- Het WAPEN van paus FRANCISCUS -
Beschrijving
- Het wapen van paus Franciscus bestaat uit een blauw veld met daarop de volgende symbolen: middenbovenaan staat het embleem van de Jezuïtenorde, bestaande uit een gouden zon met daarop in rode letters het Christusmonogram IHS, voorzien van een kruis en drie zwarte spijkers.
- Linksonderaan staat een gouden achtpuntige ster en rechtsonderaan de eveneens gouden bloemen van de Polianthes Tuberosa-plant.
- Dit wapenschild is geplaatst op de schuingekruiste sleutels van het Pausschap, één van zilver en één van goud en bijeengehouden door een rood koord.
- Boven dit geheel staat een witte mijter, voorzien van drie gouden banden en twee afhangende rode stroken (infulae), elk voorzien van een gouden kruisje.
- Onder het wapen staat tenslotte de wapenspreuk: MISERANDO ATQUE ELIGENDO.
Ontwerp
- Het wapen van paus Franciscus is nagenoeg hetzelfde als het wapen dat hij waarschijnlijk al sinds 1992 als hulpbisschop en later als aartsbisschop van Buenos Aires voerde. Alleen was toen de ster vijfpuntig, leken de bloemen meer op een druiventros en waren beide symbolen zilver van kleur. Wie de ontwerper van het oorspronkelijke wapen is, is vooralsnog niet bekend.
- Bij de presentatie van het nieuwe pauselijk wapen werden de bloemen, die in het Spaans flor del nardo heten, door het Vaticaan abusievelijk vertaald als fiore di nardo. In het Italiaans is dat echter de benaming voor de Nardus, een grasachtige plant die vooral in India voorkomt.
- Paus Benedictus XVI plaatste in 2005 voor het eerst een mijter boven zijn wapen, in plaats van de aloude pauselijke tiara. Ook voorzag hij zijn wapen eerstmaals van het pauselijke pallium, maar dit heeft paus Franciscus weer weggelaten.
Betekenis
- Het embleem van de Jezuïtenorde met de letters IHS staat uiteraard voor Jezus Christus, de Redder der Mensen (Iesus Hominum Salvator), waarbij het kruis en de 3 spijkers Zijn lijden symboliseren.
- De gouden ster linksonder in het wapen staat voor de heilige maagd Maria, Moeder van Christus en van de Kerk. Een gouden of zilveren ster is al sinds mensenheugenis een symbool voor Maria, die onder meer wordt vereerd als Sterre der Zee (Stella Maris).
- De bloemen rechtsonder verwijzen naar de heilige Jozef, de echtgenoot van Maria en schutspatroon van de Kerk. Traditioneel wordt Jozef afgebeeld met in zijn hand een tak witte lelies, als symbool van de kuisheid. Omdat die bloem echter niet in Latijns-Amerika voorkomt, wordt hij daar afgebeeld met een tak van de er op lijkende Polianthes Tuberosa. Deze plant wordt om die reden ook wel Jozefsstaf genoemd. Heel toepasselijk vond de plechtige inauguratie van paus Franciscus plaats op 19 maart 2013, de feestdag van Sint Jozef.
- De mijter boven dit wapen staat, anders dan de vroegere tiara, louter voor het geestelijke gezag van de Paus. De drie gouden banden waarmee deze mijter versierd is, symboliseren de opdracht om de mensen te onderrichten, de gelovigen te heiligen en de Kerk te besturen.
Wapenspreuk
- De wapenspreuk MISERANDO ATQUE ELIGENDO is een zinsdeel uit een homilie van de Angelsaksische monnik Beda de Eerbiedwaardige (ca. 672-735) over de apostel Mattheüs: Vidit ergo lesus publicanum et quia miserando atque eligendo vidit, ait illi Sequere me. (vert.: Jezus zag een tollenaar en omdat hij vol erbarmen naar hem keek en hem uitverkoos, zei Hij: ‘volg Mij’).
- Ook paus Franciscus beschouwde zichzelf in zijn jeugd als een zondaar over wie Christus zich heeft ontfermd (miserando) en door Hem is geroepen (eligendo).
Bronnen en Links
- Vaticaanse informatie: Lo Stemma di Papa Francesco 
- Artikel: Jezus, Maria en Jozef in wapen paus Franciscus 
- Artikel over de Tuberose im Papstwappen 
|
- 
