ÖZEL DOSYALAR

ZAMAN, Özal suikastının tutanaklarını açıklıyor:
İkinci suikastçı salondaydı

O da spor kıyafetliydi Tanık Ali Ünal: Kartal Demirağ'a müdahale ettim, tabanca kabzasıyla yüzüme vurdu, beraber yere düştük. Boğuşma sırasında tanımadığım bir kişi arkadan bana vurdu. Gazeteci Hamdi Eşkinat: Bahçede, kongreye girmeyi bekleyen ve üzerlerinde kongreye gelinecek kıyafet olmayan iki kişiyi fark ettim. Bunlardan uzun boylusu, sonradan olay mahallinde olayı yapan kişiydi. (FARUK MERCAN)

Milenyum Türkiyesi

Türkiye, AB şemsiyesi altında ve İslam dünyasındaki 'öncü' konumuyla çift taraflı lider ülke potansiyeline sahip tek ülke olarak değerlendiriliyor. "Amerika kıtası keşfedildiğinde Osmanlı Devleti 192 yaşındaydı. Türkiye'nin dünyanın sayılı üç dört devleti olduğu dönemlerin yanı sıra zorluklarla karşılaştığı, yenilgiler aldığı zamanlar da olmuş. Ama hiçbir dönemde Türkiye kendini küçük bir devlet gibi görmemiş." (FARUK MERCAN)

Ordunun 21. yüzyıl vizyonu

Mühendis kafalı subay Hedef; 2020'li yılların gerektirdiği niteliklere sahip subay kadrosu. Ekim 1986'da yayınlanan bir kitap kamuoyunda büyük yankı yaptı. Mehmet Ali Birand'ın yazdığı "Emret Komutanım"da askerî liseden itibaren bir subayın nasıl yetiştirildiği, aktif askerlik hayatına adım atmasından sonra sivil dünyadan farklı olarak içine girdiği şartlar, kıta görevinden itibaren emekliliğe kadar bir subayın hayatı anlatılıyordu. (FARUK MERCAN)

Avrupa Birliği eşiğinde polis

Bir polis önce insan, sonra sivil, daha sonra da polistir... Demokratik toplumlarda polis halkın hizmetindedir. Polis devletin hizmetinde değil; devlet, polisi ile beraber halkın hizmetindedir. Halk kavramının içine sadece masum ve dürüst insanlar değil, suçlular bile dahildir... Polis teşkilatı veya diğer güvenlik birimleri, kendi içinden çıktığı ve ona hizmet etmesi gereken topluma karşı adeta bir yumruk gibi bir kuvvet olarak görülemez ve kullanılamaz. 
(FARUK MERCAN - İrfan KILIÇ)

MİT'in hikayesi

Teskilat-i Mahsusa'nin merkezi Istanbul Nuruosmaniye'deydi. Teskilat mensuplari, 1. Dunya Savasi boyunca, Bingazi'de, Trablus'ta, Basra'da, Misir'da gerilla hareketlerini orgutlediler, bu hareketlerde fiilen gorevler aldilar. Osmanli Devleti'nin son yillarinda, siyasi birligin korunmasini saglamak, ayrilikci hareketleri onlemek ve yabanci ulkelerin Ortadogu'daki istihbarat ve gerilla faaliyetlerine karsi koymak amaciyla kurulan Teskilat-i Mahsusa, modern anlamda ilk Turk gizli servisiydi. (FARUK MERCAN)

Zirvedeki Avukatlar

33 yıllık avukat olan Hüseyin Yarsuvat, 1943'te İstanbul'da doğdu. 1967'de İstanbul Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Baba tarafı Adana, anne tarafı Rumeli kökenli. Yarsuvat soyadı Adana kaynaklı, Ceyhan nehrinin eski ismi. Babası İhsan Yarsuvat İstanbul'da savcı iken, Atatürk hakim ve savcılara soyadı almaları için 24 saat süre vermiş. (FARUK MERCAN)

Bülent Ecevit

1957 yılının başında Rockefeller Vakfı’nın yazarlara özgü bir yıllık bursuyla Amerika’daydı. Boston’da bulunan ünlü Harvard Üniversitesi’nde Osmanlı siyasî tarihi üzerinde inceleme yapıyordu. Takvimler ekim ayını gösterdiğinde Türkiye’de ise harıl harıl seçim hazırlıkları vardı. 27 Ekim 1957’de milletvekili seçimleri yapılacaktı. Genel seçimler bir yıl öne alınmıştı, siyasi atmosfer giderek gerginleşiyordu. (FUAT AKYOL)

Karışık bir suikast öyküsü (Uğur Mumcu Dosyası)

MİT Müsteşarı Koman, kurumda öğle yemeği verdiği ve aralarında Uğur Mumcu da bulunan bir grup gazeteciyi ciddi olarak uyarmıştı. Ankara’nın Gaziosmanpaşa semtindeki Karlı Sokak’ta bombanın patlayacağı o pazar gününe henüz zaman vardı. Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarı Teoman Koman, yüksek tirajlı gazetelerin Ankara’da görev yapan önemli isimlerine MİT’in Yenimahalle’deki karargahında öğle yemeği veriyordu. (FARUK MERCAN)

Mehmet Eymür

Mehmet Eymür, onun adını artık herkes biliyor. Çünkü istihbarat tarihimizin en ilginç ismi haline geldi.Milli İstihbarat Teşkilatı’ndan çıkarıldıktan sonra Amerika’ya yerleşti, internette açtığı sitede her gün yeni açıklamalar yapıyor. Söz konusu kişi 33 yıllık bir istihbaratçı olunca, buna gizli dünyanın insanı sürükleyen etkisi de eklenince, binlerce insan Eymür’ün sürekli yenilediği bu siteyi izlemeye başladı. (FARUK MERCAN)

Alaattin Çakıcı dosyası

1995 yılının Mart ayı, Türk Ticaret Bankası'nın başına yeni getirilen Oğuz Özkan'ın o günkü konuğu Nesim Malki'ydi. O sıralarda iş dünyası dışında kimsenin ismini bilmediği Nesim Malki banka genel müdürü Oğuz Özkan'ın odasına alındı. Yeni genel müdür, güç durumdaki Türk Ticaret Bankası'nı yeniden ayağa kaldırmak için formüller arıyordu. (FARUK MERCAN)

İpliğin iktidar savaşı

1995 yılının Mart ayı, Türk Ticaret Bankası’nın başına yeni getirilen Oğuz Özkan’ın o günkü konuğu Nesim Malki’ydi. O sıralarda iş dünyası dışında kimsenin ismini bilmediği Nesim Malki banka genel müdürü Oğuz Özkan’ın odasına alındı. Yeni genel müdür, güç durumdaki Türk Ticaret Bankası’nı yeniden ayağa kaldırmak için formüller arıyordu. Hepimizin televizyon reklamlarında, “Türkbank, ikinci adresiniz” olarak bildiği banka kötü günler geçiriyordu. (FARUK MERCAN / BÜLENT CEYHAN)

27 Mayıs darbesi

27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin üzerinden tam 40 yıl geçti. Bu müdahalede görev almış subaylardan ve dönemin siyasetçilerinden birçok ismin bugüne kadar anıları yayınlandı. Alparslan Türkeş, Sezai Okan, Haydar Tunçkanat gibi subaylar yaşadıklarını anılarında anlattılar. 27 Mayıs'tan sonra iki kez darbe teşebbüsünde bulunan Harp Okulu Komutanı Talat Aydemir'in de, idamından önce cezaevinde yazdığı anıları çok önce yayınlandı.  
(FARUK MERCAN)

Menderes efsanesi

Ünlü  Amerikalı sinema yonetmeni Oliver Stone, Nixon filmindeki bir sahnede Rechard Nixon'ı oynayan Antony Hopkins'e, Baskan Kennedy'nin Beyaz Saray'daki portresinin onunde soyle dedirtir: "Insanlar bana baktiklarinda ne olduklarini, sana batiklarinda ise ne olmak istediklerini goruyorlar."  (FARUK MERCAN)

12 Mart muhtırası

12 Mart Muhtirasi'nda, "Mevcut anarsik durumu giderecek ve Anayasa'nin ongordugu reformlari Ataturkcu bir gorusle ele alacak kuvvetli ve inandirici bir hukumetin demokratik kurallar icinde teskili zaruridir." deniliyordu. Demokrasinin kesintiye ugradigi uc onemli tarihten biri olan 12 Mart 1971 Muhtirasi'nin yildonumunde CHP lideri Deniz Baykal'in, bazi cevrelerin ara rejim ozlemi iciresinde olduklarini aciklamasi buyuk yanki uyandirdi. (FARUK MERCAN)

12 Eylül dosyası (Ferman mı, Anayasa mı?)

Evren başkanlığındaki Milli Güvenlik Konseyi, ihtilalden 46 gün sonra bir kanun çıkardı. Bu kanunun metinleri aslında birer "ferman" olsa da isimleri "kanun" olacaktı 12 Eylül 1980 günü Bayrak Harekatı, öngörülen şekilde başarıyla tamamlandı. Orgeneral Kenan Evren, o günün sabahında TRT radyosunda yayınlanan sözlerinde şöyle demekteydi: "Türkiye Cumhuriyeti Devleti, rejimine ve bağımsızlığına yönelik fikri ve fiziki haince saldırılar içindedir. Anayasal kuruluşlar tezat veya suskunluğa bürünmüş, siyasi partiler kısır çekişmeler ve uzlaşmaz tutumlarıyla devleti kurtaracak lüzumlu tedbirleri almamışlardır..." (İRFAN KILIÇ / FARUK MERCAN)

Maskeleri düştü

Devrimci Subaylar Örgütü sanığı. Devlete söven 40 yıl hapis cezası alan, cuntacı istihbarat uzantısı Doğu Perinçek'in iftiraları nasıl medyaya pompalandı? İşte Apo'ya kucak açan Doğu'nun çirkin yüzü.. Perinçek, 1989 Ekim ve 1991 Nisan'ında PKK lideri Abdullah Öcalan'ı Suriye'de ziyaret ederek, onunla röportajlar yaptı. Bekaa Vadisi'ndeki PKK karargahında askeri törenle karşılandı.  (FUAT AKYOL)

Yargıda büyük hesaplaşma

Hakim şeytana uyar mı? Hüseyin ve Duygun Yarsuvat kardeşler Türk yargı dünyasının önde gelen birkaç avukatı arasında sayılıyorlar. Duygun Yarsuvat, Karayolları eski Genel Müdürü Atalay Coşkunoğlu'nu hukuk hüneriyle Yüce Divan'dan kurtaran isimdi. Hüseyin Yarsuvat da Türkiye'deki en önemli davalarda karşimiza çıkıyor. Bir davada MİT Müsteşarı Şenkal Atasagun'un da avukatlığını üstlendi. (FARUK MERCAN)

Bir Katliamcı Kişiliğin Analizi

27 Kasım 1978 günü Diyarbakır’ın Lice İlçesi Fis Köyü’nde toplanan Abdullah Öcalan ve birkaç arkadaşı PKK’yı kurdular. Daha sonraki tarihlerde bu toplantıyı PKK’nın birinci konferansı olarak kabul ettiler. Ancak aradan geçen 20 yıl içerisinde Abdullah Öcalan, neredeyse birlikte yola çıktığı bütün arkadaşlarının ölüm emrini verdi. Öcalan’ın acımasız katliamcı kişiliğini görmek için onun yıllarca birlikte hareket ettiğini yakın arkadaşlarının ölüm emirlerini nasıl kolaylıkla verdiğine ve kundaktaki çocukları hunharca öldürttüğüne bakmak gerekiyor.(FUAT AKYOL)

Ömerli'den İmralı'ya

Dosyalara uzun süre sol faaliyetleri nedeniyle girmişti. Aşırı solcu bir Kürt olarak nitelendirilirdi. Fazla da önemsenmezdi... Türkiye 12 Eylül 1980'e dayandığında, sol orijinli terör örgütlerinin yanında özellikle Doğu bölgesinde ismini yeni yeni duyurmaya başlayan Ala-Rızgari ve Apocular gibi birkaç yasa dışı grup ufak tefek dikkat çekmeye başladı. Bu grupların ortak özelliği, "Kürtlük" unsuru üzerinde durmalarıydı. (FUAT AKYOL)

Türkiye için düşünce üretiyorlar

Çarpıcı ve 'tam bağımsız' araştırmalara imza atan TESEV'in temelleri, 1960'lı yıllarda Nejat Eczacıbaşı tarafından atıldı. 1961'de, Eczacıbaşı Holding'in kurucusu Nejat Eczacıbaşı'nın öncülüğünde bir "konferans heyeti" oluştu. Ekonomik ve Sosyal Etütler Konferans Heyeti ismini alan bu oluşum, 1990'lı yıllara kadar pek çok konunun konuşulduğu, tartışıldığı bir platform oldu. On yıl kadar önce de, Eczacıbaşı ve arkadaşları bu oluşumu bir vakfa dönüştürme kararı aldı. Amaç, "ülke sorunlarına çözüm seçenekleri üretmek üzerinde yoğunlaşacak bir araştırma kuruluşu"nun temellerini atmaktı. (FARUK MERCAN)

Bir sürecin anatomisi: Medya 28 Şubat'ın neresinde?

Türkiye, bazılarının tabiriyle 'postmodern darbe' sürecinden geçerken 'kartel' sıfatıyla nitelenen medya organlarının fonksiyonu tartışmaların odağına oturdu. 'Olanı yansıttıklarını' savunan gurup, sürecin baş iyimser yaklaşımla ikincil aktörü olmakla suçlanıyordu. 24 Aralık seçimlerinde, hiçbir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğu elde edememesi nedeniyle 96 yılı, hükümet kurmaya yönelik nabız yoklamaları ile başladı. (HAMİT KARALI)