یادداشتهای استاد مطهری، ج 10، ص: 245
لازم داریم و مقدمات اجرای آن چیست، چقدر علم و چقدر قوّه و چه اندازه حسن تدبیر و تاکتیک عملی لازم دارد.
دخالت دادن تدبیر عملی
جمعیت مبارزه با فساد- مثلًا با خصوص تریاک یا قمار یا شراب- تنها با تحریم کردن و لایحه به مجلس بردن درست [نمیشود.] برای تریاکیها علاوه بر قانون و منع کشیدن و منع کشت خشخاش، راه ترک کردن و قرص و دوا و بیمارستان لازم است، همچنین منع شراب و قمار. داستانی یک وقت در روزنامه خواندم که در ایالت فیلادلفیای آمریکا یک وقتی متوجه شدند که زنها عادت کردهاند به قمار در مجالس شبانه ... حالا ما سالهاست میخواهیم جلو غیبت کردن زنها را بگیریم ولی با زور وعظ و خطابه البته ممکن نیست. فعلًا در وضع حاضر برای یک عده زن بیکار که سرگرمی ندارند راهی جز غیبت و خبرچینی وجود ندارد. حتماً اگر زنها سرگرمی هنری و ذوقی و علمی در داخل خانه داشته باشند و موضوع صحبتی غیر از غیبت داشته باشند، آن وقت مواعظ ما بهتر اثر میکند.
همان طوری که امروز دانستهاند که اقتصاد و سیاست قوانینی دارد، به طریق اولی تربیت و مبارزه با فساد نیز دارد. عدهای دیگر مینالند از تبرّج زنهای جدید؛ درباره این هم باید فکر کرد که علتی دارد. وقتی که ما همه راهها را میبندیم جز راه فساد و توقع داریم که فساد واقع نشود، این حکم چنین بود که کجدار و مریز، این تناقض است.
به هر حال غزالی و امثال او اینطور خیال میکنند. آیا از این که [قرآن] در یک آیه امر به معروف و نهی از منکر را وظیفه عموم و شأن عموم میداند و در آیه دیگر وظیفه یک دسته دیگر میداند، نباید چنین حکم کرد که امر به معروف چون وظیفه اجرایی است پس وظیفه دولت است؟ بعضیها آیات امر به معروف را سند آخوندی میدانند. سند آخوندی آیه «نفر» است و آخوندها مبین هستند و اما [برای] اجرا تشکیلاتی علاوه و نیرویی علاوه لازم است.
27. دولت هر سال راجع به ماه رمضان اعلامیه میدهد و ضمناً