domenica, 29 ottobre 2006
Un nove typo de traduction electronic
Esque vos rememora le famose serie televisive de fiction scientific "Star Trek"? Le plure versiones que portava iste nomine es nunc terminate, ma on pote ancora vider vetule episodios in plure canales televisive. Le prime versiones, naturalmente, es plus naive que le ultimes, plus technologicamente refinate e mesmo philosophic.
Un characteristica de iste fiction es que cata uno de su personages pote comprender se le unes le alteres e parla con le alteres sin alcun problema. Esque illes utilisa un lingua international? Esque illo es forsan anglese? On non lo sape. Le cosa le plus surprendente es que omne racias anthropoide del universo extra-terrestre pare poter se comprender e, de facto, communica le unes le alteres. Possibilemente illes utilisa un apparato computerisate que interpreta immediatemente mesmo le lingua le plus estranie a que le humanos pote comprender lo. Esque illo es simplemente fiction scientific? Certemente, ma sovente le fiction scientific esseva prophetic de lo que de facto esseva a su tempore inventate. Non multe sapes, per exemplo, que le laptop computers, e mesmo le computers palmari que hodie es assi commun, esseva "prophetisate" per Star Trek. Hodie, per exemplos, scientistas ha theoricamente demonstrate que le tele-transportation de personas pote esser realisate. Nos simplemente non ha ancora le technologia sufficiente pro realisar lo. Le mesmo, surprendentemente, pote esser theoricamente designate pro le viage trans le tempore, basante se super le theorias de Einstein.
In omne caso, hodie un equipa de recercatores american ha essayate construer un traductor computerisate que permitterea le traduction simultanee del linguas sin utilisar systemas de recognoscimento vocal. Le recercatores del Universitate Carnegie Mellon, de facto, developpava "Turre de Babel", le prime apparato de traduction basate super un software que dara al usator le illusion de esser bilingual. Iste technologia pote recognoscer e reelaborar le movimentos que deriva del pronunciation de un parola. Istos es relevate per electrodos attaccate sur le collo e le visage del persona que parla. On pote parlar normalmente e un systema computerisate provide a reelaborar le informationes, transformante los in le sonos correspondente al parolas pronunciate, ma traducite in un altere lingua con un voce synthetic. Le traduction eveni assi in tempore real como si il haberea un duplator postsynchronisante de un film. Iste traductor debe ancora esser perfectionate, ma il ha jam duo prototypos: uno pro le traductiones del anglese al germano e al espaniol, le altere pro illos del chinese al anglese. In ambe casos le vocabulario fornite contine actualmente circa 200 terminos [de facto multo poc] e le resultatos ha un fidelitate del 80%.
On debe attender ancora, ma le progressos technic es incessante.
Paolo Castellina, 061029
sabato, 28 ottobre 2006
BUCANIERO
Iste termino, que assumeva le synonimo de
pirata deriva del francese
boucanier [angl.
bouccaneer, it.
bucaniere]. Illo originalmente se refereva a un persona del insula de Hispaniola e Tortuga, que chassava boves e ursos salvage e fumava le carne in un sorta de barbacoa cognite in francese como
boucan. Iste parola francese veni de un termino Tupi que significa: "un receptaculo usate pro rostir o pro conservar cosas". Il pare que le gente original que usava iste apparato se dedicava al pirateria, e isto explica le significato date al parola.
http://renascentia.wikispaces.com/cur_bucaniero
lunedì, 09 ottobre 2006
Le termino anglese glamour
In Interlingua, le termino anglese GLAMOUR significa fascino, incantamento. De isto, in anglese, on deriva GLAMOROUS incantator, attractive, e GLAMORIZE render attractive.
Le significato de GLAMOUR es un fascination, un seduction que veni de un combination de beltate, moda e style. GLAMOUR es le qualitate del feminas vermente belle. Iste termino non se usa pro describer viros, ma pote esser usate in anglese pro describer alsi cosas. "Le GLAMOUR de Hollywood" es un seduction que attrahe super toto le personas superficial.
Le origine etymologic de iste parola es curiosissime. Illo non deriva del francese, como on poterea pensar. GLAMOUR nasceva in Scotia como un mispronunciation del parola GRAMMAR, illo es grammatica! In le medievo, GRAMMAR esseva alsi le nomine de le manual del maga pro projectar maleficios, alsi nominate GRAMERY, le qual deveniva plus tarde GLOMERY, referente se al incantamento magic ipse. Le idea, forsan, esseva que le grammatica es sovente qualcosa de mysteriose e magic. Durante que le beltate feminin es "magic", fascinante como le incantamento de un maga, il non surprende que illo deveniva le synonimo de "belle" e "attractive". Le plus scotese del scoteses, Sir Walter Scott, in Letters on Demonology and Witchcraft (1830), scribeva finalmente iste parola como GLAMOUR e le resto del mundo de lingua anglese lo acceptava. Feminas e placias GLAMOROUS hodie projecta super nos incantamentos e nos attrahe figurativemente. Un poco plus dubitabile es si le feminas belle parla alsi con un grammatica correcte!
Le parola GLAMOUR recurre alsi in italiano [fascino, malìa, "quella donna ha molto glamour"], in espaniol: glamour [encanto, fascinación, embeleso], portuguese: glamour (m) [fascinação (f), magia (f)], danese glamour [glans, romantisk skær, fortryllelse, trylleri] e svedese glamour. Illo pote assi esser introducite in Interlingua.
giovedì, 10 agosto 2006
Le linguas slave
Un mi recentissime visita in Croatia (Istria) pro mi vacantias, exponeva me al problema de interager con le mundo del linguas slavic, con le qual io ha nulle experientia. Certemente il non habeva problemas de communication, proque le croatos (in mi caso) pare esser multo habile in parlar linguas extranie, super toto anglese, germano e italiano. Io experiva, tamen, que le linguas slave subiva multe poc influentia del linguas latin e grec tanto que on nunquam pote "divinar" le significato del parolas pro lor similantia con nostre linguas. Sin un dictionario, mesmo le parolas de uso le plus commun deveni - pro personas como me - un ver enigma. Que "carina" significa in croato "doana" esseva pro me plus tosto amusante, proque in italiano isto es un adjectivo que describe un "belle femina". In van io cercava, alora, un doanera "carina" e non reputava particularmente belle o agradabile le structura del doana mesme. In Interlingua, in omne caso, "carina" es "the keal of a ship"!
Le linguas slave acquireva multo poc internationalitate in nostre mundo e ergo poc terminos slave esseva introducite in Interlingua. On pote assi dicer que pro slavos Interlingua remane un producto plus tosto "estranie". Quanto es il possibile promover lo in paises slave? Isto es un question aperte.
Del altere latere, le linguas slave constitue un ric e interessante heritage linguistic cuje cognoscentia es indubitabilmente un valor. De ubi comenciar, tamen, pro entrar in iste mundo linguistic e familiarisar me un poco in illo?
Benque le cosa poterea esser multo debattite, on esserea necessari un forma de pan-slave, un lingua que essaya colliger le parolas commun de tote le linguas slave integrante los in un systema facile a apprender. Alcun recercas me portava a discoperir le existentia de "Slovio", un lingua artificial pan-slave construite con le mesme criterios que Interlingua usa pro le selection de su parolas. Esque Slovio esserea un solution pro comenciar appreciar le heritage del linguas slave? Io retornara super iste subjecto. Le interessatos pote comenciar a examinar
http://www.slovio.com/
domenica, 12 febbraio 2006
Qui esseva Valentino
Traditionalmente, le 14 de februario on festa Valentino, [o San Valentino, sanctificate per le Catholicos roman]. Qui esseva Valentino? Valentino nasceva a Terni (Italia) in le anno 175 p. Chr. In iste parve urbe, non distante de Roma, ille se dedicava al predication del Evangelo e al conversion del paganos, durante que in le Imperio non cessava terribile persecutiones contra le Christianos. Ille passava parte de su tempore al consolation e al assistentia del prisioneros que credeva in Christo. Durante su vita, se dice que Deo le concedeva de operar plure miraculos que le rendeva famose multo in ultra a su citate usque a Roma. De facto, on contra que gratias a ille, le filio de Craton retrovava su sanitate. Pro iste ration, in le anno 197, le episcopo de Roma, Feliciano, le consacrava prime episcopo de Terni. In le anno 270, Valentino habita in Roma, ubi le persecution contra le christianos esseva plus cruel. Ille es arrestate e conducite al presentia del Imperator Claudio, le qual essaya inducer le a renegar su fide e a adorar le deos pagan. Valentino confuta tote le objectiones del imperator, le qual, mesmo si ille non se converte, respecta Valentino, e le confide a un nobile romam. Le filia del nobile habeva perdite le vista, ma Valentino opera un produgio e ille la redona le lumine. Iste acto miraculose induce le familia del puera a converter se al Christianesimo, e multe altere romanos seque su exemplo.
Il pare que, durante su vita, Valentino se occupava del destino del inamoratos, que trovava in ille semper un consultor digne de confidentia e un amico sincer. On conta que ille esseva le prima pastor a celebrar le maritare de un pagano e de un christiana.
Valentino non successa a subtraher se a un secunde arresto durante le persecutiones del Imperator Aureliano contra le leaders del ecclesia. Le soldatos roman, tamen, sapeva quanto le episcopo esseva amate del credentes, de debe captivar le e flagellar le longe in Via Flaminia, distante del centros inhabitate pro non causar un rebellion. Hic, in le anno 273 p. Chr. Valentino es occidite a causa de su fide e ille assi deveni un martyre del fide christian. Su restos, recuperate per tres su discipulos, esseva portate in Terni e illos se pote ancora trovar in le Basilica, ubi multe christianos los visita usque a hodie.
