Polis Akademisi Yayınları Ankara, 2013 TARİHTE TÜRK POLİS TEŞKİLATI SEMPOZYUMU Polis Akademisi Yayınları Ankara, Ağustos 2013 ISBN: 978-605-4619-17-7 Polis Akademisi Başkanlığı Necatibey Cad. No: 108 Anıttepe, 06580, ANKARA Tel: +90 (312) 462 90 65/92 Fax: +90 (312) 462 90 95 Web: www.pa.edu.tr Her hakkı saklıdır. İzin alınmadan tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik, ya da fotokopi yoluyla veya başka herhangi bir yöntem ile basımı, yayını, çoğaltılması veya dağıtımı yapılamaz. Referans verilerek akademik amaçla kullanılabilir. Bu kitaptaki görüş ve düşünceler bölüm yazarlarının kişisel görüşleri olup, hiçbir şekilde Polis Akademisi’nin veya Emniyet Genel Müdürlüğü’nün görüşleri olarak kabul edilemez. Bakı Yeri : Pulat Basımevi Kağıt Ambalaj Gıda Paz. Tic. San. Ltd. Şti. Gersan Sanayi Sit 2306 Sok. No : 66 Batıkent / ANKARA Tel : 0.312 257 46 59 Fax : 0.312 256 60 02 info@pulatbasimevi.com TARİHTE TÜRK POLİS TEŞKİLATI SEMPOZYUMU Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu TARİHTE TÜRK POLİS TEŞKİLATI SEMPOZYUMU Proje ProjeYöneticisi Yöneticisi Prof. Dr. Remzi FINDIKLI Prof. Dr. Remzi FINDIKLI Polis Akademisi Başkanı Polis Akademisi Başkanı Proje Koordinatörü Proje Koordinatörü İbrahim AZCAN İbrahim AZCAN 1.Sınıf Emniyet Müdürü Malatya 1.Sınıf Emniyet Müdürü Müdürü Polis Meslek Yüksekokulu Malatya Polis Meslek Yüksekokulu Müdürü Editörler Dr. Muammer GÜL 3. SınıfEditörler Emniyet Müdürü Dr. Muammer GÜL 3. Dr. Mustafa Sınıf KANDEMİR Emniyet Müdürü 3. Sınıf Emniyet Müdürü Dr. Mustafa Tasarım veKANDEMİR Düzenleme 3. Sınıf Emniyet Buğrahan Müdürü ATICI Polis Memuru Tasarım ve Düzenleme Hamit YALÇIN Buğrahan ATICI Polis Memuru Polis Memuru Hamit YALÇIN Polis Memuru 3  İ Ç İ N D E K İ L E R İÇİNDEKİLER...................................................................................................... 5 GİRİŞ..................................................................................................................... 7 AÇILIŞ VE PROTOKOL SUNUMLARI............................................................. 13 Prof. Dr. Mehmet Metin HÜLAGÜ.............................................................. 15 İbrahim AZCAN............................................................................................... 19 Prof. Dr. Remzi FINDIKLI............................................................................. 23 Prof. Dr. Halil İNALCIK............................................................................... 31 I. OTURUM......................................................................................................... 33 Anadolu’da Asayişin Tarihi............................................................................. 35 II. OTURUM....................................................................................................... 55 Polis Kültürünün Tarihsel ve Sosyolojik Temelleri................................... 57 Kastamonu Vilayet Salnameleri’nde Kolluk Teşkilatı................................ 67 Türk Polis Teşkilatı’nın Yapılanması ve Tarihten Günümüze Üstlendiği Misyon ve Sorumluluk Üzerine Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme................................................................................................ 89 Konya’da Polis Teşkilatı’nın Kuruluşu ve Gelişimi.................................... 105 Osmanlı Devleti Taşrasında Polis Teşkilatı’nın Kuruluşu ve Nitelikleri ( Kastamonu Vilayeti Örneği )..................................................................... 133 III. OTURUM.................................................................................................... 161 II. Meşrutiyet Döneminde Polisin Çalışma Biçimindeki Yenilikler........ 163 İslamiyetten Önce Türklerde Kolluk Hizmeti.......................................... 187 II. Meşrutiyet Döneminde Polis: Bir Profesyonel Kimliğin İnşası.......... 215 II. Meşrutiyet Döneminde Emniyet Teşkilatı’nda Sivilleşme (1909-1918)..................................................................................................... 235 Selçuklular’da Kollukla İlgili Meslekler................................................. 261 5 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu IV. OTURUM..................................................................................................... 269 Mahkeme Kâtipliğinden Emniyet Müfettişliğine: Ali İffet (Gençarap) Efendi (1869- 1941)....................................................................................... 271 Cumhuriyetin İlk Yılında Türk Polis Teşkilatı’nın Sorunları ve Çözüm Önerileri........................................................................................................ 293 Son Dönem Osmanlı Polis Eğitim Kurumları............................................ 309 Geçmişten Günümüze Kent Güvenliğinde Mahalle Ölçekli Güvenlik Uygulamaları: Çarşı Mahalle Bekçiliği..................................................... 325 Kuva-yı Milliye Hareketi’nde Polisler (1918-1920)................................... 353 Türkiye Büyük Millet Meclisi Polisi (Anadolu Polisi)............................. 371 V. OTURUM...................................................................................................... 389 İkinci Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Polis Mecmuası (1913-1928)........... 391 İlk Polis Gazetesi Teşebbüsü: Mizanü’l-Ahlâk........................................... 405 Türk Sinemasında Polis Kimliğinin Dönüşümü.......................................... 419 Osmanlı Süreli Yayınlarında Polis Teşkilatı ile İlgili Haberlerden Seçmeler......................................................................................................... 437 Polis Gazetesi ve Yüz Yıl Önce Polislik (1911-1912)................................. 449 VI. OTURUM.................................................................................................... 459 OSMANLI POLİS MEMURUNUN İDARİ VERİMLİLİĞİNİ DÜŞÜREN AMİLLER ÜZERİNE BİR DENEME............................................................ 461 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Yapıları.......................................................... 501 Nevahi Polis Teşkilatı................................................................................... 519 Tarihi Süreçte Türk Polisinin Askerden Özerkleştirilmesi..................... 539 Güvenlik Politikası Transferi Açısından Osmanlı Polisinin Oluşumunda Fransız Etkileri..................................................................... 567 TARİHTE TÜRK POLİS TEŞKİLATI SEMPOZYUMU GENEL DEĞERLENDİRMESİ...................................................................................... 591 TARİHTE TÜRK POLİS TEŞKİLATI SEMPOZYUMUNDAN KARELER.......................................................................................................... 601 6  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Yrd. Doç. Dr. Güven ŞEKER Yrd. Doç. Dr. Uğur Baytun Manisa Celal Bayar Üniversitesi Manisa Celal Bayar Üniversitesi Öğretim Üyesi Öğretim Üyesi 1984 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi 1996’da Polis Akademisi’nden Komiser İ.İ.B.F. Maliye bölümünden 1989 yılında Yardımcısı olarak mezun oldu. D.E.Ü. da Polis Akademisi’nden mezun oldu. 1992 Kamu Yönetimi Bölümünde doktora yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans, 2011 eğitimini tamamlayan olan Güven Şeker yılında Celal Bayar Üniversitesi Sosyal halen Celal Bayar Üniversitesi’nde öğretim Bilimler Enstitüsünde doktora çalışmasını üyesi olarak görev yapmaktadır. Şeker, evli tamamladı. 1989-1994 yılları arasında ve 1 çocuk babasıdır. Emniyet Teşkilatında çalıştı. 1994’ten beri Celal Bayar Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapan Baytun; evli ve iki çocuk babasıdır. Geçmişten Günümüze Kent Güvenliğinde Mahalle Ölçekli Güvenlik Uygulamaları: Çarşı Mahalle Bekçiliği GİRİŞ Günümüz güvenlik hizmetleri küreselleşmenin etkisi ile artık birbirine benzer farklı ulusların kullandıkları güvenlik taktik ve stratejilerine benzer yönelimli uygulamaları ile toplumlara hizmet üretmektedir. Ülkemizde 1980 öncesi yaşanan olayların da etkisi ile yeni bir güvenlik anlayışı oluşmuş, özellikle 2000’li yıllar sonrası uluslararası alana uyum, ekonomik gelişmeler, toplumsal değişmeler vb. birçok sosyal etkinin de yönlendirmesi ile farklı ülke güvenlik hizmetlerine benzer güvenlik uygulamalarının229 yanında yeni güvenlik 229 Bu konuda bkz. Bahar, H. İbrahim, (2002), “Toplum Destekli Polislik (Community Policing) ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, s. 291-309, (Editörler: Hasan Hüseyin Çevik; Turgut Göksu), Türkiye’de Devlet Toplum ve Polis, Seçkin Yayınları, Ankara.; Kavgacı (Bahar), Halil ibrahim, (1997), Demokratik Polislik Temel Yaklaşımlar, Ankara: Maset Maatbacılık.; Bilgiç, Veysel, 323 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu kurumları, yeni sayılabilecek özel güvenlik teşkilat230 yapıları oluşturulmuştur. Kolluk faaliyetleri Türk tarihi boyunca önemsenmiş Selçuklular, Osmanlılar, Türkiye Cumhuriyetinde farklı kolluk yapıları güvenlik hizmetlerini yerine getirmiştir. Özellikle mahalle, köy gibi dar mülki alanlarda hizmet veren bekçilik kurumu tarih içinde kolluk, Çarşı ve Bedesten Bekçiliği (Özel Güvenlik Benzeri), Çarşı ve Mahalle Bekçiliği ve Polis Yardımcısı rollerini almıştır. Modern bekçilik faaliyeti olarak (veya ileride ele alınacak olan kırsal alan polisliğinin profesyonel hali) isimlendirilen toplum destekli polis (TDP) faaliyetleri batıda yaygın olarak polisin düzenin korunması ve kollanması ayrıca hizmet etme fonksiyonlarını yerine getirmek için gayret göstermektedir. “Bekçi baba” olarak tarif edilen Türk bekçilik kurumundaki uygulamalar toplumsal hayatta batılı ülkeler tarafından bilimsel çalışmalar yolu ile aranırken, Türkiye’de polis görev alanı içinde önemsenmeyen bekçilik kurumundan bir uzaklaşma yaşanmıştır. Yenilik, yenileşme güvenlik alanının sürdürülebilirliğinin olmazsa olmaz kurallarıdır. Eğer esnek, değişime açık bir teşkilat yapısı oluşturulamaz ise alanda kurumsal başarısızlık ile sonuçlanabilecek durumların yaşanması ihtimali vardır. Hem güvenlik yönetim alanında, hem de kurumsal alanda esnek ve değişime açıklık önemli ise de geçmişten gelen sağlam, faydalı uygulamaların da yenilik ve yenileşme adına feda edilmemesi gerektiği düşünülmektedir. K., (2005), Yönetim ve Güvenlik Güncel Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.; Öztürk, Nurullah, (2002), “Polis ve Halkla İlişkiler”, s. 329-341, (Editörler: Hasan Hüseyin Çevik; Turgut Göksu), Türkiye’de Devlet Toplum ve Polis, Seçkin Yayınları, Ankara. 230 1980 yılına kadar terör, gasp, soygun, işyeri tahripleri, hırsızlık, sabotaj gibi suçlarla mücadelede genel kolluk teşkilatının yanında görev almak ve ona yardımcı olmak üzere, özel güvenlik teşkilatlarının kurulması ihtiyacı doğmuştur. Bu nedenle, 22.07.1981 tarih ve 2495 sayılı “Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması hakkında Kanun” çıkarılmıştır. Silahlı ve özel şartlara bağlı olarak özel güvenlik görevlisi görevlendirilebilen bu kanuna dayanarak terör ve asayiş suçları önlenebilmiştir. Kanunda ortaya konan teşkilatın kurulmasında yaşanan bürokratik ve teknik zorluklar, 2495 sayılı Kanun kapsamına girmediği halde, birçok kurum ve kuruluşun, ortaya çıkan ihtiyaç nedeniyle, özel güvenliği bir şekilde sağlamaya çalışması gibi nedenler ile birçok şirket izinsiz ve denetimsiz olarak güvenlik hizmeti vermeye başlamıştır. Güvenlik adı altında temel hak ve özgürlükler bu kuruluşlar tarafından ihlal edilmiş, ancak özel güvenlik hizmeti de gereği gibi yerine getirilememiştir. Ülkemizde genel kolluk kuvvetlerinin denetimi altında ve onlara yardımcı olmak amacıyla bu yasal boşlukları doldurmak üzere 10.06.2004 tarih ve 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” kabul edilmiştir. 5188 sayılı kanun özel güvenlik görevlilerine, özel güvenliği sağlama yükümlülüğünü verirken; kimlik sorma, durdurma, arama, yakalama, silah kullanma gibi polise tanınan birçok yetkiyi de vermektedir. Ayrıca konu ile ilgili bkz. Aydın, A. Hamdi. Özel Güvenlik Neden Gereklidir?, II. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, İzmit, 3 Aralık 2005.; Aydın, A. Hamdi. Güvenlik Hizmetinde Özel Güvenliğin Yeri ve Önemi, 1. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu, Kocaeli Üniversitesi, İzmit, 16.10.2004.; Derdiman, Ramazan C.,Tüm Yönleriyle Özel Güvenlik Hukuku ve Kişi Hakları, Alfa Aktüel Yayınları, Bursa, 2010. 324  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu 1. Geçmişten Günümüze Bekçilik Türk polis tarihine bakıldığında; gerek Selçuklular, gerekse Osmanlılar dönemlerinde, önce askeri kuruluşlar, ikinci kısımda jandarma kuruluşu, sonradan zaptiye teşkilâtı ile devam ede gelen safhalarda detaylı bir araştırma yapılsa bile, müstakil bir şekilde bekçi teşkilatı görülmez (Türüsel, 1974: 54). Bekçi teşkilat yapısı ancak Osmanlı’nın son dönemlerinde kurulmuş ve yeni döneme aktarılmış bir yapı olarak ortaya çıkmıştır. 1. 1. Daruga, Ases, Böcek, Desteban ve Polisler Orta Asya ve Azerbeycan’da gece bekçisi, Altınordu devletinde polis karşılığı olarak kullanılmıştır. Daruga kelimesi daha çok Moğol istilasından sonra kullanılırken Selçuklular’da bunun yerine “karakol” deyimi kullanılmıştır. Aslında karakol ve daruga kelimeleri arasındaki ses benzerliği bunların aynı kökenden geldiği ve aradaki farkın zaman içerisinde meydana gelen söyleniş farklılığından kaynaklandı­ğı izlenimi vermektedir (Yaşar, 2000: 3). Fatih’in İstanbul’u fethi ile göreve başlayan “Bostancıbaşı”lar, hem sarayları hem de bağ ve bostanları koruyordu. Ağaların doğrudan doğruya padişaha bağlı olması ile Bostancı Ocağı faaliyete geçiyor ve bir yandan zabıta bir yandan da belediye işleri ile meşgul oluyorlardı. İdama mahkûm olan saray üst kademesinin infazı da Bostancıbaşı’nın görevleri arasındaydı. Osmanlı döneminin asayişinde çok önemli yeri olan Asesbaşı bir çeşit “taharri” yani gizli polistir. Ases, “Fesatçı, şerir ve kötü ruhlu kimselerin tecavüz ve saldırılarından korumak için geceleyin dolaşmak” anlamındadır. Bu görev de “Yeniçeri orta”larından 28. Bölüğün çorbacısına yani komutanı Asesbaşı’na verilmişti. Fatih döneminde, geceleyin asayişi temin amacıyla kurulmuş olmasına karşın zamanla gece-gündüz Şehir Subaşıları ile İstanbul’un asayiş ve inzibatını da yüklenmişlerdi. Evliya Çelebi bunları “Tutma, vurma, kovma, basma, asma, kesme adamlarıdır” şeklinde tanımlamaktadır. Yine Evliya Çelebi’nin ifade ettiği İstanbul’da sayıları 12 bine varan Esnaf Paspanları’nı “İnzibat Memurları” olarak tanımlamak mümkündür. Naima Tarihi’ne göre Asesbaşı Zülfikar Ağa Köprülü’nün sadrazamlığı sırasında 4 bini aşkın kişiyi öldürtüp, cesetlerini denize attırmıştır. İstanbul’un 325 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu zorbalardan temizlenmesi açısından son derece sert davranan asesbaşılar, devletin umumi hapishanesi olan Babacafer zindanında kuvvet bulundurur ve idam cezalarının uygulanmasını bölüğü ile izlerdi. Böcekbaşı ise failleri meydana çıkarılmayan suçları takip ve gizli işler içeren zabıta görevleri için kurulmuştu. Çuhadar ise umumi yerlerde, mahallelerde dolaşır kumar oynayanları, fuhuş yapanları ve diğer buyruk çiğneyenleri kılık kıyafet değiştirerek yakalar ve “Tomruk” adı verilen cezaevlerine tıkarlardı231. Derviş Okçabol çalışmasında Osmanlı toplum hayatında görev alan kolluğu tarif etmiştir. “Bence Böcekcibaşı adli zabıta işinin başkanı (Polis Kriminal Şefi), Salmalar da dedektiftir. Bugün karakolhane dediğimiz yerlere eskiden kulluk denilir, bu yerlerde çalışanlara da Kullukçu veya Yasakçı adı verilirdi. Kulluklarda Kara Kullukçu başı, Kara Kullukçu zabiti, Kara Kullukçu çavuşu ile Kara Kullukçu efradı bulunurdu.” (Okçabol, 1940: 32). Bugünkü karmaşık sayılabilecek polis yapılanmasına göre daha dar ve basit bir düzenleme olduğu görülmektedir. Fatih’le başlayan asayişi koruma, Osmanlı’da disiplin içinde uygulanırdı. Görevlilerin kılıç ve kazan kaldırmasına “kelle” alınarak karşılık verilirdi Teftiş memuru adıyla 1261’de (Miladi 1840) temeli atılan polis teşkilatının ilk yönetmeliği 17 madde üzerine kurulmuş ve Avrupa’ya bu konuda da bilgi verilmişti (1845). Karakollarda adli ve idari tahkikatı Zaptiye Zabitanı ile sürdüren bu teftiş memurlukları 1880’de kaldırılmış ve Gülhane Hattı Hümayunu’nun ardından geniş kadrolu polis teşkilatı gündeme gelmişti. Emniyeti Umumiye Müdüriyeti ise Zaptiye Nezareti’nin kaldırılması ile faaliyete geçmişti. Miralay Gâlip Bey’in zamanında polis maaşı 400 kuruşa çıkarılmıştı. Avrupa polisinin çalışmalarını dikkate almak ve bu konuda “Fenni” gelişmeleri yerinde görmek amacıyla yapılan ilk tetkikler de bu döneme rastlamaktadır. İstanbul Polis Okulu Müdürü Ahmet Bey başkanlığındaki heyetin Londra tetkiki yararlı sonuçlar vermiş ve Üsküdar ile Beyoğlu Polis müdürlüklerinde adli ve idari kısımlar faaliyete geçirilmişti. 231 Verilen bilgiler Halen Emekli Emniyet Müdürü olan ancak çalıştığı dönemde Emniyet Genel Müdürlüğü Arşiv ve Dokümantasyon Dairesi Başkanlığı Türk Polis Tarihi Araştırma Merkezi Başkanı olan Eyüp ŞAHİN’in bir çalışma nedeni ile yazara verdiği bilgi ve belgelerden derlenmiştir. 326  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Aydın vilayeti yerel yönetimi tarafından hububat kayıplarının önlenebilmesi amacı ile kazanç getirisi olan hububatın zarar-ziyandan, ağaçların da kesilip tahrip edilmekten korunması gayesiyle desteban olarak adlandırılan kır bekçiliği müessesesinin faaliyetleri başlatıldı. 28 Ocak 1910–17 Mart 1910 tarihleri arasında yürürlüğe konulan kararla desteban olarak adlandırılan kır bekçilerinin atamalarının vilayeti yönetenlerin onayına dayanılarak yapılması, bekçi olarak istihdam edilenlerden görevini kötüye kullananların derhal görevden çıkarılmaları hususunda vilayet dâhilinde bir genelge yayınlandı. Bahse konu genelgeyi takiben de desteban olarak adlandırılan kır bekçilerinin atama ve görev biçimlerini ihtiva eden talimatname yayınlanarak vilayet dâhilinde yürürlüğe konuldu. Bu talimatnameye göre: Vilayet dâhilinde desteban olarak adlandırılan kır bekçilerinin atamasıyla ilgili işlemlerin takibi kaza merkezlerindeki ziraat odalarına verildi. Buralarda oluşturulan komisyonda kaza zabıta memuruyla belediye azasından birisinin görevlendirilmesi karara bağlandı. Ziraat odası bulunmayan kazaların en kısa zamanda odalarını kurarak işler hale getirmeleri hususunda da karar alındı. Bu müdahale, mafyalaşma eğilimindeki yapının kontrolünün önemli olduğunu ortaya koydu. Destebanların da bu heyetler tarafından atanması bahse konu talimatnameyle kararlaştırıldı. Atamalarda, atanacak kişilerin, itimadı sarsacak biçimde ağır suçlarla mahkûm edilmemiş olmalarına özellikle dikkat edilmesi de karar altına alındı. Her mahallin ihtiyaç derecesine ve hâsılat miktarına göre atanacak kır bekçilerinden yaya olanlara mecidiye232 verilmiştir. Aydın vilayeti İl Genel Meclisi tarafından alınan kararlar, il dâhilindeki ilgililere duyurulduktan sonra, merkezi hükümete de iletildi. Bunun sonucunda, benzer sorunlardan dolayı aynı derecede etkilenen diğer zarara uğrayanların da zararlarının giderilmesi amacıyla benzer kararları içeren Muvakkat Kır Bekçileri Kanunu yürürlüğe konuldu. Akabinde de Kır Bekçileri Hakkındaki Yönetmelik yayınlandı. Böylece bozulma eğilimi gösteren bekçilik yapılanması zapturapt altına alındı. Sonuç itibariyle etkin bir denetimin yapılmaması durumunda en mükemmel teşkilatların da sapmalar yaşayacağı gerçeği kabul edildi (Şahin, 2005: 279). 1. 2. Osmanlı’da Bekçi Teşkilatlanması Güvenlik hizmeti olarak bekçilik tarihi çok eskilere dayanmakta ise de, güvenlik teşkilatı olarak yapılandırılması İstanbul’un fethiyle başlar. Fatih Sultan Mehmet Han, fetihten sonra zarar gören şehrin imarında, fethi sağlayan 232 Sultan Abdülmecit zamanında 1840’da basılmış 20 kuruş değerinde gümüş para. 327 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu kararlı tutumunu sürdürdü. İmar çalışmaları doğrultusunda şehrin boşalan alanlarına Anadolu’dan insanları getirip iskân ettirdi. İskân ve doğumla çoğalan nüfusun ihtiyaçlarının giderildiği iş hanı, çarşı ve diğer ticaret merkezlerinin çoğalması, bu özel mülkiyetlerin muhafazası hususunu gündeme getirdi. Bu mantıkla oluşturulan İstanbul’un eski çarşı ve mahalle bekçilerinin hemen hepsi yiğit ve temiz Anadolu çocuklarıydı (Türüsel, 1974: 54). Batıda güvenlik kavramı bireysel suç ve suçluluğun baskısı ile gelişmiştir. Şeker, ülkemizde birey boyutlu problemler bulunsa da, özellikle düzene başkaldırı Osmanlı tebaa yapısı içinde bayağı zorlama bir kavram olarak karşımıza çıktığını belirtmektedir (2009: 262). Bu bağlamda Çarşı ve Mahalle Bekçiliği örneğinde olduğu gibi izleme, kontrol etme ve düzen oluşturma ile güvenliğin temellendirilmeye çalışılmasının doğru bir bakış açısı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca Osmanlı Mahallesi kan bağına dayalı bir savunma birimi değildir. Osmanlı Mahalle yapısında Batı’daki gibi kapılarla ayrılmış bir mahalle düzeninden ve azınlıklardan kesin olarak yalıtılmış bir kent toplumundan söz edilemez bir yapıda olduğu ve Osmanlı mahallesinin söz konusu katı ayrımlardan uzak, esnek ve işlevsel bir sosyal bütünlüğü bulunduğu göz önüne alınmalıdır. Nitekim bu yapı sadece yerel anlamda dirlik ve düzeni sağlayacak bir polis ya da kontrol mekanizmasına ihtiyaç duymaktadır. Osmanlı devletinin kuruluş döneminde hem asayişle ilgili hem de askeri ko­nularda görevli subaşılar mevcuttur. Daha sonra subaşı ve yasakçıların yanında geceleri kent güvenliğini sağlayan, bekçilik hizmetleri yapan asesler söz konusu­dur. Birinci Murat zamanında kurulan ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında ge­lişen yeniçeri teşkilatı da aynı zamanda iç güvenlikle görevli kılınmıştır (Okçabol 1940: 26). Kuruluş yıllarında ülke küçük olduğundan idari teşkilat da basit bir biçimde yapılandırılmıştı. İstanbul’da bulunan bedestenler, çarşılar, mahalleler, konaklar ile bağ ve bahçelerin korunma ihtiyacının yerine getirilmesi için bekçi görevlendirilebiliyordu. Bu tür görevlendirmelerde önceleri korunma ihtiyacı duyan ile bekçi arasındaki mutabakat sonucunda ücret kararlaştırılıyordu. 1834 yılındaki yenileşme hareketleri doğrultusunda kurulan mahalle teşkilatlarıyla yoğun bir kaynaşma dönemi yaşayan bekçiler halktan kabul gördüler. 1914 yılına kadar sürdürülen bu sistem 1914 yılında çıkarılan muvakkat kanunla Belediyelerin denetimine bırakıldı. Bu dönemde silahlandırılan bekçilerin silahları, mahalleli tarafından değil de devlet tarafından karşılanınca, kuruluş yarı resmi bir konuma geldi. Belediyelerce kararlaştırılan bekçi ücretlerinin ilgililerden tahsil edilmesi uygulaması sürdürüldü (Ergin, 1995: 4231). 328  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Mahalle bekçilerinin görevleri; ortalık karardıktan sonra sorumluluk alanında bulunan sokakları dolaşmak ve mahallenin huzur ve güvenliğini sağlamaktı. Buna ek olarak, yangınları haber vermek, hükümetin emir ve yasaklarını mahalle halkına duyurmak, sorumluluk bölgesindeki sosyal faaliyetlere katılmak, konakların kış odununu kesmek, evlere su taşımak, yazları sayfiye yerlerine gidenlerin evlerini kollamak, sorumluluk sahasında bulunan kiralık evlere kiracı bulmak, kiralama işlemlerini takip etmek gibi görevleri de vardı. Kısaca söylemek gerekirse, mahalleyle ilgili olan hemen her şeyle ilgilenirler ve genelde mahalle kahvehanesinin üstündeki bekçi odasında yatarlardı (Şahin, 2005: 278). Mahalle bekçileri ile ilgili çok kaynak bulunmamakla birlikte yapılan faaliyetin dönemsel olarak yeniliğe açık olduğunu gösteren veriler bulunmaktadır. Mahalle bekçilerinin ilk kez düdük kullanması olayı da bunlardan biridir. İlk defa hangi tarihte mahalle bekçilerine düdük verildiği hakkında açık-seçik ve tam bir bilgiye sahip değiliz. Ancak, Birinci’nin belirttiği, Namık Kemal’in aleyhinde şiddetli hicviyeler yazdığı Zaptiye Nâzırı Hüseyin Hüsnü Paşa zamanında (1868-1871) verilmiş olmalıdır (1999: 10). Çünkü çok basit olan böyle bir hâdiseyi fırsat bilen Namık Kemal, bu vesileyle de H. Hüsnü Paşa aleyhinde zehir gibi bir dörtlük daha yazma fırsatını kaçırmamıştır. Bekçilere düdük verilmesi hadisesini Namık Kemal’in bir dörtlüğüne dayanarak ve tahminen yazıldığını belirtmiştir. II. Mahmut zamanında 1864 tarihli “Vilayet Nizamnamesi” ile kasaba ve kentlerde her 50 haneye bir mahalle zorunluluğu getirilmiş, nizamnamenin 56 ve 57. maddeleri ile bekçi ve korucu gibi zabıta hizmetlerinin yönetimi de mahalle muhtarlarına verilmiştir. Ayrıca yapı içinde bulunan ihtiyar meclislerinin de madde 59’a göre kanunun elverdiği ölçüde sulhen çözülebilecek davalara bakma yetkisi tanınmıştır. Verilen yetkilere bakıldığında gerçekten basit konuların çözümünü sağlayarak hem adalet sisteminin güçlenmesi hem de yetkilendirme yolu ile idari yapının etkisinin 150 yıl önce arttırıldığını bu gün ise halen alt boyuttaki sıkıntıların nasıl aşılabileceği konusunun tartışıldığını görmekteyiz (Şeker, 2009: 284). 29 Nisan 1914 tarihli çarşı ve mahalle bekçileri hakkındaki kanun yayınlanmıştır. Bekçilerin atanmalarının İstanbul’da polis müdürünün, vilayetlerde ise en büyük mülki amirinin tasdikiyle yapılması bunlara verilecek ücretin tayin edilmesiyle dağıtım biçimlerinin mahallin örf ve teamülüne göre belediyelerce yapılması karara bağlanılmıştır (Şahin, 2005: 275). 329 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu 1. 2. 1. Osmanlı’da Farklı Uygulamalarla Çarşı ve Mahalle Bekçisi Osmanlı Devleti’nde kentlere yönelen göç konusunda kolluk yapısı harekete geçirilerek idari ve hukuki tedbirlerin alındığı da görülmektedir. Osmanlı döneminde göç olgusunun kontrol altına alınmasıyla zaten sıkıntılar içerisinde olan kentlerin daha da bunalması önlenmiştir. İlber Ortaylı’nın (2000), tespitlerine göre “Kentsel anlamda mahalle ve kırsal alanda da köy toplulukları; Osmanlı idaresinin klasikten beri en alt idari birimidir... bir kimsenin o mahalleye yerleşmesi için, mahallenin sakinlerinden birinin ve imamın kefaleti şarttı. İmam böylece zincirleme olarak birbirine kefil olan mahalle halkının hepsinin kefilidir... Vak’anüvis Ahmed Lütfi Efendi’ye göre; 1827 yılında Dersaadet ve Bilad-ı Selase (Eyüp, Galata, Üsküdar) ahalisinin erkek nüfusunun sayım ve yazımı yapıldı. Nüfusun artması ve işsizlik ve serseriliğin önünün alınması için şehre giriş ve çıkış kontrol altına alındı. İmamların gelen gidenlerin mürur tezkirelerini kontrolde ihmal ve yolsuzlukları görülmüştü. Bu nedenle, imamların müsamaha edip göz yummaması için her mahalleye evvel ve sani olmak üzere iki de muhtar tayin edildi... Mahallede veya köyün yönetiminde imam veya papaz söz sahibiydi... Muhtarlar bölgelerinin asayişinden de sorumlu oldukları için mahallelerinde geçici olarak oturanların mürur tezkirelerini emirleri altındaki bekçiler yardımı ile kontrol ederek, yerleşmek için gelenlerinse kimliğini tespit edip kendisine kefil olanla birlikte deftere kaydediyorlardı. Muhtar zincirleme olarak bütün mahallelinin kefilidir ve imam da muhtara kefil olmaktadır... Kentlerdeki mahallelerde de; itfaiye, temizlik, zabıta görevi komşularca hep birlikte yerine getirilmekteydi. 19. yüzyılda merkezi devletin veya onun güdümündeki kent yönetiminin bu görevlere el attığını göreceğiz. Ancak tam bir kadro ve yetenekle bu işlere el atmaması, geleneksel sistemle yenisinin birlikte devamına sebep oldu. Ne var ki, devlet bu görevlere el attığı ölçüde; mahalle halkında bir gevşeklik ve hizmet ikileşmesinden doğan sorumsuzluk artmaya başladı”. Yapılan tespitlerde olduğu gibi toplumu ilgilendiren konularda katılımcı çözümler sistemi hareketlendirdiği gibi bu tip sistemlerin devamlılığı ve başarısını da etkilemektedir. Bekçiler Anadolu’da güvenilir, insanların evlerini teslim edeceği emanet konusunda emin insanlar olarak görev yapmışlardır. Kozan halkı kasaba ve köylerde otururlardı. Fakat bunlar yazın evlerini bırakarak yaylaya giderler, 330  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu burada ağaç dallarından ve ottan yaptıkları huğlarda233 yaşarlardı. Yazın kasaba ve köylerde bekçiden başka kimse kalmazdı. Yayladan biri kasaba veya köye gelse bekçiden izin almadan kendi evine girip bir eşyasını alamazdı (Eyicil, 2009: 118). Bekçi hane güvenliğini sağlayan halkın her şeyini emanet edebileceği bir güvenlik unsuru olmuştur. Farklı milletlerden bekçi görevlendirilmesi de mümkündü, nitekim konu ile ilgili Eyicil, Maraş’ın Fransızlar’dan alınması ile ilgili olarak anlattığı olayda “28 Kasım 1919 Cuma günü Maraş kalesine Osmanlı bayrağının indirilmesi ve Fransız bayrağının çekilmesi halkın galeyana gelmesine sebep oldu. Cuma namazı kılmak için Ulu Camii’ne gelen halk içinde bir huzursuzluk vardı. Cuma namazı vakti oldu ve halk namazın ilk sünnetini kıldı. Cuma namazı hutbesini okumak için minbere çıkan İmam-Hatip Rıdvan Hoca’nın “Hür olmayan bir beldede Cuma Namazı kılınmaz” demesi üzerine halk namazı terk etmeğe başladı ve sancağı çekerek kaleye hücum etti. Buradaki askerleri etkisiz hale getirdikten sonra Fransız bayrağını indirerek Osmanlı bayrağını göndere çekti. Hepsi birden havaya ateş açarak “Yaşasın Osmanlı” dedi ve heyecanla hükümet binasına gitti. Kapıda bulunan ve Ermeni olan “bekçi Vahan’ı” istemiyoruz diyerek üzerine yürüdü. Hükümet binasında bulunan muhafızların silahlarını zorla ellerinden aldı ve hepsini de iyice dövdü. Olayın daha fazla büyümesi Mutasarrıf ve memurların müdahalesiyle önlendi” (2009: 304). Özellikle o dönemdeki ruh hali ve artan milliyetçilik etkisine rağmen halkın o anki durumunda bile sadece dayak olayının kaleme alınması başka bir menfur durumun ortaya çıkmamış olması güvenlik görevlisi olarak bekçi Vahan’ın görevine olan saygının bir belirtisi olduğu düşünülmektedir. 1. 3. Cumhuriyet Dönemi Bekçi Teşkilatı Cumhuriyet ile birlikte 1914 yılında yapılan çarşı ve mahalle bekçileri hakkındaki kanun sonrasında 1966 yılında bekçilerin tayin, ücret, izin ve görev şekillerinde ilk defa ıslahat yoluna gidilmiş (Türüsel, 1974: 54-55), 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri kanunu yayınlanmıştır. Çarşı ve mahalle bekçileri, polise yardımcı zabıta memuru olmuş, hiz­met ettikleri mahalle veya semtin polis karakoluna bağlanmıştır. Bekçilerin bekçilik vazifesinin dışında halk ile hiçbir teması kalmamış ve mahallenin gedik­lisi olmaktan çıkmıştır (Koçu, 1973: 14). 14.07.1966 tarihinde kabul edilen ve bir hafta sonra resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 772 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri 233 Saz ya da kamıştan yapılan kulübeye verilen ad. 331 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Kanunu’nda bekçi genel zabıtaya yardımcı silahlı bir kuruluştur. Kanunun yürürlük tarihinden tam bir yıl sonra, 25.07.1967 tarihinde, 12 maddesi yürürlükten kaldırılmış veya değiştirilmiştir. Bu tarihten sonra da, 2008 yılına kadar kanunda her hangi bir değişiklik olmamıştır. Çarşı ve mahalle bekçilerinin statüsü ile ilgili yapılan düzenleme234 ile “Emniyet Teşkilatı Kanununun ek 21. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Yardımcı hizmetler sınıfına” ibaresi “Emniyet hizmetleri sınıfına” şeklinde değiştirilmiştir”. Bu değişiklik ile çarşı ve mahalle bekçileri statü olarak emniyet sınıfında değerlendirilmeye başlanması sağlanmıştır. Ayrıca 3. madde çerçevesinde yapılan değişiklikle “Devlet Memurları Kanunu”na çarşı ve mahalle bekçisi ibaresi eklenmiş, yine bu düzenleme ile bu sınıfın bütün özlük hakları emniyet hizmetleri sınıfı haklarına kavuşturulmuştur. Madde 4 çerçevesinde yapılan değişiklik ile “13.12.1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ait bölümünde “YH -Yardımcı Hizmetler Sınıfı” olarak yer alan “Çarşı ve Mahalle Bekçisi” unvanlı kadroların sınıfı “EMH - Emniyet Hizmetleri Sınıfı” olarak değiştirilmiştir” düzenlemesi yapılmıştır. Ülkemizde kolluk çeşitleri genel, özel ve yardımcı kolluk olmak üzere üç ana gruba ayrılabilir. Genel kolluk; polis, jandarma ve sahil güvenlik komutanlığın­ dan oluşur. Özel kolluk; özel güvenlik kuruluşları, belediye zabıtası, köy korucu­ları ve köy bekçileri, kır bekçileri, çiftçi mallarını koruma kolluğu, orman kollu­ğu ve gümrük zabıtasından oluşur. Yardımcı kolluk ise; çarşı ve mahalle bekçi­leri, kolluk yetkisi kullanan gemi kaptanı ile olağanüstü hallerde kolluk yetkisi kullananlardan oluşmaktadır. Polis de kendi içerisinde farklı kıstaslara göre çeşit­li sınıflara ayrılmaktadır. Polis; kıyafetine göre, üniformalı ve sivil polis; çalıştı­ğı birime göre (hizmet türüne göre); idari, siyasi ve adli polis; bir de özel mahiyette kurulan birimler olarak; trafik, çevik kuvvet ve özel harekât polisi (EGM, 2001) bulunmaktadır. Çarşı ve mahalle bekçileri ile yerine göre köy muhtarları yardımcı kolluk sınıfındandır. Belediye sınırları içerisinde faaliyet gösteren “Çarşı ve Mahalle Bekçileri” teşkilat olarak en büyük mülki amirin emrinde, genel kolluğa yardımcı silahlı bir kuruluştur. Emniyet Teşkilatı bulunan yerlerdeki bekçi 234 Kanun No. 5757, Kabul Tarihi: 24.04.2008,  Emniyet Teşkilatı Kanunu, Devlet Memurları Kanunu ve Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. 332  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu kuruluşlarının mesleki amiri polisin ilçedeki en büyük amiridir. Jandarmanın görev sahasında çalışan belediye sınırları içerisindeki bekçi kuruluşlarının meslek amiri ise İlçe Jandarma Birlik Komutanı’dır. Çarşı ve mahalle bekçileri genellikle gece çalışan, güvenlik veya kamu düzeni bakımından gerekiyorsa gündüz de çalışabilen bir kolluktur. Gündüz çalışabilmeleri için mutlaka mülki amirin onayını almak gerekir. Bunun dışında her ne suretle olursa olsun gündüz çalıştırılamazlar. Çarşı ve mahalle bekçileri 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu’nun 16. maddesinde belirtilen şartların doğması halinde silah kullanabilirler. Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin görevleri 772 sayılı kanunun 3. maddesinde üç bölüm halinde sıralanmıştır. Buna göre; birinci bölümde, genel kolluk kuvvetlerinin derhal el atmasına imkân bulunmayan acele hallerdeki görevler sayılmış olup, bunlar can, mal, ırza saldırma ve tehditleri önlemek, sanıkları suçüstü yakalamak, gösteri ve yürüyüşler için önlem almak, delilleri korumaktır. İkinci bölüm, genel kolluğun bütün görevlerine yardımı kapsamaktadır. Üçüncü bölümde ise mahallede oturanların istirahat, sağlık ve selametini sağlamak görevleri sayılmıştır. Çarşı ve Mahalle Bekçileri’nin uzun bir süreden beri de­ğişik sebeplerle kuruluş kanununun kendilerine vermiş olduğu görevlerini yerine getirmek yerine, gece değil büyük bir çoğunlukla gündüz çalıştırıldıkları ve zaman zaman odacılık, şoförlük, kalorifercilik, bah­ çıvanlık, çaycılık, evrakçılık vb. hizmetlerde kullanıldıklarından dolayı asli görevlerini arzu edilen şekilde yerine getiremedikleri gözlenmiştir. Bahsedilen düzenleme ile çarşı ve mahalle bekçilerinin statüsü belirlenmiş, ancak var olan anlayışı değiştirmeyen geleceğe dönük güvenlik kaygılarını önemse(ye)meyen maddi olarak çarşı ve mahalle bekçilerine fayda sağlayan bir düzenlemeden öteye gitmeyen mevzuat değişiklikleri (Şeker, 2005: 75) ortaya konulmuştur. Görüldüğü üzere aslında özlük hakları ile ilgili yapılan düzenleme sistemi etkilememiştir. Zaten ülkemiz polis teşkilatında değişim ve gelişme, bürokrasi ve emir komuta zinciri nedenleri ile çok zor bir süreç haline gelmiştir. Aynı zamanda belirli konularda değişim sağlayıcı reformist sonuç beklenilmesi için polislik mesleği içinden bu konuya kendini adayacak uzman sistem kurucu önderlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak bu yol ile polis teşkilatı içinde halkın ihtiyaçlarını öngören uygulamalar ortaya konabilecektir (Şeker, 2009: 286). Sistemin düzeltilebilmesi veya geliştirilebilmesi için modern uygulamaların farkındalığında yeni çalışmalara ihtiyaç vardır. 333 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu 2. Batıda Kolluk Uygulamaları ve Bekçilik Amerikan polis araştırmaları genelde, polis görevinden dolayı kamunun memnuniyeti, güven ve polisin özgüvenin dinamikleri üzerinde yoğunlaşmaktadır (Apple ve O’Brien, 1983; Benson, 1981; Brandl vd., 1994; Cao, Frank, ve Cullen, 1996; Cullen vd., 1996; Dean, 1980; Decker, 1981; Dunham ve Alpert, 1988; Flanagan, 1985; Furstenberg ve Wellford, 1973; Hindelang, 1974; Scaglion ve Condon, 1980; Skogan, 1978; Webb ve Marshall, 1995; White ve Menke, 1978; Zambie ve Annesley, 1987). Polis ile ilgili kamunun görüşleri en az üç nedenden dolayı önemlidir: İlki, kamu polisten hizmet alan müşteridir, polis hizmetini ilk dereceli aldıklarından ve polis ile karşılaşma sonunda edindikleri değerlendirme hayati önemdedir (Carlson ve Sutton, 1979; Flanagan, 1985; Skogan, 1978). İkincisi, polisin olumlu imaj bilgileri polisin fonksiyonunu etkili olarak yerine getirebilmesi açısından önemlidir (Decker, 1981; Murty vd., 1990; Skolnick ve Bayley, 1986). Polise olumsuz yaklaşım zıt bir sonuç doğurur (polisin fonksiyonunun etkisizleşmesi, saygının kalmaması, hastalıklı ilişkinin belirmesi gibi) (Radelet, 1986: 280). Üçüncüsü, polis ile ilgili kişisel bilgiler sadece vatandaşların içindeki polise olan güveni azaltmadığı gibi, hem vatandaş hem de polis arasındaki güven ilişkilerini etkiler (Hero ve Durand, 1985). Sonuç olarak Amerika’da polis ile ilgili kamu görüşü yakın olarak akademik çevrelerce ve politika yapıcıları tarafından çok yakından takip edilmektedir. Dolayısı ile polis ile ilgili tarihsel derinlikli özellikle karşılaştırmalı çalışmalar yapma ülkemizde de polisi tanıma, yaptığı işe güven duyma gibi polis vatandaş arasındaki ilişkileri etkileyerek suç ile mücadelede açısından faydalı sonuçlar doğurabilecektir. Ayrıca Batı’da polislik daha çok göç sonrası beliren sosyal düzensizlik sonucu insanların güvenlik ihtiyacı duymaları ile gelişmiştir. Modern polisliğin gelişimi güvenliğin insan hayatındaki çok önemli yerinden kaynaklanan toplumsal baskının artarak ortaya çıkmasına bağlanabilir (Şeker, 2009: 272). Çalışmamızda da Amerikan, İngiliz polis teşkilatları ele alınarak modern bekçiliğin (TDP) doğuşu ele alınacaktır. 2. 1. Amerika’da Kolluk Uygulamaları ve Bekçilik Coğrafik ve etnik olarak belirlenebilir gruplar “komşu (mahalleli)” olurlar ya da ahlaki değerler aidiyet duygusu, ortak amaçlar, toplum ilişkileri ve 334  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu bütünleşme duygusu ile şekillenirler (Poplin, 1979). Crank, Giacomazzi ve Heck, (2003: 249-263), tarafından yapılan çalışmada çalışmaya katılanlar bulundukları mahallelerde var olan güçlü sosyal kontrol altyapısı sayesinde komşularının kapı önlerinde suç ve düzensiz durumlar ile karşılaşsalar bile kendilerini daha güvende hissetmektedirler. Çalışma aynı zamanda toplum birimlerine (poliste buna dâhil) eğitici rol önermektedir. Basit halkla ilişkiler, toplumsal hayatta var olan hizmetlerin ayrımı konularında bilgilendirme gibi konular komşuların kapı önlerinde kendilerini daha güçlü şekilde güvende hissetmelerini sağlayabilecektir. Bu tip bilimsel çalışmalarda rehber olabilecek yollar tespit edilse de Amerika’da Adalet Yardım Bürosu ancak 1994’te komşuluk merkezli polislik planlama rehberi programını desteklemiştir (McGarrell, London ve Benitez, 1997). Güvenlik alanında çok önemli çalışmalar yapan James Q. Wilson (1968) polis faaliyetlerini tartıştığı çalışmasında polislik faaliyetlerini üç gruba ayırmıştır; suç kontrolü (adli boyut), düzenin korunması ve kollanması (bekçilik) ve hizmetler. Ülkemizdeki uygulamada adli polislik ve idari polislik olarak ifadesini bulan polisin çalışma alanları yaklaşımındaki idari boyut düzen kurulması “kollanması” ile hizmet boyutunu birlikte içermektedir. Amerikan kentlerinde 19. yy. ile birlikte yeni ortaya çıkan polis memurları, polis rolünü taşımasalar da daha önceden onlara hizmet eden gece bekçisinin modernleşmiş çağdaş sürümü olarak ortaya çıkmıştır. Tam bu dönemlerde göçmen akımı ve kentlerdeki fakirlik çok fazlaydı (Moore ve Kelling 1983). Yeni polislik anlayışı ancak “bekçi” diye bir tarihi model yardımı ile çağdaş suç kontrol problemlerine dönük mücadeleye başlayabilmiştir (Wilson, 1968; Wilson ve Kelling 1982). Kelling ve Moore (1988), Amerikan polisliğindeki tarihi değişimi ortaya koyduğu çalışmasında bürokratik yada profesyonel polislik modeli 70’li yıllarda toplum destekli polislik uygulamalarının yaygınlaşması ile suç kontrolünün artık örgütün birincil çekirdek misyonu olmaktan çıktığı düzeni sağlama (koruma-kollama faaliyetleri), topluma hizmet sunumu konularının daha fazla önem kazanarak polislik faaliyetlerinde öne çıktığını belirtmiştir. 335 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu 2. 2. İngiltere (Birleşik Krallık)’de Kolluk Uygulamaları ve Bekçilik Büyük kentlerde sokak polisliği, polis teşkilatı, mahalle ve çarşı gece bekçilerinin sorumlulukları 17 yy. sonları itibari ile çok hızlı şekilde gelişerek sürdürülmüştür. Ücret ödenmeyen polis memurları ya da onların ücretli yardımcıları mahalle keşişleri tarafından görevlendirilirlerdi, 1800’lü yıllardan önce her mahallede bekçi ve devriyeler oldukça fazla sayıda görevlendirilmiştir. Diğer yerel yapılar ve yaya devriyeler Londra’nın dışına doğru bir merkezden yayılarak büyük araç yollarını izliyorlardı. Bu görevliler karanlığın bastırdığı saatlerde sokakları koruyorlardı, bu saatler genelde akşamın geç vakitlerinden (22.00 veya 23.00 saatleri yılın mevsimine göre değişiyordu) gün ağarana kadar sürüyordu. Bu görevliler farklı sayılarda ve yapılarda olabiliyorlardı ayrıca genelde silahsızlardı (ancak bazı gözetleme memurları ufak silahlar ya da bahriyeli kılıçları taşıyorlardı). Bu dönemde ayrıca bazı işadamları ya da mahalleliler birleşerek bugün olduğu gibi özel bekçi kiralıyorlardı (Reynolds, 1998).  İngiltere’de suçtan çok fazla etkilenen, kentin bazı alanlarındaki ikamet sahipleri mahallenin suça karşı izlenmesi ve korunması amacı ile özel polisler görevlendirmişlerdi. Londra ve diğer bazı yerlerde suçlara karşı değişik önlemler alınmıştı. Birkaç mahalleye bekçi yerleştirilmiş, çalışan sayısı ve/veya çalışma saatleri arttırılmıştır. Gözü kara delikanlılar yeniden organize edilmiş, maaşları arttırılmış, bu yolla daha kaliteli yeni görevlilerin müracaat etmesi sağlanmaya çalışılmış, memurlar silahlar ve kılıçlar ile donatılmış, kılıçlı özel polisler ve atlı devriyeleri oluşturma gibi önlemler alınmıştır. Ayrıca eskiden olduğu gibi katilleri yakalamak için ödül sistemi devam ettirilmiştir (Paley ve Reynoldsi, 2009: 375-391). İngiltere’de polis ve gece bekçiliği müessesesi 17 Ocak 1812 tarihinde Gece Bekçiliği kanunu ile oluşturulmuştur. Burada polis kelimesi bugünkü modern anlamda polislik olmayıp devletin adli gücünün, maaşlı hükümet üst makamlarını işgal eden polis birimleri ve onların memurlarının oluşturulması anlamına gelmektedir. Bu dönemde kelimeye yüklenen anlam kelimenin modern tanımlamasından daha geniştir (Reynolds, 1998).  Polislere görev verildikten 20 yıl sonra bile hala yapılan işin bir sistematik açıklaması bulunmamakta idi. Yapılan yasada sadece gece bekçiliği ele alınmıştı nitekim zaten bu kurum 13. yy’dan beri yasal olarak biliniyordu. İlk kez Sir Francis Burdett isimli vekil gece bekçiliği ile polisliğin ayrı iki kurum 336  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu olduğunu belirtmiştir. Bunun yanında gece bekçisi sayısının arttırılması ile ilgili çalışma yapılmıştır. Mahalleler ve polisler arasında organizasyonel bağlantı kurulmuştur. Bütçenin oluşturulması gece bekçilerinin yönetilmesi konularında gece bekçiliği kanunu ile düzenleme yapılmış ancak bu kez bekçiler baş polis bürolarının altında bir örgütlenme birimi olarak yapılandırılmıştır. Zaten uygulamada o dönemde bu reformların birçoğu merkezi mahallelerde zaten uygulanmaktadır. Yeni oluşturulan baş polis bürolarına verilen rollerinin arttırılması, güvenli standart hizmet için kişisel sorumluluk ve hesap verilebilirlik sisteminin kurulması gerekliydi. Polisin sorumluluğu merkezi hükümete direkt verilmeyerek onun emrindeki baş polis bürolarına verilmiş, yerel izleme komiteleri varlığını sürdürürken komitede bulunan güç kolaylıkla alınıp merkezi hükümetin bir görevlisinin eline verilmiştir (Paley ve Reynoldsi 2009: 375-391). 19. yy. sonlarında politik hareketler ve kentin ileri gelenleri arasında çatışma bulunuyordu. Bu çatışma durumunun etkisi ile polis yetkililerinin artırılması yönünde toplum etkilenmiş, 1893 yılında yapılan uluslar arası polis şefleri birliği toplantısı sonunda ilerici kararlar alınma niyeti ortaya konulmuştur. Bununla birlikte polis yapısı içinde, yerel politik hareketlerin etkisi ile askeri rütbe sistemi, sivil hizmet personel sistemi, otoritenin merkezileşmesi gibi yeni uygulamalar kararlaştırılmıştır (Crank, 1994: 325-351). 3. Kırsal Alan Güvenliği, Toplum Destekli Polislik (TDP) ve Bekçilik Kırsal alanlar, doğası gereği bekçilik ve TDP konusunda örnek alanlar olarak ifade edilebilir. Amerika’da kentin dışında kalan alanların karakteristik özellikleri bugün değişmektedir. Geleneksel kırsal alanlarda ekonomik hızlı büyüme sonucunda hızlı ve bazen hiçte hoş olmayan sosyal ve demografik değişimler ortaya çıkmıştır. Büyümenin tabi sonucu olarak çok çabuk büyüyen kent güvenlik kurumu suç ve kamu alanlarında düzensizlik olayları ile yüzleşmiştir (Gottschalk ve Stedje, 2010: 43) . Kırsal alanlarda TDP hizmetinin sunumunun çok açık olmadığı (Cordner ve Scarborough, 1997) belirtilse de toplum destekli polislik fikrinin kırsal alanlara uymadığı söylenemez. Ancak kırsal alan polisi meslektaşları olan kent polisinden daha fazla toplum dinamiklerinden etkilenir (Crank ve Langworthy, 1992). Kırsal polis daha çok düzen kurma ve suç önleme faaliyetlerine odaklı çalışırlar (Gibbons, 1972; Meagher, 1985). Kırsal polislik sıradan polislik uygulamalarının kodlanmış ve formüle edilmiş halidir; bir cümle ile “toplum 337 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu destekli polislik kırsal polisliğin idealize olmuş örneğidir” (Weisheit, Wells ve Falcone, 1994: 567). Kırsal alan ikamet sahipleri polis ile daha az yüzleşir, daha az suç ihbar eder, suç oranları daha azdır, sonuçta en asgari seviyede polis-toplum ilişkisi daha olumlu polis-toplum ilişkisini doğurmaktadır (Weisheit vd., 1996). Kırsal alan vatandaşları kendi memurlarının daha fazla hizmet fonksiyonlarının (sosyal, tıbbi, acil yardım hizmetleri gibi) sunabilmesini tercih eder (Flanagan, 1985; Weisheit vd., 1996). Kırsal alan vatandaş ve memurları kent alanı meslektaşlarından farklı bakış açısı ile suça yaklaşır. Kırsal alanın ekonomik yapısı, sosyal hayatın ayırt eden karakteri, kültürel davranışlar, inançlar ve değerler ile ilişkili olabilir (Weisheit vd., 1996: 138-139), bu alanlar da yaşayan herkesin aynı görüşte olduğu da söylenemez, dolayısı ile toplum destekli polislik felsefesi bu alanlarda bulunan her topluluğun tek olduğu TDP faaliyetinin kendi planı üzerinde kendi çevresinde ve çerçevesinde tek faktörlü olarak gelişmesini önerir. Polis ancak kendi amaç ve hedeflerini toplumun destek ve işbirliği ile sağlayabilir. Bu konuya verilen önem 1829 modern polislik sisteminin kuruluşuna rastlar, ancak Amerika’nın dikkatini bu konu üzerine odaklaması son on yıla rastlamaktadır (Schafer vd., 2003: 440-468). Weitzer ve Tuch (2005), yapılan çalışmada uygun durum (ilişki ve deneyim gibi) ve yapı (komşuluk, medya, polislik gibi) değişkenlerin vatandaşların polis ile ilgili memnuniyetlerini şekillendirdiğini, bununda sadece polisle ilgili olan diğer davranışların ortaya konularak oluşturulduğunu belirtmiştir, ayrıca bu tespit başka çalışmalarda da ortaya konulmuştur (Weitzer ve Tuch, 2004a, 2004b). Toplumun güçlü desteğinin alınması da ancak toplum ile polis arasında planlı geliştirilen süreç sonunda oluşturulabilecek olan sağlam köprülere dayalı ortaya çıkacağı bilimsel çalışmalar ile ortaya konulmuştur. 4. Bekçilik Anlayışından Toplum Destekli Polislik Anlayışına Profesyonel hizmetin sunumunda “bir ölçü her şeye olur” anlayışı toplum destekli polis tarafından savunulan anlayış ile çatışmaktadır. TDP anlayışına göre hizmetler, komşular (mahalleli) ya da toplumun özel ihtiyaçlarına uygun olarak uygulamalarını biçimlendirmeli, bunu toplum destekli polisliğin kalite işareti olarak yapmalıdır. 30 yıldan daha fazla zaman önce Jacob (1971: 78) polisin gelişiminin “komşuluk kültürü” konusunda belirli bir ölçüye doğru gittiği, komşular arasında sınıf ve etnik farklılıklara uygun polis çalışma tarzı 338  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu oluşturulduğunu belirtmiştir. Skolnick ve Bayley (1986), hizmet sunumunda “yeni polisliğin” altı büyük Amerika’nın farklı kentinde mekânsal değişime uygun olarak oluşturulduğunu anlatmıştır. Ayrıca polisin mekan bağımsız her koşul ve şarta uygun polislik tarzı ortama uygun ve ortamı takip edici yönelimleri farklı fırsatları da ortaya çıkarmıştır. Örneğin ikamet sahiplerinin ev faaliyetlerini evin dışarısına taşıyarak dış mekânlarda yapması toplumun kendisini iyi hissetmesinin önemli bir ölçüsüdür (Wilson ve Kelling, 1982). Bu durum gibi durumları artık polis izleyerek, değerlendirerek stratejilerini uygulamaktadır. Goldstein (1990), yerel hizmetlerin belirli problemlere göre modellendiğini, polisin suç önleme taktiklerinin problemden problem tabanlı taktiklere dönük olması gerektiğini belirtmiştir. Cordner (1997), komşuluğa coğrafik bakış açısı ile yaklaşımı toplum destekli polisliğin stratejik açısı olarak belirtmiştir. Eğer profesyonel polislik “bir ölçü her şeye olur” diye isimlendirilirse, toplum destekli polislik “bir ölçü bir şeye olur”, yani polis görevini yaparken bölgesel seviyede belirlenebilir seçme hakkı olanların ihtiyaçlarına göre kendini ayarlayabilmelidir. Eck ve Rosenbaum (1994: 7-8), TDP ile ilgili yaptığı değerlendirmede polisliğin önceliklerinin değiştiğini (yeniden düzenlendiği) ve bunlara yenilerinin eklendiğini belirtmiştir. Acil olmayan hizmetler daha fazla önem kazanmıştır. Benzer şekilde Moore (1994: 287) TDP ile polis fonksiyonlarının yeniden düzenlendiği ve daha çok düzenin sağlanması ve acil olmayan hizmetlere yöneltildiği belirtilmiştir. TDP faaliyetleri; yaya devriye, dükkân önü faaliyetleri, küçük karakollar, coğrafik görevlendirmeler, vatandaş ilişkili suç önleme komşuluk faaliyetleri gibi düzen sağlama ve hizmet öncelikli fonksiyonlardır (Weisel ve Eck, 1994). Toplum merkezli polislik (toplum destekli polislik) 20. yy’ın son çeyreğinde polisin hizmet verdiği halk ile arasında oluşturulacak işbirliğinin ilerleyebilmesini amaç edinerek stratejiler, taktikler ve organizasyonel düzenlemeler kurma üzerine yoğunlaşmaktadır. Toplum destekli polislik; polisin rolünü toplumun güvenliğini oluşturma çerçevesinde ortaya koymuştur (Kelling ve Moore, 1988). Stratejik olarak TDP suçun önlenmesi ve kamu düzeninin güçlendirilmiş coğrafik olarak geniş alan devriyeleri ile sağlanabileceğini öngörmektedir (Skolnick ve Bayley, 1986). Taktiksel olarak da TDP bu faaliyetin toplum-polis toplantıları yolu ile problem çözme metodolojisini kullanarak (Şekil 1) suçla mücadeleyi amaçlamaktadır (Cordner, 1997; Eck ve Spelman, 1987; Goldstein, 1990). 339 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Şekil 1 TDP faaliyetleri TDP kent alanının ihtiyacına göre modellenmiş bir kent fenomenidir. Komşuluk seviyesinde organizasyon, komşuların suç-kontrol ihtiyaçlarını önemseyen düzenlemelerin savunulması, adem-i merkeziyetçi yönetim, çağdaş kentsel alanların karmaşık ekonomik ve etnik yapısal durumuna uygun düzenlenmesinde ve oluşturulmasında yoğunlaşır (Crank, 1994; Kelling ve Coles, 1996). Kurumsallaşma bakış açıları efsanelerin yapısallaşmış süreçlerinden etkilenerek bir anlamda efsanelerden kılavuzluk almaktadır. Bu anlayış ile TDP güçlü toplum ve bekçilik efsanesinden rehberlik almaktadır (Klockars, 1991). Çok fazla kurumsallaşmış çevre, kısmen organizasyonel yapılar, politikalar, davranışlar yaptıklarından farklı formlar alarak öncelikli değerler ve inançlar haline gelerek kurumsallaşma sürecinde etkili olmuştur (Crank ve Langworthy 1992). Toplum destekli polislik uygulamalarını yapan polisin birincil görevi kamu düzenini sağlamak ve toplumu suçla ilgili saldırılara karşı korumaktır. Bu görevleri başarabilmek için polisin sorumluluğu toplumların içinde zaten sunulan sosyal kontrol mekanizmasını harekete geçirmektir (Wilson ve Kelling 1982). Küçük toplulukların belirli ihtiyaçlarına uygun strateji ve taktikleri hizmet isteyen topluluklara sunulurken olay tabanlı olmayan problemlerle ilgilenilen polislik yapılır, genel olarak toplum hayatı içinde yer alınarak, suç ve suç korkusuna karşı bir şeyler yapılır ve bu yapılanlar toplum hayatının kalitesini artırmaya yöneliktir (Skolnick ve Bayley 1986; Goldstein, 1979). 340  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Yapılan çalışmalar polis, yol ve yöntem uygulamalarının toplumla ilişkili olduğu ve her hangi bir durumda saldırgan görev yapan polisin güç kullanmasının nedeninin, polise yönelik saldırma ve yaralanma sonucu doğurabilecek olayların etkisinin olduğu ortaya konulmuştur. Toplum destekli polislik uygulamaları kamunun daha fazla memnun olması ve polis otoritesinin hukukiliği sonucunun doğmasına neden olurken (Greene, 1999; Hawdon, vd., 2003; Mastrofski, vd., 1996; Paternoster, vd., 1997; Sherman, 1997; Skogan ve Hartnett, 1997; Stoutland, 2001; Sunshine ve Tyler, 2003; Zhao, vd., 2002), ayrıca memurlar ile ilgili şikayet sayısını azaltır (Kessler, 1999). Wilson’ un (1968), ortaya koyduğu bekçi (koruma ve kollama faaliyeti) modelinde çalışan polis birimleri polis görevini toplumun korunması olarak düşündüklerini belirtmişlerdir. Polislik işini bekçilik ve adli boyutlu çalışma olarak düşünen birimlerin zıttına yeni alternatif fikir geliştirmiş, bütün polis işinin polisin profesyonel modelinden kaynaklandığı ortaya konulmuştur. Wilson polis işinin üç farklı modelini tartışmıştır. Profesyonel polislik ve meslek olarak polislik arasında fark olduğu belirtilmiştir, meslek sahibi iş gören modeli olarak polislik deyimi ile bekçi tarzı polislik anlaşılır (polis işinde olan görevli birim tarafından adli boyutlu iş yerine kamu düzeninin sağlanması boyutlu görevlendirilmesi (bizdeki adli polislik yerine idari polislik işinin yapılmasına yönlendirilmesi gibi sağlanır). Wilson bekçiliği eski bir gelenek olarak “eski güzel günleri yad eder gibi” sokaklarda öğrenilen duygu ve inisiyatif alma ile gelişen hukukun resmi kurallarına bulaşmadan problemlerin çözülmesi olarak ifade eder. Bekçi devriye görevini yerine getirirken sokakta kişisel otoritesini kullanma yeteneğine güvenerek problemleri çözme tabanlı olarak ele alır ve bunu yaparken vatandaşların her günkü problem ve sorunlarını yerel kültüre uygun (ve onu bir araç olarak kullanarak), inisiyatif alan pratik bilgisini kullanarak çözüm üretir. İkincisi meslek sahibi polisliğin karşılığı profesyonelliktir ve bu felsefe 19 yy.’ın sonuna kadar polislik reformunun ideolojik alt yapısını oluşturmuştur (1960’lara kadar) (Brown, 1981; Berman, 1987). Wilson polis işini doğası gereği yeni şeyleri ortaya çıkarmayan, düzen sağlama amacı ile hareket eden, meslek adamı ahlaki yapısında hareket eden ve genelin anlayışından ilham alarak çalışan meslek olarak görür. Polisin bu görev yapısı daha sonradan gelişecek olan bekçi efsanesinin kaynağı olacaktır (aslında Wilson, örtük olarak bu ifadeleri ile bekçiliğin gelişmiş hali olan toplum destekli polisliğin 341 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu tohumunu atmıştır). Son olarak Wilson ve Kelling 19 yy. son zamanlarında iş gören polisliğin toplumu koruma yöntemini tartışmıştır. Bu yöntem toplum tabanlı düzen oluşturma amacını güden yapıyı tarif eder. Toplum tabanlı polislik, toplumsal düzenini oluşturmaya dayanan çalışma anlayışı (hukukun sağlanması (adli polislik) çalışmalarının zıddı olarak) aslında daha önceden bekçiler tarafından yerine getirilmeye çalışılan iştir (Crank, 1994:325–351). Bekçi geleneksel Amerikan toplumunun gelenek ve değerlerinde var olan toplum yapısını koruma ve kollama sorumluluğu ile görevini yapmaktaydı (Klockars, 1991; Walker, 1989a). Bekçi ve toplumun gücü tarihsel geçerliliğinden gelmemektedir (Walker, 1989b), polis birimlerinin model ve organizasyon yapılarında görülen bekçi ve toplum ilişkileri birbirine pek uymayan yapılar olsalar da polis ve kamu tarafından tanınmış olan birlikteliktir. Bekçi toplumu organize eden bir yapıda hareket ederken (Skolnick ve Bayley, 1986) bu iş katı bir düzen sağlama yolu ile değil topluma hizmet eden suçu önleme yolu ile yerine getirmektedir. Aslında bekçi yerel toplum ile aradaki bağları inşa ederken yerel stratejiler geliştirme yolu ile toplumun kendi kendini tamir etmesini sağlayan yapıyı canlı tutar ve besler (Guyot, 1991). SONUÇ Çağdaş polis taktiklerini (bilgi temelli polislik, toplum destekli polislik, çok kurumlu polislik gibi) uygulayan güvenlik örgütleri halk ile işbirlikçi yapıp geliştiren, kendisini hizmet yönelimli taktik ve stratejilere yönlendiren ülke ve ülke polisleri kent güvenliğinde baskı grupları tarafından başarılı olarak değerlendirilmektedir. Bu gün artık medya, politik gruplar, sivil toplum örgütleri polisin faaliyet ve çalışmalarını yakından takip etmekte, sorumluluk alanlarında beliren başarı ve başarısızlıklar ile ilgili farklı kanalları kullanarak müdahale etmektedirler. Kamu güvenlik örgütlenmesi bu alandaki beklentilere uygun olarak coğrafik dar alanlarda örgütlenmesini sağlamalı, ihtiyaçlara uygun hizmet üretmek için çaba sarfetmelidir. Bu amaç ile mahalle yapısı uygun fırsatlar sunan mahalli idari örgütlenmedir. Mahalle örgütlenmesi içinde mahalle muhtarına bağlı, Osmanlı Devleti’nde uygulanan halk ile iletişim ve beklentilere uygun güvenlik hizmeti için mikro ölçekli Çarşı ve Mahalle Bekçisi istihdamı yolları araştırılmalıdır. Bizce günümüzde yoğun asayişe dönük suç ve suçla mücadelede bu konu büyük önem arz etmektedir. Aynı zamanda modern toplum hayatı ile ortaya çıkan çevre sorunları, vandalizm, grafiti, ses kirliliği, mahalle problemleri, anomilik gibi sorunlara çarşı ve mahalle bekçiliği yeni yaklaşımlar getirebilir mi? sorunsalı ile ilgili akademik çalışmalar yapılmalıdır. 342  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Bugün artık düne göre daha karmaşık yeni suçlar ile mücadele edilmektedir. Aynı zamanda bu suçlar ile mücadele eden polise daha ciddi güç verilmektedir, bu sorumluluğa sahip polisin izlenmesi, örgütün bürokratik yapıdan bilgi tabanlı yapıya geçmesi yeni sorun ve zorlukları da ortaya çıkartmaktadır. Eşit olmayan tek taraflı polis kontrolü, hukukun üstünlüğü ve demokrasiyi tehdit edebilir. Şu da bir gerçektir ki polis organizasyonunda çalışan görevliler insandır ve güçlerini kullanarak suç işleyebilir hatta bazı durumlarda organize suç örgütleri içinde yer bile alabilirler (Presthus, 2009). Önceleri bekçiyi kim izleyecek, korumayı kim koruyacak şeklinde ifade edilen söylem şimdi polis ile ilgili belirtilerek “polisliği kim yapacaktır?” şeklinde ortaya çıkmaktadır. Dolayısı ile adli boyutlu polis taktiklerini kullanan ve bu alanda kendisini geliştiren kolluk, sistem açısından potansiyel tehlike de oluşturabilecektir. Polisin modern toplumda koruma kollama ve hizmet boyutlu taktik ve stratejileri uygulamaya dönük kendisini formüle etmesinin demokratik toplum için bir gereklilik olduğu düşünülebilir. Modern bekçilik yaklaşımları ile halka yakın, halkın problemlerini alanda kişiye özel çözümler üretmek yolu ile çözmek daha insani ve halkın beklediği (istediği) güvenlik hizmetidir. TDP çalışmaları batılı bilimsel eserlerde aslında efsaneleşmiş bir uygulama olan bekçiliğin modern hali olarak batıda ulaşılması gereken bir hayal olarak belirtilmiştir. Şeker (2009: 277), Türkiye’de şu ana kadar suçun önlenmesi konusunda kolluk tarafından kayda değer bir çalışma yapılmadığını ve sınırlı kaynakların suç kontrolü yaklaşımı üzerinde yoğunlaştırıldığını söylemenin yanlış olmayacağını ortaya koymuştur. Bunun önemli bir nedeni olarak, Türkiye’de kayıtlı suç oranlarının, gelişmiş ülkelere göre çok düşük olması gösterilebilir. Örneğin Türkiye’de kolluk kayıtlarına giren suçların miktarı; toplam nüfusu Türkiye’nin onda sekizi kadar olan İngiltere ve Galler (İskoçya ve Kuzey İrlanda hariç) ile kıyaslandığında onların onda biri kadardır. Bu durumda, suç problemi ülkemizde gelişmiş ülkelerdeki kadar ciddi olmadığı için yeni arayışlara girmeye gerek olmadığı düşüncesine neden olmuş olabilir. Fakat bu karşılaştırmanın çok yanıltıcı olabileceği düşünülmektedir. Zira resmi suç istatistiklerinin çeşitli sebeplerle (suç kayıtları alınırken amirlerin suç sayılarının artmasının az görev yaptıklarının bir delili olduğu düşüncesi ile sayıları tam olarak ortaya koymakta isteksiz davranmaları, bazı suç türlerinin farklı şekilde isimlendirilmesi, örneğin; gasp suçunun kapkaç veya zorla bir şey alma gibi isimlendirilmesi, bazı suç durumlarında vatandaşın suç ile ilgili başvurusu esnasında suç başvurusu yapmaktan ikna yolu ile vazgeçirilmesi 343 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu vb.) suçun gerçek miktarını göstermekten uzak olduğu bilinmektedir. Batıda adli polislik yerine düzenin korunması ve hizmet boyutlu polislik yaklaşımları geliştirilmeye çalışılırken Türkiye’ de ne yazık ki TDP faaliyetleri konusunda pek fazla mesafe kat edilemediği düşünülmektedir235. Aynı zamanda çalışmada da ortaya konulan Çarşı ve Mahalle Bekçiliği kolluk yapısı da etkin olarak değerlendirilememektedir. Güvenlik hizmeti artık hizmet ihtiyacı duyan vatandaşların özel beklentilerine uygun olarak üretilmelidir. Bu anlamda TDP faaliyetleri zaman mekân ve bireylere özel uygulamalarını yapabilecek dar ölçekli alanlarda çalışabilecek bir kurum olan Çarşı ve Mahalle Bekçileri yolu ile yerine getirilebilecektir. Günün getirdiği koşullarda yerelin önem kazanmasına polisin klasik fonksiyonları yetişememekte, hizmet üretmeye zorlanmaktadır. Polis örgütü bu durumda toplum destekli polislik gibi uygulamaları ile topluma hizmet sunma faaliyetine girmekteyse de, gerek profesyonel yaklaşım eksikliği gerekse devşirme bir uygulama olması nedeni ile uygulama henüz toplumun bütün yapısında etki uyandıramamıştır. Başka ülkelerden zorlama gayretler ile stratejileri alarak ülkede uygulamaya çalışmak yerine zaten yapımızda bulunan uygulamaların modernleştirerek kullanılması daha akılcı olacaktır (Şeker, 2009: 277). Çalışmada ortaya konulan tarihsel süreç içinde görülen bekçilik kavramı ülkemiz güvenlik yapısı içinde kesintiye uğramadan varlığını devam ettirebilirse batılı ülke güvenlik teşkilatlarına da örnek güvenlik uygulaması olarak model olacaktır. KAYNAKÇA Apple, Nancy and O’Brien, David, (1983), “Neighborhood racial composition and residents’ evaluation of police performance”, Journal of Police Science and Administration, 11, ss.76–84. Ball, Carolyn, (2001), “Rural Perceptions of Crime”, Journal of Contemporary Criminal Justice, Vol. 17 No1, ss.37-48. Benson, Paul R., (1981), “Political alienation and public satisfaction with police services”, Pacific Sociological Review, 24, ss.45–64. 235 TDP’nin orjinal hali ile toplum destekli bir faaliyet olması gerekirken ülkemizde polis destekli toplum gibi tersten uygulanması konusu ile ilgili bkz. Şeker, Güven, Derdiman, R. Cengiz,“Kentlerde Suçların Önlenmesine İlişkin Yaklaşımlar ve Bu Doğrultuda “Mahalle Ölçeğinde” Toplum Destekli Polislik Uygulaması”. Mekân, Kültür ve Yönetim Perspektifinde 21. Yüzyıl Kentleri, Ed. Elif Karakurt-Tosun, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa, 2010, s.s.415-463, http://www.ekinyayinevi.com/product.php?ID=308, erişim: 26.09.2010. 344  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Berman, Jay Stuart, (1987), Police Administration and Progressive Reform: Theodore Roosevelt as Police Commissioner of New York, New York: Greenwood Press. Bilgiç, Veysel K. ve Karakaya, Muhittin (2002), “Türk Polis Teşkilatının Tarihi Gelişimi”, Polis Bilimleri Dergisi, Cilt: 4 (1-2), ss.171-186. Birinci, Ali, (1999), Türk Emniyet Teşkilatında “İlkler”, Polis Bilimleri Dergisi (Turkish Journal of Police Studies), Cilt:1(3) Vol.:1(3), ss.9-16. Brandl, Steven. G., Frank, James, Worden, Robert E., and Bynum, Timoty S., (1994), “Global and specific attitudes toward the police: Disentangling the relationship”. Justice Quarterly, 11, ss.119–34. Brown, Michael K., (1981), Working the Street: Police Discretion and the Dilemmas of Reform. New York: Russell Sage Foundation. Carlson, Helena M., and Sutton, Markley S. (1979), “Some factors in community evaluation of police street performance”, American Journal of Community Psychology, 7, ss.583–91. Cao, Liqun, Frank, James, and Cullen, Francis T. (1996). Race, community context, and confidence in the police. American Journal of Police 15(1), ss.3–22. Cordner, Gary, (1997), “Community policing: Elements and effects”, In R. G. Dunham & G. P. Alpert (Eds.), Critical issues in policing (3rd ed., pp. 451 – 468), Prospect Heights, IL: Waveland Press. Cordner, Gary, and Scarborough, Kathryn, (1997), “Operationalizing community policing in rural America: Sense and nonsense”, In Q. Thurman & E. McGarrell (Eds.), Community policing in a rural setting ( pp. 9 – 19). Cincinnati, OH: Anderson Publishing. Crank, John P. (1994). “Watchman and Community: Myth and Institutionalization in Policing”,  Law & Society Review, 28(2), ss.325– 351. Crank, John P., and Langworthy, Robert, (1992), “An institutional perspective of policing”. Journal of Criminal Law and Criminology, 83, ss.901– 926. Crank, John P., Giacomazzi, Andrew, Heck, Cary, (2003), “Fear of crime in a nonurban setting”, Journal of Criminal Justice, 31, ss.249– 263. Cullen, Francis T., Cao, Liqun, Frank, James, Langworthy, Robert H., Browning, Sandra L., Kopache, Renee, and Stevenson, Thomas J. (1996). ““Stop or I’ll shoot”: Racial differences in support for police use of deadly force”. American Behavioral Scientist 39, ss.449–60. Dean, Deby, (1980), “Citizen ratings of the police: The difference police contact makes”, Law and Policy Quarterly, 2, ss.445–71. 345 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Decker, Scott H., (1981), “Citizen attitudes toward the police”, Journal of Police Science and Administration, 9(1), ss.81–87. Dunham, Roger, and Alpert, Geoffrey, (1988), “Neighborhood differences in attitudes toward policing: Evidence for a mixed strategy model of policing in a multi-ethnic setting”, Journal of Criminal Law and Criminology, 79, ss.504–521. Eck, John, and Rosenbaum, Dennis, (1994), “The new police order: effectiveness, equality, and efficiency in community policing”, In: D. Rosenbaum (Ed.), The challenge of community policing: testing the promises (pp. 3–23), Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Eck, John E., and Spelman, William, (1987), “Who ya gonna call? The police as problem busters”, Crime and Delinquency, 33, ss.31– 52. E.G.M., (2001), Polislik Mesleğine Giriş, Ankara:EGM Yayınları. Ergin, O. Nuri, (1995), “Mecelle-i Umur-ı Belediye”, İstanbul:İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Kültür İşleri Dairesi Başkanlığı Yayınları. No.21, ISBN 975–7580–51–1, 9 cilt, c.8: 4231. Eyicil, Ahmet. (2009), Yakın Çağda Kahramanmaraş, Ankara: Gün Yayıncılık, Tic. ve Ltd. Şti. Flanagan, Timothy J., (1985), “Consumer perspectives on police operational strategy”, Journal of Police Science and Administration, 13, ss.10–21. Goldstein, Herman, (1979), “Improving Policing: A Problem-oriented Approach,”, Crime & Delinquency 25, ss.236-58. Goldstein, Herman (1990). Problem-oriented policing, New York: McGraw- Hill. Gottschalk, Petter, Stedje, Siri, (2010), “Crime and motive as predictors of jail sentence for police misconduct”, International Journal of Law, Crime and Justice, 38, ss.49-58, doi:10.1016/j.ijlcj.2010.02.001. Gibbons, Don, C., (1972), “Crime in the hinterland”, Criminology, 10, ss.177– 192. Greene, Judith A. (1999). Zero tolerance: A case study of police policies and practices in New York City. Crime and Delinquency, 45, ss.437−468. Guyot, Dorothy (1991). Policing as Though People Matter. Philadelphia: Temple Univ. Press. Hawdon, James E., Ryan, John, and Griffin, Sean P. (2003), “Policing tactics and perceptions of police legitimacy”, Police Quarterly, 6, ss.469−491. Hero, Rodney E., and Durand, Roger, (1985), “Explaining citizen evaluations of urban service: A comparison of some alternative models”, Urban Affairs Quarterly, 20, ss.344–54. 346  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Jacob, Herbert, (1971), “Black and white perceptions of justice in the city”, Law and Society Review, Vol. 6, ss.69-89. Kelling, George, and Coles, Catherine. (1996), Fixing broken Windows, New York: The Free Press. Kelling, George, and Moore, Mark, (1988), “From political reform to community: the evolving strategy of police”, In: J. Greene & S. Mastrofski (Eds.), Community policing: rhetoric or reality? (pp. 3– 25). New York: Praeger. Kessler, David A. (1999), “The effects of community policing on complaints against officers”, Journal of Quantitative Criminology, 15, ss.333−372. Koçu, Reşat Ekrem (1973). “Bedesten ve Kapalı Çarşı”, Hayat Tarih Mecmuası, 01 Şubat 9-l(l), ss.57-58. Klockars, Carl B., (1991), “The rhetoric of community policing”, In C.B. Klockars & S.D. Mastrofski (eds), Thinking About Policing, (pp. 530–542). New York: McGraw-Hill. Mastrofski, Stephen D., Snipes, Jeffery B., and Supina, Anne E., (1996), “Compliance on demand: The public’s response to specific police requests”, Journal of Research in Crime and Delinquency, 33, ss.269−305. McGarrell, Edmund, London, Rosanne, and Benitez, Socorro, (1997), “Getting to know your employees beter”, In Q. Thurman & E. McGarrell (Eds.), Community policing in a rural setting (pp. 66–73), Cincinnati, OH: Anderson Publishing. Meagher, M. Stephen, (1985), “Police patrol styles: How pervasive is community variation?”, Journal of Police Science and Administration, 13, ss.36–45. Moore, Mark, H., (1994), “Research synthesis and policy implications”, In: D. Rosenbaum (Ed.), The challenge of community policing: testing the promises (pp. 285 – 299), Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Moore, Mark H., George L. Kelling (1983), “To Serve and Protect’: Learning from Police History,” 70 Public Interest, 49. Murty S. Komanduri, Roebuck, Julian. and Smith, Joann, (1990), “The image of the police in black Atlanta communities”, Journal of Police Science and Administration, 17(4), ss.280–87. Okçabol, Derviş, (1940), Türk Zabıta Tarihi ve Teşkilat Tarihçesi, Ank: Polis Enst. Yay. Ortaylı, İlber (2000), Osmanlı Toplumunda Aile, İstanbul: Pan Yayıncılık. Paley, Ruth., Reynoldsi Elaine A. (2009), “Politicians, Parishes and Police: The Failure of the 1812 Night Watch Bill”, The Parliamentary History 347 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Volume, 28, 3, ss.375–391,  DOI: 10.1111/j.1750-0206.2009.00119.x. Paternoster, Raymond, Brame, Robert, Bachman, Ronet, and Sherman, Lawrence W., (1997), “Do fair procedures matter? The effect of procedural justice on spouse assault”, Law and Society Review, 31, ss.163−205. Presthus, J. Egil, (2009), “Foreword”, In: Gottschalk, P. (Ed.), Policing the Police- Knowledge Management in Law Enforcement (pp.1-21), Nova Science Publishers, New York, NY. Poplin, Dennis E. (1979), Communities: A Survey of Theories and Methods of Research. New York: Macmillan. Radelet, Louis. (1986). The police and the community. New York: Macmillan Publishing Co. Reynolds, Elaine A (1998). Before the bobbies : the night watch and police reform in Metropolitan London, 1720-1830. Macmillan, Houndmills, Basingstoke. Scaglion, Richard, and Condon, Richard G. (1980). Determinants of attitudes toward city police. Criminology 17, ss.485–94. Schafer, Joseph A., Beth M. Huebner and Timothy S. Bynum, (2003), “Citizen Perceptions of Police Services: Race, Neighborhood Context, and Community Policing”, Police Quarterly, 6, ss. 440-468. Sherman, Lawrence W., (1997), “Policing for crime prevention”, In L.W. Sherman, D. Gottfredson, D. MacKenzie, J. Eck, P. Reuter, & S. Bushway (Eds.), Preventing crime: What works, what doesn’t, what’s promising (chap. 8). Washington, DC: U.S. Department of Justice. Skogan, Wesley G., and Hartnett, M. Susan, (1997), Community policing: Chicago style, New York: Oxford Press. Skogan, Wesley G., (1978), “Citizen Satisfaction with police services: Individual and contextual effects”, Police Studies Journal, ss.469–479. Skolnick, Jerome M., and David H. Bayley, (1986), The New Blue Line: Police Innovation in Six American Cities, New York: Free Press. Stoutland, Sara E., (2001), “The multiple dimensions of trust in resident/ police relations in Boston”, Journal of Research in Crime and Delinquency, 38, ss.226−256. Sunshine, Jason, and Tyler, Tom R. (2003), “The role of procedural justice and legitimacy in shaping public support for policing”, Law and Society Review, 37, ss.513−547. Şeker, Güven, (2005), “Kent Güvenliği Örgütlenmesinde Mahalle ve Çarşı ve Mahalle Bekçileri”, Polis Bilimleri Dergisi, 7, (4), ss.59- 90. Şeker, Güven, (2009), Polisin Kent Güvenlik Uygulaması ve Yönetim Modeli, 348  Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı. Şahin, Eyüp, (2005), “Özel Güvenlik Teşkilatı, Halk Tarafından Benimsenme Konusunda Geçmişimizdeki Özel Bekçi Teşkilatını Yakalayabilir mi?”, II. Ulusal Özel Güvenlik Sempozyumu, Kocaeli:Kocaeli Üniversitesi Matbaası. Türüsel, Mehmet, Arslan, (1974), “Ellinci Yılda İstanbul Bekçi Teşkilatı”, Polis Emeklileri Derneği Polis Dergisi. 21, 263, ss.54-55. Walker, Samuel, (1989a), Sense and Nonsense about Crime: A Policy Guide. 2d ed., Belmont, CA: Brooks/Cole. ----- (1989b), “Broken Windows’ and Fractured History: The Use and Misuse of History in Recent Police Patrol Analysis” in Critical Issues in Policing (pp.382- 394), Dunham, R. and Alpert, G.P., Prospect Heights, IL: Waveland Press. Webb, Vincent J., and Marshall, Chris E., (1995), “The relative importance of race and ethnicity on citizen attitudes toward the police”, American Journal of Police, 14(2), ss.45–66. Weisel, Deborah, and Eck, John, (1994), “Toward a practical approach to organizational change: community policing initiatives in six cities”, In: D. Rosenbaum (Ed.), The challenge of community policing: testing the promises (pp. 53– 72). Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Weisheit, Ralph, Wells, L. Edward, and Falcone, David, (1994), “Community policing in small town and rural America”, Crime and Delinquency, 40, ss.549–567. Weitzer, Ronald., Tuch, Steven A., (2004a), “Race and perceptions of police misconduct”, Social Problems, 51, ss.305-325. Weitzer, Ronald., Tuch, Steven A., (2004b). “Reforming the police: Determinants of public support for change”, Criminology, 42, ss.391-416. Weitzer, Ronald., Tuch, Steven A., (2005), “Determinants of Public Satisfaction with the Police”, Police Quarterly, 8, ss. 279-297. Wilson, James Q., (1968), Varieties of Police Behavior: The Management, of Law and Order in Eight Communities. Cambridge: Harvard Univ. Press. Wilson, James Q., and George L. Kelling, (1982), “The police and neighborhood safety Broken Windows”, Atlantic Monthly, ss.29-38 (March). Zambie, Edward, Annesley, Phyllis, (1987), “Some determinants of public attitudes toward the police”, Journal of Police Science and Administration, 15, ss.285–90. Guyot, Dorothy (1991). Policing as Though People Matter. Philadelphia: Temple Univ. Press. 349 Tarihte Türk Polis Teşkilatı Sempozyumu Yaşar, Yılmaz, (2000), Açıklamalı Polis Meslek Hukuku, Ankara: Başkent Klişe Matbaacılık. Zhao, Jihong, Scheider, Matthew C., and Thurman, Quint, (2002), “The effect of police presence on public fear reduction and satisfaction: A review of the literature”, The Justice Professional, 15, ss.273-299. 350  5. Oturum: (Sunum Siireleri 15'er Dakika) TARiHi SUREI;TE TURK BASIN VE SiNEMASINDA POLiS 11:00 /12:30 OTURUM BA~KANI Prof .Dr. Sait OZERVARLI ikinci Me~rutiyet'ten Cumhuriyet'e Polis Prof. Dr. Mesut <;:APA Ankara Universitesi Mecmuas1 (1913-1928) -------------! Do~ . Dr. Caner ARABACI Sel~uk Oniversitesi ilk Polis Gazetesi Te~ebbusu : Mizanu'I-Ahlak <;:ank1n Karatekin Dr. Tun~ Boran Turk Sinemasmda Polis Kimliginin Diinu~umu Oniversitesi Ara~t1rmac1 irfan 3. Osman II Sureli Yaymlannda Turk Polis Tarihine istanbul DAGDELEN l~1k Tutacak Haberler l Komiser Hakan AKIN Polis Akademisi Ba~kanlig1 OGLEYEMEGi 12:30 /14:00 6. Oturum: (Sunum Siireleri 15'er Dakika) TARiHi SUREI;TE TURK POLiSi -Ill 14:00 /15:30 OTURUM BA~KANI Do~. Dr. Mustafa ~UFALI Polis Te~kilatl brneginde Osmanll Burokrasinin Do~ . Dr. Teyfur ERDOGDU Y1ld1z Teknik Oniversitesi Zihniyet Dunyas1 i Azerbaycan Milli Bilimler Kafl<as islam Ordusu Ve Azerbaycan'da Polis Do~ . Dr. Cavid QASIMLI Akademisi Te~kilatlan'mn Kurulmas1 1. Sm1f Emniyet Muduru EGM . in~aat Emlak Daire Tarihte Turk Polis Te~kilatl Yap1lan MusiUm SAYLI Ba~kan1 Emekli 1. S1n1f Emniyet Polis Tarihi Uzman1 Neva hi Polis Te~kilatl Muduru Eyup ~AHiN 2. S1n1f Emniyet Muduru EGM. Yabanc1lar Daire Tarihi Sure~te Tiirk Polisinin Askerden Dr. Ali DiKiCi Ba~kan YardlmCISI bzerkle~tirilmesi 2. S1mf Emniyet Muduru Guvenlik Politikas1 Transferi A~1s1ndan Osman II EGM . Hukuk Mu~aviri Olgun ALTUNDA~ Polisinin Olu~umunda FranSIZ Etkileri ARA (~AY KAHVE iKRAMI) 15:30/16:00 GENEL DEGERLENDiRME VE KAPANI~ 16:00/17:00 1-2 Kas1m 2012 istanbul  ARA (<;AV KAHVE iKRAMI) 15:oo I 15:30 BELGELERLE OSMANLI DONEMiNDE POLiS TE~KiLATI iSiMLi SERGi A<;ILI~I VE KOKTEVL 19: 30 I 21: oo (VILDIZ SARAVI- ~ALE MANEJ KONFERANS SALONU) ~Oturum: (Sunum Sureleri 15'er Dakika) TARiHi SUREc;:TE TURK POLiSi - I 15:30 I 11:oo A<;ILI~ TORENi 09:30 I 11:oo OTURUM BA~KANI Do~. Dr. Teyfur ERDOGDU 1. Smrf Emniyet Muduru ibrahim AZCAN Malatya Polis Meslek Yuksek Okulu Muduru II. Me~rutiyet Doneminde Polisin c;:alr~ma Do~ . Dr. Adem OLMEZ ~· Urfa Harran Oniversitesi Bi~imindeki Yenilikler Prof .Dr. Prof. Dr. Mehmet Metin H0LAG0 Turk Tarih Kurumu Ba~kanr Yrd. Do~. Dr. Gursoy Erzurum Ataturk islamiyetten Once Turklerde Kolluk Hizmeti YILMAZ Oniversitesi Prof. Dr. Remzi FINDIKLI Polis Akademisi Ba~kanr Yrd. Do~ . Dr. Noemi LEVY- --rl1. Me~rutiyet Doneminde Polis: Bir Profesyonel Protokol Konu~malarr AKSU Bogazi~i Oniversitesi l Kimliginln~asr 2.Smrf Emniyet Muduru ~anlrurfa Emniyet II. Me~rutiyet Doneminde Emniyet Te~kilatlnda Taner GUN Mudurlugu Siville~me (1909-1918) ARA (<;AV KAHVE iKRAMI) 11:oo I 11:2o Bayburt Polis Meslek Okutman Mutlu ADAK Sel~uklular'da Guvenlikle ilgili Meslekler Yuksek Okulu 1. Oturum: (Sunum Sureleri 20'er Dakika) ANADOLUDA ASAVi~iN TARiHi 11:20 I 12:oo Do~ . Dr. Bulent ARI TBM~. Muzecilik v.e Tanrtlm. Ba~kanr ve Dolmabah~e Sarayr Muduru __ J 4. Oturum: (Sunum Siireleri 15'er Dakika) [ Do~. Dr. Teyfur ERDOGDU ~ Universitesi Ogretim Uyesi : TARiHi SUREc;:TE TURK POLiSi -II 09:oo I 10:30 OGLE VEMEGi 12:00 I 13:30 OTURUM BA~KANI Do~. Dr. Adem OLMEZ 2. Oturum: (Sunum Siireleri 15'er Dakika) Mahkeme Katipliginden Emniyet Mufetti~ligine: Ali Do~. Dr. Ercan HAYTOGLU Pamukkale Oniversitesi iffet (Aktan) Efendi (1869- 1941) SOSVOLOJiK VE PSiKOLOJiK DEGERLENDiRMELER iL <;ALI~MALARI 13:30 I 15:oo Yrd. Do~. Dr. Mucahit Cumhuriyetin ilk Yrlrnda Turk Polis Te~kilatmm Kayseri Erciyes Oniversitesi bzc;:ELiK Sorunlarr Ve c;:ozum bnerileri 1 OTURUM BA~KANI Prof. Dr. Mesut <;APA Yrd. Do~ . Dr. Mustafa Polis Akademisi Ba~kanlrgr MUJDECi Prof. Dr. ismail DOGAN I Ankara Oniversitesi I Polis Kulturunun Tarihsel Ve Sosyolojik Temelleri ~anisa Ba~ ar ~e~mi.~ten Gunumuze Kent Guvenliginde Mahalle Dr. Ahmet CENGIZ l sinop Valisi l Kastamonu Vilayet Salnamelerinde Kolluk Te~kilatl ~<d. Do<. o,. GG'eo SEKER Celal Universitesi Ol~eklr Guvenlrk Uygulamalarr: c;:ar~r Mahalle Bek~iligi l vrd . Do~. Dr. Kasrm Bingel Oniversitesi Turk Polis Te~kilatlnrn Yaprlanmasr Ve Tarihten Gunumuze Ostlendigi Misyon Ve Sorumluluk Ara~tlrmacr BAL Mehmet Akif istanbul Veta Lisesi Kuva-yr Milliye Hareketinde Polisler TATLILIOGLU Ozerine Sosyal- Psikolojik Bir Degerlendirme EGM Ar~iv ve Dok. Daire 2. Srnrf Emniyet Muduru Polis Memuru Cemal TEPE Turkiye Buyuk Millet Meclisi Polisi (Anadolu Polisi) Konya Eregli PMYO Konya'da Polis Te~kilatlnm Kurulu~u Ve Geli~imi Ba~kanlrgr ibrahim YILMAZ Okutman Sedat Osmanlr Devleti Ta~rasmda Polis Te~kilatl'nrn Kastamonu PMYO ARA (<;AY KAHVE iKRAMI) 10:30 I 11:oo KILINc;:ARSLAN Kurulu~ Ve Nitelikleri ( Kastamonu Vilayeti brnegi)