نژاد ها و زبان ها ی ایران
پیش از ورود و استقرار آریایی ها، نژادهای بومی ای در ایران زندگی می كردند. از جمله این نژادها می توان به نژادهای مدیترانه ای، استرالیایی، نگرویی و حامی اشاره كرد.
اقوام عیلامی، كاسی، لولویی، كادوسی و تپوری از اقوام مربوط به این نژادها بودند.
ورود اقوام بیگانه مانند اقوام هند و اروپایی، سامی، عبری، تورانی، گرجی و چركسی ، (تازی ، عربی) ، مغول و ترکمان موجب افزایش تعداد نژادها در ایران شد.
در حال حاضر علاوه بر اقوامی كه به زبان فارسی ( فارسی نو با لهجه های یزدی ،کرمانی،تهرانی ،مشهدی،و....)صحبت می كنند، گروه های نژادی دیگر از نظر زبانی كه به آن تكلم می كنند به شش دسته تقسیم می شوند:
ترکمانان :
این مردمان بیشتر در شمال استان خراسان و شرق استان مازندران زندگی می كنند و از نظر شكل ظاهری شبیه به مردم چین و مغولستان هستند و در واقع از بقایای مهاجمانی كه پیش از این به ایران حمله كرده اند، هستند.
تركمنان علاوه بر اقامتگاه های دایمی دارای خیمه هایی هستند كه هنگام كوچ برپا می كنند. طوایف مهم تركمنان شامل كوكلان و یموت (شامل تیره های جعفربای و اتابای) می شوند.
ترک زبانان :
ین مردمان در بیشتر نقاط ایران پراكنده اند و بیشتر در منطقه آذربایجان زندگی می كنند.
بیشتر ترک زبان ها ایرانی و از نژاد سفید ،جوگندمی و سبزه هستند،اما به دلیل سلطه ی قبایل ترک درایران و ارتباط با آنها و... زبان آنان از آذری پهلوی به تركی تغییر یافته است. آنان از شاخه های اصیل آریایی هستند كه در طول تاریخ بر اثر آمیزش با تركان عثمانی، ترکان مغول ، جغتایی، آلتایی و غز و تیره های گرجی و قفقازی تغییرات زیادی در زبان آنها ایجاد شده است.
ایلات ترك زبان :
قشقایی ، ایل سون (شاهسون) ، ارسبارانی و خلخالی.
برخی قشقایی ها را از طوایف مغول و برخی از طوایف قدیمی آسیای صغیر (خلج) می دانند. اجداد قشقایی ها در ابتدا در قفقاز زندگی می كرده اند.
تیره های مهم قشقایی عبارت است از: كشكولی ، دره شولی و شش بلوكی هستند.
قشقایی ها در فارس سكونت دارند.
ایلات خمسه كه در این ناحیه زندگی می كنند اینانلو، بهارلو و نفر هستند.
کرد ها :
نژاد كرد كه تعداد آنها حدود پنج میلیون نفر تخمین زده می شود در ایران، عراق، ، سوریه ،تركیه و قفقاز زندگی می كنند.
در ایران بزرگ ترین مركز تمركز كردها اردلان است كه شامل آذربایجان غربی و كردستان است.
زبان کردی به همراه زبان تاتی ، باز مانده ی زبان مادی است كه از تیره هند و اروپایی منشعب می شود.
طوایف كرد عبارتند از: مكری ، گوران ، كلهر ، سنجابی ، قبادی ، زعفرانلو ، شادلو
لرها :
لرها در غرب رشته كوه های زاگرس و جنوب كردستان زندگی می كنند .
طوایف مهم لر عبارتند از: سگوند، ممسنی، لك، عشایر
كهكیلویه و بویراحمد و بختیاری ها.
بختیاری ها ایلات كوچ كننده ای هستند كه از نظر تعداد افراد كوچ کننده در ایران مقام اول را دارا هستند. بختیاری ها به دو ایل بزرگ هفت لنگ و چهارلنگ تقسیم می شوند.
همچنین به چند تیره مانند دوركی، باباوی، راكی، بختیاری وند، دنیاران، بانكی و ... تقسیم می شوند.
عرب زبانان :
عرب زبانان در خوزستان و ساحل و جزیره های خلیج فارس ساكنند.
اینان بر اثر مجاورت با كشورهای همسایه ی عرب زبان، پیوندهای نژادی و زبانی با آنان دارند.
از ایلات عرب می توان به بنی طرف، بنی كعب، آل خمیس، آل حمیر، آل كثیر، صابیان، بنی صالح و بنی تمیم اشاره كرد.
بلوچ ها :
اگرچه بیشتر بلوچ ها در بلوچستان ساكن هستند، اما تعدادی از آنها نیز در سیستان، كرمان و كشور پاكستان زندگی می كنند.
بلوچ ها به شیوه های مختلف امرار معاش می كنند.
طوایف مهم بلوچ عبارتند از:
یاراحمدزایی ، میرعبدی ، نارویی ، ریگی ، مارانی ، مرادانی.
آنان ازباز مانده های بلوچ های باستانی براهویی هستند كه با ورود آریایی ها، به جنوب شرقی ایران رانده شدند.
به دلیل ناکافی بودن ،این نوشتار ،شایسته است ،خوانندگان گرامی به توضیح کوتاه زیر توجه نمایند:
افزون برمردمانی که به زبان ها ی یاد شده سخن میرانند ، مردمان دیگری هستند، که دارای سابقه سکونت کهن تر و زبانی بسیار قدیمی به درازای تاریخ ایران زمین دارند،و به زبان های دیگری ، چون تاتی (مادی) ،گیلکی ،مازنی ،تالشی، مراغی و ... سخن می گویند.
زبان های یاد شده، در این تقسیم بندی به دلیل نزدیکی آوایی و واژگانی به فارسی نو ،در گروه زبان فارسی منظور شده اند.
اما از نظر قدمت تاریخی و داشتن واژه های اصیل وکهن و نیز شاخصه های دانش زبان شناسی ، زبان های اخیر جزو زبان های باستان و در گروه مادی قرار می گیرند.