Volledig scherm
Hoogleraar anatomie Gert-Jan Kleinrensink. © Archieffoto Milan Rinck

Monument voor mensen die lichaam doneren wordt onthuld

Voor mensen die hun lichaam na overlijden ter beschikking stellen aan de wetenschap, wordt zaterdag in Rotterdam een monument onthuld. Lichamen die ter beschikking zijn gesteld, worden gebruikt voor medisch-wetenschappelijk onderwijs en voor onderzoek naar nieuwe operatietechnieken.

Quote

Ze hebben geen graf, geen urn, niks tastbaars. Straks dus wel

Hoogleraar anatomie Gert-Jan Kleinrensink

Het monument is gefinancierd met een crowdfundingsactie. Gert-Jan Kleinrensink, hoogleraar anatomie en hoofd van de snijzaal van het Erasmus MC nam het initiatief, omdat hij merkte dat nabestaanden veel behoefte hebben aan een gedenkplek. ,,Ze hebben geen graf, geen urn, niks tastbaars. Straks dus wel.''

Voor nabestaanden is het vaak ingrijpend als iemand bij leven beslist om zijn lichaam te doneren. De overledene moet binnen 24 uur zijn afgeleverd bij de universiteit waarmee van tevoren een overeenkomst is gesloten. Bovendien kunnen ze hun overledene niet begraven of cremeren. 

Vijfhonderd
Jaarlijks worden vijfhonderd lichamen ingenomen voor de wetenschap. Honderd daarvan gaan naar het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, waar het initiatief voor het monument werd genomen. ,,Er zijn meer mensen die zich ter beschikking stellen, maar dat gebeurt bij leven en welzijn en daar kunnen nog jaren overheen gaan'', zegt Joyce de Bruijn van het ziekenhuis. Het Erasmus kent ook bepaald geen tekort aan lichamen. ,,We hebben momenteel zelfs een aanmeldstop, omdat voor de toekomst een surplus dreigt.'' 

Een enkele keer wordt een lichaam geweigerd. ,,Dat gebeurt soms als er zeer ernstige verminkingen zijn. Je moet een lichaam goed kunnen prepareren, zodat alle bacteriën en lichaamssappen eruit zijn. Als een lichaam behoorlijke schade heeft, kun je het niet goed ontleden of zien hoe de structuren in elkaar zitten.'' 

Anoniem
De lichamen worden soms jarenlang gebruikt, om uiteindelijk anoniem te worden gecremeerd of begraven. Het monument wordt zaterdag onthuld door de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb op begraafplaats Hofwijk. 

,,Het is een kunstwerk van Wim ter Steege, een glasplaat met een mooi gedicht van een medisch student over het geschenk van het lichaam'', omschrijft De Bruijn. ,,Het ligt in het groen, met paden ernaar toe en een zitelement waar wel twintig man kan zitten. Het is voor de nabestaanden, die geen steen en geen urn hebben.'' 

In samenwerking met indebuurt Rotterdam