Νέα ειδοποίηση-έκθεση της ομάδας ΒΑΝ, για επικείμενο μεγάλο σεισμό στον ελλαδικό χώρο, με βάση σεισμικά σήματα που καταγράφηκαν στα μέσα Ιανουαρίου, αναρτήθηκε την πρώτη Φεβρουαρίου στη βάση δεδομένων «Statistical mechanics» του αμερικανικού πανεπιστημίου Cornell.
Το επιστημονικό συμπέρασμα από τα δύο ισχυρά, προσεισμικά ηλεκτρικά σήματα «SΕS», που έχει καταγράψει το δίκτυο ΒΑΝ στις 10 Ιανουαρίου στην Πάτρα και στις 14 Ιανουαρίου στον Πύργο, είναι ότι στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να αναμένουμε ισχυρό σεισμό, μεγαλύτερο από 6 Ρίχτερ!
Οι επιστήμονες που συνεργάζονται με την ομάδα ΒΑΝ του καθηγητή Παναγιώτη Βαρώτσου, με συντονιστή τον καθηγητή Ακη Τσελέντη, βρίσκονται σε συναγερμό, περνούν πολλές ώρες στο ύπαιθρο, παρακολουθώντας συνέχεια σεισμικές παραμέτρους, καθώς και μετρήσεις από τα όργανα του δικτύου.
Η υπό μελέτη περιοχή περιλαμβάνει ένα παραλληλόγραμμο που καλύπτει το βόρειο, σχεδόν μισό, δυτικά της Πελοποννήσου, τον Κορινθιακό Κόλπο, μέρος των Επτανήσων, καθώς και μια ζώνη από τη Στερεά Ελλάδα.
 |
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 23 Νοεμβρίου, στη βάση δεδομένων του Cornell, ο καθηγητής Παν. Βαρώτσος και οι συνεργάτες του είχαν καταθέσει καταγραφές που ξεκίνησαν στις 7 Νοεμβρίου που έδειχναν σεισμό 6 Ρίχτερ στην περιοχή όπου σημειώθηκαν τελικά τα 6,5 του Λεωνιδίου.
Τα νέα στοιχεία περιλαμβάνονται σε μια 14σέλιδη αναφορά «SΕS» (Seismic Electric Signals) στο Cornell, που υπογράφουν o καθηγητής Π.Α. Βαρώτσος με τους συνεργάτες του Ν.Β. Σαρλή και Ε.Σ. Σκόρδα.
Η ανάλυση
Είναι το πανεπιστήμιο όπου η ομάδα ΒΑΝ στέλνει πλέον τις επιστημονικές αναφορές της όποτε έχει από τα όργανα του δικτύου της καταγραφή σεισμικών ηλεκτρικών σημάτων. Και αυτό γιατί στη χώρα μας κατά το παρελθόν, όσες φορές κοινοποιήθηκαν αρμοδίως μελέτες-προβλέψεις του ΒΑΝ δεν έτυχαν της αναμενόμενης προσοχής.
Η αναφορά που στάλθηκε πριν από 9 ημέρες έχει ήδη περιληφθεί στο «Statistical mechanics» του αμερικανικού πανεπιστημίου. Το περιεχόμενό της είναι μια εκτενής ανάλυση, που στο πρώτο μέρος αναφέρεται στις 4 περσινές προβλέψεις της ομάδας ΒΑΝ, με παράθεση όλων των σχετικών στοιχείων με προσεισμικά σήματα και χάρτες, ενώ δίνει παράλληλα και την επιβεβαίωση των προβλέψεων, με τους σεισμούς που ακολούθησαν σε διάστημα μερικών εβδομάδων έως και μερικών μηνών.
 |
Η τελευταία πρόγνωση, που δημοσιεύτηκε την 1η Φεβρουαρίου, δεν αφορά τους «δίδυμους» σεισμούς της 4ης Φεβρουαρίου. Και αυτό επειδή τόσο το «SΕS» όσο και ο σεισμός αναλύονται με πλήθος μετρήσιμα στοιχεία και λαμβάνονται υπόψη μια σειρά παράμετροι, ώστε οι επιστήμονες της ομάδας ΒΑΝ να έχουν ασφαλή συμπεράσματα για τα χαρακτηριστικά της αντιστοιχίας μεταξύ των σημάτων της πρόβλεψης και του σεισμού, που επαληθεύει την πρόβλεψη.
Οι σεισμοί της Πάτρας
Αλλωστε, όπως διευκρίνισε ο καθηγητής Ακης Τσελέντης, επικεφαλής του Εργαστηρίου Σεισμολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, αμέσως μετά την εκδήλωση των λεγόμενων «δίδυμων» σεισμών της 4ης Φεβρουαρίου, με επίκεντρο τη Χαλανδρίτσα Αχαϊας, υπήρξε αντίστοιχο σήμα από την ομάδα ΒΑΝ, που επίσης είχε σταλεί στο Cornell.
Στο νέο σήμα αυτό, που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι ότι στις σελίδες 11 και 12 γίνεται λόγος για τα νέα σήματα που κατέγραψαν οι σταθμοί ΒΑΝ, μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, στην Πάτρα και τον Πύργο. Ειδικότερα, προκύπτει από τις παραπομπές σε συγκεκριμένα σχεδιαγράμματα, όπως το υπ αριθ. 9 και 13, ότι μελετάται μια περιοχή που περιλαμβάνει Πάτρα, Ολυμπία, Δυτικό Κορινθιακό, Κεφαλονιά, Ζάκυνθο και μέρος της Αιτωλοακαρνανίας, ενώ μελετάται και η ευρύτερη νοτιότερα περιοχή.
Τα σεισμικά σήματα (ses)
όπως καταγράφηκαν και συμπεριλήφθηκαν στην αναφορά που έστειλε στο πανεπιστήμιο Cornell η ομάδα ΒΑΝ, σύμφωνα με τα οποία αναμένεται σεισμός μεγαλύτερος από 6 Ρίχτερ.
Βάζουν τέλος στις δονήσεις στα... παράθυρα των καναλιών
Τέλος στον «πόλεμο των σεισμολόγων στα παράθυρα της TV. Υστερα από πολύχρονες προσπάθειες και αντιπαραθέσεις, οι ειδικοί επιστήμονες ανά τη χώρα θα διαθέτουν ένα κοινό σύστημα υπολογισμού των σεισμών και θα αποδέχονται μια κοινή ανακοίνωση για τα χαρακτηριστικά του.
Ενα μεγάλο έργο ύψους 2,4 εκ. ευρώ βρίσκεται υπό εξέλιξη με στόχο να ομογενοποιήσει όλο το ελληνικό σεισμολογικό δίκτυο. Στο πρόγραμμα μετέχουν τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Πάτρας και Θεσσαλονίκης και το Αστεροσκοπείο Αθηνών, καθώς στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο θα βρίσκεται η βάση του συστήματος. «Στόχος είναι να υπάρχει ένα ενιαίο δίκτυο. Να έχουμε όλα τα δεδομένα όλων των σταθμών και να φτάνουν σε όλους μας» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κ. Μακρόπουλος καθηγητής του Παν. Αθηνών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ.
75 σεισμογράφοι
«Θα ενοποιηθούν για τη δημιουργία ενός δικτύου τηλεπικοινωνίας και υπολογιστών, όπου θα συνεργάζονται 75 σεισμογράφοι. Εκεί θα έρχονται όλα τα γεωδυναμικά σήματα (μέσω Ιντερνετ ή δορυφορικά από τον Hellas sat) και θα τα παραλαμβάνουν όλοι μέσα από ειδικά προγράμματα αυτόματου υπολογισμού του επικέντρου. Ετσι θα βγαίνει κοινό ανακοινωθέν με υπεύθυνο το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο και ένα από τα πανεπιστήμια εκ περιτροπής.
Υπογράψαμε και μια κοινή δήλωση, ένα μεμοράντουμ αλληλοκατανόησης για να πάψει ο πόλεμος στα παράθυρα», λέει με χιούμορ ο επικεφαλής του ΟΑΣΠ και υπογραμμίζει ότι οι διαφορές προκύπτουν επειδή δεν χρησιμοποιούν όλοι το ίδιο μοντέλο ταχυτήτων για τη μέτρηση της ταχύτητας του σεισμικού κύματος.
ΓΙΑΝΝΗ ΚΡΗΤΙΚΟΥ
jkritikos@pegasus.gr
Πρότυπο πρόβλεψης σεισμών στην Ιαπωνία η μέθοδος ΒΑΝ
Η θεωρία η οποία θέλει τα «ηλεκτρομαγνητικά κύματα» να «προλέγουν» επερχόμενες σεισμικές δονήσεις έχει βρεθεί επανειλημμένως στο επίκεντρο της δημοσιότητας στην Ιαπωνία όπου αντιμετωπίζεται ως «ένας σχεδόν μεσσιανικός τρόπος πρόβλεψης σεισμών», σύμφωνα με την έκδοση «Japan Τoday».
Το Ινστιτούτο Φυσικών και Χημικών Ερευνών «RΙΚΕΝ» φέρεται να «εισήγαγε» στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου μία μέθοδο πρόβλεψης σεισμών από την Ελλάδα τη δεκαετία του 1980. Οι Ιάπωνες συνεργάζονται με τον Παναγιώτη Βαρώτσο από το 1997, ενώ από το 1996 και μετά, επένδυσαν περισσότερα από 6,4 εκατομμύρια ευρώ σε επιστημονικά project τύπου ΒΑΝ. Συνολικά η χώρα επενδύει περί τα 100 εκατ. δολάρια ετησίως στην ανάπτυξη μεθόδων πρόβλεψης σεισμών.
Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα του Ιάπωνα Σεϊγια Ουγιέντα από το Ερευνητικό Κέντρο Πρόβλεψης Σεισμών στο Πανεπιστήμιο Τοκάι, φέρεται να κατάφερε χρησιμοποιώντας τη μέθοδο ΒΑΝ να προβλέψει ορθώς σεισμική δραστηριότητα η οποία ξεκίνησε στις 26 Ιουνίου στη χερσόνησο Ιζου.
Οι Ιάπωνες θαυμάζουν τόσο τον Βαρώτσο ώστε τον έκαναν μέχρι και ήρωα σε κόμικς manga.
Το ερευνητικό κέντρο
Η Ιαπωνική Επιστημονική και Τεχνολογική Υπηρεσία (JST) θεωρεί πως η «πρόβλεψη σεισμών είναι δυνατή». Το Ερευνητικό Κέντρο Πρόβλεψης Σεισμών (EPRC) λειτουργεί στη χώρα από το 1994. Παρόμοιο ερευνητικό κέντρο λειτουργεί και στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, ενώ στο πλαίσιο της Συντονιστικής Επιτροπής για την Πρόβλεψη Σεισμών (CCEP) κράτος και πανεπιστήμια συνεργάζονται ανταλλάσσοντας πληροφορίες και δημοσιεύοντας δύο εκθέσεις κάθε χρόνο.
Η Ιαπωνία περιμένει έναν μεγάλο σεισμό, ο οποίος, σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες, πρόκειται να πραγματοποιηθεί πριν από το 2010.
Γ. Σκαφίδας
Στάση αναμονής τηρούν οι σεισμολόγοι
Για το θέμα επιχειρήσαμε να έρθουμε σε επαφή με τον επικεφαλής της ομάδας ΒΑΝ, καθηγητή Παναγιώτη Βαρώτσο, που ευγενικά μας διαμήνυσε, μέσω στενού συνεργάτη του, ότι δεν δίνει συνεντεύξεις και αν το κάνει με εμάς, θα πρέπει συνέχεια να μιλάει στα κανάλια, ενώ έχει πολύ φόρτο δουλειάς.
Ο καθηγητής Ακης Τσελέντης μάς είπε «δεν μπορούμε προς το παρόν να πούμε λεπτομέρειες για νέα σήματα, αλλά στο άμεσο μέλλον θα έχουμε πολλά να πούμε για τις προβλέψεις και το δίκτυο ΒΑΝ».
Ο ερευνητής στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Γεράσιμος Χουλιάρας, μας είπε: «Δεν είμαι σε θέση να ανακοινώσω αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών που δεν είμαι εγώ προσωπικά εμπλεκόμενος».
Με 19 εκατ. χρηματοδοτεί η Γ.Γ.Ε.Τ. τη σεισμική έρευνα στην Ελλάδα
Πολλά εκατομμύρια ευρώ διατίθενται για τη σεισμική έρευνα, την κατανόηση των φαινομένων, την ανάπτυξη υποδομών για την παρακολούθηση των σεισμών και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που προκαλούν.
Με πρόσφατη ανακοίνωσή της η Γ.Γ. Ε.Τ. αναφέρει τη χρηματοδότηση 81 ερευνητικών έργων με συνολική δαπάνη 19.253.454,23 ευρώ. Στόχος, όπως σημειώνεται, είναι «η προαγωγή και διάδοση των ερευνών στον τομέα των σεισμών, προκειμένου τα πορίσματα που προκύπτουν να συνεισφέρουν στη γνώση για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων τους».
Πανεπιστήμια και ιδιώτες
Τα περισσότερα εξ αυτών βρίσκονται σε εξέλιξη και προβλέπεται να τελειώσουν μέσα στο 2008. Παράλληλα αναφέρονται αρκετά που θεωρητικά έχουν ήδη ολοκληρωθεί με ημερομηνία λήξης τα έτη 2004 έως και 2007. Ανάμεσα στα εν εξελίξει έργα συμπεριλαμβάνεται η Συγκρότηση του Εθνικού Σεισμολογικού Δικτύου με έδρα το γεωδυναμικό Ινστιτούτο με δημόσια δαπάνη 2.421.000 ευρώ.
Με σημαντικά ποσά επίσης υλοποιούνται έργα όπως το πρόγραμμα εκτίμησης σεισμικής τρωτότητας κτιρίων για το Πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ, δημόσια δαπάνη 1 εκ. ευρώ) το σύστημα διαχείρισης σεισμικού κινδύνου σε μέτωπο του ελληνικού τόξου με εφαρμογή σε Χανιά και Ηράκλειο (ΤΕΙ Ηρακλείου, δημόσια δαπάνη 501.000 ευρώ) καθώς και το αυτόματο σύστημα παρακολούθησης τσουνάμι στην Κρήτη (Πολυτεχνείο Κρήτης, δημόσια δαπάνη 480.000 ευρώ).
Ανάλογα υψηλή χρηματοδότηση είχαν και ορισμένα που έληξαν στο πρόσφατο παρελθόν. Οπως η Ολοκληρωμένη Μεθοδολογία Εκτίμησης Σεισμικού κίνδυνου για την ασφάλεια υποδομών σε παράκτιες ζώνες (ΕΛΚΕΘΕ δημόσια δαπάνη 1,5 εκ. ευρώ) και η αντισεισμική προστασία γεφυρών (ΑΠΘ 1,298.000 ευρώ).
Στον ίδιο κατάλογο έργων υπάρχουν πολλά προγράμματα με δημόσια δαπάνη ύψους 9-18.000 ευρώ. Στον κατάλογο της ΓΓΕΤ με τις χρηματοδοτήσεις περιλαμβάνεται και ένα μόνο πρόγραμμα με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή του πανεπιστημίου κ. Π. Βαρώτσο (της γνωστής μεθόδου ΒΑΝ).
Το πρόγραμμα ύψους 13.866,47 ευρώ είχε ως έναρξη τον Ιούνιο του 2001 και λήξη τον Δεκέμβριο του 2004. Θέμα του ήταν η μελέτη της κατανομής της αγωνιστικότητας περιοχών ευαίσθητων στην καταγραφή προσεισμικών ηλεκτρικών κυμάτων στην Ουκρανία...
Γ. Αποστολίδης
