De in 2005 gestolen kunst uit het Westfries Museum in Hoorn bevindt zich in Oekraïne. Maar alle pogingen om de geroofde 17e eeuwse schilderijen naar Hoorn terug te krijgen zijn gestrand. Contacten met de huidige bezitters van de roofkunst en diplomatieke inspanningen tot op het hoogste niveau hebben tot niets geleid. Omdat de collectie aan anderen dreigt te worden verkocht en in steeds slechtere staat verkeert, zoekt Hoorn nu de (internationale) publiciteit. Dit om potentiële kopers af te schrikken en de handelswijze van de Oekraïense kunstcriminelen, die contacten hebben tot op het hoogste politieke niveau, bloot te leggen.

In de nacht van 9 op 10 januari 2005 werden bij een roof in het Westfries Museum 24 schilderijen en 70 stukken zilverwerk gestolen, het hart van de 17e en 18e eeuwse collectie. Jarenlang heeft de gemeente Hoorn gehoopt dat de schilderijen en het zilver teruggevonden zouden worden. Vorig jaar dook er voor het eerst een gestolen schilderij op een website in Oekraïne op. In juli 2015 melden zich op de Nederlandse ambassade in Kiev twee personen die zeggen te spreken namens een Oekraïens vrijwilligersbataljon. Deze OUN-militie beweert de volledige collectie gestolen schilderijen uit het Westfries Museum in bezit te hebben. Een foto van één van de schilderijen met daarop een actuele Oekraïense krant is daarvan het bewijs.

De militie verklaart zich onder voorwaarden bereid de schilderijen aan Nederland over te dragen, echter wel buiten de Oekraïense autoriteiten om.

Nadat de ambassade de Nederlandse politie en justitie op de hoogte hebben gebracht, besluiten die de gemeente Hoorn de kans te geven om zelf in gesprek te gaan met de bezitters van de roofkunst. Omdat de gemeente Hoorn hier geen ervaring mee heeft, schakelt zij de heer Arthur Brand in, gespecialiseerd in kunstcriminaliteit en het opsporen van gestolen kunst.

Verkeerde verwachtingen waarde

Brand merkt in de eerste contacten dat de huidige bezitters volstrekt onrealistische gedachten hebben over de waarde van de gestolen schilderijen. Zij schatten die in op 50 miljoen; Brand legt bij zijn Oekraïense contacten een onderzoeksrapport op tafel waaruit blijkt dat de hele collectie op basis van recente  veilingopbrengsten van vergelijkbare werken van dezelfde schilders moet worden geschat op minimaal 250.000 euro en maximaal ruim 1,3 miljoen euro, mits in goede staat. Omdat dat laatste niet het geval lijkt, schat hij de actuele marktwaarde in op ten hoogste 500.000 euro. Namens de gemeente Hoorn biedt Brand de militie  een onkostenvergoeding aan, maar krijgt nooit een reactie op dat aanbod. De tegenpartij gaat uit van een vindersloon van 5 miljoen euro en neemt met minder geen genoegen.

De gemeente dringt er dan bij het ministerie van Buitenlandse Zaken op aan te proberen langs diplomatieke kanalen schot in de zaak te brengen. Er vinden gesprekken op het hoogste politieke niveau plaats. Ook dat spoor loopt dood. Inmiddels zijn er zeer serieuze signalen dat de huidige bezitters van de roofkunst deze proberen te verkopen aan anderen. Uit nader  onderzoek van Brand wordt duidelijk dat er achter het vrijwilligersbataljon nog andere hooggeplaatste personen schuil gaan. De gestolen kunst is een speelbal in een ondoorzichtig politiek krachtenveld in Oekraïne, waarin sprake is van een interne strijd om de macht, vriendjespolitiek en corruptie.

Noodklok

Het Westfries Museum heeft maar één belang: de geroofde kunst zo spoedig mogelijk terug in Hoorn voordat deze versnipperd raakt of in nog slechtere staat komt, aldus museumdirecteur Ad Geerdink.‘We hebben er alles aan gedaan en zitten nu op dood spoor. Nu de kunstwerken opnieuw lijken te verdwijnen willen we  de noodklok luiden. Om potentiële kopers te laten weten dat zij roofkunst van doen hebben en een juist beeld te geven van de werkelijke waarde van de kunstwerken. Maar ook om het signaal te geven dat deze kunstwerken nergens anders thuis horen dan in Hoorn. Ze zijn van onschatbare waarde voor het verhaal dat wij vertellen over de ongekend boeiende periode van de Gouden Eeuw in Westfriesland.’

Burgemeester Yvonne van Mastrigt spreekt de hoop uit dat de Oekraïense regering beseft dat zij hier een verantwoordelijkheid heeft en een belangrijke rol kan spelen om de roofkunst naar Hoorn terug te krijgen.

Download hier de afbeeldingen met betrekking tot de gestolen kunst.

 

Afbeeldingen gestolen kunst WFM

 

De volgende werken zijn in de nacht van zondag 9 op maandag 10 januari 2005 uit het Westfries Museum gestolen.

schilderijen
Schilderij, Henrik Savrij, Gezicht op Andijk, rond 1900.
Olieverf op doek, 51 x 37 cm.
Invnr. 11383		 1_SavrijAndijk
Schilderij, Jan van Goyen, landschap met boerenkar, 1632
Olieverf op doek, 126 x 94,5 cm.
Invnr. 00529		 2_VanGoyen
Schilderij, Floris van Schooten, Keukenstuk, 17de eeuw
Olieverf op doek, 178 x 112 cm.
Invnr. 00524		 3_SchootenKeukenstuk
Schilderij, Jacob Waben, Vrouw Wereld, 1622
Olieverf op doek, 151 x 131 cm.
Invnr. 00237		 4_VrouwWereld
Schilderij, Matthias Withoos (1621/7 – 1703), Grashaven Hoorn (1)
Olieverf op doek, 100 x 63,5 cm.
Invnr. 13717		 5_Withoos1
Schilderij, Matthias Withoos (1621/7 – 1703), Grashaven Hoorn (2)
Olieverf op doek, 101 x 65 cm.
Invnr. 01739		 6_Withoos2
Schilderij, Jan Claesz. Rietschoof, Gezicht op het Oostereiland, 1652-1719
Olieverf op doek, 127,5 x 93,5 cm.
Invnr. 18149		 7_Rietschoof
Schilderij, Steven van Duyven, portret van een dame, 1679
Olieverf op doek, 62,5 x 74 cm.
Invnr. 00704		 8_DuyvenDame
Schilderij, Steven van Duyven, portret van een heer, 1679
Olieverf op doek, 62,5 x 74 cm.
Invnr. 00703		 9_DuyvenHeer
Aquarel, Herman Henstenburgh, stilleven, 1680-1726
29,5 x 38,7 cm.
Invnr. 50400		 10_Henstenburgh
Aquarel, Herman Henstenburgh, stilleven, memento mori, 1698
26,4 x 31,2 cm.
Invnr. 00574		 11_Henstenburgh1
Schilderij, Gerrit Pompe, Gezicht op Enkhuizen
Olieverf op doek, 153 x 92 cm.
Schilderij, Hendrik Heerschop, landschap, Farao’s Beker, 1652
Olieverf op doek, 103 x 88 cm.
Invnr. 00719		 12_pompe
Schilderij, Hendrik Heerschop, landschap, Farao’s Beker, 1652
Olieverf op doek, 103 x 88 cm.
Invnr. 00719
Schilderij, Egbert Lievens van de Poel, interieur, 1620-1653
Olieverf op doek, 32,5 x 25 cm.
Invnr. 00525		 14_Poel
Schilderij, Hendrik Bogaert, Boerenbruiloft, 1671-1675
Olieverf op doek, 174 x 109 cm.
Invnr. 00528		 15_Bogaert
Schilderij, Jan Linsen, Rebecca en Eliëzer, 1629
Olieverf op doek, 59,9 x 36,7 cm.
Invnr. 00573		 16_Linsen
Schilderij, Salomon Rombouts, Wintergezicht, 1670-1700
Olieverf op doek, 30,1 x 23,3 cm.
Invnr. 00523		 17_Rombouts
Schilderij, Izaak Ouwater, Nieuwstraat in Hoorn, 1784
Olieverf op doek, 55,7 x 44,4 cm.
Invnr. 01575		 18_Ouwater
Schilderij, Reinier Nooms, Zeegezicht met schepen, 1640-1668
Olieverf op doek, 49,5 x 37 cm.
Invnr. 00531		 19_Nooms
Schilderij, Jacob Waben, Terugkeer van Jefta, 1625
Olieverf op doek, 163 x 103 cm.
Invnr. 12154		 20_WabenJefta
Schilderij, Claas Molenaer, Wintergezicht, 1647
Olieverf op doek, 118 x 85 cm.
Invnr. 02183		 21_Molenaer
Tekening, J. Groot, Chirurgijn, rond 1850
13,3 x 16,8cm.
Invnr. 04022
Prent D. Teniers, Quakzalver, 1766
24,6 x 35 cm.
Invnr. 09069
Schilderij, Claas van Heussen, interieur met keukengerei (1), 1672
Olieverf op doek,27 x 35 cm.
Invnr. 00526
Schilderij, Claas van Heussen, idem (2), 1672
Olieverf op doek, 27 x 35 cm.
Invnr. 00527
Zilverwerk
Kroesje
Duitsland (?), onbekende meester, einde 16e eeuw
Versierd met een rand van Jacobsschelpjes. Inscriptie MV 1594. Mogelijk een aandenken aan een pelgrimstocht. Gevonden in 1843 bij afbraak van een van de torens van de stadswal.
6,5 x 7,5 cm.
Invnr. 00133		 22_kroes
Beker
Hoorn, onbekend meester, 17e eeuw.
8,8, x 7,6 cm.
Invnr. 00135
Kroes
Hoorn, onbekend meester, 1670-1694
7,8 x 7,1 cm.
Invnr. 02454
Bord
Enkhuizen, Klaas Freerks (?), ca. 1680.
Gegraveerde versiering van vier in elkaar grijpende handen,
met rondom de inscriptie;” Eendracht Maeckt Macht”.
Mogelijk vervaardigd t.g.v. het uitreden van een schip van
gezamenlijke reders.
Invnr. 00137
33 cm.		 23_Freerks
Suikerschaaltje
Hoorn, Jan Krook, 1742 of 1767.
4,3 x 14,5 cm.
Invnr. 10059
Theebus
Hoorn, meesterteken horentje, 1768 of 1793.
9,8 x 16,3 x 5,8 cm.
Invnr. 00142.a-c
Tabaksdoos Twee parelmoeren schelpen in zilveren vatting. In het parelmoer een voorstelling van Aktaion vervaardigd door G. Bellekin.
10,4 x 4,5 x 9,3 cm.
Invnr. 00143		 24_tabaksdoos
Snuifdoos
In de parelmoeren bovenkant van deze snuifdoos staat gegraveerd, “De vlooye steeke vel daardoor kan ik niet slaaen. Had ik een frs ( vrij?) gesel bij mijn om vreught te raapen. Dan waar mijn hert gerust ik sou om geen vlooye denke. Maar hem door mijn lust mijn maagde roosie schenke”.
6,5 x 8,3 x 3,2 cm.
Invnr. 17644
Plaquette
Verguld zilver, met het wapen van Hoorn in een notenhouten lijst met drie putti met belletjes en rozentakken. Maker (s) onbekend, ca. 1700.
23,5 x 30 cm.
Invnr. 01849
Cabaret
(klein dienblad), Hoorn, Pieter Schuurman, waarschijnlijk uit 1801.
21 x 21 cm.
Invnr. 10932		 25_cabaret
Suikermandje
Met scharnierend hengsel.
Amsterdam, J. H. Stellingwerf,1805.
16,4 x 12,5 x 11,8 cm.
Invnr. 00174		 26_suikermand
Mosterdpot, Amsterdam, Wouter Verschuur, 1790.
14 x 6,2 cm.
Invnr. 00158.a-c
Twee zoutvaten,
Blauw glas in zilveren vatting.
Amsterdam, Diederik Willem Rethmeyer, 1803.
13,5 x 7,5 x 5,3 cm.
Invnr. 00159.1-2
Broodmand.
Amsterdam, Barend van Mecklenburg, 1792.
9,1 x 24,2 cm.
Invnr. 00009		 27_broodmand-meestertekens
Mouchedoosje ( poeder of zalfdoosje)
Met de afbeelding van een minnend paartje.
Amsterdam, Jacobus Das, ca. 1730
Ca. 9 cm.
Invnr. 19289		 28_Mouchedoosje
Huwelijksdoosje
van Jacob Jansz. Van Bronckhorst en Celitie Theunis Bruyningh.
Onbekend meester , 1682.
Ca. 10 cm.
Invnr. 12284		 29_huwelijksdoos
Knottekistje
In de vier zijden gegraveerde symbolen van liefde en huwelijk, afgesloten met een verguld schroefje in de vorm van een amor.
Mogelijke maker Claes Bel ( 1675-1700)
7,3 x 4,8 x 6,0 cm.
Invnr. 14947		 30_knottekistje
Knottekistje
Hoorn, Reyndert of Claes Bell (?) laatste kwart 17e eeuw.
7,6 x 5,3 x 8,2 cm.
Invnr. 00138		 31_knottekistje2
Zilveren naaldenkoker
Gedecoreerd met symbolen van huiselijkheid en moederliefde. Met monogram van de eigenaar : J.K.
Hoorn, onbekend meester, 1793.
9,7 x 1,8 cm.
Invnr. 15530		 32_Naaldenkoker
Cabaret
Klein dienblad.
Zwolle, H. Zweering 1760.
19,2 x 19,2 cm.
Invnr. 11274
Tabaksdoos
Aan de binnenzijde verguld.
Amsterdam, Pieter de Gilde, 1807.
92 gram
Invnr. 00169
Pijpgarnituur
Enkhuizen, Bevat een aantal instrumenten voor het reinigen en stoppen van de pijp. Het stel is bovendien voorzien van een klein zegelstempel .
Onbekend meester, ca.1750
7,5 x 3,2 cm.
Invnr. 10353
Nootmuskaatrasp
Amsterdam, J.G. Koen, 1858.
3 x 6,7 x 3 cm.
Invnr. 04948
Stel gouden boeksloten
Links met spiegelmonogram, A.V.( Amantha Velius)en de rechter met het wapen van de familie Velius. Tussen 1700 en 1740 vervaardigd.
5,8 x 6,7 cm.
Invnr. 00665		 33_boekbeslag
Stel zilveren boeksloten
Hoorn, Jan Kamps, 1777.
9 x 2,8 cm.
Invnr. 18043
Gouden snuifdoos
Hoorn, Willem Zip, 1833.
5,8 x 2,5 x 4,4 cm.
Invnr. 00167
Loddereindoosje
Met in silhouet het portret van stadhouder Willem V.
Amsterdam , onbekend meester, einde 18e eeuw.
65 gram
Invnr. 12256
Brandewijnkom
Op ronde standring. Het figuurtje op de kom is versierd met bloem en bladmotieven , Enkhuizen, 18e eeuw.
21,7 x 5,3
Invnr. 12102
Brandewijnkom
Op ovalen voet met florale motieven. In de handvaten kopjes en putti.
Leeuwarden, J. Adringa, 1776.
24,8 x 12 x 7,8 cm.
Invnr. 18036		 34_Brandenwijnkom
Beker
Op zeskantige voet . Gegraveerd met het wapen van Maria Jacob van Akerlaken, 7 november 1848.
Amsterdam, Wed. E.H. de Haas
10,5 x 6,8 cm.
Invnr. 000185
Burgemeestersketen
Van Mr. W.C.J. de Vicq, burgemeester van Hoorn 1862-1875 .
Amsterdam, J. M. van Kempen en C.B.H. Canté.
Ca 70 cm. (penning 4 cm.)
Invnr. 10471		 35_burgemeestersketen
Lepeldoos
Hoorn, J.Verhoogt , 1911.
17,2 x 5,4 x 7,2 cm.
Invnr. 55872
Koektrommel
Joure, C.J. Brunings, 1862.
11,3 x 6,3 x 8,8 cm.
Invnr. 02450
Beschuittrommel
Rotterdam, C. Knuysting , 1805.
8 x 12,2 cm.
Invnr. 00175.1
Oblietrommel
Rotterdam, C.J. Knuysting, 1805.
7,9 x 15,1 x 10,3 cm
Invnr. 00175.2
Twee zilveren trommels
Amsterdam, H. Smit, 1829.
7,8 x 12,6 (rond) en 14,3 x 10 x 7,5 cm.
Invnr. 11272 en 11273
Pijpkomfoor
Op ebbenhouten voet,
Amsterdam, F. Arnsen, 1837.
15 x 12 x 12 cm.
Invnr. 01051
Tabakspot
De ring van de deksel heeft een slang als decoratie.
Amsterdam, F. Arnsen, 1837.
15 x 18,5 x 11,5 cm.
Invnr. 01054.a-b
Theepot
Utrecht, F.C. Moot, 1807.
22 x 18,5 x 10,5 cm.
Invnr. 00172.a-c
Theebus
Amsterdam, P.H.la Ruelle,1806.
22 x 18,5 x 10,5 cm.
Invnr. 00173
Melkkan
Amsterdam, A. Horman 1833.
14 x 8 x 13 cm.
Invnr. 13104
Theepot
Met houten handvat. De deksel zit met scharnier vast aan de pot. De schenktuit is een vogelkop .
Amsterdam, A. Horman, 1833.
24 x 9,5 x 15,5 cm.
Invnr. 13103
Miniatuur molen door Adr. Volkers, 1953 (niet afgebeeld)
18,5 x 13,5 x 16 cm.
Invnr. 50008Miniatuur botter door Adr. Volkers, 1953
10,4 x 10 x 3,2 cm.
Invnr. 53239aMiniatuur mand met vogel door Adrianus Volkers, 1950-1960.
3,5 x 2,9 x 3,4 cm.
Invnr. 50011Miniatuur kabinet door Adrianus Volkers, 1950-1960.
4,9 x 7,5 x 1,9 cm.
Invnr. 50010Miniatuur fontein op drie poten,onbekend zilversmid.
5 x 13 x 3 cm.
Invnr. 00044Miniatuur ophaalbrug door Adrianus Volkers, 1951.
12,5 x 7,7 x 5,2 cm.
Invnr. 50007
37_ZilverVolkers
36_VolkersStaandH
Gildepenning, koper, 1723, haut-relief skelet met zandloper, keerzijde ‘mr. Floris Snel 1723′
Chirurgijnsgilde.
2,8 cm.
Invnr. 00697
Gildepenning, koper, 1753, haut-relief skelet met zandloper; keerzijde:’mr. Rijkwaart Duyvetter 1753′
Chirurgijnsgilde
2,8 cm.
Invnr. 00698
Gildepenning, 1740, voorzijde:schip; keerzijde:’Klaas Jansz. Kaat’
Schippersgilde
3,2 cm.
Invnr. 00699
Gildepenning, 1775, voorzijde:schip; keerzijde:’Volkert Cornelis Pool van Wieringe 1775 7M 26 dag’
Schippersgilde
3,7 cm.
Invnr 00700
Gildepenning, geen datering, voorzijde:kuiper aan het werk; keerzijde:’J.B.B.’ en huisteken
Kuipersgilde Enkhuizen
4,0 cm.
Invnr. 00701
Gildepenning, 18de eeuw, voorzijde:kuiper aan het werk voor zijn huis met uithangbord horen, achtergrond schepen; keerzijde:’Waar heeft men grooter kunst ter weereld ooyt gevonde als daer men hout te saam heeft digt gebonde
Kuipersgilde
2,9 cm.
Invnr. 00702
10 gildelepels:00022.1
zilversmid Albert Goversz Fortuyn, steel opengewerkt, bekroning overhoeks geplaatste piedestal met timmerman met spijkerbak in rechterarm en met links hamer, op spijkerbak ‘1753’, punt-vormig lof.
Timmermansgilde
18,8 x 4,3 cm.00022.2
zilversmid Albert Goversz. Fortuyn, opengewerkte steel, bekroond met overhoeks geplaatste piedestal, waarop staand mannetje met spijkerbak in rechterarm, linksachter hamer, spijkerbak met ‘1754’, puntvormig lof
Timmermansgilde
18,9 x 4,3 cm.00022.3
zilversmid Albert Goversz Fortuyn, steel opengewerkt, bekroning overhoeks geplaatste piedestal met timmerman met spijkerbak in rechterarm en met links hamer, op spijkerbak ‘1756’, puntvormig lof
Timmermansgilde
19,9 x 4,5 cm.00022.4
zilversmid Albert Goversz Fortuyn, steel opengewerkt, bekroning overhoeks geplaatste piedestal met timmerman met spijkerbak in rechterarm en met links hamer, op spijkerbak ‘1757’, puntvormig lof
Timmermansgilde
19 x 4,5 cm.00022.5
Onbekende smid, steel opengewerkt, bekroning overhoeks geplaatste piedestal met timmerman met spijkerbak in rechterarm en met links hamer, op spijkerbak ‘1759’, puntvormig lof
Timmermansgilde
18,8 x 4,5 cm.00022.6
Zilversmid Dirk Hoep, steel opengewerkt, bekroning overhoeks geplaatste piedestal met timmerman met spijkerbak in rechterarm en met links hamer, op spijkerbak ‘1760’, puntvormig lof
Timmermansgilde
19,1 x 4,5 cm.00023.1
Zilversmid Jacob Dirksz Schuyt, steel met verworden kwabornament, bekroond door bezemmaker met driekantige steek, bijl, bezem.
gegraveerd ‘As J Schellinghout het Besemakersgildt Ao 1771′
Bezemmakersgilde
19,9 x 4,9 cm.00023.2
Zilversmid Adrianus van Egmond, steel met verworden kwabornament, bekroond met bezemmaker met bijl en bezem, puntvormig lof
gegraveerd ‘As J Schellinghout het Besemakersgildt Ao 1771′
Bezemmakersgilde
19,7 x 4,8 cm.
38_Gildelepels
39_Gildelepels2
40_gildelepelTimmerman gildelepeltimmerlieden
41_gildelepelmeesterteken 43_gildelepelBezemmakers
3 Avondmaalsborden, 1697, zilversmid Johannes Zschammer
33 cm.
Invnr. 00131		 44_avondmaalsbord
2 avondmaalsbekers, 1738, zilversmid Francois van Stapele
17,3 x 10,6 cm.
Invnr. 00123		 45_avondmaalskan
1 avondmaalsbord, 1730, zilversmid Francois van Stapele
25 cm.
Invnr. 00123
2 avondmaalsborden 1695, Wouter Schrijver
32 cm.
Invnr. 133762 avondmaalsbekers, Op de onderkant inscripte: ‘Gifte tot het h. avondmaal der remonstranten tot Hoorn van Marijtie Boelen gestorve Anno 1662 den 26 maart.’ , 1662
17 x 11,1 cm.
Invnr. 13377Zilveren kan, rond 1900, Firma H.A. Jurst en Co
34 x 22 cm.
Invnr. 13378Troffel, 1864, Jacob van Straten Alkmaar
16 x 11,5 x 14,5 cm.
Invnr. 13379		 46_remonstrantsZilver