Achtergrond
De Russische inval, eind 1979, in Afghanistan leidde tot grote verontwaardiging in de westelijke wereld. Uit protest besloten zo'n veertig landen, onder aanvoering van de Verenigde Staten, de Spelen van Moskou te boycotten.

De regering-Van Agt had graag gezien dat ook Nederland de Spelen had gemeden, maar de Nederlandse sportbonden voelden daar in grote meerderheid niets voor. 'Waarom moet de sport steeds opdraaien voor het falen van de internationale politiek?', zo luidde ongeveer het argument.

Wel zou Nederland als teken van afkeuring niet meedoen aan de openingsplechtigheid. Ruiters en hockeyers besloten thuis te blijven omdat hun toernooien door de boycot zo verzwakt waren dat er geen eer meer te behalen viel.

Olympische Spelen met weinig sportieve waarde
Doordat zoveel topsporters op het appèl ontbraken, waren de Spelen in sportief opzicht maar van beperkte waarde.

Hoogtepunten van het atletiektoernooi waren de duels die de Britten Sebastian Coe en Steve Ovettt uitvochten op de 800 en 1500 m. Ovett won de 800 m die men eigenlijk Coe had toegedacht en Coe won de 1500 m waarop de experts Ovett sterker waanden.

De Ethiopiër Miruts Yifter, al in 1972 deelnemer aan de Spelen, en inmiddels vader van zes kinderen, bleek de sterkste op de 5.000 en 10.000 m. Maar hoe oud was Yifter nu eigenlijk? De schattingen liepen uiteen van 33 tot 42 jaar. Zelf weigerde hij opheldering te verschaffen: 'Ik tel de jaren niet'.

Het zwemmen was bij afwezigheid van Amerika op een paar uitzonderingen na een aangelegenheid van de Oostbloklanden. De Rus Vladimir Salnikov baarde opzien door als eerste zwemmer de 1500 m vrije slag beneden de 15 minuten af te leggen: 14.58.27.
Ook roeien (10 van de 14 titels voor Oost-Duitsland), kanovaren, worstelen en turnen werden volledig door de Oostbloklanden beheerst.

De Nederlandse prestaties in dit zo verzwakte deelnemersveld waren ronduit teleurstellend. Lichtpunt was de zilveren medaille van Gerard Nijboer op de marathon. Verder was er nog brons voor de damesploeg op de 4 x 100 vrije slag en voor de judoka Henk Numan.

De wereld van 1980
De oproep van president Carter om de Spelen in Moskou te boycotten kwam voort uit de Russische inval in Afghanistan, maar legde ook bloot dat de Spelen gebruikt konden worden om een bepaalde visie op de wereldpolitiek kracht bij te zetten. Het gevolg van Carters optreden is geweest dat niet alleen Amerika wegbleef, maar ook landen als Canada, de Bondsrepubliek en Japan. In het totaal werd de boycot door ongeveer vijftig landen nagevolgd. Toch trokken andere landen, waaronder Nederland, zich er niets van aan en gingen wel. De effectiviteit van de boycot werd daardoor een stuk geringer.

Voor Rusland en andere communistische landen werden de Spelen door het ontbreken van zware concurrentie uit het Westen een grote triomf: de rest van de wereld hing er in Moskou zo'n beetje bij.

Medaille overzicht

Goud Zilver Brons
1. U.S.S.R 80 96 46
2. Duitsland (Oost-) 47 37 42
3. Bulgarije 8 16 17
4. Hongarije 7 10 15
5. Polen 3 14 15

25. Nederland 0 1 2


Nederlandse erelijst
Goud (0)
Zilver (1)
Gerard Nijboer (marathon, atletiek)
Brons (2)
Dames estafetteploeg (4 x 100m vrije slag, zwemmen)
Henk Numan (tot 95 kilo, judo)