Jezus, Maria en Jozef in wapen paus Franciscus

Rome (van onze redactie) 18 maart 2013 – Het Vaticaan heeft vandaag het wapen van paus Franciscus gepresenteerd. Het wapenschild is geheel gelijk aan het schild van het wapen van Jorge Mario Bergoglio als bisschop, aartsbisschop en kardinaal. De ‘helm’ en de insignia zijn uiteraard gewijzigd: een bisschopsmijter (geen tiara) en een gouden en zilveren sleutel.

IHS
Het schild bestaat uit een blauw veld met daarin een gouden ster, een nardusbloem en het monogram IHS. De ster symboliseert Maria, de Stella Maris (‘sterre der zee’); de nardus verwijst naar Sint Jozef; het monogram, de eerste Grieks letters van de naam Jezus, is het embleem van de jezuïetenorde.

Sint Jozef
Van paus Franciscus is bekend dat hij niet alleen een grote devotie voor de Moeder Gods heeft, maar ook voor haar bruidegom Sint Jozef, de Patroon van de Universele Kerk. Morgen, de dag dat Franciscus als Bisschop van Rome en als Universeel Herder van de Katholieke Kerk wordt geïnaugureerd, wordt het hoogfeest van Sint Jozef gevierd. De lezingen en de gebeden van de Mis die aansluit op de inauguratieriten, volgen grotendeels het misformulier van dit hoogfeest.

Nardus
Het Vaticaan zegt dat Sint Jozef in de traditionele Spaanse iconografie met een nardustak in zijn hand wordt afgebeeld. Van nardus wordt welriekende balsem gemaakt.

Motto
Het motto onder het wapen is miserando atque eligendo, dezelfde spreuk die Jorge Bergoglio ook al als bisschop voerde. Het is een zinsdeel uit een homilie van de Angelsaksische monnik Beda (672/73-735) over de apostel Mattheüs: Vidit ergo lesus publicanum et quia miserando atque eligendo vidit, ait illi Sequere me. (“Jezus zag een tollenaar en omdat hij hem vol erbarmen naar hem keek en hem uitverkoos, zei Hij: ‘volg Mij’.” Mattheüs was een beambte die voor de Romeinen belasting inde. In de bezette gebieden werden tollenaars veracht, niet alleen omdat ze collaboreerden maar ook omdat ze aan zelfverrijking deden.

Uitverkoren zondaar
Volgens de Vaticaanse persdienst werd Jorge Bergoglio door deze tekst ontroerd toen hij 17 jaar oud was. Hij beschouwde zichzelf evenals Sint Matthëus als een zondaar over wie Christus zich heeft ontfermd (miserando) en door Hem is geroepen (eligendo). Die ervaring van Christus’ liefde deed hem besluiten om in te treden tot de Compagnie van Jezus (jezuïetenorde). Toen hij in 1992 tot hulpbisschop werd benoemd, besloot hij deze aan Sint Beda ontleende woorden te kiezen als motto onder zijn bisschopswapen.