoài thì ông ngồi xe jeep bình thường , không có mang cờ quạt , mà cũng không có xe mở đường , mô tô bảo vệ.Ông nhiều khi còn cỡi xe mobilet lạch xạch đi làm.Có khi ông còn một tay cầm chai lade , vừa chửi thề loạn xạ.Bề ngoài của ông tướng Loan đúng là xập xệ ,là lèo ,nhưng việc làm của ông thì lại không lèo một chút nào.
Một anh em kỳ cựu ở Tổng Nha Cảnh Sát Quốc Gia có kể lại rằng :Thời ông Loan ,không có câu nệ lễ nghi quân cách, không nề hà hệ thống quân giai, ông cũng không xía vào việc của các phòng , sở , nhưng giao việc gì là phải làm cho đúng , cho xong.Cảnh sát thời ông Loan không đơn thuần làm công tác trị an , mà còn là một lực lượng xung kích hữu hiệu.Vấn đề nội an , phản gián cũng được nâng lên một mức vì ông nắm trong tay cùng một lúc Nha An Ninh Quân Đội và cơ Quan Trung Ương Tình Báo, nên công tác nó qui về một mối , nhịp nhàng hiệu quả hơn. Có bữa trực thăng đột ngột đậu xuống sân cờ Tổng Nha.Một số cán bộ phản gián đi xuống cùng một người bị bịt mắt.Nghe anh em nói lại đó là một cán bộ Việt Cộng cao cấp , bị bắt trên đường đi và gặp một nhân viên xịa gộc.Có lẽ ông Loan không muốn đồng minh lớn qua mặt mình trong địa hạt này , nên ông mới hốt tay trên , bắt cán bộ VC kia về Tổng Nha tra cứu.Ông sáu Lèo không được các đoàn thể Trâu Đánh, các nhà chính khách dấn thân ủng hộ , mà đồng minh lớn Huê Kỳ cũng không có thiện cảm với ông.
Khi giải kết ở Việt Nam bắt đầu từ cuộc tấn công Mậu thân, người Mỹ qua các phương tiện truyền thông của họ đưa ra những lời lẽ, nhung hình ảnh làm nản lòng chiến sĩ cũng như làm cho nhân dân Mỹ nghi ngờ, chán ghét chiến tranh Việt Nam.Một tờ báo Mỹ , tờ Newsweek gọi quân đội Miền Nam là thỏ đế , quân đội Việt Cộng là sư tử.Trong cuộc tấn công Mậu Thân khi phóng viên Eddie Adams chụp đuoc. tấm hình ông Loan tự tay cầm súng lục bắn vào đầu một tù binh Việt Cộng bị trói, thì ông tướng Loan từ đó đã trở thành biểu tượng của sự dã man tàn bạo. Cuộc chiến của nhân dân miền nam, qua hình ảnh của ông Loan cũng trở nên phi nghĩa.Truyền thông Mỹ đã tóm được một cliché đắc ý. Nhà báo ảnh Eddie Adams cũng nhờ đó kiếm được một cái giải Pulitzer. Hình ảnh ấy cũng như cuốn phim ghi lại cuộc xử bắn tại chỗ này là sự thực, nhưng tiếc thay chỉ là sự thực một nửa. Người ta không ghi lại hay là không cho biết vì sao ông tướng Loan lại làm như thế.
Công ước tù binh Geneva không bảo vệ cho "unlawful combatant" như tên Việt Cộng Bảy Lốp này! tên VC này chỉ là 1 tên khủng bố dân lành. Là một người chịu trách nhiệm về trị an thủ đô Sài Gòn, Ông Loan biết rằng chiến thuật Việt Cộng là tấn công và nổi dậy. Quân đội giải phóng đi tới đâu là cán bộ nằm vùng nổi lên, diệt ác ôn hướng dẫn quân đội chiếm đóng các vị trí hiểm yếu, tiếp tế lương thực và tiến hành tổ chức ủy ban. Đầu mối của cuộc tấn công này là cán bộ nằm vùng, vì không có lực lượng này, quân tấn công sẽ như rắn mất đầu. Cho nên việc chính của lực lựơng cảnh sát sài Gòn là diệt nằm vùng, lực lượng Cảnh sát Dã Chiến bắt được một cán bộ Việt Cộng. Tên này vừa diệt ác ôn, hạ sát cả một gia đình sỹ quan cảnh sát thì bị bắt. Y đang thay chiếc áo đẫm máu bằng chiếc áo sọc rằn.Ông Loan liền cho mời báo chí tới thực hiện vụ hành quyết cảnh cáo nằm vùng mà nổi lên là bị bắn không tha .Ông nghĩ rằng sát nhất nhân, vạn nhân cụ và cũng để trả thù cho thuộc cấp của ông cùng gia đình vừa bị giết thảm thương.
Chiến tranh là như vậy , máu lại gọi máu.Truyền thông Mỹ chỉ chụp lại cảnh ông tướng Loan giơ tay bắn một tù binh bị trói , mà không cho biết trước đó tù binh Việt công kia đã làm gì , và sau đó quân đội gọi là giải phóng kia đã hành xử như thế nào? Một số quân nhân giải phóng đã tàn sát cả nhà trung tá thiết giáp Nguyễn tuấn , gồm tất cả 8 người trong đó có bà mẹ già đã 80 tuổi để hy vọng lấy được mật mã thiết giáp. Ở Huế, quân đội Việt Cộng không chỉ giết một người , một gia đình mà tàn sát hàng mấy nghìn người , lấp vội vàng trong những hố chôn tập thể , mà truyền thông Hoa Kỳ sau đó có nói năng gì đâu.Truyền thông báo chí Mỹ đã không trung thực trong việc tường trình cuộc chiến Việt Nam.Họ chỉ nói ra sự thực một nửa , sự thực nào có lợi cho họ.Nửa cái bánh mì thì vẫn là nửa cái bánh mì nhưng một nửa sự thực thì không còn là sự thực , hay sự thực đã biến dạng đi. Ông tướng Nguyễn Ngọc Loan là một người không giống ai. Ông hành đông theo những điều mà riêng ông cho là phải.Ông là người bất qui tắc (non conformist)cho nên ông được gọi là Sáu Lèo.Cho nên ông mới cho mời báo chí đến để trừng trị một tên Việt Cộng nằm vùng gây tội ác.Ông tưởng như vậy là có lợi cho đại cuộc, nhưng không ngờ nó phản tác dụng khiến cho Miền Nam bị tổn thương mà ông cũng thân bại danh liệt. Ông là tướng Tổng Giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia, việc của ông ngồi mà ra lệnh, tại sao ông phải đích thân cầm quân đi dẹp loạn để đến nỗi ông bị mang tiếng xấu , bị bắn què chân phải mang nạng suốt đời.
Nghe nói sau tháng tư đen, phải vất vả lắm ông mới vào được Mỹ. Người ta không muốn tiếp nhận một mẫu người tàn bạo như ông. Làm tướng mà không có trương mục, tiền bạc nào đáng kể. Phải mở một quán ăn kiếm sống. Như vậy mà vẫn không yên, có người còn mang chuyện cũ của ông ra bới móc. Vào đầu khoảng thập niên 80 ,nhà văn Huy Quang, tức Trung Tá không quân Vũ Đức Vinh cùng với Mai Thảo,Thanh Nam và một số anh em ra tờ đất mới ở Seatle. Sau khi tờ báo đứng vững, đất mới có ra thêm phụ trương bằng tiếng Anh để hy vọng thẩm thấu vào dư luận Mỹ. Nhân ngày kỷ niệm Mậu Thân , Huy Quang có phone đến tướng Nguyễn Ngọc Loan, để xem ông có cần phải điều trần điều chi với người đọc Hoa Kỳ. Tướng Loan trả lời "Cảm ơn , tôi không có điều gì phải giải thích cả". Ông sống trong im lặng.Ông tự tin trong niềm im lặng của ông.
Từ lâu ông tướng Loan mắc bệnh trầm kha, và ông từ giã cõi đời vào trung tuần tháng 7 năm 1998. Biến cố Mậu Thân và tên tuổi ông tướng Nguyễn Ngọc Loan bỗng nhiên sống lại trong ký ức mọi người. Cái quan định luật nên nghĩ thế nào về ông Loan ? phóng viên ảnh Eddie Adams người chụp bức hình xử bắn được giải Pulitzer đã đến gia đình ông xin lỗi. Khi được tin ông mất Eddie đã đích thân đến dự đám tang và nói : Ông là một vị anh hùng. Cả nước Mỹ nên khóc thương ông mới phải, tôi không muốn nhìn thấy ông ra đi như thế này, người ta không hiểu gì về ông ấy. (The guy was a hero, America should be crying. I hate to see him go this way - Without people knowing anything about him).
Tại sao Eddie Adams bây giờ mới nói? Ông Loan đã chết rồi. Nói trước lúc khi ông mất có khi tên tuổi ông đỡ bị 
người đời đàm tiếu mà gia đình thân nhân cũng được ngẩng đầu. Nhưng giả sử ông tướng Loan còn sống không chắc ông đã cho Eddie Adams nói như thế đâu. Ông không cần giải thích với ai. Ông muốn nhấm nháp vết thương của ông trong im lặng. Ông là con sói già cô đơn và kiêu hãnh của A.de Vigny : Gào khóc, kêu than đều hèn yếu - hãy dũng cảm làm cho xong công việc lâu dài và nặng nhọc của người , trên con đường mà số phận đã đặt định , rồi như ta , đau đớn , chết đi mà không nói một lời (Crier, pleuer ,gémir c''est également lâche ,fais énergiquement ta longue et lourde tâche. Dans la voie òu le sourt a voulu t''appeler. Puis comme moi, souffre et meurt sans parler)
Một dịp nào nếu tôi có dịp may đến viếng ông tướng Nguyễn Ngọc Loan tôi sẽ thắp hương , cúi đầu và khấn : Hãy an nghỉ , con sói già cô đơn và kiêu hãnh. Những người lính thuần thành xin được nghiêng mình trước hương linh thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan.
Phan Lạc Phước
THIẾU TƯỚNG NGUYỄN NGỌC LOAN
MỘT ĐỜI TẬN TỤY VỚI NƯỚC NON
PHẠM PHONG DINH
(Trích trong cuốn CHIẾN SỬ QLVNCH)
Còn nhớ trong những ngày lửa binh Mậu Thân đợt 1 và đợt 2 ở vùng Sài Gòn - Gia Định -Chợ Lớn, có một vị tướng dáng vóc nhỏ bé trong chiếc áo giáp đen sạm khói súng, đã xông xáo giữa những làn đạn chằng chịt đỏ lửa, trong tiếng AK và tiếng B40 nổ rền trời. Ông ôm cây súng M16 đứng xổng lưng trên tuyến đầu, chiến đấu và bắn về phía quân địch như bất cứ một người chiến sĩ khinh binh dũng cảm nào của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Vị Tướng mà đã đi vào huyền thoại quân lực và chiến sử Việt Nam, chính là Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan, Tư Lệnh Cảnh Sát Quốc Gia, Chỉ Huy Trưởng Tình Báo và An Ninh Quân Đội, cựu Tư Lệnh Phó Không Quân QLVNCH.
Cuộc đời của Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan là cả một tấm gương sáng. Là một phi công ưu tú của quân chủng Không Quân, người đã có hàng ngàn giờ bay trên nhiều loại phi cơ oanh tạc chiến đấu, sự dũng cảm phi thường của ông đã đưa ông lên đến chức vụ cao tột Tư Lệnh Phó Không Quân Việt Nam Cộng Hòa trong những năm 1960 sau cuộc đảo chánh Tổng Thống Ngô Đình Diệm. Chính là người đã dẫn đầu những phi đoàn Bắc phạt A1 Skyraider nằm trong khuôn khổ chiến dịch "Mũi Tên Lửa " (Flamming Dart) ngày 11.2.1965, dũng mãnh lao xuyên qua những làn đạn phòng không kinh khủng của giặc bắn phá hang ổ địch và những địa điểm tàng trữ các phương tiện chiến tranh mà từ đó Hà Nội trang bị cho binh đội của họ tràn qua vĩ tuyến 17 tàn sát đồng bào miền Nam. Trong những giây phút lơ lửng giữa sự sống và cái chết trên bầu trời miền Bắc, những chiếc A1 do Đại Tá Nguyễn Ngọc Loan chỉ huy đã đánh những chùm bom chính xác rải lên đầu bọn cuồng khấu. Để cho chúng biết rằng, dù những chiếc A1 bay chậm và lỗi thời, không thể nào địch nổi những chiếc MIG 17, 19, 21 phản lực cơ tối tân mà Nga Sô và Trung Cộng đã viện trợ cho Không Quân Bắc Việt, những người trai anh dũng của Việt Nam Cộng Hòa vẫn quyết tâm chiến đấu cho sự sống còn của dân tộc. Trong một phi vụ vượt vĩ tuyến, có một lần Đại Tá Nguyễn Ngọc Loan đã phải đau xót nhìn chiếc phi cơ của anh hùng Thiếu Tá Phạm Phú Quốc trúng đạn giặc và nổ bùng thành một chiếc hoa lửa đỏ giữa bầu trời xanh thẳm.
Sau những chiến công lừng lẫy trên bầu trời miền Bắc và sau khi chiến dịch "Mũi Tên Lửa" chấm dứt, Đại Tá Nguyễn Ngọc Loan được vinh thăng Chuẩn Tướng và được điều động về làm Tổng Giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia. Thiếu Tướng Nguyễn Cao Kỳ, Chủ Tịch Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương và Trung Tướng Nguyễn Văn Thiệu, Chủ Tịch Ủy Ban Lãnh Đạo Quốc Gia cùng lèo lái con thuyền quốc gia kể từ ngày 19.6.1965, sau khi đã gạt bỏ được Đại Tướng Nguyễn Khánh ra khỏi chức vụ Thủ Tướng Chính Phủ, vì những yếu kém và bất lực của ông này. Ngày 19.6 từ đó được chọn là "Ngày Quân Lực", biểu trưng của ngày mà Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa tái lập trật tự và điều hành guồng máy quốc gia. Trong những năm đó, Chuẩn Tướng Loan được sự tín nhiệm của Thiếu Tướng Kỳ, đã là một vị tướng hết sức mẫn cán, ông thẳng tay bố ráp và truy lùng bọn cộng sản nằm vùng, bọn tình báo địch xâm nhập đô thành. Cảnh Sát Quốc Gia của ta trong thời kỳ đó đã hốt được nhiều mẻ lớn. Là một vị tướng năng nổ, ông đã được chính phủ cử ra Trung cùng một số tướng lãnh tài năng khác bình định vụ biến động Phật giáo trong năm 1966. Ngoài Vùng I tình hình vô cùng rối ren với sự khuấy động của Trung Tướng Nguyễn Chánh Thi, sự bất tuân phục của ông này vì sự tranh giành quyền lực với chính phủ trung ương, và sự quá khích của những thành phần Phật giáo. Có đến một trung đoàn quân đội ngoài Vùng I tham gia phe ly khai. Chuẩn Tướng Nguyễn Ngọc Loan, với sự giúp sức của các cấp quân sự thuộc binh chủng Nhảy Dù, Thủy Quân Lục Chiến và Thiết Giáp, đã nhanh chóng bình định được tình thế, với một sự thiệt hại về nhân mạng và vật chất ở mức tối thiểu ngoài sự mong đợi của chính phủ trung ương. Trung Tướng Nguyễn Chánh Thi được cho đi Hoa Kỳ. Cơn sóng gió tưởng chừng có thể làm ngửa nghiêng đất nước và mối hiểm họa binh đội cộng sản lăm le tràn xuống nuốt lấy Việt Nam Cộng Hòa đã được những viên tướng tài giỏi nhất của Việt Nam Cộng Hòa san bằng. Chuẩn Tướng Nguyễn Ngọc Loan được vinh thăng Thiếu Tướng.
Với quyền lực to lớn, với ánh hào quang và những phương tiện vật chất dồi dào ấy, đáng lẽ ông phải vun vén cho riêng cá nhân mình một cái gì đó. Nhưng kỳ diệu và đáng kính phục biết ngần nào, cuộc sống của người bình dị và đơn sơ quá, người không có tài sản gì đáng giá. Ở giữa một xã hội vật chất phù phiếm và đua tranh, chung quanh ông đầy dẫy những tấm gương tham nhũng của những yếu nhân tai to mặt bự, với những cảnh ăn chơi xa hoa trụy lạc thâu đêm suốt sáng, thì tấm gương thanh liêm của người cùng với một số hiếm hoi các tướng lãnh khác giống như những viên ngọc quí nằm trong mớ tro củi bẩn thỉu. Ông không lấy của công làm của tư, không có biệt thự riêng, chỉ ở nhà của chính phủ cấp cho, một chiếc xe Jeep, một chiếc áo giáp, một cây súng và một trái tim dành cho nước non.
Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan sinh ngày 11.12.1930 tại Huế, khi vào lính ông được gửi đi học Khóa 1 Trường Võ Khoa Thủ Đức. Tốt nghiệp Thủ Đức, tân sĩ quan Nguyễn Ngọc Loan về phục vụ trong Lực Lượng Xung Kích Việt-Pháp năm 1952. Nhưng đến năm sau ông lại được gửi đi thụ huấn khóa phi công tại Trường Không Quân Salon De Provence tại Pháp và trở thành người phi công lái khu trục cơ đầu tiên của Không Lực Việt Nam Cộng Hòa kể từ năm 1956. Khoảng đầu những năm 1960 ông nhận nhiệm vụ làm Chỉ Huy Trưởng Phi Đoàn 2 Quân Sát đóng tại Nha Trang. Bốn năm sau, Đại Tá tân thăng Nguyễn Ngọc Loan được tín nhiệm chức vụ cao quí tột bậc quân chủng, Tư Lệnh Phó Không Quân VNCH. Bắt đầu từ năm 1965, Chuẩn Tướng Nguyễn Ngọc Loan được điều về làm Tổng Giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia kiêm Cục Trưởng Cục An Ninh Quân Đội, Đặc Ủy Trung Ương Tình Báo. Một thời gian sau ông được vinh thăng Thiếu Tướng.
Một trong những câu chuyện vẫn còn được những thuộc cấp kể cho nhau nghe về lòng độ lượng và thương yêu thuộc cấp của Thiếu Tướng Loan. Một đám cận vệ của "Anh Sáu" (chiến sĩ Cảnh Sát Quốc Gia và Cảnh Sát Dã Chiến kính trọng và mến thương gọi Tướng Loan, dĩ nhiên là gọi sau lưng. Đứng nghiêm trình diện trước mặt người dù không có tội gì cũng đã thấy muốn...vãi đái trong quần, ở đó mà anh Sáu với lại anh Năm) đang ngồi binh xập xám ở phòng ngoài của Tổng Nha Cảnh Sát Quốc Gia, Tướng Loan đang nằm lim dim nghỉ trên một cái sofa ở phòng trong. Bọn "nhỏ" mê mẩn sát phạt nhau hung quá không nhận ra "Anh Sáu" đã thức giấc lúc nào và đang nhẹ nhàng như một con báo lướt ra khỏi cửa phòng. Người đứng nhìn đám đàn em thân thiết, tủm tỉm cười và nghĩ ra một trò chơi nhỏ mà sẽ làm cho mấy thằng em lên ruột lên gan chút chơi.
Con người kinh khủng đó cũng có khiếu khôi hài lạnh quá đi. Ông lẳng lặng biến mất ra khỏi Tổng Nha CSQG, leo lên chiếc Jeep cùng tài xế nhấn ga dọt mất. Mãi một lúc sau, có một anh lính tình cờ nhìn vào bên trong, chiếc sofa trống trơn, Tướng Loan đã biến mất. Đám cận vệ nhốn nháo, mặt mũi xanh mét như tàu lá chuối vứt bài tứ tung la hoảng :" Ổng đi mất tiêu rồi! ". Cả bọn hối hả quơ súng ống chạy túa ra như bị ma rượt. Thiếu Tướng Loan dũng cảm trên chiến trường, nhưng cũng rất dồi dào tình yêu thương thuộc cấp. Khi thuộc cấp lầm lỗi, ông không trừng trị họ bằng những phương cách thô bạo, mà ông chỉ làm cho họ cảm phục quyết định và tự thấy xấu hổ trước vị chỉ huy của mình, từ đó họ sẽ sửa chữa và làm những công việc tốt đẹp để chuộc lỗi.
Cống hiến lớn nhất của Thiếu Tướng Loan mà cũng là mối oan khiên mà ông phải gánh chịu nhục nhằn trong vòng mấy chục năm là cuộc chiến đấu trong những ngày Mậu Thân binh lửa. Cộng quân tấn công vào thủ đô Sài Gòn vào lúc 2 giờ khuya ngày 31.1.1968, tức ngày mùng 1 Tết năm 1968. Đô thành Sài Gòn quá rộng lớn, mặc dù súng và pháo trộn lẫn vào nhau nỗ dòn dã ở một số khu vực, đến sáng mùng 2 Tết người dân SàiGòn vẫn lũ lượt đi thăm viếng chúc Tết nhau và vui chơi. Cho tới khi cường độ cuộc chiến lên cao và lửa đạn bung tỏa ra khắp nơi, người ta mới bàng hoàng biết là chiến tranh đã về thành phố, với tất cả cái khốc liệt và tàn bạo nhất . Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu trong những ngày đầu xuân đang ở Mỹ Tho, vùng chôn nhau cắt rún của bà Thiệu. Cho nên lúc 8 giờ sáng ngày mùng 2 Tết, dân Sài Gòn chỉ được nghe Phó Tổng Thống Nguyễn Cao Kỳ ban bố lệnh giới nghiêm trên Đài Phát Thanh Sài Gòn, tố cáo quân Việt Cộng tấn công toàn quốc và vi phạm lệnh hưu chiến ba ngày do chính chúng đề nghị. Các đơn vị Biệt Động Quân, Nhảy Dù, Thủy Quân Lục Chiến, Thiết Giáp, Cảnh Sát Dã Chiến đã nhanh chóng được điều động đến giải tỏa những vị trí bị địch tấn chiếm hồi đêm mùng 1. Các phi cơ cánh quạt A1 của Không Quân lên đánh bom và xạ kích công sự phòng thủ của địch. Bộ Tổng Tham Mưu Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa ngày 5.2.1968 đã cấp tốc tổ chức chiến dịch phản công "Trần Hưng Đạo", Thiếu Tướng Trần Thanh Phong, Tham Mưu Trưởng Liên Quân, được cử giữ chức Tham Mưu Trưởng chiến dịch; Chuẩn Tướng Cao Hảo Hớn làm Tham Mưu Phó. Theo kế hoạch của chiến dịch, đô thành và vùng ven đô được chia làm sáu khu vực trách nhiệm và được phối trí như sau:
- Khu A: Nhảy Dù, Thiếu Tướng Dư Quốc Đống, Tư Lệnh Sư Đoàn Dù chỉ huy.
- Khu B: Thủy Quân Lục Chiến, Đại Tá Nguyễn Thành Yên, Tư Lệnh Phó Sư Đoàn TQLC chịu trách nhiệm.
- Khu C: Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan, Tổng giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia chỉ huy các lực lượng Cảnh Sát Dã Chiến và Cảnh Sát Quốc Gia.
- Khu D: Biệt Động Quân, Đại Tá Trần Văn Hai, Chỉ Huy Trưởng BĐQ điều động lính Mũ Nâu càn quét địch, nỗ lực chính là Liên Đoàn 5 Biệt Động Quân.
- Khu E: Chuẩn Tướng Ngô Dzu chỉ huy.
- Khu F: Lực lượng Hoa Kỳ phụ trách.
Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan cùng lực lượng CSQG và Cảnh Sát Dã Chiến chịu trách nhiệm đánh địch tại khu C, bao gồm lãnh thổ các quận 1, 2, 3, 4, 5. Những quận này nằm ở khu trung tâm Sài Gòn nên tương đối yên tĩnh, các chiến sĩ cảnh sát liên tục mở những cuộc hành quân loại địch ra khỏi dân chúng. Tuy nhiên khi mặt trận Hàng Xanh nổ lớn, Thiếu Tướng Loan đã điều động lực lượng Cảnh Sát Dã Chiến và đích thân ông lên chiến đấu sát cánh với các chiến sĩ Mũ Nâu Tiểu Đoàn 30 BĐQ của Liên Đoàn 5 Biệt Động Quân. Các thám thính xa V100 của Cảnh Sát cũng được gửi tới tăng viện mặt trận. Quân ta tiến vất vả và chậm trên k
hắp mặt trận, là bởi vì bọn Việt Cộng man rợ, chúng lùa thường dân, đàn bà, người già và trẻ em làm bia đỡ đạn hoặc dùng súng bắn chặn không cho dân chúng di tản ra khỏi khu vực giao tranh. Các chiến sĩ Cảnh Sát Quốc Gia và Cảnh Sát Dã Chiến được Thiếu Tướng Loan điều động đến càn quét khu vực Thị Nghè. Một gia đình của một Đại Úy Cảnh Sát trong khu vực này không chạy kịp đã bị tên Bảy Lốp, Đại Úy Đặc Công Việt Cộng tàn sát man rợ. Thiếu Tướng Loan đau đớn thề với lòng là ông sẽ bắt tên ác quỉ trả giá những tội ác mà nó đã gây ra cho những người vô tội. Người đích thân bố trí và chỉ huy Cảnh Sát Dã Chiến vây bắt toán đặc công khát máu này. Làm sao mà những con thú người đó có thể thoát khỏi trận địa trong vòng vây ngày càng siết chặt của quân ta. Cuối cùng, lực lượng cảnh sát tóm cổ được tên sát nhân. Thiếu Tướng Loan ghê tởm nhìn bộ mặt hung ác gớm ghiếc của gã, ông muốn nôn mửa. Tại sao trên cõi đời này có những người nhân danh chiến tranh để giết trẻ em, đàn bà và người già. Vậy thì ông sẽ nhân danh cho những oan hồn chưa đưọc siêu thoát ấy, ông sẽ nhân danh cho những đôi mắt thơ ngây của các em, cho tuổi thơ trong trắng của các em. Ông xử tử tên sát nhân ngay tại chỗ mà trước đó hắn đã xuống tay giết các em. Ký giả Eddie Adams đứng gần đó, anh này trong những ngày binh lửa đã theo chân Biệt Động Quân lên vùng Thị Nghè săn tin và tấp vào bản doanh chỉ huy của Thiếu Tướng Loan, đã nhanh tay chụp được cảnh tên VC đền tội.
Eddie Adams với tấm ảnh Tướng Loan bắn chết tên VC trên đường phố đã leo lên tột đỉnh vinh quang nghề nghiệp khi anh ta nhận được giải thưởng Pulitzer năm 1969. Anh bước lên bục vinh quang trong khi vị Tướng anh hùng của chúng ta bị oan khuất. Những nhà khoa bảng Hoa Kỳ kiêu ngạo nhưng dốt nát kiến thức quân sự và lịch sử Việt Nam trong chính phủ Mỹ hồi đó, những thế lực phản chiến thiên tả, với những trí óc được coi là siêu đẳng không tìm được cái cớ hay ho nào để tháo chạy , mà phải cần tới một màn đạo diễn tàn nhẫn và vô lương tri đổ lên đầu một con người có váng dóc nhỏ thó ấy. Giới truyền thông Mỹ thổi phồng câu chuyện Thiếu Tướng Loan bắn tên sát nhân giữa mặt trận, giết chết cuộc đời binh nghiệp của ông, giết chết lòng yêu nước, yêu tự do và yêu công lý của một vị tướng suốt đời chỉ biết tận tụy cho nước non. Tại sao Eddie không chụp những bức ảnh của những chiếc thây ma với những viên đạn AK47 gửi về Hoa Kỳ. Tại sao anh không chụp tấm hình của ông Tướng ngã gục xuống sau đó vì những viên đạn bắn lén từ trong bóng tối trúng vào chân của ông. Đó há chẳng phải là những giọt máu đã đổ để bảo vệ những người vô tội hay sao ? Tấm ảnh của anh đã giết chết cuộc đời của một người chiến sĩ yêu đồng bào yêu tổ quốc, đã phủ màu đen đắng cay lên đời một người công chính mà sẽ kéo dài và đeo đuổi người đến gần ba mươi năm.
Sau khi đã xử tử tên sát nhân, Thiếu Tướng Loan tiếp tục dẫn quân lên đánh địch, người đã trúng đạn và bị thương nặng ở chân. Viên đạn bắn vào đầu tên địch và viên đạn địch bắn vào chân ông, cả hai thứ đó đã chấm dứt cuộc đời binh nghiệp đầy huyền thoại của người.
Sau ngày đất nước rơi vào tay cộng sản, Thiếu Tướng Loan cùng phu nhân di tản qua sinh sống tại Hoa Kỳ, mở một quán ăn nhỏ và sống một cuộc sống khiêm tốn quá sức, với chiếc chân tàn tật vì chiến cuộc Mậu Thân. Ở đó, ông và gia đình bị người Mỹ quá khích sĩ nhục và làm khó khăn đủ điều. Nhiều người Mỹ hung hăng đã xịt sơn lên tường nhà ông : "Ta đã biết ngươi là ai rồi!". Vị tướng thanh liêm, anh dũng và thất thế của chúng ta cắn răng nhận chịu những bãi nước bọt của người đời. Ông biết rồi cũng sẽ có một ngày nỗi oan khiên sẽ được làm sáng tỏ và danh dự sẽ được phục hồi từ bóng đen quá khứ tối tăm ảm đạm của cuộc đời ông. Tuổi đời chồng chất, chiếc chân khập khiểng, nổi oan khiên từ nỗi dối trá của những người ngu xuẩn vẵn không ngăn nỗi trong lòng người hào kiệt lòng nung nấu trở về quê hương chiến đấu lật đổ cộng sản.
Trong một dịp có vài chiến hữu cũ đến thăm người tại quán ăn LES TROIS CONTINENTS ở thành phố Springfield, tiểu bang Virginia, bên những ly rượu hội ngộ, Thiếu Tướng Loan đã rưng nước mắt thổ lộ hoài bão: "Nếu cơ may một ngày nào đó tụi mình trở về, thì lúc đó tụi mình đều là nghĩa quân cả. Không Nhảy Dù, Thủy Quân Lục Chiến, Biệt Động Quân, Bộ Binh, Lực Lượng Đặc Biệt gì cả. Tụi mình chỉ là nghĩa quân. Nghĩa quân đây là nghĩa quân của thời Lê Lợi khởi nghĩa, của thời Cần Vương chống giặc ngoại xâm. Chỉ có đám quân đội của tụi mình mới có thể nói chuyện "phải quấy" với đám quân đội phía bên kia, vì hồi còn đánh nhau, hai bên đều bị bịt mắt cả".
Ký giả Eddie Adams trong thời gian khổ ải của nạn nhân của anh ta, đã nhiều lần đến thăm Thiếu Tướng Loan. Anh hối hận và xúc động nhìn cảnh sống thanh bần của một vị tướng. Người anh hùng của đất nước Việt Nam vẫn vui vẻ tiếp chuyện người ký giả. Trong thâm tâm, ông đã tha thứ cho sự ngu xuẩn ngây thơ của Adams từ lâu. Adams không chụp bức ảnh đó thì cũng có hàng chục Adams khác lao tới bấm lấy. Adams chỉ là một trong hàng triệu người Mỹ vô tâm và ngu ngốc không biết gì về cuộc chiến Việt Nam. Thái độ cao thượng của người đã cảm hóa được Adams. Người Mỹ vốn là một dân tộc rất cao ngạo, nhưng một khi mà Adams đã thật sự hối hận thì anh ta đã quị người xuống thật thấp. Để anh viết một bản ai điếu tạ tội với người anh hùng của dân tộc Việt Nam, khi anh được tin Thiếu Tướng Nguyễn Ngọc Loan đã qua đời lúc 20 giờ ngày 14.7.1998. Cái bản điếu văn đó đã được anh viết bằng nước mắt ngập tràn và từ con tim vỡ nát vì hối hận của anh.
Bản điếu văn sám hối của Adams được tờ tuần báo TIME đăng tải ngay trong số 27.7.1998. Chúng tôi xin được lược dịch lại bản văn này và tin chắc rằng giờ đây, ở cõi vô cùng người đã nở nụ cười bao dung tha thứ cho những lầm lỗi của thế gian :
"Tôi đoạt giải Pulitzer trong năm 1969 nhờ tấm ảnh chụp một người bắn vào một người khác. Trong tấm ảnh đó có đến hai người chết : Người nhận lãnh viên đạn và Tướng Nguyễn Ngọc Loan. Ông Tướng đã giết chết tên Việt Cộng, nhưng tôi giết ông Tướng bằng cái máy ảnh của tôi. Những tấm ảnh vốn vẫn là những thứ vũ khí kinh khủng trên thế giới. Người ta tin tưởng vào chúng, nhưng những tấm ảnh đó cũng có thể nói láo, thậm chí không cần phải ngụy tạo. Chúng chỉ nói lên được có phân nửa của sự thật.
Những gì mà tấm ảnh
này chưa nói lên được là: " Người ta sẽ hành động ra sao nếu họ ở vị trí của ông Tướng ở vào cái thời điểm và nơi chốn của một ngày nóng bức, khi người ta vừa bắt được một tên gọi là ác ôn mà trước đó hắn đã bắn chết một, hai hay ba người lính Mỹ ?".
Tướng Loan là một mẫu người mà người ta có thể gọi là một người chiến binh đúng nghĩa và được thuộc cấp kính trọng. Tôi không nói rằng những gì ông Tướng đã làm là đúng, nhưng người ta phải tự đặt mình vào vị trí của ông. Tấm ảnh không hề diễn tả được rằng ông Tướng đã tận tụy dành nhiều thời gian đến các bệnh viện để thăm hỏi những nạn nhân chiến cuộc. Tấm ảnh này đã thực sự làm đảo lộn cuộc đời ông. Người chẳng hề phiền trách gì tôi. Người nói với tôi rằng, nếu tôi không chụp tấm ảnh, thì sẽ có người khác làm việc đó, nhưng tôi vẫn cảm thấy bứt rứt xốn xang về người và gia đình người trong một thời gian dài. Tôi vẫn thường liên lạc với ông, lần cuối cùng mà chúng tôi nói chuyện với nhau đã xảy ra hồi sáu tháng trước, vào lúc ông đã bị bệnh rất nặng.
Khi được tin ông Tướng đã chết, tôi gửi hoa đến phúng viếng và tôi đã viết: " Thưa ông Tướng, tôi hết sức ân hận. Lệ đã tràn đầy trong mắt tôi".
PHẠM PHONG DINH
Tưởng Niệm Sáu Lèo
Sáu Lèo được nhắc tới ở đây không phải Sáu Lèo của TVTS mà là “Sáu Lèo” Nguyễn Ngọc Loan, vị cựu Tư Lệnh Phó Không Quân kiêm Tổng Giám Ðốc Cảnh Sát Quốc Gia của Việt Nam Cộng Hòa trước đây - người vừa qua đời vào ngày 14. 7. 1998 tại Hoa Thịnh Ðốn.
(Hỗn danh “Sáu Lèo” là do các nhà báo Sài Gòn đặt cho Ðại Tá Nguyễn Ngọc Loan khi ông nắm giữ chức vụ Tổng Giám Ðốc Cảnh Sát Quốc Gia dưới thời chính phủ Nguyễn Cao Kỳ).
Cho tới nay, mỗi lần nhắc tới thiếu tướng Nguyễn Ngọc Loan (ông giải ngũ với cấp bậc thiếu tướng), người ngoại quốc lại nhớ tấm hình chụp ông đích thân xử tử một tên đặc công VC trên đường phố Sài Gòn hồi Tết Mậu Thân 1968, và vì thế một số không ít đã gọi ông là “bạo tướng” (ruthless general, nhật báo The Age). Nhưng người Việt Nam từng quen biết ông, hay từng làm việc dưới quyền ông, và kể cả một số người ngoại quốc biết rõ, hiểu rõ ông, 
thì bên cạnh tấm hình đó, còn phải nhớ tới đức tính cương trực, thanh liêm, can đảm, tận tụy của một cấp chỉ huy nơi ông.
Trước thời ông làm Tổng Giám Ðốc, lực lượng cảnh sát quốc gia (CSQG) của VNCH còn mang tính cách bán quân sự rõ rệt, với nhiệm vụ, khả năng bảo vể trật tự trị an trong thời bình hơn là thới chiến. Nhưng sau đó, dưới sự lãnh đạo của ông, CSQG đã trở thành một lực lượng đáng kể trong công cuộc bảo vệ miền Nam trước cuộc xâm lược của CSBV, trước những xâu xé, tranh chấp nội bộ nảy sinh sau cuộc đảo chánh 1963, cũng như tình trạng “vô chánh phủ” trong mọi giới, từ tôn giáo tới đảng phái, từ làng báo tới học đường...
Dĩ nhiên, có người sẽ cho rằng ông Loan được nắm giữ CSQG chỉ vì là người của Nguyễn Cao Kỳ, và sau đó CSQG “nổi” cũng nhờ cái thế của ông Kỳ. Ðiều đó đúng một phần. Phần còn lại “con người” ông Loan. Trước năm 1975, ở miền Nam không thiếu tướng tá nhờ thời cơ hay phe đảng mà nắm được những chức vụ quan trọng, nhưng sau khi ngồi vào chức vụ đó rồi, họ chỉ làm nổi bật thêm sự bất tài của mình. Ông Loan khác hẳn, xuất thân là phi công phản lực đầu tiên của Không Quân VNCH (ông học bay tại Pháp), đang làm Tư Lệnh Phó Không Quân lại sang nắm cả CSQG mà không hề bị coi thường, bị “kỳ thị” thì đủ biết tư cách và tài lãnh đạo chỉ huy của ông như thế nào.
Nhưng cũng vì có tài mà lại không cúi đầu thần phục ai, không kiêng nể phe phái nào, ngày ấy ông Loan đã bị khá nhiều người ghét. Ông bị một số “cha” ghét vì đòi bắt “con nuôi tổng thống Diệm” (sẽ nói tới ở đoạn sau), ông bị vài “thầy” ngoài miền Trung ghét vì muốn vào chùa bắt các quân nhân làm loạn, ông bị sinh viên “trâu đánh” ghét vì chủ trương cứng rắn với thành phần này, ông bị nhiều tướng lãnh cùng thời ghét vì cái tật hay chỉ trích, nóng giận, ông bị Mỹ ghét vì không chấp nhận cho những người đồng minh lông lá này làm vương làm tướng ở miền Nam... Cái “bị ghét” sau cùng ấy đã khiến ông và những người theo ông, hoặc làm việc chung với ông, trở thành mục tiêu của một vụ “bắn lầm” lộ liễu và nham nhở nhất của đồng minh Hoa Kỳ trong chiến tranh Việt Nam.
***
Nói về sự cương trực của ông Loan, có lẽ không gì bằng nhắc lại vụ loại trừ Phạm Ngọc Thảo, một người mà tới nay đã có đủ bằng chứng để kết luận là người của cộng sản.
Phạm Ngọc Thảo nguyên là Việt Cộng hồi chánh, được tổng thống Diệm tin dùng và nhận làm “con nuôi”. Ðối với một số không ít người công giáo, ông Ngô Ðình Diệm được coi là một vị “thánh”. Mà thần thánh thì không bao giờ lầm. Chính vì thế, trong thời kỳ hỗn loạn sau cuộc đảo chánh 1963, khi Phạm Ngọc Thảo (lúc ấy mang cấp bậc đại tá) âm mưu “làm loạn” thì không ít nhà lãnh đạo và tín đồ công giáo đã ra mặt ủng hộ, vì cho rằng Phạm Ngọc Thảo đang trả thù cho cái chết của hai anh em ông Diệm, chứ có đâu có ngờ rằng viên cựu sĩ quan VC này đang âm mưu phá rối chính trường miền Nam.
Bản thân ông Nguyễn Ngọc Loan là một người công giáo, xuất thân từ một gia đình có người “đi tu”, nhưng ông không để cho niềm tin vào tôn giáo ảnh hưởng tới suy nghĩ và hành động của mình. Ông Cương quyết đặt quyền lợi (chính đáng) của Tổ Quốc lên trên hết.
Những ai theo dõi cuộc binh biến, các diễn tiến chính trị tại miền Nam thới ấy hẳn còn nhớ việc Phạm Ngọc Thảo sau khi bị thương đã tới “tỵ nạn” tại một nhà xứ nọ ở vùng ngoại ô Biên Hòa. Vào cái thời hỗn loạn của miền Nam mà báo chí Sài Gòn đã mỉa mai là “nhất đĩ, nhì sư, tam cha, tứ tướng” ấy, các xứ đạo được coi là “bất khả xâm phạm”. Nhiều cha có “nghĩa quân”, có “dân quân tự vệ”, có “lực lượng Lam Sơn” riêng với đầy đủ vũ khí!... Nhưng cuối cùng, trước thái độ cương quyết và đòi hõi hợp lý của ông Loan, “cha” đã phải chấp nhận “thượng tôn pháp luật”, trao Phạm Ngọc Thảo cho lực lượng chính phủ.
***
Về đức tính thanh liêm của ông Loan, những ai đã đọc cuốn Bốn tướng Ðà Lạt của Lê Tử Hùng hẳn còn nhớ vụ ông Loan trả lại nhẫn kim cương cho Hoa kiều Hoa Hồng Hỏa là một trong những thương gia gốc Hoa lương thiện trở thành nạn nhân của các tướng lãnh sau cuộc đảo chánh 1963. Ông ta bị vu oan và biệt thự của ông ở Ðà Lạt bị tướng Trần Văn Ðôn chiếm. Tới thời ông Loan coi CSQG, họ Hoa được minh oan và tiếp tục làm ăn. Khi ông Loan đã “hết thời” và phải ra ngoại quốc chữa chân (hai chân ông bị VC bắn gẫy tại cầu Phan Thanh Giản trong Tết Mậu Thân sau này vẫn không lành hẳn), biết ông là người thanh liêm, gia cảnh thanh bạch, lại không thân nhân ở ngoại quốc, Hoa Hồng Hỏa đã trả ơn bằng cách tặng ông một cái nhẫn kim cương, theo lời ông kể lại sau này, ông không biết chữa trị sẽ kéo dài bao lâu và cuộc sống ở ngoại quốc khó khăn ra sau.
Nhưng cuối cùng mọi việc cũng đâu vào đó và ông cũng không phải bán cái nhẫn. Ngày ông trở về Việt Nam và trả nó lại cho chủ nhân, vợ chồng Hoa Hồng Hỏa đã khóc và lạy ông là “thánh”!...
***
Nhưng nếu đã là “thánh”, tại sao ông Loan lại nhẫn tâm cầm súng bắn vào đầu một tên Việt Cộng (đã bị bắt trói) giữa đường phố Sài Gòn, để rồi bị cả phương tây lên án và tạo cơ hội tuyên truyền cho cộng sản và bọn phản chiến?
Muốn có câu trả lời, phải tìm nhìn rõ bàn tay nhuốm máu của tên sĩ quan đặc công Việt Cộng này.
Hồi Tết Mậu Thân 1968, có lẽ không một người dân Sài Gòn nào lại không biết, không nghe tới vụ VC tàn sát gia đình Trung tá Nguyễn Tuấn (Thiết Giáp), gồm 8 người trong đó có bà mẹ già 80 tuổi. Thủ phạm không ai khác hơn chính là tên thượng úy đặc công nói trên...
Vào lúc 4 giờ 30 sáng mùng hai Tết, một đơn vị đặc công Việt Cộng do tên sĩ quan này chỉ huy, cùng với các tài xế xe tăng của Tiểu Ðoàn 2 Cơ Giới Việt Cộng, đã đột nhập vào trại Phù Ðổng của binh chủng Thiết Giáp ở Gò Vấp. Mục đích của chúng là chiếm lấy các xe tăng của quân ta để tấn cống Sài Gòn. Không ngờ đa số xe tăng trước đó đã di chuyển đi nơi khác, chỉ còn một số nhỏ và 40 quân nhân ở lại trại, trong đó có trung tá Nguyễn Tuấn và gia đình. Sau khi bọn đặc công làm chủ được tình hình trong trại, bọn tài xế VC leo lên các chiến xa để lái đi nhưng chúng không thể nổ máy (vì có một bộ phận bí mật đã khóa máy xe lại).
Lúc đó toàn bộ gia đình trung tá Nguyễn Tuấn đã bị VC bắt giữ. Tên thượng úy đặc công VC ra lệnh cho trung tá chỉ dẫn cách nổ máy xe tăng, nhưng ông từ chối. Tên VC lời thực hiện lời hăm dọa bằng cách đâm chết bà mẹ già 80 tuổi. Nhưng trung tá Tuấn vẫn không chịu khuất phục. Thế là lần lượt các người con, vợ ông và sau cùng tới bạn thân ông đã bị chúng đâm chết. Chỉ còn một đứa bé trai 10 tuổi được cứu sống.
Mấy ngày sau, khi được tin tình báo cho biết rõ khu nhà dân mà tên thượng úy nói trên và đồng bọn đang chiếm đóng, chuẩn tướng Nguyễn Ngọc Loan đã đích thân tới tận nơi chỉ huy cuộc vây hãm. Mặc cho quân ta kêu gọi đầu hàng nhiều lần, tên thượng úy vẫn ngoan cố núp trong nhà dân, tiếp tục bắn ra. Sau khi bị thương ở chân, y vẫn không chịu ra đầu hàng. Cuối cùng, ông Loan hết kiên nhẫn, ra lệnh cho các binh sĩ và cảnh sát liều chết xông vào. Cuối cùng các chiến sĩ Thủy Quân Lục Chiến đã bắt sống được y.
Trong cuốn “In The Frontline” của mình, phóng viên chiến trường Úc Neil Davids (chết cách đây mấy năm tại Căm Bốt) - người đã ở Việt Nam từ năm 1964 tới năm 1975, từng theo quân đội VNCH hành quân, từng vào thăm mật khu VC, đã bênh vực ông Loan về hành động xử tử tên VC tại chỗ, thay vì bắt làm tù binh. Tên VC mặc áo dân sự, tức là không phải “quân nhân địch” như đã quy định trong Quy ước Genève về tù binh, tội ác của y (giết cả gia đình trung tá Nguyễn Tuấn) đã quá rõ ràng, lại ngoan cố không chịu đầu hàng thì ông Loan có gọi là “phiến loạn” để xử bắn theo “thiết quân luật”, cũng chẳng có gì quá đáng.
Neil Davids đã đi tới kết luận: khi lên án các hành động tàn bạo trong cuộc chiến VN, việc làm “sai nguyên tắc” của ông Loan phaœi được miễn trừ, bởi vì ông có những lý do mà người hiểu chuyện cho là chính đáng.
Nhưng không phải ai cũng “hiểu chuyện”. Nhất là các nhà báo chỉ thích loan tin giật gân, khai thác hình ảnh khủng khiếp. Nhất là các thế lực phản chiến ở Mỹ và ở Tây Âu. Với các thành phần này, tấm hình của Eddie Adams chụp ông Loan bắn tên đặc công VC đã thành một bằng chứng vô giá trong việc thổi phồng những cái mà họ gọi là “hành động tàn bạo” của Hoa Kỳ và VNCH trong cuộc chiến.
Khách quan nhận xét, có cả một số người ngoại quốc không phải “phản chiến” cũng bất bình về việc làm của ông Loan. Và như vậy, số người bất bình, lên án ông chắc chắn đông hơn số người hiểu và bênh vực ông.
Nỗi đau khổ, niềm uất ức của ông Loan nói riêng và các quân nhân VNCH nói chung là trước đây phóng viên ngoại quốc đã được tư do (có khi còn được dành mọi sự ưu tiên, cung cấp phương tiện) trong việc theo sát các đơn vị QLVNCH và đồng minh để “nghe tận tai, thấy tận mắt”.
Trong khi đó, đã không có phóng viên nào chứng kiến và ghi nhận được hành động cực kỳ tàn bạo của Việt Cộng. Như bắn giết và quăng vào đống lửa hơn 500 đàn bà trẻ con ở trại biệt kích Thượng Dakson (tỉnh Sông Bé), chôn sống hơn hàng ngàn người dân vô tội ở Huế trong Tết Mậu Thân, đâm chết mấy chục tuyên úy tại trường đại học Chiến Tranh Chính Trị Ðà Lạt, pháo kích vào trường tiểu học Cai Lậy sau hiệp định Paris 1973 giết bao nhiêu học trò cùng cô giáo, hoặc xử tử thiếu tá Nguyễn Du ngay sau khi anh nhảy dù xuống đất, và hàng trăm, hàng ngàn vụ khác...
Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải quy một phần trách nhiệm cho bộ máy tuyên truyền (quá tệ) của miền Nam trước năm 1975. Vụ thảm sát ở Huế với những hố chôn người tập thể rành rành ra đó mà hầu như chẳng một người ngoại quốc nào biết tới. Ngày nay, khi chính viên tướng VC, tư lệnh phó Mặt Trận Huế (ngày ấy) công khai lên tiếng xác nhận (trên tạp chí Cưœa Việt) là đã vụ thảm sát này, và tự biện hộ là do “lầm lẫn không tránh khỏi khi rút quân vội vã”, thì miền Nam đã “oong poăng phi nan”, chẳng còn người ngoại quốc nào quan tâm tới chuyện cũ nữa! Riêng ông Loan thì dù muốn hay không, trước mắt nhiều người cũng mang tiếng “tàn bạo”. Chúng ta thể ngăn cấm họ lên án ông. Nhưng ít ra chúng ta cũng phải giải thích cho bạn bè, cho con cháu chúng ta hiểu rõ những nguyên nhân chính đáng nào đã khiến ông có hành động ấy.
Chính phóng viên nhiếp ảnh Eddie Adams đã phải ân hận trước những hậu quả mà tấm hình của mình gây ra cho ông Loan. Ngày ông còn sống, Eddie đã từng xin lỗi ông và gia đình. Ngay khi được tin ông chết, Eddie lại lên tiếng kêu gọi nước Mỹ hãy khóc thương: “The guy was a hero. America should be crying. I hate to see him go this way, without people knowing anything about him.”
Lời tuyên bố của Adams tuy không thể đền bù tất cả mọi bất công mà lúc còn sống ông Loan đã phải hứng chịu, nhưng ít ra cũng đủ để người chết được ngậm cười, đủ để con cháu ông được ngẩng mặt.
Riêng LNÐ, dù không có những lời bênh vực của Neil Davids, không có câu thương tiếc của Eddie Adams, những tình cảm trân trọng đối với “Sáu Lèo” Nguyễn Ngọc Loan vẫn còn, và sẽ mãi mãi còn nguyên vẹn.
Lão Ngoan Ðồng