Ирекле көрәш

Ирекле көрәш – тамырлары Борынгы Грециягә үк барып тоташкан олимпия спорт төре. Борынгы Грециядә үткәрелгән антик Олимпия уеннарында көрәшчеләр куллары белән көндәшләренең аякларын тотып, аркасына аударырга тиешл булган. Бүгенге ирекле көрәш Бөекбританиядә уйлап табыла һәм АКШ та камилләштерелә. XVIII гасырда Бөекбританиядә көндәшләргә бер-берсен аякларыннан тотып егарга һәм аяклар белән дә алымнар ясарга рөхсәт иткән көрәш төре була. Ә Америка кушма штатларында «catch-as-catch-can» (Catch wrestling), ягъни, кэтч-рестлинг дип аталган көрәш төре популяр була.

Ирекле көрәш Россиядә

Россия империясе вәкилләре ирекле көрәш буенча халыкара ярышларда катнашмый. Олимпиадаларда безнең көрәшчеләрнең дебюты 1952 елда Финляндия башкаласы Хельсинки шәһәрендә була. Беренче тапкыр катнашуларына карамастан, Советлар Союзы спортчылары ул уеннарда 2 алтын һәм бер көмеш медаль яулый. Укырга

Ирекле көрәш

Ирекле көрәш – тамырлары Борынгы Грециягә үк барып тоташкан олимпия спорт төре. Борынгы Грециядә үткәрелгән антик Олимпия уеннарында көрәшчеләр куллары белән көндәшләренең аякларын тотып, аркасына аударырга тиешл булган. Бүгенге ирекле көрәш Бөекбританиядә уйлап табыла һәм АКШ та камилләштерелә. XVIII гасырда Бөекбританиядә көндәшләргә бер-берсен аякларыннан тотып егарга һәм аяклар белән дә алымнар ясарга рөхсәт иткән көрәш төре була. Ә Америка кушма штатларында «catch-as-catch-can» (Catch wrestling), ягъни, кэтч-рестлинг дип аталган көрәш төре популяр була.

Ирекле көрәш Россиядә

Россия империясе вәкилләре ирекле көрәш буенча халыкара ярышларда катнашмый. Олимпиадаларда безнең көрәшчеләрнең дебюты 1952 елда Финляндия башкаласы Хельсинки шәһәрендә була. Беренче тапкыр катнашуларына карамастан, Советлар Союзы спортчылары ул уеннарда 2 алтын һәм бер көмеш медаль яулый. Шул вакыттан бүгенгә кадәр СССР һәм Россиянең ирекле көрәшчеләре Олимпия уеннарының 46 алтын, 19 көмеш һәм 15 бронза медален алды. Җиңүчеләр арасында безнең спортчыларыбыз да бар: Гүзәл Манюрова – 2004 елда Греция башкаласы Афина шәһәрендә, Алена Карташова 2008 елда Кытай башкаласы Пекинда көмеш медальләргә лаек була.

Ирекле көрәш Татарстанда
Казанда соңгы елларда ике тапкыр ирекле көрәш буенча Россия чемпионаты уздырыла. 2009 елда Татарстан башкаласында ир-ат спортчылар гына көч сынашса, 2006 елда Спорт сараенда ирекле көрәш белән шөгыльләнүче хатын-кыз спортчылар арасында ярышлар уза. 2003 елда шул ук Спорт сараенда Россия Укучылар спартакиадасы кысаларында ирекле көрәшчеләр көч сынаша. Бу Спартакиада Татарстан ирекле көрәше өчен иң уңышлысы була. Дмитрий Арзамасов – алтын, Алена Дегтярева – көмеш, Елена Кульмина  бронза медальләрен яулый. Ләкин өметле ирекле көрәшче Алена Дегтярева соңрак дзюдога күчә.

Грек-рим көрәше

Грек-рим көрәше – антик Олимпия уеннарының дүрт спорт төренең берсе. Көрәш Борынгы Грециядә барлыкка килә, Рим империясендә үсеш ала, ә бүгенге кагыйдәләре Франциядә төзелә. Олимпия уеннарына яңа сулыш өргән Пьер де Кубертен янә оештырыла башлаган беренче Олимпиада программасына (Уеннар 1896 елда Афинада уза) грек-рим көрәшен һичшиксез кертергә кирәклеген әйтә.

Грек-рим көрәше Россиядә

СССР көрәш федерациясе FILA Халыкара көрәш федерациясе составына 1947 елда гына керә. Биш елдан совет спортчылары беренче тапкыр Олимпия уеннарында катнаша. Хельсинкида узган бу Олимпиадада ук СССР спортчылары грек-рим көрәше буенча иң көчлеләрдән булуын күрсәтә.
1896 елда Афинада узган беренче Олимпиададан башлап, 2008 елда Пекинда узган Уеннарга кадәр исәпләсәң, Совет һәм Россия спортчыларына грек-рим көрәшендә тиңнәр юклыгын чамаларга була. Безнең спортчылар исәбендә - 41 алтын, 24 көмеш һәм 17 бронза медаль. Чагыштыру өчен: икенче урында баручы Финляндия җыелмасы спортчылары 20 алтын, 19 көмеш һәм 18 бронза медаль генә яулый алган.

Грек-рим көрәше Татарстанда

Татарстан узган гасырның җитмешенче еллар уртасында гына совет грек-рим көрәше мәктәбенең элитасы арасында була.
2003 елда Россия укучыларының I җәйге спартакиадасы кысаларында грек-рим стилендә көрәшүчеләр Казанда көч сынаша. Бу ярышларда бүген танылган спортчылар булып үсеп җиткән Вячеслав Джасте, Заур Курамагомедов, Ибрагим Лабазанов, Анзор Тотров җиңү яулый. Ярышлар Спорт сараенда уза. 2009 елда шулай ук Спорт сараенда грек-рим көрәше буенча Россия чемпионаты үтә.
  Яшерергә