|
Lucjan Orkisz
|
|
12.1889 - 17.08.1973
Odkrywca pierwszej polskiej komety. Urodził się w Krakowie w grudniu 1889r, jednak w dokumentach oficjalnych jako data urodzenia figuruje 1 stycznia 1900r, którą zgłosili rodzice (była to powszechna praktyka pozwalająca oddalić termin poboru do wojska). Lucjan był czwartym z kolei dzieckiem w rodzinie. Jego trzej bracia i jedna siostra otrzymali, podobnie jak on, staranne wykształcenie.
W roku 1918 ukończył Gimnazjum Nowodworskiego, a następnie podjął studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. 1 grudnia 1920r rozpoczął pracę w Obserwatorium Astronomicznym w Krakowie (wówczas przy ul. Kopernika), gdzie początkowo prowadził obserwacje meteorologiczne. W 1924r powierzono mu obowiązki kierownika stacji astronomicznej na Łysinie. Właśnie tutaj Orkisz dokonał odkrycia, które rozsławiło jego imię.
W dniu 3 kwietnia 1925r przy pomocy lunety Merza o obiektywie 115mm dostrzegł w gwiazdozbiorze Pegaza okrągłą mgławicę 8 wielkości gwiazdowej. Po sprawdzeniu jej pozycji w katalogu mgławic przekonał się, że zaobserwował nowy obiekt. Była to pierwsza kometa nosząca imię polskiego astronoma. Lucjan Orkisz poświęcił wiele lat na obliczenia parametrów orbity swojej komety. Stały się one podstawą pracy doktorskiej, którą obronił w Uniwersytecie Jagiellońskim w 1931r.
Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim obok rodziców i żony Jadwigi (zdjęcie na dole). Na obelisku wykuto skromny napis "Astronom".
Galeria
Literatura:
- Lucjan Orkisz, Die definitive Bahn des Kometen
Praca doktorska Lucjana Orkisza ukazana w 1931r w języku niemieckim.
|
|