ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ "Ι.Κ. ΒΕΛΛΙΔΗΣ"

ΔΕΥΤΕΡΑ
18
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1995
Η πρώτη Ελληνική Εφημερίδα στο Internet

Πολιτικά


Συνέντευξη του Ιωάννου Κρατερού στον Παντελή Σαββίδη

Το άρθρο 5 της ενδιάμεσης συμφωνίας, είναι η διάταξη με την οποία αναγνωρίζουν και τα Σκόπια ότι και το όνομα αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων επισημαίνει σε συνέντευξή του ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και νομικός σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών Κρατερός Ιωάννου.

Ο κ. Ιωάννου, ο οποίος ήταν μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας που ακολούθησε τον κ. Παπούλια στη Νέα Υόρκη, επισημαίνει ακόμη ότι μέχρι τώρα, ο κ. Γκλιγκόρωφ έλεγε ότι το όνομα είναι αδιαπραγμάτευτο. Τώρα με το άρθρο 5 αναγνωρίζει ότι είναι διαπραγματεύσιμο.

Τους ισχυρισμούς του πρωθυπουργού και του υπουργού εξωτερικών της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ότι με τη συμφωνία δεν τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης για το όνομα, ο κ. Ιωάννου τους αποδίδει σε προσπάθεια εσωτερικής κατανάλωσης.

Η συνέντευξη του κ. Ιωάννου έχει ως εξής:

ΕΡ.: Από το κείμενο της συμφωνίας, δεν προκύπτει, τουλάχιστον δεν αναφέρεται ρητώς, ότι η Ελλάδα αίρει το εμπάργκο που επέβαλε στην ΠΓΔΜ. Τι σημαίνει αυτό;

ΑΠ.: Πρώτα, πρώτα κύριε Σαββίδη, η Ελλάδα δεν αίρει το εμπάργκο. Η συμφωνία προβλέπει ότι θα τεθεί σε ισχύ έπειτα από 30 ημέρες. Συνεπώς, όταν θα έχουμε άρση του εμπάργκο, θα είναι μετά τις 30 ημέρες και με την προϋπόθεση ότι θα έχει ήδη, υποσταλεί και η σημερινή σημαία των Σκοπίων, με το άστρο της Βεργίνας.

Η συμφωνία προβλέπει ότι εφόσον περάσει το 30νθήμερο και γίνουν αυτά τα οποία μέσα ορίζονται, τότε θα υπάρχει και μια διακίνηση εμπορευμάτων.

Η ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων εκ των πραγμάτων σημαίνει ότι υπάρχει και αδρανοποίηση του εμπάργκο. Το λέτε εμπάργκο και παρασύρετε και μένα. Δεν πρόκειται περί εμπάργκο, πρόκειται περί αντιμέτρων τα οποία πήρε η Ελλάδα έναντι των Σκοπίων.

ΕΡ.: Η συμφωνία κ. καθηγητά που έχει υπογραφεί, είναι ισχυρότερη - όταν τεθεί σε ισχύ, με τις προϋποθέσεις που είπατε προηγουμένως - από την απόφαση που πήρε η κυβέρνηση για τα αντίμετρα;

ΑΠ.: Μα η ίδια η κυβέρνηση έχει πάρει την απόφαση για τα αντίμετρα, η ίδια η κυβέρνηση υπογράφει συμφωνία. Τι θα πει ισχυρότερη; Η κυβέρνηση αποφάσισε ότι μετά τις 30 ημέρες εφόσον συμβούν αυτά που προβλέπει η συμφωνία, θα υπάρξει ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων. Η ίδια αποφάσισε τα αντίμετρα, η ίδια υπογράφει μια συμφωνία, η οποία εφόσον τηρηθεί, πλέον, δεν έχει λόγο να διατηρεί τα αντίμετρα.

ΕΡ.: Δεν χρειάζεται δηλαδή άλλη νομική διαδικασία;

ΑΠ.: Ξέρετε πολύ καλά ότι τα αντίμετρα λήφθηκαν με μια ρύθμιση η οποία είναι μια απόφαση του υπουργού Οικονομικών και με μια ανακοίνωση του υπουργικού συμβουλίου, που οδηγεί τα τελωνεία, στην εφαρμογή των αντιμέτρων. Από τη στιγμή που τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία φαντάζομαι ότι θα βγει μια άλλη εγκύκλιος η οποία θα λέει ότι δεν ισχύει η προηγούμενη.

Ενδιάμεση

συμφωνία

ΕΡ.: Κύριε καθηγητά, τι σημαίνει ενδιάμεση συμφωνία, όπως είναι ο τίτλος αυτής της συμφωνίας;

ΑΠ.: Ενδιάμεση σημαίνει ότι δεν είναι η οριστική συμφωνία με τα Σκόπια. Δηλαδή, αν αυτή τη στιγμή κάνουμε ένα σύμφωνο φιλίας δεν θα υπήρχε λόγος ενδιάμεσης συμφωνίας. Δεν μπορούμε να κάνουμε σύμφωνο φιλίας για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχουμε συμφωνήσει στο θέμα του ονόματος. Εμείς αναγνωρίζουμε τα Σκόπια με το όνομα FYROM αυτοί αποκαλούνται, Δημοκρατία της Μακεδονίας. Υπάρχει, λοιπόν, εκεί, ένα πρόβλημα. Προσωρινή λοιπόν, συμφωνία, είναι ότι πρόκειται για μια συμφωνία, για να εξασφαλιστεί το αναγκαίο διεθνές κλίμα στις σχέσεις των δύο χωρών ούτως ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν περαιτέρω, στην επίλυση των υπόλοιπων προβλημάτων.

ΕΡ.: Εχει μικρότερη δεσμευτικότητα και ισχύ από μια οριστική συμφωνία;

ΑΠ.: Εχει διαφορετικό χαρακτήρα.

ΕΡ.: Στο περιεχόμενο;

ΑΠ.: Εχει διαφορετικό χαρακτήρα ως είδος συμφωνίας. Μια οριστική συμφωνία, σημαίνει ότι όλα τα έχουμε επιλύσει. Μια προσωρινή συμφωνία σημαίνει ότι προχωράμε, δημιουργούμε, λύνουμε μερικά πράγματα και προχωράμε στην δημιουργία ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, όσο είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε, σχέσεων οικονομικών και άλλων προκειμένου να καταλήξουμε τελικά, σε μια σχέση με το άλλο κράτος που θα είναι μια σχέση φιλίας.

ΕΡ.: Στο τελευταίο άρθρο της συμφωνίας κύριε καθηγητά, αναφέρεται ότι η συμφωνία αυτή έχει ισχύ 7 χρόνων. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν καταλήξουμε στα 7 χρόνια σε μια τελική συμφωνία, κάθε ένα μέρος που την έχει υπογράψει μπορεί να επανέλθει σε όσα μέχρι σήμερα είχε ως θέσεις;

ΑΠ.: Μα φυσικά, αν παρέλθουν τα 7 χρόνια και μετά τα 7 χρόνια υπάρξει καταγγελία της συμφωνίας αυτής - κάτι που το απεύχομαι - επανερχόμεθα εις την προτέραν κατάσταση. Και προτέρα κατάσταση, ξέρετε, είναι μια κατάσταση αντιπαλότητας.

Τι περιλαμβάνει

η συμφωνία

ΕΡ.: Τι περιλαμβάνει η συμφωνία, πέραν των άρθρων αυτών καθ' εαυτών;

ΑΠ.: Η συμφωνία πρώτα, πρώτα, στο άρθρο 1 κάνει μια ρητή αναφορά σε μια επιστολή της Ελληνικής Δημοκρατίας, του υπουργού Εξωτερικών προς το διαμεσολαβητή πως η αναγνώριση γίνεται με το όνομα FYROM. Και αντίστοιχα υπάρχει βεβαίωση λήξεως αυτής της επιστολής από τα Σκόπια. Αυτή η επιστολή αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της συμφωνίας. Υπάρχει και μια σειρά άλλων επιστολών, μια επιστολή, όπως, ξέρετε λέμε μέσα στη συμφωνία, ότι θα πάψει να χρησιμοποιείται το έμβλημα που χρησιμοποιούν στη σημαία τους, υπό όλες του τις μορφές. Αυτό το έμβλημα, αυτοί δεν το λένε αστέρι της Βεργίνας. Εμείς το λέμε αστέρι της Βεργίνας και θέλουμε το Βεργίνα να υπάρχει για λόγους ιστορικούς. Και έτσι, έχουμε μια επιστολή στην οποία λέμε ότι το έμβλημα στο οποίο αναφέρεται η διάταξη κατά την ελληνική αντίληψη είναι το αστέρι της Βεργίνας. Και αυτό το γράμμα το έχουμε στείλει στο διαμεσολαβητή. Ο δε μεσολαβητής, αντιστοίχως, μας απέστειλε ένα γράμμα και λέει ότι έχει γνωστοποιήσει στο άλλο μέρος, ότι αυτή είναι η ελληνική θέση. Αυτές, οι επιστολές μαζί με τις επιστολές των Σκοπίων, καταχωρίζονται πλέον πρωτοκολλούνται σύμφωνα με το άρθρο 102 του ΟΗΕ στη γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών. Η καταχώρηση έχει μια σημασία, ότι υπάρχει γνωστοποίηση, ότι υπάρχει δημοσιότητα. Και υπάρχει βεβαιότητα για το περιεχόμενο και μπορεί κανείς να επικαλεστεί αυτά τα γράμματα οποιαδήποτε νομική σημασία έχουν ενώπιον οποιουδήποτε οργάνου των Ηνωμένων Εθνών.

ΕΡ.: Τι δεσμευτικότητα, τι βαρύτητα έχουν οι επιστολές;

ΑΠ.: Αλλο δεσμευτικότητα, άλλο βαρύτητα. Η επιστολή μας είναι σαφής. Η αναγνώριση είναι πολιτική πράξη και επομένως είναι δεδομένο ότι εμείς αναγνωρίζουμε με το όνομα FYROM. Η βαρύτητα είναι τεράστια. Είναι προσδιορισμός του είδους της αναγνώρισης. Οσον αφορά το άλλο έχει μια βαρύτητα με την έννοια οτι εμείς, μολονότι αναφερόμαστε στη συμφωνία μέσα στο σύμβολο που έχει η σημαία των Σκοπίων, επιμένουμε ότι πρόκειται περί του αστεριού της Βεργίνας.

Η βαρύτητα είναι ερμηνευτική.

ΕΡ.: Η υπογραφή της άλλης πλευράς, έχει τεθεί μόνο στο κείμενο της συμφωνίας. Οταν η επιστολή του κ. Τσερβένκοφσκι, που έστειλε στον κ. Βανς λέει ότι η κυβέρνησή του επιθυμεί να διευκρινίσει ότι έγγραφα τα οποία δεν έχουν υπογραφεί για λογαριασμό της δεν μπορεί να θεωρηθούν δεσμευτικά για την ίδια και ένα τέτοιο έγγραφο είναι η επιστολή του κ. Παπούλια. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο κ. Τσερβένκοφσκι προσπαθεί να αποφύγει τη δέσμευση;

ΑΠ.: Οχι, όχι το πρώτο. Το πρώτο αναφέρεται μέσα στη συμφωνία.

Το δεύτερο είναι προφανές.

Το θέμα είναι ότι σε θέματα τέτοιας μορφής, όπως είναι, ο χαρακτηρισμός ενός συμβόλου δεν είναι δυνατόν να υπάρξει νομική ρύθμιση.

Εμεις θα λέμε αστέρι της Βεργίνας, αυτοί δεν χρησιμοποιούν τον όρο Βεργίνα. Δεν υπάρχουν νομικά εδώ. Είναι πολιτικά.

Η σημαία

ΕΡ.: Οταν ένα από τα αιτήματά μας είναι η απόσυρση του αστεριού...

ΑΠ.: Αυτό θα αποσυρθεί. Γίνεται η διευκρίνιση, το σύμβολο που χρησιμοποιείται στη σημαία των Σκοπίων σε όλες του τις μορφές. Είτε είναι δηλαδή 16άκτινο, είτε είναι 10άκτινο, είτε είναι τετράκτινο.

ΕΡ.: Το θέμα δηλαδή για σας είναι ο ακριβής προσδιορισμός ότι πρόκειται για το αστέρι της Βεργίνας.

ΑΠ.:Το θέμα για μας είναι ότι έχει πολιτική και συναισθηματική σημασία για την Ελλάδα να αναφερόμαστε στον όρο αστέρι της Βεργίνας. Οχι όμως νομική.

Το όνομα

ΕΡ.: Κύριε καθηγητά, από τη στιγμή που θα τεθεί σε ισχύ η συμφωνία, μετά από 30 ημέρες και σε άλλες 30 από ότι έχω καταλάβει, δηλαδή μετά από 2 μήνες πρέπει να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την ονομασία;

ΑΠ.: Οι διαπραγματεύσεις για την ονομασία μπορεί να αρχίσουν αμέσως.

ΕΡ.: Στις 30 ημέρες;

ΑΠ.: Δεν έχουν σχέση οι 30 ημέρες με την ονομασία.

ΕΡ.: Υπάρχει χρονικός προσδιορισμός για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ονομασία;

ΑΠ.: Οχι αλλά λέει εδώ η διάταξη (άρθρο 5) ότι τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τις αποφάσεις 845 και 817 του Συμβουλίου Ασφαλείας που αναφέρονται στο όνομα. Συνεπώς, μπορεί και αύριο να καλέσει ο μεσολαβητής τα μέρη να αρχίσει η διαπραγμάτευση.

ΕΡ.: Δεν έχει σχέση με τη συμφωνία ο χρόνος της διαπραγμάτευσης;

ΑΠ.: Βέβαια το άρθρο 5 τίθεται σε ισχύ μετά την πάροδο των 30 ημερών. Και ότι διαφορετικά δεν θα είναι ισχυρό αυτό το άρθρο, αν δεν περάσουν οι 30 ημέρες. Αλλά ήδη οι διαπραγματεύσεις για το όνομα, περιλαμβάνονται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, ούτως ή άλλως. Είτε τις μνημονεύουμε, είτε δεν τις μνημονεύουμε. Αλλά φαντάζομαι ότι ο μεσολαβητής θα αφήσει να περάσει κάποιος χρόνος.

ΕΡ.: Θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Κάναμε κάποιες διαπραγματεύσεις με την ΠΓΔΜ. Δώσαμε και πήραμε. Αυτό σημαίνει και διαπραγμάτευση. Στο θέμα της ονομασίας, που θα προσέλθουμε πάλι σε διαπραγματεύσεις, τώρα φαντάζομαι ότι εκ του σύνεγγυς...

ΑΠ.: Πάλι εκ του σύνεγγυς.

ΕΡ.: Πάλι εκ του σύνεγγυς θα γίνουν; Οχι απευθείας;

ΑΠ.: Πάλι εκ του σύνεγγυς αφού λέει υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα.

ΕΡ.: Υπό την αιγίδα, σημαίνει κατ' ανάγκην εκ του σύνεγγυς;

ΑΠ.: Δεν σημαίνει κατ' ανάγκην εκ του σύνεγγυς αλλά είναι ενδεχόμενο να γίνουν εκ του σύνεγγυς ή είναι ενδεχόμενο να γίνουν απευθείας. Πάντως μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.

Δηλαδή δεν θα βρεθούμε με τους Σκοπιανούς στη Φλώρινα να κουβεντιάσουμε γι' αυτό το πράγμα.

Τα ατού

ΕΡ.: Τι διαπραγματευτικά ατού έχουμε, ώστε λίγο πολύ να προωθήσουμε και τις θέσεις μας στο θέμα της ονομασίας;

ΑΠ.: Κύριε Σαββίδη, μου κάνετε μια ερώτηση η οποία έχει πολιτικό χαρακτήρα. Θα σας έλεγα ότι η συμφωνία, επιτρέπει πλέον με τη δημιουργία αυτής της ενδιάμεσης κατάστασης σχέσεων εμπορικών και οικονομικών να δημιουργήσουμε μια τέτοια σχέση μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων ούτως ώστε το μεγάλο μας διαπραγματευτικό ατού να είναι τελικά οικονομικό. Δηλαδή να έχουμε τέτοιες διεισδύσεις ούτως ώστε να είναι προβληματικό για τα Σκόπια να επανέλθουν στην προτέρα κατάσταση.

ΕΡ.: Τη γειτονική χώρα, την αποκαλούμε, κατά την επιστολή Παπούλια, πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Αυτό σημαίνει ότι σε όλα τα ελληνικά έγγραφα θα αναφέρεται ως ΠΓΔΜ;

ΑΠ.: Και στον ΟΗΕ. Και σας επισημαίνω ότι για πρώτη φορά χθες (σ.σ. η συνέντευξη εδόθη το μεσημέρι της Παρασκευής) ο πρόεδρος Κλίντον, αναφέρθηκε στα Σκόπια ως πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ). Ενώ ως τώρα, ο ίδιος έλεγε πάντοτε, Δημοκρατία της Μακεδονίας, ή Μακεδονία.

ΕΡ.: Οι διπλωματικές σχέσεις που θα πρέπει να συναφθούν κύριε καθηγητά είναι σε επίπεδο, γραφείων συνδέσμων, με προοπτική να γίνουν πρεσβείες. Τι ακριβώς είναι τα γραφεία συνδέσμων;

ΑΠ.: Είναι οι ενδιάμεσες καταστάσεις διπλωματικής εκπροσώπησης όταν δεν έχουμε πλήρη αναγνώριση, δηλαδή δεν έχουμε αναγνώριση με όνομα συγκεκριμένο, ή με κάτι άλλο συγκεκριμένο. Ισως να θυμάστε ότι όταν είχαμε σχέσεις με το Ισραήλ χωρίς να έχουμε αναγνωρίσει το Ισραήλ, δεν είχαμε τυπικά προξενείο, είχαμε γραφείο. Το οποίο ουσιαστικά ήταν προξενείο. Εδώ ουσιαστικά πρέπει να έχουμε μια υπηρεσία διπλωματική η οποία θα κάνει όλη τη δουλειά που κάνει ένα προξενείο ή μια πρεσβεία, χωρίς να αποκαλείται προξενείο ή πρεσβεία.

ΕΡ.: Η ουσία ποιά είναι;

ΑΠ.: Η ουσία είναι να βρούμε τον καλύτερο δυνατόν άνθρωπο να στείλουμε στα Σκόπια ως εκπρόσωπό μας. Ουσίες δεν υπάρχουν εδώ, υπάρχουν και προσχήματα στις διεθνείς σχέσεις, προσχήματα που φθάνουν ακόμη μέχρι τη μορφή του τραπεζιού. Θυμάστε τον Αμερικανό, όταν διαπραγματεύθηκαν με το Βιετνάμ, τότε επί Κίσιγκερ που έγινε η πρώτη διαπραγμάτευση, είχαν πρόβλημα με το τραπέζι. Πώς θα καθήσουν στο τραπέζι. Και άλλαξαν το σχήμα του τραπεζιού.

ΕΡ.: Κύριε καθηγητά, θα κάνω ένα συνδυασμό του άρθρου 3 της Συμφωνίας με το άρθρο 22 ενώ το άρθρο 3 λέει ότι κανένα από τα μέρη δεν θα υποστηρίξουν ενέργεια τρίτου μέρους κατευθυνόμενη κατά της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της πολιτικής ανεξαρτησίας του άλλου μέρους, το άρθρο 22 λέει ότι η ενδιάμεση συμφωνία, δεν παραβιάζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν απο ήδη ισχύουσες διμερείς που τα μέρη έχουν καταρτίσει με άλλα κράτη ή διεθνείς οργανισμούς.

Δεν υπάρχει κάποια αντίφαση εδώ, αν κάποιο μέρος έχει δεσμευθεί;

Αν π.χ. η ΠΓΔΜ έχει διμερή συμφωνία με την Τουρκία να τη συνδράμει στρατιωτικά;

ΑΠ.: Δηλ. τι να κάνει; Μυστική συμφωνία; Ξέρετε καμιά συμφωνία επιθετική κατά της Ελλάδος μεταξύ Σκοπίων και Τουρκίας;

ΕΡ. Ξέρω όμως κ. καθηγητά ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Αν το ΝΑΤΟ αποφασίσει νά 'ρθει σε αντιπαράθεση με την ΠΓΔΜ, το άρθρο 3 δεσμεύει την Ελλάδα να συμμετάσχει;

ΑΠ.: Το ΝΑΤΟ είναι αμυντική συμφωνία. Δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί να γίνει αυτό;

ΕΡ. Μπορεί να γίνει όπως έγινε και στη Γιουγκοσλαβία.

ΑΠ.: Στη Γιουγκοσλαβία έχουν εμφύλιο πόλεμο και έχουμε αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Το ΝΑΤΟ ενεργεί στη Γιουγκοσλαβία ως υπηρέτης, αν θέλετε, του ΟΗΕ. Οπως και στον Κόλπο.

ΕΡ. Δηλαδή δεν υπάρχει περίπτωση μυστικής συμφωνίας την οποία θα πρέπει να σεβαστεί το άλλο μέρος;

ΑΠ.: Επιθετική;

ΕΡ. Ναι.

ΑΠ.: Δηλαδή τα Σκόπια με την Τουρκία να επιτεθούν κατά της Ελλάδος; Οι μυστικές συμφωνίες κ. Σαββίδη δεν αφορούν συμφωνίες φανερές. Κατ' αρχήν, δεν υπάρχουν πλέον μυστικές συμφωνίες.

Αν θέλουν τα Σκόπια να συνεπιτεθούν κατά της Ελλάδος με την Τουρκία, αφήστε κατά μέρος τα χαρτιά, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Αλλά δεν υπάρχει καμιά τέτοια ένδειξη. Οτι υπάρχει επιθετική συμφωνία. Αμυντική γιατί να μην έχει με οποιοδήποτε κράτος.

Υπό διαπραγμάτευση

το όνομα

ΕΡ.: Τα μέρη - λέει το άρθρο 5 - συμφωνούν να συνεχίσουν διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, σε ακολουθία προς την απόφαση 845 (1993) του Συμβουλίου Ασφαλείας με κατεύθυνση την επίτευξη συμφωνίας επί της διαφοράς που προσδιορίζεται στην απόφαση αυτή και στην απόφαση 817 (1993) του Σ.Α.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε τις αποφάσεις αυτές του Συμβουλίου Ασφαλείας;

ΑΠ.: Είναι η διάταξη με την οποία αναγνωρίζουν και τα Σκόπια ότι και το όνομα αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων. Μέχρι τώρα έλεγε ο κ. Γκλιγκόρωφ ότι το όνομα είναι αδιαπραγμάτευτο, τώρα εδώ, με αυτό το άρθρο αναγνωρίζουν ότι είναι διαπραγματεύσιμο.

ΕΡ.: Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων σε δηλώσεις του είπε ότι δεν πρόκειται να γίνουν διαπραγματεύσεις για το όνομα, ούτε υπήρξε αντικείμενο συμφωνίας το θέμα του ονόματος.

ΑΠ.: Αυτά λέει στο εσωτερικό του. Η συμφωνία λέει άλλα.

ΕΡ.: Είπατε ότι θα αποκαλούμε τη γειτονική χώρα πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Τί γίνεται με τις βίζες;

ΑΠ.: Αυτό προβλέπεται στα πρακτικά μέτρα. Να καθήσουμε μαζί με Σκοπιανούς να βρούμε λύσεις. Υπάρχουν λύσεις πάντως από τη διεθνή πρακτική που μπορούν να μας οδηγήσουν προς μια εφαρμογή αυτών των προβλέψεων της συμφωνίας.

ΕΡ.: Το άρθρο 13 αναφέρεται ότι η γειτονική χώρα είναι περίκλειστο κράτος...

ΑΠ.: Το άρθρο 13 λέει ότι θα εφαρμοσθεί η σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας. Η σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας αναγνωρίζει σε όλα τα περίκλειστα κράτη του κόσμου τη δυνατότητα να έχουν δίοδο προς τη θάλασσα από παράκτια κράτη γειτονικά τους. Προβλέπει, όμως επίσης ότι ο τρόπος και η μορφή αυτής της διέλευσης θα καθορίζεται με συμφωνία με το παράκτιο κράτος.

Οι περιουσίες

ΕΡ.: Γνωρίζετε ότι οι γείτονές μας κατά καιρούς βάζουν θέμα περιουσιών ανθρώπων που είχαν φύγει μετά τον εμφύλιο και είναι πολίτες της γειτονικής χώρας πλέον. Από το κείμενο της Συμφωνίας, προβλέπεται ή αποκλείεται κάτι τέτοιο;

ΑΠ.: Πρώτα, πρώτα αν ιδιώτες, πολίτες των Σκοπίων είχαν αξιώσεις κατά του ελληνικού δημοσίου, ή έχουν, μπορεί να τις εγείρουν ενώπιον των ελληνικών δικαστηρίων. Η συμφωνία, ούτε επιτρέπει, ούτε αποκλείει, άλλωστε οποιοσδήποτε αλλοδαπός, έχει δικαίωμα παράστασης ενώπιον ελληνικού δικαστηρίου, να διεκδικήσει, ότι θεωρεί ότι είναι δικαίωμά του. Στα ελληνικά δικαστήρια εναπόκειται να θεωρήσουν κατά πόσο έχει δίκιο ή όχι.

ΕΡ.: Το κράτος τους έχει περιθώρια να θέσει τέτοιο ζήτημα;

ΑΠ.: Το κράτος ως κράτος να εγείρει διεθνή διαφορά; Μα, τότε δεν υπήρχε καν κράτος. Μιλάτε για μια περίοδο στην οποία δεν υπήρχε καν κράτος. Το αν ένα κράτος μπορεί να ασκήσει διπλωματική προστασία στους υπηκοους του αλλά οι υπήκοοι αυτοί, οι πολίτες του, πρέπει, προκειμένου να μπορέσουν να προστατευθούν διπλωματικά από το κράτος τους, να έχουν εξαντλήσει τα εσωτερικά ένδικα μέσα. Πρέπει νά 'ρθουν στα ελληνικά δικαστήρια, να ζητήσουν αποζημιώσεις. Δεν καταλαβαίνω τι μορφής θα είναι αυτές οι αποζημιώσεις, εν πάση περιπτώσει έχουν το δικαίωμα σύμφωνα με την ελληνική έννομη τάξη να το κάνουν και από κει και πέρα αν απορριφθούν αυτές οι αξιώσεις τους έχει δικαίωμα φυσικά, το κράτος των Σκοπίων να εγείρει τη διεθνή αξίωση αν θέλει. Οχι όμως στο Διεθνές Δικαστήριο σύμφωνα με αυτή τη συμφωνία. Εδώ, η αρμοδιότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου αφορά αποκλειστικά και μόνο θέματα αυτής της συμφωνίας. Και το ζήτημα αυτό δεν περιλαμβάνεται στη συμφωνία.


[Πρωτοσέλιδο Ημέρας] - [Αρχείο προηγούμενων φύλλων] - [Πολιτικά]