Groene overgang
De natuurlijke grens gevormd door de rivier de Demer met de buurgemeenten Aarschot en Rotselaar, laat onmiddellijk zien dat Betekom met zijn uitgebreide ‘Beemden’ een gemeente is waar men nog volop van de natuur kan genieten. Door deze Beemden lopen dan ook de sporen van Betekoms schilderachtige wandelingen. Langsheen het vroegere als marktplaats florerende dorpscentrum trekken we door de holle wegen rondom de Molenberg, daterend uit de 14e eeuw, richting Moorsem, alhier werd vroeger nog baksteen gewonnen uit de rijke ondergrond. Op grondgebied Begijnendijk vinden we talrijke poelen omgeven door rijke natuur, deze zijn een overblijfsel van het netwerk van dijken opgetrokken door de toenmalige ‘Begijnen’ als bescherming tegen wateroverlast rondom de talrijke hoeven indertijd. Vandaar Begijnendijk? Via een fikse wandeling kan men kennismaken met de aldaar aanwezige fauna en flora. Langsheen de dorpskern vormt ons dorp met het zogenaamde ‘commisse-bos’ de groene rand van de provincie Vlaams-Brabant naar de Antwerpse Zuiderkempen toe. Dit stuk groen krijgt dan ook een nieuwe functie binnen Begijnendijk als ‘ontspanningsplaats’ in de ruimste van het woord.
Begijnendijk – Betekom: historiek
Betekom werd reeds vermeld in 1243 maar is ongetwijfeld veel ouder. De naam is afgeleid van Bet-inga-heim en is van Frankische oorsprong. In de late middeleeuwen was het dorp reeds sterk ontwikkeld. Het had toen een eigen schepenbank en dorpsbestuur. De macht over de heerlijkheid werd gedeeld door de heren van Rivieren en de heren van Ter Bruggen. Beiden hadden een kasteel op een boogscheut van het centrum.
De Betekommenaars leefden vooral van de landbouw die floreerde dankzij de rijke alluviale gronden langs de Demer. Van in de middeleeuwen was er ook een bescheiden industrie aanwezig. Steenbakkerijen, brouwerijen, windmolens en aanlegplaatsen (amers) voor rivierschuiten worden reeds vroeg in de archieven vermeld. Rond 1900 kwam daar nog een melkerij bij en werden twee tramlijnen aangelegd.
Begijnendijk is duidelijk jonger dan Betekom en is mogelijk uit dit dorp ontstaan. In de late middeleeuwen was het belangrijk voor zijn turfwinningen. Turf was een waardevolle delfstof die overvloedig voorkwam in de moerassige laagten langs de Merenloop en elders. In de zestiende en zeventiende eeuw was Begijnendijk een gehucht van Aarschot en heel dun bevolkt. Vanaf de achttiende eeuw groeide de bevolking sterk aan, om kort vóór de fusie ongeveer 4.700 inwoners te bereiken. Vóór 1798 was een groot deel van het grondgebied in handen van de abdij van Averbode en de Aarschotse Begijnen.
De fusiegemeente Begijnendijk ontstond op 1 januari 1977 uit de buurdorpen Betekom en Begijnendijk. Daarbij gingen de wijken Bloemsehoeve en Balenberg verloren aan resp. Aarschot en Tremelo.
Boek Begijnendijk
Op het gemeentehuis is voor € 3,00 het boek “BEGIJNENDIJK – een geschiedenis van onze gemeente” te koop. Dit is een boek van het GA&DC; (Gemeentelijk Archief en DocumentatieCentrum).