Του Δημήτρη Δελεβέγκου

Σοβαρά ερωτήματα εγείρει ο επί τόπου έλεγχος των επιθεωρητών του ΤΕΕ, στη σήραγγα της Ειδομένης, έργο που, για λογαριασμό της ΕΡΓΟΣΕ, έχουν υλοποιήσει, σε δύο φάσεις η Μηχανική (α’φάση) και η πρώην θυγατρική της Θόλος (β’ φάση). Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε ύστερα από καταγγελίες σχετικά με σοβαρά κατασκευαστικά προβλήματα που εμφανίζει το έργο υποδομής, δηλαδή η σήραγγα (τεχνικό Τ6) που ανήκει στη διπλή σιδηροδρομική γραμμή 300 μ. Θεσσαλονίκης-Ειδομένης.

Από τα σημεία του ελέγχου, που είναι αρκετά τεχνικά για τους μη ειδικούς και περιλαμβάνουν έντονες ρωγματώσεις στη βάση των τοιχωμάτων, διαμήκεις ρωγμές και εισροές υδάτων, προκύπτει σειρά κακοτεχνιών στη σήραγγα της Ειδομένης. Πηγές του υπουργείου Υποδομών κάνουν λόγο για βαρύτατες κακοτεχνίες, οι οποίες, ενδεχομένως, "θα πρέπει να τεθούν στο μικροσκόπιο των αρχών". Σε πρώτη φάση, όμως, στο υπουργείο Υποδομών, με επικεφαλής τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, προσανατολίζονται στην περαιτέρω διερεύνηση του θέματος και στον έλεγχο και άλλων εργολαβιών, οι οποίες φέρεται να παρουσιάζουν ανάλογες κακοτεχνίες-απόρροια κακής κατασκευαστικής πρακτικής.

Η σήραγγα της Ειδομένης

H πρώτη φάση της σήραγγας Ειδομένης κατασκευάσθηκε από την Μηχανική στο πλαίσιο σύμβασης με την ΕΡΓΟΣΕ, ενώ έχει εκδοθεί βεβαίωση περαίωσης εργασιών από το καλοκαίρι του 2009. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής του έργου εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2012, ενώ, πέντε χρόνια μετά, τον Μάιο του 2017 παρατηρήθηκε εμφάνιση ρωγμών στο εσωτερικό της διατομής του έργου. Ύστερα από τις προβλεπόμενες διαδικασίες, συντάχθηκε μελέτη αποκατάστασης, με την ΕΡΓΟΣΕ να ζητά από το ΤΕΕ, που αποτελεί τον τεχνικό σύμβουλο της κυβέρνησης, τη διενέργεια ελέγχου.

Ο έλεγχος των επιθεωρητών του ΤΕΕ, ανέδειξε τα εξής:

- έντονες ρωγματώσεις, στη βάση των τοιχωμάτων, επάνω από τα πεζοδρόμια

- εκτεταμένη αποκόλληση και ανισοσταθμία (κρέμασμα) της επιφανειακής στρώσης σκυροδέματος έως και 12 εκ. σε θέσεις αρμών μεταξύ των σπονδύλων

- διαμήκεις ρωγμές κυμαινόμενου εύρους, έως και μεγαλύτερου των 3,5 χιλ, Στην περιοχή της κλείδας και σε απόσταση 2-3 μ. εκατέρωθεν του άξονα του τεχνικού

- εισροή υδάτων, κυρίως στους αρμούς,

- εκτεταμένες ρωγμές και αποκόλληση των δύο στρώσεων εκατέρωθεν του ψυχρού αρμού σκυροδέτησης.

- έντονη ρηγμάτωση στη βάση των περισσότερων εσοχών ασφαλείας καθώς και "κουφωμένες περιοχές" (κενά σκυροδέματος) στη βάση των τοιχωμάτων των περισσότερων σπονδύλων σε συνδυασμό με ρωγμές.

- Στις κλείδες σπονδύλων κοντά στον αρμό δεν έχουν τοποθετηθεί οι οπλισμοί που προβλέπει η μελέτη.

- Υπήρξε αποκόλληση των ράβδων από τη μάζα του σκυροδέματος.

- Οι κύριοι εσωτερικοί οπλισμοί στην περιοχή της κλείδας βρέθηκαν διαφοροποιημένοι σε σχέση με αυτούς της μελέτης.

- Σε σχεδόν καμία από τις αποκαλύψεις δεν βρέθηκαν οι οπλισμοί διάτμησης τύπου αγκίστρου που προβλέπει η μελέτη του έργου.

- Σε διάφορες θέσεις έχουν πραγματοποιηθεί τσιμεντενέσεις και άλλες παρεμβάσεις, μάλλον μετά το πέρας κατασκευής του έργου, χωρίς εγκεκριμένη μελέτη.

Συνολικά, οι έλεγχοι φανέρωσαν σοβαρές αποκλίσεις μεταξύ των προβλέψεων της στατικής μελέτης και των κατασκευασμένων δομικών στοιχείων.

Όσον αφορά στη δεύτερη φάση του έργου με ανάδοχο την εταιρεία Θόλος, υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2008, με διάρκεια περαίωσης τους 19 μήνες. Εν τέλει, η ανάδοχος παραμονές των Χριστουγέννων του 2009 δήλωσε ότι διακόπτει τις εργασίες, έχοντας επικαλεστεί σειρά λόγων.

Η Πατρών-Πύργου

Μένει να φανεί εάν το ζήτημα που προκύπτει από τον έλεγχο των επιθεωρητών του ΤΕΕ θα οδηγήσει σε νέο γύρο πυρών της Μηχανικής κατά του υπουργού Υποδομών Κ.Καραμανλή. Για το αρμόδιο υπουργείο η απόφαση ανάθεσης της κατασκευής του Πάτρα-Πύργος στην κοινοπραξία Ολυμπία Οδός-της οποίας αρχικά ήταν τμήμα- είναι ειλημμένη. Ωστόσο, η Μηχανική, που σε συνεργασία με την ιταλική GD Infrastrutture, έχει αναλάβει δύο από τις εργολαβίες του Πάτρα-Πύργος, προειδοποιεί ότι σε περίπτωση ακύρωσης του έργου θα προσφύγει στη δικαιοσύνη.

Πάντως, πηγές της αγοράς κατασκευών τονίζουν ότι αυτό που προέχει είναι η άμεση αποπεράτωση του έργου, ενώ σε περίπτωση ανάθεσής του στην Ολυμπία Οδό-εφόσον ληφθεί το πράσινο φως από την Κομισιόν- οι ανάδοχοι θα ήταν δυνατόν είτε να αποζημιωθούν είτε, υπό προϋποθέσεις, να απασχοληθούν στο έργο ως υπεργολάβοι.

Οι ίδιες πηγές τοποθετούν το ποσό που θα μπορούσε να καταβληθεί στην Ολυμπία Οδό και αντιστοιχεί στο κόστος του έργου για το Δημόσιο σε περίπου 200 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι ο αυτοκινητόδρομος, μήκους 73 χλμ., να ολοκληρωθεί έως το 2023 για να μην επιστραφεί το σύνολο της κοινοτικής επιδότησης.

dimitris.delevegos@capital.gr