Voor 1324 werd in de onmiddellijke nabijheid van de voormalige Steenpoort, in het zuiden van de stad ter hoogte van de Lange Violettestraat, het voldersgodshuis opgericht bestaande uit een kapel gewijd aan Sint-Kristoffel en huisjes. Het is meteen een van de oudste godshuizen van de stad. In 1589, vijf jaar na de calvinistische republiek (1577-1584), vestigden de paters kapucijnen zich in Gent. Vanaf 1632 betrokken zij er het nieuwe kloostercomplex met de aanpalende kapel. Dit complex was tussen 1610 en 1613 met financiële steun van het stadsbestuur gebouwd.

Na 1796 werden de paters kapucijnen onder het Franse bewind verdreven en werden de gebouwen gebruikt als militair magazijn. Bij de realisatie van de urbanisatieplannen van het zuidkwartier, toen onder meer de Keizer Karel-, Abeel- en Sint-Kristoffelstraat werden aangelegd, werd het voormalige klooster grotendeels gesloopt. De kapel bleef evenwel behouden. In 1816 had Koning Willem I de kapel afgestaan aan de protestantse geloofsgemeenschap te Gent die hier tot de dag van vandaag samenkomt tijdens de zondagse eredienst. De kerk is gebouwd in renaissancestijl met een in- en uitzwenkende topgevel, maar vertoont nog laatgotische kenmerken waaronder de brede spitsboogramen. Het interieur is typisch protestants: soberheid primeert zodat niets de gelovige kan afleiden van de verkondiging van Gods Woord.

Het Hugenotenkruis is hét symbool van de protestantse kerk in België. Het is genoemd naar de naam voor de Frans/Zwitserse  protestanten uit het tweede helft van 16de eeuw en heeft als hoofdbestanddeel het Maltezer kruis, het kenteken van een geestelijke ridderorde uit de Middeleeuwen. Het kruis heeft gelijke armen met een wijd uitlopende top en werd gezien als symbool voor de wedergeboorte. De acht punten stellen de acht zaligsprekingen uit het Mattheüsevangelie (5: 3-10) voor. De armen van het kruis worden verbonden door een krans van vier lelies of harten (symbool voor de vier evangelisten; de vier windstreken). Het oorspronkelijke aanhangsel onderaan was een traan wat mogelijk een teken is van het lijden van de protestanten. Omstreeks 1688 is dit vervangen door de duif, het symbool van de Heilige Geest. De som van alle punten van het kruis is twaalf, dat symbool staat voor de stammen van Israël, de discipelen van Jezus - kortom het verbondsvolk van het Oude en Nieuwe Testament- en de twaalf artikelen van het geloof (apostolische geloofsbelijdenis).

De kerk beschikt over een drietal fraaie kanselbijbels in de Statenvertaling - waaronder twee uit 1768 gedrukt in Gorinchem (Nederland) - en over meerdere dienstbijbels uit 1782. Tijdens de Synode van Dordrecht (Nederland) in 1618-1619 werd onder meer besloten om vanuit de grondtekst een nieuwe bijbelvertaling in de volkstaal te maken. Hiervoor werd in 1619 door de Staten-Generaal de opdracht gegeven, vandaar de naam Statenbijbel. Die bijbel heeft een grote invloed uitgeoefend op de ontwikkeling van de Nederlandse taal.

De protestantse kerk kent slechts twee sacramenten die beide door Christus zelf werden ingesteld: de Heilige Doop en het Heilig Avondmaal. Voor het Heilig Avondmaal beschikt de protestantse kerk van Gent over twee waardevolle zilveren bekers.

De oudste gaat terug tot de 17de eeuw. Het later aangebrachte opschrift “Vereert door Jacobus Claeyssens aan de Gereformeerde Gemeente der Stadt Ghent “laat vermoeden dat de beker waarschijnlijk kort na de oprichting van de Gentse Protestantse Gemeente (1815) werd geschonken. Zowel de gebruikte iconografie als de merken onderaan op het standvlak geven aanwijzingen voor de datering van de beker. De versiering sluit zeer sterk aan bij andere Noord-Nederlandse 17de-eeuwse voorbeelden. Ze verbeelden geloof, hoop en liefde. Net boven de rand van de voet zijn telkens een stekelige rotspartij met een tronende vogel voorgesteld. Verschillende merken zijn op de basis te onderscheiden. Twee ervan (AWB en TH) zijn vermoedelijk eigendomsinscripties, terwijl de andere wellicht verwijzen naar een stadsmerk (Dordrecht, Nederland) en een decanaat (A). De laatste kan niet worden geïdentificeerd.

De tweede beker is een geschenk van Koning Willem I, kort na de oprichting van de Protestantse gemeente in Gent. De slanke en sobere beker heeft onderaan op het standvlak verschillende merken, met name een Hollands keurmerk (1814-1832). Hij is voorzien van de letter C wat verwijst naar de Gentse keurkamer en de meestermerken van de Gentse zilversmeden L. De Bast en Tiberghien.

Adres: Sint-Kristoffelstraat 1

Functie: Kerk

http://www.protestantsekerk-gentcentrum.be/