روستای خانقاه- آذربایجان غربی
روستای خانقاه از توابع بخش مرکزی شهرستان بوکان، با مختصات جغرافیایی 45 درجه و 55 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 38 دقیقه عرض شمالی، در 20 کیلومتری شهرستان بوکان و 30 کیلومتری مهاباد واقع میباشد. ارتفاع این روستا از سطح دریا در حدود 1650 متر است و اقلیمی معتدل و کوهستانی دارد.
روستای خانقاه، از قدمت و پیشینۀ تاریخی برخوردار میباشد. زیارتگاه شیخ شمسالدین برهان در این روستا واقع شده است. وی از علماء و عرفای بزرگ اهل تسنن بوده است و همه ساله مسافران و زائران فراوانی از شهرهای اطراف و کشورهای عراق و ترکیه برای زیارت مقبرۀ شیخ به این روستا سفر میکنند.
مردم روستای خانقاه به زبان کردی سخن میگویند و مسلمان و پیرو مذهب تسنن میباشند.
روستای خانقاه، دارای 120 نفر جمعیت یا 22 خانوار میباشد.
مردم این روستا عمدتاً به فعالیتهای زراعت، دامداری و باغداری اشتغال دارند. تعدادی نیز در مشاغل خدمات زیارتی مشغول به کار هستند. عمدۀ محصولات زراعی در این روستا گندم، جو و علوفه میباشد. به دلیل وجود چراگاههای پراکنده دامداری نیز در این روستا رونق دارد. گوشت و مواد لبنی در زمره مهمترین محصولات دامی این روستا بهشمار میآیند.
روستای خانقاه در محدوده کوهستانی استقرار یافته و دارای بافت مسکونی متمرکز است. خانههای این روستا دارای دیوارهای ضخیم و سقفهای مسطح میباشند و مصالح بهکار رفته در آنها سنگ، آجر، تیرهای چوبی و ملاط گچ و کاهگل است.
معماری روستا با اقلیم و طبیعت اطراف آن سازگاری دارد. بیشتر خانههای روستا به دلیل بهرهگیری بهتر از نور و حرارت آفتاب روبه سوی جنوب ساخته شدهاند. خانهها اغلب ایواندار هستند. فضای زندگی مردم روستا با نحوۀ معیشت آنان هماهنگی دارد. امروزه در ساخت خانههای جدید از مصالح ساختمانی مقاومتری همچون آجر، سیمان، گچ و تیر آهن استفاده میشود.
روستای خانقاه با برخورداری از اقلیم معتدل، چشماندازهای بکر و زیبا، باغهای سرسبز با درختان بلند قامت، کوههای مرتفع اطراف روستا و تنوع گیاهی و گونههای جانوری متنوع، یکی از روستاهای زیبا و پرجاذبه استان آذربایجان غربی بهشمار میآید. هر ساله این روستا، پذیرای مسافران و گردشگران بسیاری از شهرها و کشورهای همجوار میباشد.
چشمۀ آب معدنی قدیمی روستا خشک شده است.
غار سهولان، یکی از بزرگترین غارهای استان آذربایجان غربی است. این غار در 20کیلومتری روستای خانقاه واقع شده و یکی از اماکن مورد علاقه دوستداران طبیعت و غارنوردان است.
چشماندازهای روستای خانقاه مناظر بدیع و جلوههای منحصر بهفردی از طبیعت زیبای روستا را به نمایش میگذارند. کوههای مرتفع اطراف روستا وقتی که در فصل زمستان پوشیده از برف میشوند، جلوه خاصی مییابند.
در فصول بهار و تابستان نیز با آبشدن برفها گیاهان رنگارنگ و متنوع این کوهها را فرا میگیرد و با چشمه قلقله و پرندگان نغمهخوان فضای مطبوع و دلپذیری را برای گذران اوقات فراغت در بهار ایجاد میکند و آب آشامیدنی مردم روستا از این چشمه تامین می شود.
روستای خانقاه در مسیر پر تردد دو استان آذربایجان غربی و کردستان قرار گرفته است. در این مسیر میتوان رستورانها، قهوهخانهها و اماکن خرید متعددی را مشاهده کرد.
از جاذبهها تاریخی روستای خانقاه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
زیارتگاه شیخ شمس الدین برهان، یکی از اماکن تاریخی ـ مذهبی روستای خانقاه است. وی یکی از عرفا و بزرگان صوفیه بوده و مریدان فراوانی داشته است. امروزه زیارتگاه شیخ شمسالدین برهان، پذیرای زائران و مسافران زیادی از شهرستانهای اطراف و حتی کشورهای کردنشین همسایه مانند عراق و ترکیه میباشد. در ایام تعطیل و روزهای جمعه پذیرایی از مهمانان در خانقاه بزرگ شمسالدین برهان صورت میپذیرد.
حوزۀ علمیه طلاب اهل تسنن، در درون مسجد روستای خانقاه است. این حوزه مکانی برای کسب علم و دانش و بهرهمندی از محضر علمای اهل تسنن به شمار میآید.
مسجد قدیمی روستا نیز از بناهای ارزشمند مذهبی است، که دارای قدمت زیادی میباشد. همچنین در روستای خانقاه تعدادی ابنیۀ قدیمی وجود دارد که از ارزش ویژهای برخوردار میباشند. از دیگر جاذبههای روستای خانقاه وجود عشایر با آداب و رسوم خاص فرهنگی و لباسهای سنتی میباشد. این عشایر که اغلب به فعالیتهای دامداری اشتغال دارند، در ایام بهار و تابستان چادرهای خود را در اطراف روستا برپا میکنند و جلوه ویژهای به روستا میبخشند.
مردم روستای خانقاه اعیاد بزرگ ملی و مذهبی را گرامی میدارند و در ایام عید نوروز، عید قربان، عید فطر و میلاد پیامبر اکرم(ص) با برپایی مراسم خاص این ایام به جشن و شادی میپردازند.
استفاده از پوشاک محلی کردی در این روستا رواج دارد.
از مهمترین غذاهای محلی در این روستا میتوان به انواع کباب، آش، آبگوشت و نانهای محلی اشاره کرد. مواد اولیه اکثر غذاها به راحتی در داخل روستا قابل دسترسی میباشد.
دسترسی: روستای خانقاه از طریق شهرهای بوکان و مهاباد و از طریق جادۀ مناسب و آسفالت قابل دسترسی میباشد. از طریق استان کردستان نیز میتوان به این روستا مسافرت کرد.