Τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, 23 Ιουνίου, η Σελήνη φτάνει στην πλήρη φάση της και ταυτόχρονα σε περίγειο, το πιο κοντινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, δημιουργώντας έτσι τη μεγαλύτερη πανσέληνο του χρόνου.
"Η μέση απόσταση της Σελήνης από τη Γη (από κέντρο σε κέντρο) είναι 384.400 χλμ., ενώ στο περίγειό της βρίσκεται περίπου σε απόσταση 356.400
χλμ. και στο απόγειό της στα 406.700 χλμ. Υπάρχει δηλαδή μια διαφορά
50.000 χλμ. περίπου μεταξύ περιγείου και απογείου. Επόμενο είναι ότι στο
περίγειό της η Σελήνη φαίνεται μεγαλύτερη απ’ ότι στο απόγειο, όπως
επίσης κάποιο από τα 12 περίγεια ενός έτους θα είναι το πλησιέστερο και
άρα η Σελήνη θα φαίνεται ως μεγαλύτερη του έτους ιδιαίτερα μάλιστα εάν
συμπέσει την ίδια ημέρα να έχουμε και Πανσέληνο, όπως συμβαίνει φέτος
στις 23 Ιουνίου!"
Πολύ όμορφο το θέαμα του καθαρού χριστουγεννιάτικου ουρανού!
Ο λαμπερός πλανήτης Δίας, ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος και η Σελήνη, θα βρεθούν σε σύνοδο
μετά τα μεσάνυχτα, κάτω από το σπινθηροβόλο κόκκινο μάτι του Ταύρου, που
ονομάζεται Aldebaran ή Λαμπαδίας. Το όνομα Aldebaran είναι αραβικό και
σημαίνει "ακόλουθος", από το γεγονός ότι ακολουθεί τα αστρικά σμήνη
Υάδες και Πλειάδες στην πορεία τους στον ουρανό.
οι δύο εικόνες έγιναν με το Stellarium
Για τον πλανήτη Δία και για άλλους πλανήτες, είναι πολύ κατατοπιστικό το ενημερωτικό ντοκιμαντέρ του κυρίου Ματσόπουλου.
Η θαυμαστή φωτογραφία ανήκει στον πολύ καλό φίλο, εκλεκτό φιλόλογο και συγγραφέα Γιάννη Κωβαίο. Πήρε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό φωτογραφίας με θέμα "Η Ελπίδα"
Απόψε είναι η μεγαλύτερη πανσέληνος του 2012. Η σελήνη φτάνει σε περίγειο, δηλαδή, το κοντινότερο σημείο στην τροχιά της γύρω από τη Γη, στις 6:35 μ.μ. Βρίσκεται 356.953 χιλιόμετρα μακριά από εμάς, την πιο κοντινή προσέγγιση του έτους, ενώ το μεγαλύτερο απόγειό της φτάνει τα 406.697 χιλιόμετρα. Στο περίγειό της η Σελήνη φαίνεται 14% μεγαλύτερη και κατά 30% περίπου πιο λαμπερή.
"Το ηλεκτρονικό περιοδικό για την ποίησηPoeticanet ενδιαφέρεται για τη σχέση της ποίησης με τη Σελήνη αλλά και τι καινούργιο μπορεί να προσκομίσει στο θέμα η σημερινή ποίηση. Επιθυμεί το θέμα να αναδειχθεί μέσα από την καινούργια αντίληψη που ή άλλως έχει ο άνθρωπος για τη Σελήνη, αλλά και για την από πάντα του συναισθηματική σχέση". Στο τεύχος 7 (Μάϊος 2008) θα βρείτε ανθολόγιο με θέμα: "Tο Φεγγάρι της Γης και η Σελήνη των ποιητών".
Οι αρχαίοι λαοί προσέδιδαν ξεχωριστή σημασία στις φάσεις της Σελήνης, τις οποίες συνέδεαν με καλούς ή κακούς οιωνούς. Φαντάζονταν την κίνησή της σαν ιππασία στο στερέωμα πάνω σε ταύρο, άλογο ή ελάφι κι ο Ομηρικός ύμνος την περιέγραφε να λούζεται στα νερά του Ωκεανού, προτού ανέβει στο άρμα της. Αμέτρητοι φυσικά είναι οι μύθοι και οι προσωποποιήσεις της, από τους Αιγύπτιους και τους Μάγια που τη θεωρούσαν θεά της γονιμότητας μέχρι τα μεσαιωνικά χρόνια ή και αργότερα, όπου σχετιζόταν με τη μαγεία και τον αποκρυφισμό. Η πίστη στην επίδρασή της για ό,τι συμβαίνει πάνω στη γη ήταν από τις πρώτες δοξασίες του σκεπτόμενου ανθρώπου. Μα το ερώτημα ανέκαθεν ήταν τι μπορεί να συμβαίνει πάνω στη Σελήνη, και ιδίως στην αθέατη μεριά της...
Στα περιεχόμενά του poeticanet, τα οποία ανανεώνονται κάθε τέσσερις μήνες, περιλαμβάνονται: ανθολόγια ποιημάτων, αφιερώματα σε ποιητές, βιντεοσκοπήσεις απαγγελιών και συνεντεύξεων, δοκίμια αναφερόμενα στoν ποιητικό λόγο, παρουσιάσεις ποιητικών συλλογών, βιβλιοκριτική σχετική με την εκδοτική επικαιρότητα, ηλεκτρονική ποίηση, καθώς και ειδήσεις για εκδηλώσεις και άλλα γεγονότα του ποιητικού χώρου. Περιλαμβάνονται επίσης χρήσιμοι σύνδεσμοι με βιβλιοθήκες, εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά, εκδοτικούς οίκους, λογοτεχνικά σωματεία και ιδρύματα.
Η Βουλή των Ελλήνων έχει δημιουργήσει μια δική της, καταπληκτική συλλογή έργων τέχνης, που το ιστορικό τους υπόβαθρο εκτείνεται από τις αρχές του 19ου αιώνα έως τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Απ` αυτή τη συλλογή και σαν συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης προέρχεται ο παρακάτω πίνακας τουΝίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα.
Η πανσέληνος/Νυχτερινό Τοπίο, 1957,
Λάδι σε Μουσαμά, 100x64 εκ.
Κι ένας ακόμη πίνακας της συλλογής
Ιωάννινα, Λάδι σε Μουσαμά, 31x43 εκ. Νικόλαος Οθωναίος (1877/1880-1950)
Και επί τη ευκαιρία, η Βουλή των Ελλήνων παρουσιάζει, σε ηλεκτρονική μορφή, την εικοσάτομη σειρά των Αρχείων της Ελληνικής Παλιγγενεσίας. "Η σειρά αφορά στην Ελληνική Επανάσταση του 1821: στον αντίκτυπό της στην Ευρώπη και στον αγώνα των επαναστατημένων Ελλήνων για την αποτίναξη του ξένου ζυγού, την εισαγωγή φιλελεύθερων πολιτικών θεσμών, την κατοχύρωση των δικαιωμάτων του πολίτη και τη δημιουργία σύγχρονου ανεξάρτητου, ευνομούμενου και ισχυρού κράτους".
Επίσης, Η Βουλή για τα παιδιά περιέχει χρήσιμες πληροφορίες για τη Βουλή και τους χώρους της, το πολίτευμά μας, για επισκέψεις σχολείων αλλά και ψυχαγωγικά παιχνίδια.
Από πάντα η Σελήνη είχε το προνόμιο να σαγηνεύει τη ματιά και να ελκύει την ιδιαίτερη προσοχή των θνητών. Πόσες σκέψεις δεν γεννήθηκαν στην παρουσία του χλομού, μα φωτεινού της δίσκου; Σφαίρα μυστηρίου και μοναξιάς που περιίπταται πάνω από τις βουβές μας νύχτες, αυτός ο ουράνιος φωστήρας είναι συνάμα θλιβερός και υπέροχος μέσα στην παγερή του αγνότητα, και οι καθάριες ακτίνες του προκαλούν μια ρέμβη γεμάτη γοητεία και μελαγχολία.
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Σελήνη ήταν κόρη των Τιτάνων Υπερίωνα και Θείας, αδελφή του Ήλιου και της Ιούς, και μητέρα του Ωρίωνα με πατέρα τον Ήλιο. Όπως ο Ήλιος έτσι και η Σελήνη είχε το δικό της άρμα που το έσερναν βόδια ή άλογα ή και ελάφια, ενώ στην κλασική εποχή κυρίως η λατρεία της Σελήνης είχε ατονήσει γιατί πίστευαν ότι η λατρεία των ουράνιων σωμάτων ήταν γνώρισμα των βαρβάρων. Από την αρχαιότητα ακόμη στο ορατό αυτό πρόσωπο της Σελήνης διακρίνονταν διάφορες μορφές και σχήματα που κυριολεκτικά γοήτευαν τους ανθρώπους της Γης επί χιλιάδες χρόνια. Μερικοί πίστευαν ότι ήταν ένα κουνέλι. Άλλοι πάλι ότι ήταν βάτραχος. Ενώ οι περισσότεροι έλεγαν ότι μπορούσαν να διακρίνουν ένα ανθρώπινο πρόσωπο: έναν άνθρωπο στη Σελήνη. Στις σκανδιναβικές χώρες έβλεπαν δύο παιδιά να μεταφέρουν ανάμεσά τους έναν κουβά νερό, ενώ στη Γροιλανδία απαγόρευαν στις νέες κοπέλες να κοιτάζουν την Πανσέληνο γιατί πίστευαν ότι θα έμεναν έγκυοι.
Φυσικά πολλοί από τους κλασικούς Ελληνες φιλοσόφους είχαν αντιληφθεί από νωρίς ότι ο διαφορετικός φωτισμός των περιοχών της Σελήνης οφειλόταν στις ανωμαλίες του εδάφους της. Ο Θαλής ο Μιλήσιος, για παράδειγμα, πίστευε ότι ο δορυφόρος μας ήταν φτιαγμένος από τα ίδια υλικά που είναι φτιαγμένη και η Γη, ενώ ο Δημόκριτος υποστήριζε ότι οι διαφορές του φωτισμού της οφείλονταν στην ύπαρξη βουνών και κοιλάδων. Κι έτσι, από την κλασική ακόμη εποχή, οι αρχαίοι Ελληνες φιλόσοφοι μπόρεσαν να διαλευκάνουν αρκετά από τα μυστήρια της Σελήνης, ανάμεσα στα οποία ήταν και ο μηχανισμός των φάσεών της. Περισότερα...
Και σαν χλωμή κι αδύνατη γυναίκα οπού πεθαίνει, οπού τρεκλίζει βγαίνοντας από την κάμαρά της, και τυλιγμένη τη λεπτή κι αέρινή της γάζα πάει όπου θέλει τ' άρρωστο το παραλήρημά της, το ίδιο απ' την ανατολή μακριά τη βουρκωμένη αργά η σελήνη σα λευκή κι άμορφη εβγήκε μάζα.
(Ίταλο Καλβίνο, "Η απόσταση της σελήνης", Tα κοσμοκωμικά)
Κάποτε, σύμφωνα με όσα υποστηρίζει ο σερ Τζορτζ Ντάρβιν, η Σελήνη βρισκόταν πολύ κοντά στη Γη. Οι παλίρροιες ήταν αυτές που την έσπρωξαν σιγά σιγά μακριά: οι παλίρροιες που η ίδια η Σελήνη προκαλεί στα γήινα νερά και στη διάρκεια των οποίων η Γη χάνει αργά αλλά σταθερά ενέργεια.
Μικρή, μετακινούμενη οπή φωτός, μη φεύγεις, μη βιάζεσαι τόσο. Θα σου φέρω πετρέλαιο. Θα σου κόψω λουλούδια που μυρίζουν ακόμα. Θα σου χαρίσω γραμματόσημα. Θα τραγουδήσω με φωνή λυπητερή το υπέροχο τραγούδι των ποιητών, τον βελούδινο ύμνο της νύχτας, από την οποία άλλωστε αντλείς το βαρύτιμο νόημά σου.
Η σοβαρή και χλωμιασμένη σου θωριά, που αρμενίζει στ' αψηλά, Σελήνη, δεν 'ξεύρεις τι αδελφική παρηγοριά, τι παιδιακούς συλλογισμούς με δίνει!
Κανένα φίλον από σένα πιο παλιό, και πιο πιστό, δεν έχω να ονομάσω. Σ' εγνώρισα πριν πρωτοέμβω στο σχολειό, κι αν 'μβω στον τάφο, δεν θα σε ξεχάσω.
Θυμάσ' ακόμα το μικρό παιδί, εμέ, με τον μεγάλο πόθο στην καρδιά μου; Με την λαχτάρα, να μου ήρχεσαι χαμαί, να σ' έχω σαν παιχνίδι στην ποδιά μου;
Θυμάσαι πώς, εσύ στα ύψη, εγώ στη γη, ετρέχαμε μαζί, ποιος να περάσει; Συ έχεις μείνει πάντα νέα και γοργή, και μόν' εγώ, εγώ έχω γεράσει!
Θυμάσαι την Βιζώ μας, τ' όμορφο χωριό; Το σπίτι μας, τ' ωραίο περιβόλι; Και μέσα στ' άνθη του, θυμάσαι το Μαριώ, π' αγάπησα με την καρδία μ' όλη;
Αυτή τα φταίει, αν απ' εκείνο τον καιρό αμέλησα τα κάλλη σου, Σελήνη! Γιατ' απαιτούσε και καλά να μη θωρώ, παρά τες ομορφιές, που είχ' εκείνη.
Αυτή τα φταίει, αν τώρα πλέον δεν μπορεί ν' ανοίξει σαν και πρώτα η καρδιά μου, να παίξει, φίλη μου, μαζί σου, να χαρεί, καθώς την ξεύρεις απ' τα παιδιακά μου!
Αυτή τα φταίει! Και γνωρίζεις διατί; Διότι, γι' άλλον, πρόδωκεν εμένα! Και μ' έκαμε να κλαίω απ' την ώρ' αυτή, να καταλυώ την νιότη μου στα ξένα!
Δεν είδα πια από τότε πρόσχαρη χρονιά! -Έβαλε λες φαρμάκι στην ζωή μου! Ως και τους φίλους μου τους ηύρεν απονιά, και μ' άφηκαν στην μέση της ερήμου!
Μόνον εσύ ακόμη, φίλη παιδιακή, μόνον εσύ δεν μ' έχεις λησμονήσει. Και σπλαχνικά το φως σου στέλλεις το γλυκύ, ναρθεί να βρει, να με παρηγορήσει.
Σ' ευχαριστώ! Κι αυτήν απόψε την βραδιά μ' ελάφρυνες τα στήθη μου λιγάκι. Γιατί μου άδειασ' η γεμάτη μου καρδιά, σαν σ' έχω γράψ' αυτό το τραγουδάκι!
Σαπφώ
'...όταν ο ήλιος έχοντας βασιλέψει πια η σελήνη με ένα κόκκινο θάμπος ξεπροβάλλει όλα τα αστέρια γύρω της να εξαφανίσει, κι ένα φέγγος απλώνει ως πέρα στο αλμυρό το πέλαγος και στους αγρούς με τα χιλιάδες άνθη ...'
θα κάνει πάλι χρυσά τα μαλλιά μου. Δε θα καταλάβεις.
'Αφησέ με να έρθω μαζί σου.
Όταν έχει φεγγάρι μεγαλώνουν οι σκιές μες στο σπίτι,
αόρατα χέρια τραβούν τις κουρτίνες,
ένα δάχτυλο αχνό γράφει στη σκόνη του πιάνου
λησμονημένα λόγια δε θέλω να τ ακούσω. Σώπα.
'Αφησε με να έρθω μαζί σου ...
Πολλές παροιμίες και ρητά αποδείχθηκε ότι είναι περισσότερο γεγονότα παρά φαντασία. Το φθινοπωρινό καθάριο φεγγάρι είναι συχνά προάγγελος κρύου, ενώ άλλες προβλέψεις βασίζονται στον τονισμό των χρωμάτων της Σελήνης: "Χλωμό φεγγάρι φέρνει βροχή". "Κόκκινο φεγγάρι φέρνει μπόρα". Και πραγματικά η Σελήνη αλλάζει φαινομενικά χρώματα, ανάλογα με τον τύπο των νεφών που βρίσκονται στα ψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας.
Παντελής Θαλασσινός - Του Φεγγαριού (τι υπέροχο τραγούδι!)
