China verbiedt nieuwssites 'nepnieuws' van sociale media over te nemen
© AFP

China verbiedt nieuwssites 'nepnieuws' van sociale media over te nemen

Online nieuwsmedia in China mogen geen nieuws meer publiceren dat afkomstig is van sociale media. De Chinese regering wil met de maatregel het verspreiden van geruchten en nepnieuws tegengaan, maar volgens critici is het de volgende stap in een poging de informatiestroom in het land volledig onder controle te krijgen.

'Het is verboden om gebruik te maken van geruchten om nieuws te maken of om de feiten te verdraaien met vermoedens en verbeelding', liet de Cyberspace Authority zondagavond weten in een verklaring. Voordat nieuwswebsites een bericht plaatsen dat afkomstig is van sociale media, moet het eerst worden goedgekeurd door de internetautoriteit.

'De internetadministratie moet verantwoordelijkheid nemen voor de content op internet, het toezicht op en de opsporing van overtredingen verbeteren en nep- en feitenvrij nieuws goed onderzoeken', aldus de internetwaakhond van de Chinese overheid.

De regering van president Xi Jinping houdt, sinds ze in 2013 aan de macht kwam, het internet nauwlettend in de gaten. Volgens de president kan controle op internet een bijdrage leveren aan de strijd tegen de misdaad, terrorisme en valse informatie, maar activisten waarschuwen voor toenemend censuur.

Absolute controle

Lees meer over censuur in China

Xi Jinping rolde begin dit jaar nieuw mediabeleid uit. En dat is niet mals. Hoe China de media laat buigen als knipmessen (+).

Autoritaire landen, China voorop, pleiten voor 'cybersoevereiniteit': staten moeten baas zijn over hun 'eigen' internet. Wordt internet een digitale politiestaat? (+)

'Xi's China koerst af op nationaal-socialisme', zegt Frank Pieke, Leidse hoogleraar Modern China Studies, in een interview (+).

Volkskrantcorrespondent in China Marije Vlaskamp noemt het de zoveelste stap van de Chinese overheid om nieuwssites en sociale media in het land aan banden te leggen. Naar eigen zeggen wil de Communistische Partij een 'groen en harmonieus internet' creëren. Vlaskamp: 'Communistentalk voor een internet waar de overheid absolute controle over heeft.'

Een vijftal grote nieuwssites is al op de vingers getikt, weet Vlaskamp. Die zouden nieuws gefabriceerd hebben zonder de feiten goed gecheckt te hebben en zonder de goedkeuring van de Cyberspace Authority te hebben gekregen. De schroeven worden almaar harder aangedraaid. 'Van journalisten wordt absolute loyaliteit aan de partij geëist.'

De invloed van de regering op de Chinese sociale media is al lange tijd voelbaar. Weibo, het Chinese Twitter, is verbraafd sinds bekend werd gemaakt dat gebruikers een gevangenisstraf riskeren voor berichten die meer dan vijfhonderd keer zijn bekeken of gedeeld. 'Met de honderden miljoenen internetgebruikers die het land telt, zit je daar al snel aan en de lijst met zaken waardoor je in de problemen kunt komen is eindeloos.'

De jacht op 'nepnieuws' is overigens niet helemaal uit de lucht gegrepen. 'In China wemelt het van de geruchten', vertelt Vlaskamp. 'Omdat mensen weinig vertrouwen hebben in de staatsmedia krijg je enorme geruchtengolfen. Vorig jaar is het een aantal keer gebeurd dat aandelen flink omlaag gingen. Dan bleek dat effectenhandelaren op internetgeruchten waren afgegaan. Als ergens wordt beweerd dat de prijs van groene bonen omhoog gaat, is er een uur later een stormloop op.'

'Er is altijd regelgeving geweest om de verspreiding van geruchten tegen te gaan. Dit is iets wat China sinds jaar en dag bezighoudt.'