Alfabeya yewnanî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Jump to navigation Jump to search
Fenîke Yewnanî
Phoenician aleph.png Elîf Α Alpha
Phoenician beth.png Bet Β Beta
Phoenician gimel.png Gimel Γ Gama
Phoenician daleth.png Dalet Δ Delta
Phoenician he.png He Ε Epsilon
Phoenician waw.png Waw Ϝ Wau
Phoenician zayin.png Zayin Ζ Zeta
Phoenician heth.png Şet Η Eta
Phoenician teth.png Tet Θ Theta
Phoenician yodh.png Yod Ι Iota
Phoenician kaph.png Kef Κ Kapa
Phoenician lamedh.png Lamed Λ Lamda
Phoenician mem.png Mem Μ Mu
Phoenician nun.png Nun Ν Nu
Phoenician samekh.png Samex Ξ Xi
Phoenician ayin.png Ayin Ο Omicron
Phoenician pe.png Pe Π Pi
Phoenician sade.png Sade Ϻ San
Phoenician qof.png Qof Ϙ Kopa
Phoenician res.png Reş Ρ Rho
Phoenician sin.png Şin Σ Sigma
Phoenician taw.png Taw Τ Tau
Alfabeya fenîke û Alfabeya yewnaniyê ji hat afirandî

Alfabeya yewnanî alfabeya ji sedsala 9'an b.z. virde di yewnanî de tê bikaranîn e. Ew ji alfabeya fenîkeyan hat afirandî ye. Alfabeya latînî û Alfabeya kîrîlî jî ji alfabeya yewnanî hatin afirandî bûn.

Alfabeya yewnanî heft tîpên dengdar, deh û penc tîpên bêdeng, û duyî xwe jî yekbend bitunî 24 tîpan de pêk tê:

Tîpên nuhî[biguherîne]

Nîşank Nav Dengdana kevin Dengdana nû
Α, α Alpha (ἄλφα) [a] [a]
Β, β Beta (βῆτα) [b] [v]
Γ, γ Gama (γάμμα) [g] [ɣ] an [ʝ]
Δ, δ Delta (δέλτα) [d] [ð]
Ε, ε Epsilon (ἒψιλον) [e] [ɛ]
Ζ, ζ Zeta (ζῆτα) [], [zd] [z]
Η, η Eta (ἦτα) [ɛː] [i]
Θ, θ Theta (θῆτα) [] [θ]
Ι, ι Iota (ἰῶτα) [i] [i], [y]
Κ, κ Kapa (κάππα) [k] [k]
Λ, λ Lamda (λάμδα) [l] [l]
Μ, μ Mu (μῦ) [m] [m]
Ν, ν Nu (νῦ) [n] [n]
Ξ, ξ Xi (ξῖ) [ks] [ks]
Ο, ο Omicron (ὂμικρον) [o] [o]
Π, π Pi (πῖ) [p] [p]
Ρ, ρ Rho (ῥῶ) [ɾ] [r]
Σ, σ (dawiya peyvik de: ς) Sigma (σίγμα) [s] [s], [z] (nêzî [ş])
Τ, τ Tau (ταῦ) [t] [t]
Υ, υ Upsilon (ὔψιλον) [u], sonra [y] [i]
Φ, φ Phi (φῖ) [] [f]
Χ, χ Chi (χῖ) [] [x] an []
Ψ, ψ Psi (ψῖ) [ps] [ps]
Ω, ω Omega (ὠμέγα) [ɔː] [o]

Tîpên hejmarî[biguherîne]

Nîşank Nav Dengdana kevin Dengdana nû
Ϛ, ϛ Stigma (στῖγμα) [st] -
Ϟ, ϟ Kopa (κόππα) [k] -
Ϡ, ϡ Sampi (σαμπῖ) [s:] -

Tîpên kevinî[biguherîne]

Nîşank Nav Dengdana kevin Dengdana nû
Ϝ, ϝ Wau (ϝαῦ) [w] -
Ͱ, ͱ Heta (ἧτα) [h] -
Ϻ, ϻ San (ϻάν) [s] -
Ϸ, ϸ Sho (–) [ʃ] -

Girêdan[biguherîne]