Serwis Finansowy

Finanse w gospodarce

Pojęcie finansów ma wiele definicji. Jedna z nich mówi, iż są to zasoby pieniężne, jakimi dysponują prywatne, a także publiczne podmioty gospodarcze. Finanse to również gospodarka pieniężna, której zadaniem jest pozyskiwanie środków pieniężnych z różnych źródeł, a następnie wydatkowanie ich na określone cele. Gospodarka finansowa obejmuje gospodarkę budżetu państwa i samorządu terytorialnego, gospodarkę finansową banków, gospodarkę finansową przedsiębiorstw i gospodarkę finansową instytucji ubezpieczeniowych.

Polityka finansowa jest to odpowiedni dobór środków pieniężnych w celu sfinansowania wydatków, które mają być zrealizowane zgodnie z założeniem gospodarki finansowej. Finanse możemy podzielić na prywatne i publiczne. Finanse prywatne to środki pieniężne znajdujące się w dyspozycji prywatnych właścicieli. Natomiast finanse publiczne gromadzone są i wydatkowane przez państwo, w celu zaspokojenia potrzeb publicznych, takich jak obrona narodowa, bezpieczeństwo, oświata, służba zdrowia i kultura. Fundusze publiczne należą do budżetu państwa, budżetu gminy i innych funduszy publicznych. Do podmiotów finansowych zaliczamy państwo i samorządy terytorialne, banki, towarzystwa ubezpieczeń społecznych i podmioty gospodarcze, takie jak przedsiębiorstwa, spółki, spółdzielnie, gospodarstwa domowe i inne jednostki organizacyjne. Do przychodów budżetu państwa zaliczamy podatki i opłaty, natomiast wydatki to przede wszystkim świadczenia społeczne. Przychody banku stanowią depozyty, lokaty i prowizje, wydatki natomiast to udzielane kredyty, koszty związane z działalnością banku. W towarzystwach i zakładach ubezpieczeń społecznych przychody to składki wnoszone przez osoby ubezpieczające się, a wydatki to koszty bieżącej działalności, wypłata odszkodowań.

W przypadku gospodarstw domowych przychody to wynagrodzenia, renty, emerytury, własna działalność gospodarcza, świadczenia społeczne, a wydatki związane są z zaspokajaniem bieżących potrzeb, regulowaniem opłat i podatków. Finanse w gospodarce pełnią funkcję alokacyjną, redystrybucyjną, stabilizacyjną i kontrolną. Funkcja alokacyjna polega na rozmieszczeniu czynników produkcji między sprzedającymi a kupującymi na zasadzie transakcji kupna sprzedaży. Funkcja redystrybucyjna finansów publicznych to zapewnienie każdemu podmiotowi gospodarczemu minimalnych dochodów. Funkcja stabilizacyjna dąży do optymalnego wykorzystania czynników produkcji. Natomiast funkcja kontrolna finansów zwana też informacyjną ma na celu obserwację i analizę przeprowadzanych operacji, procesów gospodarczych, ewentualnie wykrywanie nieprawidłowości.