Misschien heeft Ajax zijn eerste buitenlandse voetbalclub wel met iets te veel bravoure gelanceerd, erkent Leo van Veen, trainer van het gloednieuwe Ajax Cape Town. De club pochte het Zuid-Afrikaanse voetbal eens flink te zullen opkrikken, maar heeft tot nu toe nog weinig gepresteerd.
Ajax Cape Town verliest de meeste competitiewedstrijden, en er komt geen kip kijken. Bovendien is de bouw van het trainingscomplex Ikamva (de Toekomst) nog steeds niet begonnen, omdat blanke omwonenden protesteren tegen de komst van zwarte fans uit de townships.
,,Het is een beetje aanmodderen, zo zonder eigen complex'', zegt Van Veen in een noodkantoor dat Ajax Cape Town voorlopig heeft betrokken op een industrieterrein. Tweedehands meubilair, een lelijke prijzenkast en wat posters uit Amsterdam doen een mislukte poging het kantoor nog wat aan te kleden. ,,Ik heb al op zes verschillende locaties moeten trainen'', moppert Van Veen, die twee maanden geleden naar Kaapstad kwam.
Het probleem is dat de eigenaars van trainingsvelden 'schandalig veel geld' eisen van de Kaapse club, waarvan Ajax Amsterdam voor 51 procent aandeelhouder is. ,,Ze denken: Ajax is een rijke club, dus we vragen het tienvoudige van de normale prijs''. Ook de bouw van de eigen voetbalacademie heeft hierdoor grote vertraging opgelopen. Terwijl het kweken van jong talent de belangrijkste reden was voor Ajax om een club in Zuid-Afrika te beginnen, is er nog steeds geen locatie gevonden.
De onderhandelingen lopen niet alleen vast op de huurprijs, maar ook op protesten van blanken. Zo schreeuwen omwonenden van een cricketcomplex in de deelgemeente Tygerberg, waar Ajax nu zijn zinnen op heeft gezet, momenteel moord en brand. Voetbal is in Zuid-Afrika nog altijd een 'zwarte' sport, en bewoners begrijpen niet waarom de club zich zonodig wil vestigen in hun buurt met overwegend rugby- en cricketfans. Ze zijn bang dat hun rust er zal worden verstoord door gevaarlijke minibus-taxi's en zwarte spelers en voetbalfans uit de townships.
Om meer blanken enthousiast te krijgen voor voetbal speelt Ajax-Cape Town in het prachtige rugby-stadion van Newlands (70 000 plaatsen), maar gemiddeld komen er slechts 4000 toeschouwers.
Voorlopig valt er voor hen weinig te juichen. Van de acht wedstrijden heeft Ajax Cape Town er vier verloren, twee gewonnen en twee gelijk gespeeld. ,,De omschakeling naar het spelsysteem van Ajax is moeilijk'', zegt Van Veen. ,,De jongens zijn niet gewend de bal snel te laten circuleren en hun tactisch inzicht is ver te zoeken. Ze doen reuze hun best, maar staan meestal op de verkeerde plaats.''
Hoewel Van Veen de woorden 'corruptie' en 'vriendjespolitiek' niet in zijn mond wil nemen, zegt hij verbaasd te staan over de gebeurtenissen in de Zuid-Afrikaanse voetbalwereld. ,,Je voelt dat hier wel wat politiek in de voetballerij is vermengd. Grote clubs in Johannesburg, zoals de Kaizer Chiefs, hebben allemaal vriendjes bij de Zuid-Afrikaanse voetbalbond (Safa)''.
En die bond moest nu eenmaal niets hebben van de komst van het buitenlandse Ajax-Cape Town, een wereldprimeur in het betaald voetbal. ,,Ze zien ons als een blanke club. Ik ben blank, de directeur is blank, de aandelen zijn in blanke handen . . . En dat werkt tegen ons'', denkt Van Veen.
,,Safa laat ons rustig op hetzelfde tijdstip spelen als het nationale team, Bafana Bafana. Dat is toch raar? Zoiets zou in Nederland nooit kunnen.'' En er zijn meer pesterijen. ,,Ik liet onlangs in de rust twee jongens op het veld een warming-up maken. Komt de scheids me vertellen dat er niemand op het veld mag in de pauze. Ik maak dan maar geen heisa, dat werkt alleen maar als een rode lap op een stier.''
Ondanks de problemen houdt de goedgemutste Van Veen de moed erin. Gezien de omstandigheden die hij bij sommige spelers thuis aantreft, vindt hij dat hij al heel wat heeft bereikt. ,,In die huisjes in de townships hebben ze geen eigen kamer, en dus geen enkele privacy om te rusten. Vaak eten ze maar één maaltijd per dag, en gaan ze na de wedstrijd aan de cola en de chips''. Toch lukt het hem beetje bij beetje de spelers het gedisciplineerde leven van profvoetballers aan te leren. ,,Ze komen nu op tijd, leren hoe ze zich moeten gedragen, hebben geen oorbellen meer in, kleden zich beter, eten beter. En ook in hun spel zit al progressie. Je ziet ze nu nadenken op het veld.''
Als de bouw van het 2,3 miljoen gulden tellende complex De Toekomst in april of mei voltooid zal zijn, de jeugdtalentjes er onder begeleiding van gastouders ver weg worden gehouden van drugs en criminaliteit, het eerste team er een vaste trainingsplek heeft en Van Veen en de directie er een mooi kantoor kunnen betrekken, zal alles volgens hem wel goed komen met Ajax-Cape Town. ,,Het is lange termijn-werk, maar over een of twee seizoenen moeten we toch in de top drie kunnen eindigen. Of zelfs landskampioen kunnen worden.''
© 2014 - Alle rechten voorbehouden.
Lees de gebruiksvoorwaarden.