A cidade como experiencia artística
Inscritos nas xornadas Arte en contexto. Arte, educación e cidadanía (CGAC, 2006-2007, A cidade como experiencia artística son unha serie de obradoiros que buscan vínculos entre a acción educativa e a creación artística contemporánea. Entendendo a educación como un proceso artístico, desenvolvemos accións a través das cales se poden operar cambios na forma de entender esa relación entre as manifestacións artísticas contemporáneas e a sociedade. Cada acción supón unha actuación reivindicativa do papel da arte na vida e, polo tanto, na experiencia do individuo. Ademais de evidencialo, é preciso ir dando pasos de cara a unha educación formulada dende o punto de vista da arte.
Así, estas xornadas permitiron coñecer diferentes experiencias encamiñadas a activar a educación artística e a promover proxectos cooperativos nos que a sociedade asume un papel de dinamizador da cultura e do espazo urbano: Engage (Reino Unido), Centre Georges Pompidou (Francia) ou Ecosistemaurbano (España). O artista Xavier Toubes propuxo analizar a formación artística desde a dobre vertente de creador e profesor que protagonizou diferentes proxectos formativos. Tomar como referencia na creación artística problemas reais do individuo e a súa relación co contorno (Lara Almárcegui), crear terapias para os posibles problemas do espectador ou usuario da arte (Mónica Alonso) ou construír itinerarios urbanos baixo a mirada do que sempre nos queda agachado (grupoSIVA). Todas elas, posicións artísticas que pretenden claramente comunicarse coa sociedade da que xorden.
As propostas de A cidade como experiencia artística son dous laboratorios de produción colectiva. O primeiro dos obradoiros, Esculpir no tempo, é un proxecto de educación artística que toma o seu nome do libro escrito polo cineasta ruso Andrei Tarkovski, publicado de xeito póstumo en 1988. Nel trátanse diversos temas relacionados co cinema, sobre todo a súa especificidade como ferramenta artística que traballa co tempo como materia prima. Este obradoiro consta de dúas partes ben diferenciadas. A primeira, máis teórica e de debate, onde se realiza unha aproximación a algúns dos autores mais significativos do cinema moderno en relación ó seu traballo co tempo e o plano-secuencia, como Víctor Erice, Alexander Sokurov ou o propio Tarkovski. A segunda parte, xa fora do ámbito espacial e temporal da aula, trátase dunha proposta de creación onde contrapóñense os exemplos anteriores á reflexión sobre o contexto urbán como material artístico. Co soporte técnico do equipo que dirixe o obradoiro, comeza unha fase de produción onde cada participante ten que crear unha peza ininterrumpida e sen posibilidade de posproducción, unha pequena curta onde queden reflexadas algunhas das características temporais urbanas, os ritmos dos seus habitantes ou os fluxos que dan forma ó caleidoscopio da cidade actual. De xeito colectivo, os materiais resultantes editáronse conxuntamente, dando lugar a unha peza que reúne as diferentes visións e velocidades que conforman as nosas cidades. Nesta ocasión, a peza producida foi Sete negros (grupoSIVA, 2006), unha mediametraxe experimental proxectada no CGAC e no Centro de Estudos Avanzados da Universidade de Santiago de Compostela que reflexiona sobre como a conexión entre arte, educación e cidade configura novos xeitos de entender a creación artística, un proceso teórico-práctico de aprendizaxe que remite aos procesos dos artistas de referencia.
00:00 é unha acción artística colectiva no espazo público que mestura literatura e fotografía. Está basado no poema de mesmo título escrito por Íñigo Mouzo, membro do colectivo grupoSIVA. Nel, proponse a participación aberta nun proceso creativo, xa que o colectivo atopábase naquel momento traballando na adaptación videográfica do poema no barrio compostelano de Vista-Alegre, onde hoxe se atopa Baleiro. Elixindo un espazo e tempo concretos que se enfrentan ás indefinicións do texto, a través dunha fotografía instantánea e a súa posterior ubicación no lugar da toma constrúese o material de traballo. Estas fotografías, habitando o espazo público, forman unha intervención artística de mínimos no barrio. A cidade como experiencia artística I e II foron coordenados por Alejandro Pose, Íñigo Mouzo e Víctor E. Pérez. 22 de novembro de 2006 e 5 de xullo de 2007, CGAC, Santiago de Compostela.
