Railauto 2

In onze collectie bevinden zich twee railauto’s die gebouwd zijn door de Amsterdamse automobiel en rijwielenfabriek Simplex. Het is niet precies bekend wanneer de railauto’s gebouwd zijn, zeker is wel dat zij beide al in 1926 bij de Leidsche Duinwater Maatschappij (LDM) aanwezig waren. Het is echter goed mogelijk dat de railauto’s nog ouder zijn. Simplex heeft de railauto’s vooral in toenmalig Nederlands Indië verkocht om dienst te doen op de uitgebreide smalspoornetten op de plantages. Hier werden ze gebruikt door opzichters maar ook bijvoorbeeld om de kinderen naar de scholen te brengen. Van Simplex zijn in Nederland alleen fietsen en motorfietsen bewaard gebleven. Het is dus zeer uniek dat in de collectie van ons museum twee van deze railauto’s bewaard zijn gebleven.

Zo werd de railauto door Simplex afgeleverd in open uitvoering. In dit geval is het een zespersoons uitvoering. Railauto 1 in onze collectie is een vierpersoons uitvoering. Duidelijk is op deze foto de originele viercilinder motor te zien. Waarschijnlijk werd deze geleverd door de firma Fafnir uit Aachen. Deze motoren paste Simplex ook toe in haar automobielen. Voor haar motorrijwielen werden in het begin een- of tweecilinder motoren van Fafnir toegepast. Midden in de railauto staat een grote radiateur en daarachter is de benzinetank te zien. De railauto was voorzien van een koppeling en een tweeversnellingsbak met ingebouwde keerkoppeling. Er was een handrem die bediend werd door het grote ronde handwiel. Als bedrijfsrem was een remtrommel aangebracht op de prise-as van de versnellingsbak.

Op deze foto is railauto 2 rond 1970 nog vrijwel in originele staat bij de LDM aanwezig. De bovenbouw bestond uit gegalvaniseerde staalplaat. Op de foto is nog te zien dat in de railauto nog de kussens aanwezig waren en de motor met versnellingsbak.

Zo ziet railauto 2 er anno 2007 uit. De originele wielstellen zijn in de jaren zeventig door de LDM verwijderd. Daarvoor in de plaats zijn onder de bladveren kipkarwielstellen geplaatst. De aspotten van de originele assen waren bovenop de bladveren bevestigd. Deze railauto staat hierdoor nu veel te hoog op de wielen. Gelukkig zijn de originele wielstellen bewaard gebleven.

Dit is het huidige interieur van railauto 2. De zwartleren kussens zijn niet meer aanwezig. Ook de versnellingsbak en motor ontbreken. De versnellingsbak is gelukkig door ons in de jaren zeventig van de schroothoop in Katwijk gehaald en kan dus weer herplaatst worden. Voor de zitkussens kunnen die van railauto 1 als voorbeeld dienen. De originele motor is niet meer aanwezig. Er wordt gezocht naar een vervanger. Railauto 2 heeft een smaller frame dan railauto 1. Aan zijde is het frame verbreed om de motor in te kunnen ophangen. Gelukkig heeft deze railauto nog wel het originele buizenframe van de bovenbouw.