Historia Kolegium Sędziów Wielkopolskiego Związku Piłki Nożnej

Obowiązek prowadzenia meczów spoczywał z reguły na zawodnikach i działaczach społecznych. Tuż przed I wojną światową utworzono komitet organizacyjny, z którego miał powstać Wydział Sędziowski. Jednak, działania wojenne zahamowały realizację zamierzeń poznańskich działaczy. W 1921 r. w nowo powołanym Poznańskim Związku Okręgowym Piłki Nożnej utworzono m.in. Wydział Spraw Sędziowskich (dalej: WSS), podczas gdy w Polskim Związku Piłki Nożnej,. Wydział Spraw Sędziowskich wyodrębniono jako samodzielną jednostkę organizacyjną dopiero w trzy lata później. Na przewodniczącego wybrano kapitana Jana Barana-Bilewskiego, piłkarza i lekkoatletę lwowskiej „Pogoni”, współtwórcę powojennego życia sportowego Poznania, organizatora wielu imprez piłkarskich i lekkoatletycznych. Sekretarzem WSS, a od listopada prezesem został Edmund Szyc. Wkrótce jego miejsce zajął Bogusław Seydlitz. Wyróżniającymi się sędziami w tym okresie byli: Arnik, Baran, Bartczak, Beym, Brzeziński, Bukowiecki, Górecki, Kaczmarek, Kosicki, Krajna, Kuchar, Morkiewicz, Orwicz, Paczkowski, Prymke, Przybylak, Schontale, Seydlitz, Sobański, Sroka, Stefański, , Szepetyc, Szydłowski, Tomaszewski, Wielebiński, Zapłata. 

Stały wzrost liczby klubów na terenie Wielkopolski zmusił PZOPN do powołania Pomorskiego Oddziału Sędziów z siedzibą w Toruniu. Wpływ na tę decyzję miały przede wszystkim względy natury organizacyjnej. Niedobory sędziów rzutowały na decyzje POZPN wobec podległych mu klubów, które pod groźbą dyskwalifikacji musiały wystawić po jednym kandydacie na sędziego.

W marcu 1922 r. na przewodniczącego Wydziału Sędziowskiego wybrano Janusza MalIowa, byłego piłkarza „Stelli” Gniezno. W składzie zarządu WSS był także przedstawiciel duchowieństwa ksiądz J. Węcławski, który pełnił obowiązki sekretarza WSS. Tego samego roku komisja egzaminacyjna WSS zakwalifikowała do prowadzenia rozgrywek 14 sędziów związkowych. Obok pracy sędziowskiej przedstawiciele WSS prowadzili także działalność publicystyczną na łamach prasy poznańskiej i czasopism ogólnopolskich. Zamieszczali oni m.in. sprawozdania z meczów, podsumowania wydarzeń sportowych minionych lat, przepisy gry i inne. Te ostatnie, w wydaniu międzynarodowym, były dość tolerancyjne dla sędziów. Uwzględniały m.in. pomyłki lub przeoczenia sędziego. Nie dopuszczały możliwości składania protestów. O statusie sędziego tak pisał wychodzący w Poznaniu i „Dwutygodnik Sportowy” z 5 sierpnia 1921 r.: „Jeżeli więc sędzia zdał przed i kompetentną instancją wymagany egzamin ze znajomości prawideł czy zasad gry w piłkę nożną na ten czas jest na boisku ostatnią bezapelacyjną instancją. Może ten krótki artykulik przyczyni się do naprawy stosunku graczy i ...publiczności do sędziów”. Jednak prasa dość często krytykowała postawę sędziów zarzucając im nieznajomość przepisów oraz stronniczość.

W 1923 r. do czołowych sędziów PZOPN zaliczano również: Grójeckiego, R. Brzezińskiego, Pomiana, B. Seydlitza, R. Tomaszewskiego. 

W celu popularyzacji piłki nożnej i pozyskania kandydatów na sędziów, W,SS organizował ,mecze propagandowe z drużynami ligowymi lub sędziami z innych okręgów.

Jednym z najbardziej znanych działaczy PZOPN w kraju i na świecie był Janusz Mallow. Penił on funkcję przewodniczącego WSS PZOPN w latach1923, 1924, 1926, natomiast w 1928 r. przewodził Polskiemu Kolegium Sędziów (dalej: PKS). Natomiast w latach 1929 - 1933 był jego wiceprezesem.Działał również we władzach FIFA pełniąc funkcję wiceprezesa Komisji Rewizyjnej w latach 1932 - 1946.

Obok J. Maliowa funkcję przewodniczącego WSS POZPN powierzono również Romanowi Tomaszewskiemu (w latach: 1925, 1932, 1933, 1937) i Marianowi Adamskiemu (w latach: 1930,1936,1937). Po powołaniu PUWF i PW w 1927 r. na czele zarządu WSS POZPN najczęściej pojawiały się nazwiska J. MalIowa i R. Tomaszewskiego. Spośród sędziów na wyróżnienie zasługuje także Adam Nawrocki - sędzia międzynarodowy FIFA, wyznaczany do prowadzenia trudnych meczów ligowych. Karierę międzynarodową rozpoczął on w 1929 r. razem z trzema innymi polskimi sędziami: Jerzym Grabowskim, Józefem Lustgartenem i Andrzejem Rutkowskim. i W czasie okupacji hitlerowskiej rozgrywki sportowe organizowano jedynie: w większych miastach, np. w Poznaniu i Kaliszu. Imprezy te prowadzili potajemnie przedwojenni sędziowie: Wacław Cerba, Adam Draber, Bronisław Kowalski, Józef Kunert, Józef Marcinkowski, Józef Olejnik. Niekiedy mecze przyciągały po kilka tysięcy widzów. W Poznaniu podczas meczu „Łazarz” - „Jeżyce” doszło do aresztowania sędziego Adama Drabera i około 15 piłkarzy. Wszystkich osadzono w obozie koncentracyjnym w Żabikowie. W czasie wojny aresztowania sportowców zdarzały się często. Kończyły się one zatrzymaniem w areszcie lub pobytem w obozie koncentracyjnym, a nawet śmiercią.

Po II wojnie światowej, dnia 23 marca 1945 r. w Poznaniu, już w nowych warunkach ustrojowych, odbyło się pierwsze zebranie organizacyjne Wydziału Spraw Sędziowskich. Na czele tymczasowego Zarządu WSS staną Wacław Cerba, wiceprzewodniczącym został Roman Draber, a sekretarzem Feliks Fischer. W dniu 9 września 1945 r. te same osoby zostały zatwierdzone na pierwszym po wojnie walnym zebraniu WSS. Już w maju 1945 r. zorganizowano pierwszy po wojnie kurs sędziowski. Uprawnienia sędziowskie otrzymało 7 kandydatów. Kolejne kursy odbyły się w czerwcu i w sierpniu, w wyniku których 17 osób otrzymało nominacje kandydatów na sędziów.

W dniu 6 stycznia 1946 r. odbyło się drugie walne zebranie WSS. Przewodniczącym został Leopold Krzyżanowski, organizator powojennego sportu piłkarskiego oraz współorganizator Kolejowego Klubu Sportowego i Wydziału Sędziów POZPN. Funkcję tę pełnił do 1961 r.

Systematycznie wzrastała liczba sędziów. W 1948 r. Kolegium Sędziów skupiało 137 członków, w tym stopień sędziego rzeczywistego posiadały 72 osoby, natomiast 42 przechodziły okres próbny, a 25 było kandydatami.

Zaistniałe zmiany w sporcie polskim sprowadziły się do jego upolitycznienia i wprowadzenia wzorów struktury organizacyjnej ZSRR. Były one na ogół chybione, gdyż ograniczały działalność społeczną aktywu sportowego okręgów. W grudniu 1950 r. POZPN przemianowano na Sekqę PZPN Okręg Poznański. W tym okresie w Wydziale Sędziowskim POZPN następowały częste zmiany personalne. Wynikały one z pomówień i intryg w kręgu piłkarskim. Poza margines życia sportowego wyłączono ludzi chętnych do działania. - Jednak stanowisko przewodniczącego KS POZPN pozostało niezmienione. Tylko w roku 1954 przewodniczącym KS był Antoni Gorączniak ,a przez dalsze lata do 1961 r. znowu Leopold Krzyżanowski. Wyraźny wzrost liczebności sędziów zanotowano w latach 1952-1956. W roku 1955 było zarejestrowanych 407 sędziów, z tego 10 klasy państwowej, 84 – klasy I, 121 –klasy II, 192 - klasy IlI. W następnych latach liczba sędziów systematycznie malała. W 1957 r. wynosiła 353, w 1958 r. - 306, w 1959 r. - 288,1960 r. - spadła do 304 arbitrów, a ciągłym problemem pozostawał poziom sędziowania. Dość częstym działaniem drugiej połowy lat pięćdziesiątych było zastępowanie sędziów osoba minie posiadającymi kwalifikacji. Niezgodne z przepisami orzeczenia wywoływały protesty zarówno ze strony kibiców, jak i działaczy, a w konsekwencji nakładanie kar na zawodników i działaczy. W 1957 r. podczas sejmiku działaczy piłkarskich reaktywowano POZPN, a wiceprezesa ds. sędziowskich wybrano Leopolda Krzyżanowskiego. Od 1959 r. ustalono jednolity strój sędziowski, składający się z czarnych spodenek, czarnej koszuli z białym kołnierzykiem i białymi mankietami, czarnych, getrów z dwoma białymi paskami. Ustalono również górną granicę wieku dla arbitrów sędziujących zawody w I i II lidze, która wynosiła 50 lat.

W 1961 r. Leopolda Krzyżanowskiego zastąpił nowy prezes Kolegium Sędziów POZPN - Antoni Gorączniak, który w młodości uprawiał piłkę nożną i tenis stołowy w poznańskich klubach. Po zakończeniu kariery zawodniczej działał w POZTP i POZPN oraz sędziował spotkania ligowe, a w latach 1965 - 1967 był arbitrem międzynarodowym. W trakcie dziesięcioletniej prezesury A. Gorączniaka wzrosła liczba podokręgów sędziowskich do czterech. Funkcjonowały one w Ostrowie Wlkp., Lesznie, Pile i Koninie.

W celu poprawienia poziomu sędziowania oraz kondycji i sprawności fizycznej przed rozgrywkami referat szkoleniowy organizował obozy szkoleniowe dla sędziów i kwalifikatorów. Uczestniczyli w nich sędziowie szczebla centralnego oraz klas niższych. W latach sześćdziesiątych organizowano je w Sierakowie Wlkp., a w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych w Błażejewku koło Kórnika. W ostatnich trzech latach odbyły się w Boszkowie koło Leszna.

Od 1967 roku Wydział Sędziowski POZPN organizował także kursokonferencje z udziałem wszystkich przewodniczących wydziałów sędziowskich OZPN oraz członków Wydziału Sędziowskiego PZPN. Poświęcone były omówieniu spraw organizacyjnych Polskiego Kolegium Sędziów i zmian przepisów gry w piłkę nożną. Kryzys społeczno-polityczny kraju w grudniu 1970 r. przypadł na koniec kadencji A. Gorączniaka. Dnia 10 stycznia 1971 r. walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze wybrało nowy zarząd Wydziału Sędziów POZPN. Funkcję I przewodniczącego powierzono Marianowi Kustoniowi, wszechstronnemu sportowcowi, sędziemu międzynarodowemu FIFA i UEFA. Nowe władze Wydziału Sędziowskiego wykazywały duże zainteresowanie procesem szkolenia sędziów. W 1974 r. przyjęto w szeregi sędziowskie 87 sędziów próbnych, a rok później - 95. Były to lata dużego zainteresowania piłką nożną w kraju, zwłaszcza po sukcesach reprezentacji narodowej na igrzyskach olimpijskich w Monachium w 1972 r. i mistrzostwach świata w piłce nożnej w 1974 r.

Po reformie administracyjnej kraju w 1975 r. utworzono 49 województw. Obszar Wielkopolski podzielono na pięć nowych województw, w których powołano Wojewódzkie Federacje Sportu. Od 1 lipca 1976 r. rozpoczęły działalność Wydziały Sędziowskie WFS w Kaliszu, Koninie, Pile, Lesznie i Poznaniu. Rozbicie to osłabiło znaczenie poznańskiego Wydziału Sędziowskiego WFS. Okręg koniński przystąpił do WS w Poznaniu, przez co ten ostatni zwiększył liczbę sędziów o 29 osób. Równocześnie PZPN uczynił Oddział w Poznaniu okręgiem wiodącym dla okręgów: gorzowskiego, leszczyńskigo, pilskiego, szczecińskiego. Tymczasem Mariana Kustonia uznano za najlepszego sędziego w kraj~ za co otrzymał „kryształowy gwizdek i nominację na wyjazd na igrzysk’~ olimpijskie do Montrealu. Tam sędziował mecze w turnieju piłki nożnej! w którym polska reprezentacja zdobyła srebrny medal.

Kryzys społeczno-polityczny i ekonomiczny w kraju w latach 1980 -1981 wpłynął również na zmniejszenie liczby sędziów w WS do 133. W dniu 1 marca 1981 r. nowym przewodniczącym Zarządu Wydziału Sędziowski’” go został Bogdan Hirsch, piłkarz “Blasku” Poznań, następnie sędzia i działacz GKS. W latach 1972 - 1981 sędziował on zawody w I lidze oraz w rozgrywkach Intertoto, a obecnie pełni funkcję obserwatora PKS - I ligi. Po wprowadzeniu stanu wojennego zamarło życie sportowe w kraju. Działalność sędziów piłkarskich została zawieszona. Dopiero w 1982 r. pomyślano o amnestii. Pierwszą ogłoszono 6 i 7 listopada, a następną po zakończeniu stanu wojennego w lipcu 1984 r. Amnestie te przyczyniły się do “znacznego polepszenia atmosfery w gronie poznańskich sędziów”. Kolejną amnestię zarząd OKS wprowadził z okazji jubileuszu 65-lecia POZPN. Była to również okazja do zorganizowania w Kiekrzu koło Poznania narady przewodniczących OKS-ów z udziałem delegatów Krajowej. Konferencji Sędziów i zarządu Polskiego Kolegium Sędziów, na której min. podsumowano dwuletnią działalność zarządu PKS. Zarząd GKS; -obok organizowania letnich zgrupowań kondycyjno-szkoleniowo-egzaminacyjnych, zapewnił sędziom możliwość uczestnictwa w zimowych zaprawach kondycyjnych oraz treningach konsultacyjnych. Ponadto tradycją stał się udział sędziów wszkoleniach w każdy czwartek. Dzięki temu sędziowie mogli podnieść swój poziom wiedzy fachowej i umiejętności w zakresie podejmowania decyzji. W nowo powołanym Makroregionie „Wielkopolska”, którego okręgiem wiodącym był Poznań, w 1986 r. zapoczątkowano wspólne szkolenie sędziów i kwalifikatorów z GKS: Gorzów, Piła, Koszalin i Szczecin. Szkolenia te nie cieszyły się większym zainteresowaniem sędziów.

Po ośmioletniej kadencji B. Hirscha, w dniu 11 grudnia 1988 r. na zebraniu, sprawozdawczo-wyborczym, nowym przewodniczącym GKS POZPN został Ryszard Mansfeld. Za główny cel postawiono sobie wtedy pozyskanie nowych kandydatów na sędziów, których brak nadal odczuwano. W latach 1981-1988 do OKS Poznań przyjęto 99 osób po kursach sędziowskich organizowanych przez zarząd OKS w Poznaniu. Na podstawi przeprowadzonych egzaminów praktycznych i teoretycznych zarząd OKS w Poznaniu do prowadzenia w rundzie wiosennej nadał uprawnienia 20 sędziom w klasie okręgowej, w klasie A – 25, B – 28, w klasie C – 4.

Nowe wybory prezesa OKS odbyły się już w nowych warunkach ustrojowych Polski w dniu 27 maja 1991r. Funkcję prezesa ponownie powierzono Bogdanowi Hirschowi, który był także egzaminatorem na sędziów I ligi.

W 1994 roku w OKS w Poznaniu skupionych było 98 sędziów czynnych, w tym R. Drzewiecki i K. Perek, uprawnieni do sędziowania I ligi, a B. Bernaciak, A. Brembor, G. Kasperkowicz i A. Kozłowski – II ligi oraz G. Burandt, M. Czajkowski, J. Kłodziński, J. Kornosz, Z. Lisiecki, Z. Rutkowski, P. Stachowski – III ligi. Pierwszą sędziną piłki nożnej została Hanna Paplaczyk, a drugą Joanna Bednarek.

Dnia 1 VII 1997 r. ukonstytuował się nowy zarząd Wydziału Sędziowskiego OZPN. Na przewodniczącego wybrano Krzysztofa Perka, wiceprzewodniczącym ds. organizacyjnych został Jacek Kłodziński, sekretarzem Grzegorz Kasperkowicz, referentem ds. piłki pięcioosobowej - Ryszard Kupidura, referentami obsady - Czesław Sieracki i Zbigniew Dubiak, referentem ewidencji i obsady obserwatorów - Wacław Hałas, członkiem zarządu odpowiedzialnym za szkolenie - Bogdan Kwiatkowski, protokolantem, łącznikiem pomiędzy WS a WD - Wojciech Piotrowski, referentem gospodarczym - Mariusz Woźniak. W ramach Wydziału Sędziowskiego działały komisje: szkoleniowa oraz obserwatorów. Komisji szkoleniowej przewodniczył Bogdan Kwiatkowski, a funkcję sekretarza pełnił w niej Hieronim Twardosz. Natomiast Ryszard Lesiński pełnił funkcję przewodniczącego komisji obserwatorów.

Zarząd działał na podstawie planów półrocznych, Dwukrotnie w ciągu tego okresu w ramach spotkań plenarnych odbywały się narady szkoleniowe. W trakcie narad omawiano zarówno zagadnienia szkoleniowe, jak i bieżące sprawy nurtujące wszystkich sędziów, zarówno czynnych, jak i nieczynnych. Ponadto zarząd nadzorował przebieg szkolenia i egzaminy, analizując stopień zaangażowania w poszczególnych klasach rozgrywkowych. Dokonał też mianowania z sędziów próbnych na rzeczywistych, rozpatrywał wnioski, podejmował uchwały w sprawach dyscyplinarnych, finansowych i gospodarczych, prowadził analizę obsad sędziowskich oraz obserwatorów zawodów mistrzowskich i towarzyskich dokonując niezbędnych zmian i korekt, organizował okresowe spotkania z sędziami I, II, III ligi, szczególnie w okresach poprzedzających wznawianie rozgrywek, wdrażał w życie zalecenia PKS-PZPN oraz prowadził wymianę doświadczeń z sędziami i działaczami sąsiednich okręgów w ramach spotkań makroregionalnych. Zarząd GKS kierował też pracami makroregionu północno-zachodniego, w skład którego wchodziły okręgi: gorzowski, koszaliński, pilski, poznański i szczeciński.

W latach 1996-2000 przyjęto 153 nowych sędziów. W tym czasie 72 osoby przemianowane zostały z sędziów próbnych na rzeczywistych. Z ewidencji skreślono 71 arbitrów. w czercu 2000 r. w ewidencji Wydziału Sędziowskiego OZPN było 202 sędziów czynnych, 24 sędziów obserwatorów i 49 sędziów nieczynnych. Uprawnienia sędziowania w I lidze posiadała jedna osoba, w II lidze 3 osoby, w III lidze 2, IV lidze 9 i klasie okręgowej 26, A klasie 28, w klasie B 71, sędziów próbnych 62. Do pełnienia funkcji obserwatorów uprawnienia nabyły: w I lidze 1 osoba, w II lidze 3, w III lidze 3, w IV lidze 9 a w klasie okręgowej 8 osób. W omawianym okresie zorganizowano 5 kursów dla nowych sędziów, trzy obozy szkolenioe dla sędziów w ośrodkach TKKF oraz w Sierakowie.

W grudniu 1999 r. zorganizowano też szkolenie na kandydatów na sędziów piłki nożnej halowej. Uprawnienia uzyskały 53 osoby. Łącznie kwalifikacje do prowadzenia meczów piłki nożnej w hali w końcu 2000 r. posiadały 122 osoby, w tym dwóch sędziów mogło sędziować na zwodach o mistrzostw II ligi.

Po zmianie nazwy POZPN na Wielkopolski Związek Piłki Nożnej i przynależności organizacyjnej do zarządu Kolegium Sędziów WZPN dołączono przedstawicieli OZPN z Kalisza, Leszna i Piły. Zarząd Kolegium Sędziów WZPN przedstawiał się następująco: Krzysztof Perek - przewodniczący, Jacek Kłodziński - zastępca przewodniczącego, Grzegorz Kasperkowicz - sekretarz, Rajmund Matyniak - członek OZPN Kahsz, Ma- rek Wałęsa - członek OZPN Konin, Lech Szocik - OZPN Leszno, Lech Paprocki - OZPN Piła, Wojciech Piotrowski - protokolant Piotr Woźny - przewodniczący komisji szkoleniowej, Roman Drzewiecki – przewodniczący komisji obserwatorów, Czesław Sieracki - referent obsady sędziów III i IV ligi, Alfred Brembor - referent obserwatorów III i IV ligi, Zbigniew Dubiak - referent obsady pozostałych klas, Wacław Hałas - referent obsady obserwatorów pozostałych klas, Bogdan Bemaciak - referent ewidencji, Ryszard Kupidura - referent piłki halowej i kobiecej, Leszek Duczmal- referent finansowy, Mariusz Woźniak - referent gospodarczy, Bogdan Kwiatkowski - członek.

Powołano też komisję szkoleniową sędziów, która działała w następującym składzie: Piotr Woźny - przewodniczący, Zbigniew Marczyk - zastępca przewodniczącego, Grzegorz Kasperkowicz - sekretarz, Witold Bagiński - OZPN Kalisz, Zygmunt Leśniewicz - OZPN Konin, Leszek Mieloch – OZPN Piła, Bronisław Tkacz - OZPN Leszno. Szkolenie sędziów odbywało się na dwóch poziomach. Na pierwszym Kolegium Sędziów WZPN kształciło i doskonaliło adeptów na sędziów III i IV ligi. Dodatkowo Polski Związek Piłki Nożnej powierzył KS WZPN szkolenie sędziów III ligi ze związków piłki nożnej: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego oraz zachodnio-pomorskiego. Na drugim poziomie szkoleniem sędziów w pozostałych klasach zajmowały się komisje szkoleniowe autonomicznych okręgowych związków piłki nożnej WZPN, przy czym szkoleniem sędziów z terenu byłego województwa poznańskiego zajmowała się odrębna komisja szkoleniowa tzw. „grupy poznańskiej”. W skład tej ostatniej wchodzili: Bogdan Kwiatkowski - przewodniczący, Hieronim Twardosz - sekretarz, oraz członkowie: Andrzej Jaremko, Adam Konarski, Andrzej Kozłowski, Piotr Krawczyk, Zbigniew Rutkowski. Wkrótce po włączeniu okręgowych związków do WZPN liczba sędziów czynnych w Wielkopolsce wynosiła 566, natomiast obserwatorów było 84, a sędziów nieczynnych 117. Najwięcej sędziów czynnych było w dawnym okręgu poznańskim - 183, kaliskim - 102, konińskim - 78, leszczyńskim - 80, pilskim - 123. Podobnie było z obserwatorami: w poznańskim było ich 27, w kaliskim -11, konińskim - 14, leszczyńskim - 12, pilskim - 20. Uprawnienie do sędziowania meczów ligowych posiadała następująca liczba osób: w I lidze - 2, w II lidze - 4, w li lidze -14, w IV lidze - 40. Na podobnym poziome kształtowały się liczby obserwatorów meczów: w I lidze - 1 osoba, w II lidze - 4, w III lidze -10, w IV lidze - 38. W 2001 r. w WZPN zrzeszonych było 644 sędziów czynnych. Warto podkreślić, że drużyna piłkarska złożona z sędziów kilkakrotnie zwyciężyła w turniejach halowych. Jednak jej największym osiągnięciem było wywalczenie mistrzostwa Polski drużyn sędziowskich w halowej piłce nożnej na turnieju w Jastrzębiu Zdroju w 1991.

Wśród wyróżniających się sędziów w latach 1996 - 2001 wymienić należy: Andrzeja Kozłowskiego, który 21 razy sędziował spotkania o mistrzostwo I ligi oraz dwa mecze o Puchar Polski. Również Grzegorz Kasperkowicz obok prowadzenia zawodów w ekstraklasie (22 razy), sędziował także spotkania o Puchar Polski. W charakterze arbitra w I lidze występował też Zbigniew Lisiecki (12), który prowadził również mecze o Puchar Polski. Natomiast funkcję arbitra liniowego w ekstraklasie pełnił też Grzegorz Burandt. Ponadto zawody o mistrzostwo I ligi prowadzili też Zbigniew Marczyk (OZPN Piła) oraz Marek Ryżek i Zbigniew Rutkowski. Funkcje obserwatorów w I lidze pełnili również Krzysztof Perek, Roman Drzewiecki, a w II lidze - Bogdan Bemaciak, Bogdan Kwiatkowski, Piotr Woźny.

Warto podkreślić, że w ostatnich latach w POZPN wzrosła liczba sędziów prowadzących zawody piłki nożnej poza okręgiem poznańskim. Arbitrami w I lidze w 1996 r. byli: Roman Drzewiecki, Andrzej Kozłowski, Zbigniew Lisiecki. Spotkania drugoligowe sędziowali: Alfred Brembor, Robert Grzempowski, Grzegorz Kasperkowicz, Zbigniew Rutkowski.

Do wyróżniających się sędziów w 75-letniej historii Kolegium Sędziów - należy zaliczyć min. sędziów międzynarodowych: Romana Drzewieckiego (prowadzącego spotkania jedynie jako sędzia liniowy), Antoniego Gorączniaka, Mariana Kustonia, Janusza MalIowa, Adama Nawrockiego, Franciszka Waltera; sędziujących zawody w I lidze: Adama Daberta, Bogdana Hirscha, Stanisława Kędziorę, Andrzeja Kozłowskiego, Leopolda Krzyżanowskiego, Bogdana Kwiatkowskiego, Stanisława Lazarowicza, Zbigniewa Lisieckiego, Leona Losiaka, F eliksa Maćkowiaka, Lecha Paprockiego, Krzysztofa Perka, Jana Śledziejewskiego, Ludwika Woźniaka, sędziujących zawody w II lidze: Grzegorza Bąkowskiego, Bogdana Bernaciaka, Alfreda Brembora, Wojciecha Duxa, Roberta Grzempowskiego, Mariana Handke, Grzegorza Kasperkowicza, Zbigniewa Rutkowskiego, Czesława Sierackiego, Piotra Woźnego.

Na uwagę zasługują także sędziowie wywodzący się z dawnych podokręgów z Konina - Leonard Rogacki, Jozef Stamler, Bonifacy Szymczak, Tadeusz Bagrowski, Leon Bielski, Wacław Smektała; z Piły - Stefan Andrzejewski, Stanisław Jagodziński, Polcyn; z Kalisza - Józef Gola, Piotr Krzysiak, Zbigniew Ostrowski, Stanisław Szypulski, z Kośćiana - Stanisław Frankowski, Bolesław Gruszczynski, Leon Losiak, Feliks Wytyk; ze Śremu - Franciszek Czajka oraz Stanisław Bilewicz, Wacław Cerba, Feliks Fischer Czesław Jachczyk, Stanisław Kędziora, Czesław Kołodziejski, Leon Kwiatkowski, Stanisław Maślak, Kazimierz Paszke, Florian Redmer, Henryk Sobczak, Zygfryd Wiśniewski, Roman Zapart i inni. Największa liczbę spotkań przeprowadzili sędziowie: Stanisaw Barczak i Franciszek Raś - po 2000, Leszek Duczmal-1750, Bogusław Chrobak, Bogusław Cichocki, Stanisław Kędziora po 1500.

Prezesi Okręgowego Kolegium Sędziów

W latach 1921-1939

1. Jan Baran- Bilewski
2. Janusz Mallow
3. Roman Tomaszewski
4. Marian Adamski

W latach 1946 - 1996

1. Wacław Cerba
2. Leopold Krzyżanowski
3. Antoni Gorączniak
4. Marian Kustoń
5. Bogdan Hirsch
6. Ryszard Mansfeld
7. Krzysztof Perek

Sędziowie piłki nożnej o najwyższych kwalifikacjach

Sędziowie międzynarodowi

1. Antoni Gorączniak
2. Marian Kustoń
3. Adam Nawrocki
4. Franciszek Walter

Sędziowie pierwszoligowi

1. Roman Dabert
2. Bogdan Drzewiecki
3. Bogdan Hirsch
4. Grzegorz Kasperkowicz
5. Andrzej Kozłowski
6. Leopold Krzyżanowski
7. Bogdan Kwiatkowski
8. Stanisław Lazarowicz
9. Leon Losiak
10. Feliks Maćkowiak
11. Zbigniew Marczyk
12. Lech Paprocki
13. Krzysztof Perek
14. Jan Śledziejowski
15. Franciszek Wilczyński
16. Ludwik Woźniak
 
(C) Copyright as4you Tworzenie stron www