کرج - خبرنگار آفرينش
دهستان آسارا از شرق به دهستان نسا ، از غرب به آدران ، از شمال به دهستان نسا و شهرستان ساوجبلاغ و دهستان آدران ، و از جنوب محدود به کوه هاي سربه فلک کشيده توچال که مرز کرج به بخش کن در استان تهران ، است .
آسارا منطقه اي کوهستاني و آبادي هاي آن در دره هاي پرشيب و ناهموار واقع شده  است. به دليل کمبود زمين هاي کشاورزي ، مسکوني و سردي و برف گير بودن دره ها و همچنين سختي زندگي به خصوص در فصل سرد سال ، مناطق داراي سکونت دائم بسيار محدود است و از چند روستاي کوچک تجاوز نمي کند . در ميان روستاهاي موجود در اين دهستان ، سه روستاي شهرستانک ، تکيه سپهسالار و آسارا داراي آثار تاريخي ،  فرهنگي  تپه شنستون ، قلعه دزدبند ، کاخ شهرستانک ، امامزاده سپهسالار ، قلعه ري زمين ، غارهاي ري زمين و سيراچال است .
    
شهرستانک
دره شهرستانک داراي آب و هوايي معتدل و خشک است . رودخانه اي نسبتا پرآب از وسط آبادي مي گذرد که در نهايت به رودخانه کرج مي ريزد. کوه تاپيشه ، در 4 کيلومتري شرق و کوه شهرستانک در 2 کيلومتري شمال آن واقع شده است .
در اين دره سه اثر باستاني شناسايي شده به نام هاي تپه شنستون (شن ستان) ، قلعه دزدبند و کاخ ناصرالدين شاهي وجود دارند .

 تپه شنستون
در قسمت جنوب دره گل کيله شهرستانک ، دقيقا قسمتي که باغ هاي ميوه در بالاي کوه به پايان مي رسد ، قطعات متنابهي از سفال هاي قرمز رنگ با تمپرشن پراکنده اند . اين قسمت از دره که کاملا در دامنه کوه واقع شده ، به تپه شنستون معروف است . از زمين هاي تپه شنستون براي کشت هاي ديم استفاده مي شود . به همين جهت قلوه سنگ هاي پراکنده در دامنه کوه جمع آوري شده و در جاي جاي دامنه روي هم انباشته شده است . با توجه به اينکه در دوران تاريخي بيشتر قبرستان ها در دامنه کوه ها ايجاد مي شده و با وجود سفال هاي شبيه اين دوره ، در اين محوطه، مي توان گفت که تپه شنستون مربوط به چادرنشينان دوران تاريخي است .

 

قلعه دزد بند( قلعه دختر) شهرستانک
روي خط الراس کوه شهرستانک و بر بلندترين قله آن ، از فاصله هاي بسيار دور ، بنايي به چشم مي خورد که در ميان اهالي به قلعه دختر دزدبند شهرستانک معروف است .
اين بنا که فعلا پايه هاي سه اتاق و قسمتي از سقف يکي از اتاق هاي آن باقي مانده ، با قلوه سنگ و ملاط ساروج ساخته شده و پوشش داخلي آن از گچ بوده است. آنچه هم اکنون بر جاي مانده ، حاکي از اين است که اين بنا قلعه نبوده ، بلکه بيشتر به عنوان بنايي ديده باني و اطلاع رساني مورد استفاده بوده و ظاهرا نگهبانان و ديده بانان به وسيله آتش افروزي و يا با روشن کردن چراغ هاي روغني در داخل اين بنا اطلاعات لازم را با يکديگر رد و بدل مي کردند. بررسي سفال هاي جمع آوري شده از داخل و اطراف بنا و همچنين بررسي نقشه ، پلان و سبک معماري آن حاکي از اسلامي بودن آن است . قطعات سفال نشان مي دهد که ظروف سفال استفاده شده دراين محل ، نامرغوب ، غيرتجملي و صرفا جنبه کاربردي داشته است . سبک بنا و مصالح به کار رفته و سفال هاي پراکنده اطراف بنا ، شباهت زيادي به آثار دوره ايلخاني و تيموري دارد .
     
کاخ شهرستانک
 در دوران ناصرالدين شاه و به دستور وي در سال 1295 هجري قمري ، احداث بناي کاخ عظيمي در دره گل کيله شهرستانک آغاز شد که تا سال 1298 هجري قمري ادامه پيدا کرد. مجموعه بيروني اين عمارت در واقع حياطي به شکل مستطيل که در چهار تراز طراحي شده ، ورودي شاهي در تراز اول مي باشد و ساختمان ديوانخانه در تراز چهارم و در دو طبقه احداث شده که داخل آن به وسيله کاغذ ديواري هاي الوان و گچ بري هايي در سقف تزئين شده است .
بخش حرمسرا نيز مشتمل بر فضاهايي است که بر گرداگرد دو حياط ساخته شده است . اين دو حياط به لحاظ وجود شيب در دو تراز با اختلاف سطح 3 متر طراحي و ساخته شده است.  درجوار کاخ شهرستانک ، قطعه سنگ بسيار عظيمي وجود دارد که ظاهرا زمان استراحت ناصرالدين شاه در کاخ ، ازصخره مشرف بر کاخ جدا شده و بدون ايجاد خسارتي در کنار کاخ مستقر شده است.

امامزاده سپهسالار
روستاي سپهسالار( تکيه سپهسالار) در43 کيلومتري شمال شهرستان کرج و به فاصله 5 کيلومتري غرب جاده آسفالته چالوس قرار دارد . بنا به گفته اهالي محل ، وجه تسميه نام روستاي سپهسالار ، برگرفته از نام امامزاده اي است به همين نام که به گفته متولي و خادم اين امامزاده ، از نوادگان مولا علي (ع) است و سپهسالار لشکر حضرت معصومه (ع) بوده که به زيارت امام رضا (ع) مي رفته اند. ايشان در الموت اشکور گيلان ، در جنگي شکست مي خورد و سپاه متواري مي شود . خود نيز در آسارا زخمي مي شود و به غار کوهي پناه مي برد و در همان جا شهيد مي شود.
بيشتر سنگ  کوه هاي اطراف روستا سرخ رنگ هستند .
            
قلعه ري زمين
روستاي ري زمين ، به فاصله 36 کيلومتري بعد از ميدان اميرکبير کرج و در شمال واقع شده  و قبل از روستاي ري زمين ، جاده به پيچ بسيار تندي منتهي مي شود . روي صخره مشرف بر اين پيچ ، آثار ديوارهاي قلعه اي وجود دارد که بين مردم محلي به قلعه ري زمين معروف است .
موقعيت فعلي قلعه ، جاده ، رودخانه و کوه هاي اطراف حاکي از اين است که در گذشته نيز تنها راه عبور کاروان ها و رفت و آمد به شمال و جنوب ، همين مسير بوده است . با اين وصف اهميت اين قلعه که درست بالاي اين معبر باريک قرار گرفته ، مشخص مي شود .
با توجه به اينکه قلعه هاي بالاي صخره ها مربوط به دوره خاصي بوده و به هم مرتبط بوده اند ، قدمت اين قلعه را نيز مي توان احتمالا به دوره هاي بين سلجوقي و تيموري نسبت داد.

غارهاي ري زمين و سيراچال
در فاصله بسيار کمي از قلعه ري زمين و غرب جاده ، غاري کم عمق وجود دارد که به غار ري زمين معروف است . هم اکنون دامداران و روستاييان جلوي اين غار را ديوار چيني کرده و به عنوان آغل از آن استفاده مي کنند . گرچه اثر مشخصي دال بر قديمي بودن غار وجود ندارد ، ولي لايه ضخيم دوده و سياهي موجود بر سقف و ديوارهاي آن ، گوياي اين است که غار مدت ها به عنوان پناهگاه انسان ها و دام ها مورد استفاده بوده است . اشراف غاربر جاده و دره و رودخانه ، علاوه بر جنبه ايمني ، منظره جالبي را نيز ايجاد کرده که مي توانسته مورد توجه ساکنين و يا عابرين منطقه باشد .  بر حاشيه کوه هاي مقابل قلعه و غار ري زمين و در ارتفاع پايين دو عدد غار وجود دارد که به غارهاي سيراچال معروف هستند . به دليل کوچکي و بزرگي آنها ، غار کوچک تر به عنوان غار کوچک سيراچال و غار بزرگ تر به عنوان غار بزرگ سيراچال نامگذاري شده اند . اين دو غارنيز هم اکنون به عنوان آغل مورد استفاده است و مي توان موضوعات گفته شده در مورد غاري زمين را در مورد آنها نيز تکرار کرد .
     نظر به اينکه کوه هاي اين منطقه ، مربوط به دوران دوم زمين شناسي هستند ، به احتمال زياد اين غارها نيز بعد از اين دوران به وجود آمده است.